Fram - 26.04.1919, Blaðsíða 2

66
FRAM
Nr. 17
Innilegt þakklæti vottum við öllum
er sýndu okkur hluttekningu við hið svip-
lega fráfall okkar elskulegu móður, tengda-
móður og syskina og annara vandamanna
er fórust í snjóflóðinu á Engidal. Sérstak-
lega þökkum við þeim er heiðruðu útför
hinna látnu með minningargjöfum.
Siglufirði 25 apr. 1919
Ha.llur Gariba/dason
Jóhann Garibaídason
Asgrtmur Garibaldason
Oskar Garibaldason
Indíana Garibaldadóttir
Sigríður Jónsdóttir
t
Tormod Bakkevig
Stórkaupmaður Tormod Bakkevig"
í Haugasundi var einn af hinum
fyrstu Norðmönnum sem tók hjer
bóltestu og var það haustið 1904;
fjekk hann hjer allstóra lóð og bygði
hjer smámsaman mörg hús og stór,
þar á meðal síldarbræðslu-verksmiðju
Hann var vel efnum búinn og stór-
huga, og rak hjer síldarútgerð og
síldarverzlun í stórum stíl flest árin.
Hann var glöggur fjármálamaður,
hreinskiptinn og orðheldinn og var
skrifstofuhald hans hjer ávallt í besta
lagi. Oleðimaður var hann og gest-
risinn, nokkuð þur á manninn við
fyrstu viðkynningu, en reyndist því
betur síðar, og tryggur var hann
og vinfastur. Hann var ákaflega
hraustbygður, fríður sýnum og hinn
glæsilegasti á yelli. Oiptur var hann
og lifa 5 synir hans og 1 dóttir.
Hin síðustu árin var hann andlega
bilaður að heilsu, þannig að minn-
ið var algjörlega farið. Hann var
fæddur 9. júlí 1855 og andaðist í
Haugasundi nú á Skírdag, 17. apríl.
Mun minning hans lengi lifa í heiðri
hjá mörgum Siglfirðingum, hjá þeim
lengsí, er mest kynntust honum.
B. Þ.
LÍSÍÍ yfir þá sem afhent hafa
»Fram« peningagjafir til fólksins sem
varð fyrir eignatjóni af völdum snjó-
flóðsins 12vþ. m.
Áður komið kr. 555.00
Páll Kröjer » 25.00
Kristinn Tómásson » 5.00
Práin Sigurðsson » 15.00
Sigurjóna Sigurðardóttir » 10.00
Oddur Jóhannsson » 50.00
Erl. símfregnir
Khöfn 12. apr.
Rauði krossinn ætlar að láta heil-
brigðismál þjóðanna til sín taka fram-
vegis, einnig á friðartímum.
Kommunistar hafa ráðist á stjórn-
arsetur Bolchevikka í Múnchen og
sett á nyja stjórn undir forsæti
Klatig(?) múrara.
Stærsta flugvélasýning sem haldin
hefur verið á Norðurlöndum var opn-
uð hér í dag.
Khöfn 13. apr.
Friðarskilmálar þeir sem banda-
menn bjóða miðríkjunum eru nú
fullgerðir nema að því er snertir á-
kvörðun á landamærum czecoslóvaka
Khöfn 15. apr.
Bardagar halda áfram í Múnchen
milli Kommunista og Bolchevikka.
í Austurríki hafa Bolchevikkar myrt
Jósep erkihertoga og Wekerle fyrv.
forsætisráðherra, ungverska stjórn-
málamanninn.
Pað erhaldiðað bandamenn muni
heimta að Pjóðverjar greiði 125 mill-
jarða fránka í skaðabaetur.
Chria 15. apr.
Norska stjórnin hefir bannað að
dagblöð komi út á sunnudögum.
Berlin 16. apr.
Alsherjarverkfall vofir yfir og blöð-
in leggja til að neitað verði að skrifa
undir friðarkosti bandamanna.
Khöfn 19. apr.
Czernin fyrrum utanríkisráðherra
Austurríkis, ætlaði að flýja til Sviss
en var tekinn höndum.
Lögreglan í Kolding hefur hand-
samað finska seðlafalsara. Höfðu
þeir í fórum sínum 10 miljónir í
fölskum seðlum,
London 23, apr.
ítalir krefjast þess að fá hafnar-
borgina Fiume við Adríahaf.
Rúmenar og ungverskir czecko-
slóvakar halda her sínum gegn
kommunistum í Budapest.
Leiðrétt.
Fram hefur verið beðinn að geta þess,
og leiðrétta að gamla konan Halldóra
Ouðmundsdóttir sem fórst í snjóflóðinu
hafi ekki verið vinnukona í Engidai, heldur
hafi hún verið stjúpmóðir ekkjunnar Mar-
grétar, og fóstra Péturs heitins Garíbalda-
sonar, og dvalið hjá þeint í ellinni.
Vikan.
Tíðin: Á suunudaginn var, var mikil
leysing og suðvestan stormur, en kólnaði
svo með kvöldinu, og hefur alla vikuna
verið kuldaveður. Áttin mest vestan og
norðan. Á sumardaginn fyrsta var hér 5
gráða frost, í gærdag og í rnorgun 8 gráða
frost. — Þykir mönnum sumarið byrja
kuldalega.
Það er haft fyrir sattaðÞing-
eyingar og Skagfirðingar inuni bráðlega
ætla að ieggja mót með sér til þess að
útkljá hverjir sé montnari.-Þar verður
niargur háleitur!
Botma fór frá Reykjavík á miðviku-
dag, var hún yfirfull af farþegum til Kaup-
mannahafnar, og sagt að farþegapláss á
henni sé ait pantað næstu 2 ferðirnar.
Lögjafnaðarnefndin fór með
Botníu til Kaupmannahafnar. I nefndinni
eru: Bjarni Jónsson frá Vogi, Jóh.Jóhann-
esson bæjarfógeti, og Einar Arnórssor, pró-
fessor.
Geysir kom til Reykjavíkur 23. þ.
m. frá Englandi.
Sterling kom í gær til Seyðisfjarðar
2 lík af þeint sem fórust í snjóflóð-
unum hafa fundist þessa viku. Lík Páls
Porsteinssonar frá Vík, og lík yngra barns
Ben. O. Jónssonar. Eru þá 2 lík ófundin,
lík Friðbj. Jónssonar og drengsins Alfred
Andersens.
Jarðarfarir: í gær var jarðsungið
alt fólkið frá Engidal 7 manns.
I dag var aftur jarðsungið 7 inanns:
Ouðrún Jónsdóttir, Ben. Q., kona hans
og börn, og bæði líkin úr Héðinsiirði.
Knut Sether og kona hans verða jarð-
sungin í næstu viku.
Fisksöiu/eifi. Fisksala hefur nú
verið gefin laus héðan af íslandi til Þýska-
lands.
Fiski veiðahlutafélagið ísland
í Reykjavik hefur samið um smíði tveggja
botnvörpunga. Verða þeir bygðir í Eng-
landi, og byggingu þeirra lokið seint á
sem fer með umboð Alþjóðabanda-
lagsins. Pegar Bandalagið veitir ein-
hverju ríki umboð sitt til slíkrar til-
sjónar, skal fyrst og fremst tekið
tillit til vilja þeirrar þjóðar er um-
sjánni á að hlíta, í jiví efni. Aðrar
þjóðir, sérstaklega í Mið-Afríku standa
á slíku þroskastígi, að umsjónarríki
þeirra verður að bera ábyrgð á lands-
stjórn þar, og verður að vera bund-
ið föstum skildaga sem tryggi sam-
viskufrelsi, og trúfrelsi í landinu,
haldi uppi siðferði, hindri lesti, svo
sem þrælasölu, hergagnasölu og
brennivínssölu, láti ekki gjöra né
byggja hervirki, hvorki til lands né
sjáfar, taki ekki landsbúa í herþjón-
ustu, að öðru leiti en því, sem nauð-
synlegt álítst til þess að halda uppi
þjóðaga, eða verja landamæri þjóo-
arinnar, og enn sé trygging sett fyrir
því, að verzlunarfrelsi í landinu skuli
vera jafnt fyrir alla aðila bandalags-
ins. Surristaðar suð-vestan til í Afríku
og á sumum eyjum sunnan til í
Kyrrahafinu verður að álítast að
þjóðunum verði best stjórnað eftir
lögum umsjónarþjóðarinnar þar sem
svo stendur á að þjóðirnar eru sér-
lega fámennar, og fjarlægar heims-
menningunni, eðaýmsra annara hluta
vegna, en þó skal haldið þeim trygg-
jngum er áður getur um, til þess
að vernda heill og velferð íbúanna.
Umsjónarríki$ skal á hverju ári,
senda Bandalaginu skýrslur um það
land, sem því hefur verið trúað fyr-
ir að stjórna. Hafi Sambandsaðilar
ekki þegar áður orðið sammála um
stjórnarfar hjá þeim þjóðum sem
undir umsjón eiga að vera, skal
framkvæmdaráðið með sérstökum
löguui eða reglugjörðum, ákveða
skýrt hvernig hagað skuli yfirvöld-
um, tilsjón eða aðstoð umsjónarrík-
isins í það og það skiftið. Samn-
ingsaðilar eru allir á einu máli um
það að setja skuli á stofn á aðal-
stöð bandalagsins umboðsnefnd,
Sú nefnd skal veita móttöku og
rannsaka allar skýrslur umsjónar-
ríkjanna og aðstoða bandalagið í
eftirlitinu með því að öllum skil-
yrðum, sem umsjónarumboðinu fylg-
ja, sé fullnægt.
20. grein.
Samningsaðilar eru allir á einu
máli um það, að vinna að því að
tryggja og efla góð og mannúðleg
vinnuskilyrði, bæði mönnum konum
og börnum, heimafyrir í sínum lönd-
um, og í öllum öðrum löndum, sem
þeir eiga verzlunar- og iðnaðar-við-
skifti við, og ætla sér því að setja
á stofn sem einn hlekk í verkahring
Bandalagsins, skrifstofu sem fjallar
um alt það er lítur að vinnu í
löndunum.
21. grein.
Samningsaðilai hafa komið sér
saman um að með Bandalaginu
skuli tryggja og verja vöruflutnings-
frelsi og að réttlætis sé gætt í verzl-
unarviðskiftum allra þeirra þjóða sem
í Sambandinu eru. Og meðal ann-
ars sé alt gjört til þess að bæta úr
skaða og sjá fyrir nauðsynjum þeirra
héraða, sem fyrir eyðileggingu hafa
orðið í ófriðnum 1914—1918.
22. grein.
Samningsaðilar hafa komið sér
saman um að leggja undir umsjón
bandalagstos allar alþjóðastofnanir
og skrifstofur sem þegar hafa ver-
ið settar á stofn með venjulegum
samningum, ef þær þjóðir sem sanin-
ingana hafa gjört vilja svo vera láta.
Ennfremur hafa þeir koinið sér sam-
an um að allar alþjóðaskrifstofur
sem hér eftir kunna að verða sett-
ar á stofn, skuli leggja undir um-
sjón bandalagsins
23. grein.
Samningsaðilar hafa komið sér
saman um að alla máldaga eða al-
þjóðasamþyktir sem hér eftir verða
gjörðar af hverju því ríki sem í banda-
laginu er, skuli þegar í stað skrá-
setja hjá höfuðeinkaritara, en hann
skal birta alt slíkt svo fljótt sem unt
er, og enginn máldagi, né samþykt,
skulu fullgild fyr en skrásetning
hefur farið fram.
24. grein.
Fulltrúaþingið skal hafa ráðgjafa-
næsta hausti. Mun annar eiga’|að heita
»Apríl« en hinn »Maí« og mun ætlast til
að Þorsteinn Þorsteinsson verði skipstjóri
á öðru og Björn Olafsson á hinu, sem
áður. Skipin munu kosta alt að hálfri mil-
jón króna hvert.
»Alliance«-félagið hefursamið um bygg-
iiigu á einu samskonar skipi, á sama stað.
Yms önnur félög íslenzk hafa og paníað
botnvörpunga, alls ein 8 til 10 skip. Enga
kaupa þeir brúkaða, heldur verða þeir
allir bygðir eftir pöntun.
Stjórnarráðið hefur tilkynnt að
seðlaúthlutun fyrir kornvöru og sykur
hætti í lok þessa inánaðar.
Séra Sigfús Jónsson Mælifelli,
hefur fengið lausn frá embætti, frá næstu
fardögum.
Skarlatssótt hefir stungið sér nið-
ur í Reykjavík, en er væg.
Séra Sigurbjörn Á. Gíslason
hefur fengið tiiboð um að taka við Oimli-
söfnuði, Vinnipeg.
Mjóafjarðarprestakall er veitt
séra Þorsteini Ástraðssyni.
Kirkjan: Síðdegismessa á morgun.
Á uppsíigningardag 29. maí verður messað
kl. 1 e.h. og fer þá væntanlega fram barna-
ferming og altarisganga.
Hinn væntanlegi valdsmaður okkar
Ouðm. L. Hannesson á Isafirði sendi hingað
samhryggðarskeyti út af hinum mikluslysum
er hér hafa orðið, og boðaði um leið
komu sína hingað með fyrstu ferð eftir
10. maí. Oddviti sendi honum aftur þakkar-
skeyti fyrir hluttekninguna og bað hann
velkomiri hingað, fyrir hönd hreppsnefndar
og hreppsbúa.
Mjög næm kvefsótt á bömum
gengur á Akureyri, liggja þar á annað hund-
rað börn. Fullorðnir hafa einnig fengið
veikina, og menn ekki óhræddir við að
þetta kunni að vera angi »Spönsku veik-
innar.«
Héraðslæknitinn hefur gengist fyrir því
að algjört bann verði lagt við fólksflutn-
ingum frá Akureyri til Siglufjarðar,
Fru Þóra Melsteð er nýdáin í
Reykjavík.
Enskurbotn vörpungur sirzwd-
aði nýlega, 15 mílur fyrir austan Ingólfs-
höfða, niannbjörg varð.
Snjóf/óð féll nýlega á Leikskálum í
Dalasýslu, og grandaði 170 fjár og nokkru
af heyjum.
Lausafregn um að íssvart hafi
orðið fyrir Horni, er borin til baka.
rélt til þess að ráða þeim ríkjum,
sem í bandalaginu eru, til þess að
taka þá máldaga sem orðnir eru
ótímabærir til nýrrar yfirvegunar, svo
og að rædd verði að nýju mál er
varða alþjóð, ef hætta skyldi geta
sýnst fólgin í því fyrir alheimsfrið-
inn, að ekki yrðu breytingar gerð-
ar á þeim.
25. grein.
Sambandsaðilar eru allir á einu
máli ufn það, að þessi samningur
skuli vera svo, að með honum séu
allar skyldur og samningar sem þjóð-
ir Bandalagsins hafa gjört með sér
áður, feld úr gildi, ef þar mælir ann-
an veg en hér er gjört. Hafi eitt-
hvert ríki, sem nú eða síðarverður
meðlimur bandalagsins, undirskrif-
að einhvern samning, eða tekið á
sig einhverjar skyldur áður en þessi
samningur var undirskrifaður, enda
séu skyldurnar ekki í samræmi við
hann, þá skal ríkið þegar í stað
gjöra gangskör að því, að losa sig
úr þeim samningi og við þær skyld-
ur sem um er að ræða.
26. grein.
Pessum samningi má breyta, og
eru breytingarnar gildar, þegar þau
ríki, sem skipa íramkvæmdaráðið
hafa samþykt þær, og 3/4 þeirra ríkja
sem skipa fulltrúaþingið.