Helgarpósturinn - 15.12.1983, Blaðsíða 21

KVIKMYNDIR
BrϚurnir Bond
eftir Árna Þórarinsson
Bíóhöllin: Segdu aldrei aftur aldrei — Neuer
Say Never Again
Bandarísk: Argerd 1983. Handrit: Lorenzo
Semple jr. Leikstjóri: lrvin Kershner. Aðal-
hlutverk: Sean Connery, Klaus Maria Brand-
auer, Barbara Carrera.
Tónabíó: Octopussy.
Bandarísk-bresk. Árgerð 1983. Handrit:
George MacDonald Fraser, Richard Maiba-
um. Leikstjóri: John Glen. Aðalhlutverk:
Roger Moore, Louis Jourdan, Maud Adams.
Nei, ég segi aldrei aftur að ég ætli aldrei
aftur á James Bond-mynd. Þeir sem segja:
„Aldrei aftur“ um James Bond vita hrein-
lega ekkert hvað þeir eru að segja. Þetta
hafa nú bæði Sean Connery og Roger Moore
gert sér ljóst. Og framleiðendur jafnt sem
áhorfendur eru voða glaðir yfir þessu.
Myndirnar um njósnara 007, sem trúlega eru
langlífasti samfelldi myndaflokkur sem
gerður hefur verið síðustu áratugi, virðast
spinnast áfram endalaust og eftirspurn svar-
ar framboðinu.
Nú vill svo skemmtilega til að í tveimur
reykvískum bíóum má skoða tvo Bonda, —
þá nýjustu frá Albert Broccoli & Co, sem frá
upphafi hafa malað gull, fyrst með Sean
Connery í hlutverki hetjunnar, og núna
seinni árin með Roger Moore, og svo aðra
nýja sem einhverjir framtakssamir peninga-
menn nörruðu Sean Connery til að taka þátt
í eftir langa hvíld. Connery hefði aldrei átt að
segja aldrei.
Þessar myndir báðar eru trúar þeim rauða
þræði sem Bond hefur alla tíð hangið á:
James Bond, njósnari hennar hátignar
Bretadrottningar númer 007, er ævintýra -
prins, riddari með(til þess að gera) hreinan
skjöld í hildarleik stórvélda og alheims-
glæpamanna, þar sem hans hlutverk er að
koma í veg fyrir heimsyfirráð þessara illu
afla með ómótstæðilegri blöndu af sjarma,
hnyttni og kvenhylli, hugrekki, slóttugheit-
um og tæknilegum uppfinningum, sem hann
hefur í farangrinum. í báðum myndunum er
það kjarnorkuógnin sem hinum frjálsa vest-
ræna heimi stafar hætta af, í höndum annars
vegar óðra Sovétmanna og hins vegar gráð-
ugra glæpamanna. 1 báðum myndum leyn-
ast ótal hættur og ótal konur, — sem yfirleitt
er einn og sami hluturinn —, á vegi hetjunn-
ar hugumstóru. Og í báðum myndum sigrar
okkar maður. Nema hvað.
En í samanburði er nokkur blæbrigða-
munur á þessum myndum, sem helgast ekki
síst af aðalleikurunum tveimur. Bæði Roger
Moore og Sean Connery eru agaðir og fágað-
ir fagmenn. Connery er hins vegar í eðli sínu
alvarlegur leikari sem best nýtur sín í
spennumyndum af greindarlegu sortinni.
Moore er skelmir sem vandar sig alvarlega
við að vera ekki alvarlegur. Never Say
Never Again er Bond-mynd eins og þær
voru á dögum Connerys, þar sem meiri
áhersla er jafnvel lögð á rómantíska hlið
hetjunnar en húmoríska . Moore er aftur á
móti húmorískur Bond númer 1,2 og 3.
Mynd Connerys er prýðileg afþreying, en
geldur tiltölulega dauflegs handrits og held-
ur þunglamalegrar leikstjórnar lrvin
Kershners, sem stundum er hreinlega vond
og hallærisleg (t.d. dans Bond og kvenhetj-
unnar) og notar illa mun betri leikhóp en
Octopussy hefur uppá á bjóða.
Octopussy er einhver besta Bondmynd
seinni ára, og svo virðist sem tekist hafi að
endurlífga formúlu sem var orðin býsna
þreytt í höndum aldinna leikstjóra og lot-
legra handritshöfunda. Við sáum merki um
þetta í næstsíðustu Mooremyndinni, For
Your Eyes Only. Eg held að meginástæðan
sé leikstjórinn sem þá kom til sögunnar og
svo aftur núna, John Glen. Glen þessi var
áður klippari og umfram allt er það einkar
fimleg og harðskeytt hljóð- og myndklipping
sem kýlir ltfi i gamla uppskrift. Hér nýtur
ennfremur við uppáfinningasams handrits-
höfundar, George MacDonald Fraser, sem
kunnastur er fyrir sögurnar um Flashman.
Ég held að þrátt fyrir ágætan Connery sé
sú ieið sem Mooiemyndirnar hafa valið —
siaukinn hraði og æ geggjaðri atburðarás —
vænlegri til framhalds en sá tiltölulega ró-
legi elegans sem einkennir Never Say Never
Again. Eins konar ,,formáli“ að Octopussy er
gott dæmi um afbragðs vinnslu á svona efni.
Það er farið að slá í þá báða, Sean Connery
og Roger Moore, en James Bond bíður þá
bara annarra andlita. 007 segir aldrei aldrei.
JAZZ
Heitt og svalt
eftir Vernharð Linnet
Nýlega bættust tvær skífur í skífuröðina: 1
Love Jazz, sem CBS gefur út. Báðar eru þær
í hópi hinna klassísku djassverka og hafa
verið ófáanlegar lengi. Þetta eru Satch Plays
Fats með Louis Armstrong og My Funny Val-
entine með Gerry Mulligan.
Skífa Armstrongs er með þeim betri er
hann hljóðritaði eftir 1950 (upptekin 1956)
og þarna má finna níu Waller-ópusa: Honey-
suckle Rose.Blue Turning Grey Over You,
l’m Crasy ’Bout My Baby, Squeeze Me, Keep-
in’Out of Mischief Now, All That Meat And
No Potatoes, I’ve Got A Feeling I’m Falling,
Black And Blue og Ain’t Misbehavin. Að vísu
má finna þrjú laganna á fyrstu skífunni í I
Love Jazz seríunni: Louis Armstrong’s
Greatest Hits, en sérhver Louis aðdáandi
verður að krækja í þessa skífu.
Þarna er margt vel gert, en bestur er Arm-
strong í hinum hægari ópusum einsog Black
And Blue og Blue Turning Grey over You.
Þessi skífa var upphaflega gefin út á Col-
umbiu (CS 8116) og kom snemma á Amer-
íska bókasafnið við Laugaveg og þar fékk
undirritaður hana lánaða fyrir rúmum
tveimur áratugum og hlustaði sem berg-
numinn. Ég var því dálítið eftirvæntingar-
fullur er ég brá henni aftur á fóninn eftir öll
þessi ár — því fjarlægðin gerir fjöllin blá og
oft blikna þau listaverk er maður nam ungur
við seinni kynni. En tímans tönn hefur ekki
unnið á Mulligankvartettinum frá ’58. Enn er
hann jafn Ijúfur, svalur, mjúkur og léttur sem
fyrr.
Það var árið 1952 að Gerry Mulligan setti
á stofn píanólausan djasskvartett. Þar blés
hann í barrytoninn, Chet Baker á trompet,
Bob Whitlock á bassa (fljótlega leystur af
hólmi af Carson Smith) og Chico Hamilton á
Mulligan - Ijúfur,
svalur, mjúkur og
léttur sem fyrr.
trommur. Þeir hljóðrituðu nokkrar skífur
fyrir Prestige og slógu í gegn. Tónlistin var
svöl og leikandi og djassunnendur ekki vanir
að heyra í hljómsveit þarsem píanó fyrir-
fannst ekkert. 1954 var hann enn með
píanólausan kvartett þarsem Bob Brook-
meyer blés í básúnu, Red Mitchell sló bass-
ann og Frank Isola trommurnar. Þessi kvart-
ett hljóðritaði stórkostlega tónlist á nokkr-
um konsertum í París i júní 1954. Þriðji
píanólausi kvartett Mulligans leikur á þess-
ari skífu. Art Farmer blés í trompetinn, Bill
Crow lék á bassa og Dave Bailey á trommur.
Átta ópusar voru hljóðritaðir í desember
.1958 og janúar 1959 og eru allir á skífunni.
Þarna er My Funny Valentine og er það eini
ópusinn er Mulligan hefur hljóðritað með
píanólausu kvartettunum þremur. Art Farm-
er gefur Baker og Brookmeyer ekkert eftir
nema síður sé og flauelsmjúkur tónninn nýt-
ur sín til fullnustu í undrafegurð laglínunnar,
Mulligan raddar undir og blæs síðan snilld-
arlega gegnsæjan sóló þarsem þetta þunga
hljóðfæri svífur einsog fugl um loftin blá.
Tveir aðrir standardar eru á skífunni: What
Is There To Say og Just In Time. Art Farmer
skrifaði einn blús fyrir sessjóninn fyrri: Blue-
port,og Bill Crow tók upp þráðinn þar sem
Farmer sleppti honum og skrifaði framhald
fyrir seinni sessjóninn: News From Blueport.
Mulligan á þrjá ópusa á skífunni: gamla
þemalagið Utter Chaos, As Catch Can og
yndislegt barroklag: Festive Minor.
Við erum alltaf að bíða þess að Gerry Mull-
igan heimsæki ísland. Ég ætla bara að vona
að hann komi með eins stórkostlegan píanó-
lausan kvartett og þennan sem hljóðritaði
My Funny Valentine í kringum áramótin
58/9.
HELGARPÓSTURINN 21