Morgunblaðið - 15.01.1946, Blaðsíða 1
16 síður
Í3. árgangur.
11. tbl. — Þriðjudagur 15. janúar 1946
ísafoldarprentsmiðja h.f.
Þing Sameinuðu þjóðanna:
Bandaríkin einhuga um alþjóðasamvinnu
Höfundur „Gyldenspjæl" heiðraður
GEORGE MC MANUS heitir höfundur Gyldenspjœt og
Rasminu, eða „Gissurs gullrass“, eins og hann hefir verið
nefndur í ísl. blöðum. Nýlega átti hann 33 ára afmæli og var
þá mikið boð haldið fyrir hann í New York. Komu ritstjór-
ar og blaðaútgefendur víðsvegar úr Bandaríkjunum til að
vera viðstaddir hófið. Var þessi mynd tekin er Mc Manus
var að skéra afmœliskökuna.
IQie ttadi öíJin í ^jilmlerq:
¥
Ákærur hafnor
hendnr Bönitz
Nurnberg í gærkvöldi. Einkaskeyti til
Morgunblaðsins frá Reuter.
í DAG var við rjettarhöldin í Nurnberg, hafinn lestur
ákæra á hendur Dönitz, flotaforingja, fyrrum yfirmanni
þýska kafbátaflotans, en síðar foringja alls þýska flotans.
Var honum einkum gefið að sök, að hafa staðið fyrir end-
urvígbúnaði þýska flotans og hermdarverkum í sambandi
við kafbátahernað Þjóðverja.
Háseti á Faxa
bíður bana
SÁ sorgaratburður gerðist á
togaranum Faxa frá Hafnarfirði
s. 1. sunnudag, að einn hásetinn,
Guðmundur Einarsson, beið
bana af slysförum.
Framkvæmdastjóra skipsins
barst skeyti um þetta í gærdag.
Faxi var á veiðum út af Vest-
fjörðum, er slysið varð, en ekki
var tilgreint í skeytinu með
hvaða hætti það bar að.
Ouðmundur heitinn átti
heima að Holtsgötu 4 í Hafnar-
firði. Han var kvæntur og átti
eitt barn og tvö fósturbörn.
Hungur og veikindi
í Unperjalaeidi
London í gærkvöldi.
FORSTÖÐMENN UNRRA
á meginlandi Evrópu hafa
tilkynt, að stofnunin muni í
framtíðinni senda hjálp til
Ungverjalands, eftir megni,
þar sem bæði sje þar mjög
mikil hungursneyð og veik-
indi, sem stafa af hinu lje-
lega viðurværi fólksins. Tal-
ið er að ástandið sje lang-
verst í Budapest og öðrum
stórum borgum landsins, og
verður hjálpin að berast
bráðlega, ef fult gagn á að
vera af henni. — Reuter.
Ofveður um s.l. helgi
OFSAVEÐUR, rigning og
stormur, var hjer á landi um
s. 1. helgi. Veðurhæðin var mest
á Gjögri s. 1. sunnudag 11 vind-
stig, en minnst á Akureyri, 4
vindstig. Á Stykkishólmi, Rauf
arhöfn og Siðumúla var veður-
hæðin 9 vindstig. í Reykjavík
var veðurhæðin mest 9 vindstig
kl. 11 á sunnudag.
Frá kl. 8 ádegis á sunnudag
til kl. 8 árdegis í gær var rign-
ingin hjer í Reykjavík 45 mm.
— Á sama tíma ringdi 48 mm.
í Vestmannaeyjum, en 68 mm.
í Stykkishólmi.
í ofviðrinu fjéllu margar
skriður í Hvalfirðinum. — Varð |
vegurinn ófær, en unnið var að
því í gær, að opna hann að nýju
Símabilanir urðu einnig tals
verðar, bæði hjer í nágrenni
bæjarins og úti á landi, en unn
ið var að lagfæringu þeirra í
gaer. Um tíma var sambands-
• laust við Vestfirði og einnig til
Austurlands.
Skipbrotsmenn máttu ekki
komast af.
í skjölum, sem bresku sak-
sóknararnir lögðu fram, voru
sannanir færðar fyrir því, að
JDönitz skipaði flotanum svo
fyrir, að engir menn úr á-
höfnum þeirra skipa, sem
skotin væru niður, mættu
komast af og engar tilraunir
skyldu gerðar til þess að
bjarga þeim. Þjóðverjar
þyrftu ekki að óttast, að slík
ar ráðstafanir kæmu þeim á
koll, að því að þeir yrðu
r
Tramh. 6 2. síðu
París í gærkveldi:
ÚTVARPIÐ í París hefir birt
fregn þess efnis, að radikalsósí-
alistar hafi farið þess á leit við
menntamálaráðherra Frakk-
%
lands, að hann segi af sjer. —
Menntamálaráðherrann er eini
ráðherrann, sem radikalsósíal-
i istar eiga í ríkisstjórninni.
I — Reuter.
Rætt um skyldur og
rjettindi einstaklinga
og þjóða
London í gærkvödi. Einkaskeyti til Morgbl. frá Reuter.
JAMES BYRNES, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, hóf
umræður um skýrslu undirbúningsnefndarinnar á þingi
bandalags Sameinuðu þjóðanna í gær. Lýsti hann því
yfir fyrir hönd stjórnar sinnar og þjóðar, að Bandaríkin
vildu af alhug vinna sem mest og best að málum banda-
lagsins og láta einskis ófreistað til þess að treysta vin-
samlega sambúð þjóðanna.
StjórnarandsfæÖing-
um kenl um öng-
þveiti í Búlgaríu
Moskva í gærkveldi:
ÚTVARPIÐ í Moskva segir
að það sje stjórnarandstæðing-
um í Búlgaríu að kenna, að ekki
tókst að ná samkomulagi um
myndun stjórnar, sem hafi
meira fylgi að baki sjer en nú-
verandi stjórn. — Á fundi ut-
anríkisráðherranna í Moskva
var samþykkt að stuðla að því,
að mynduð yrði lýðræðisleg' i
stjórn í Búlgaríu, og að tilhlut-
un ráðherrana fór sendinefnd
til Sofia til viðræðna við
búlgörsku stjórnina um þetta
mál. Árangur af för þessari varð
enginn. Segir Moskvaútvarpið
það hafa stafað af þverúð stjórn
arandstæðinga, sem ekki hefðu
viljað ganga neitt til móts við
stjórnina í þessu máli. — Var
þeim boðin þátttaka í stjórn-
inni, en þeir höfnuðu því boði,
vegna þess að samvinna væri
þýðingarlaus, meðan stjórnar-
liðar hefðu öll mikilvægustu
ráðherraembættin. — Stjórnar-
andstæðingar halda enn fast við
kröfu sína um þingrof og nýjar
kosningar. — Reuter.
Rússar vilja ræða
Spánarmál
London í gærkveldi:
AÐ ÞVI er rússneska blaðið
„Pravda“ hermir, eru uppi um
það háværar kröfur meðal
manna í Rússlandi, að Rússum
verði gefið færi á að taka þátt
í umræðum og aðgerðum varð-
andi málefni Spánar. — Segir
blaðið, að brýna nauðsyn beri
til þess að framfylgja út í æs-
ar ákvörðun þeirri, sem tekin
var á Potsdam-ráðstefnunni, að
útrýma leifum fasisma. -
Ræða Byrnes.
Byrnes sagði, að fyrir 25 ár-
um síðan- hefði hvorki Banda-
ríkjaþjóð nje fyrirsvarsmönn-
um hennar verið ljóst, hver á-
byrgð hvíldi á Bandaríkjunum
um alþjóðasamvinnu og eflingu
friðarins. Síðan hefði Banda-
ríkjamönnum margt lærst, og
því gengju þeir einhuga til sam
starfs í bandalagi Sameinuðu
þjóðanna.
Brautryðjenda minnst.
Þá minntist Byrnes þeirra
manna, sem frumkvæðið hefðu
átt að stofnun bandalagsins,
þeirra Roosevelts forseta, Churc
hills og Stalins. Kvað hann þess
um mönnum hafa verið ljóst,
að ekki þurfti einungis að
vinna styrjöldina, heldur og
friðinn. Árangur starfs þeirra
og stefnu væri bandalag Sam-
einuðu þjóðanna.
Á einskis rjett gengið.
Að lokum drap Byrnes á þær
staðhæfingar sumra, að banda
lagið væri stofnað til þess að
vinna gegn einhverjum þjóð-
um. Sagði hann þá firru hafa
gert mikla bölvun, þótt alþjóð
manna væri að vísu ljóst og
hefði ætíð verið, að bandalagið
væri stofnað einvörðungu í
þágu þjóðanna og myndi hafa
blessun í för með sjer fyrir alla
einstaklinga. Það væri því nauð
synlegt, að hver einstaklingur,
hvar sem væri, fylgdist með
störfum bandalagsins og Ijeði
því lið að mætti.
Ræðu Byrnes var vel fagnað.
Síðan tóku til máls fulltrúar
Chile og Brasilíu, en svo var
umræðum frestað til morguns
(þriðjudags).
Fjárhags- og fjelagsmálaráð.
Á þingfundi fyrir hádegi
skýrði Fraser, utanríkisráð-
herra Nýja-Sjálands, frá því, að
Nýsjálendingar myndu gefa
Júgóslövum eftir sæti í fjár-
hags- og fjelagsmálaráði banda
lagsins, en við kosningar í ráð-
Framhald á bls. 9.