Morgunblaðið - 11.01.1970, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. JANÚAJR 1(970
Ný krabbameinskenning:
Arfborin „kveikja”
til í öllu fólki
WASHINGTON 9. jan. - AP.
Mikils metinn bandariskur
vísindamaður hefur skýrt frá
nýrri kenningu sinni um upp-
haf og tilurð krabbameins,
sem er mjög frábrugðin
kenningum annarra, er fram
hafa komið í þessu efni
hingað til. Vísindamaðurinn,
Robert J. Huebner, sem starf-
ar við krabbameinsstofnun
ráðuneytisins, heldur því fram
að reynist þessi kenning rétt,
kunni þar að hafa opnazt leið
til þess að ráða við þenn-
an ógnvænlegasta sjúkdóm
mannkynsins.
Þessi kennirng er á þá leið,
að hfUjg’saj'iileg'Utr kralbbamei nis -
hviati eða „kveiikjari" sé rrneð-
fæddur í ölluim einstaiklinig-
uim, en til aiúrar gæÆu haldist
„alö(kktur“ í flestu fól'kd geign-
twn lífið. Ketnmtagin gierir ráð
fyrir fcrabbaimemsvedruim, em
á allit amniam bátt em gert betf-
ur verið tál þessa.
MegimiatriOi ifcenmáinigarininar
má sun-d urrgreima þanmiig:
1. Hið raiumveruilega sáð-
kom krabbameinsims — í
m-ynd erfðafræðiliegria etfnis-
pairta fyrir sésrstafca tegumd atf
veiru — er til staðár í ofckur
öliiffln. frá því að gietnaðiur
fer fram í móðurlífi en í
fiestu fólífci verður e(k!ki atf
iilkynja fjölgun henmiar vegma
erfðafræðilegra þátta.
2. I>egar krabbaimein atftur
á móti kenrur upp, þá á það
rót sínia að rekja til líffræði-
legrar stairtfsemi, sem áður
hefur verið haldið í sketfjum,
en loks er „kveifct á“ af göll-
Uiðum geniunn, gem fyrir hendi
eru í sumiu fólki — eða slík-
um umhverfis þáttuim sem
geisilium eða atf vissum efnium.
Hjá sumiu fólfci kianm sam-
kvæmit þessiari kennámiglu það
eifct að eLdast að valdia
„lkveikjumini“.
3. Þótt skrítið sé, þá kamn
kraibbaimieins „sáðtoorniið“ —
hvort sam það síðar veMur
illkynjuðum sóúkdóimi eða
ekfci að haifa jáfcvætt Uhjt-
verk fyrir þróun fóstursins,
þ. e. a. s. það kanin að vera
naiuðsynlegt fyrir lífið sjálift.
Huiebner, setn er höfumdiur
þessarar kenmingar ásamt
Georige Todiaro, er eánnáig
gtarfar við krabbameinisstoifin-
un bandaríska heilbrigðás-
málaráðunieytisms, ‘hefiur lát-
ið í Ijós þá sfcoðum, að þessi
kenninig, sem fram er komim.
efitár miarigivíislleigar táiraunir og
ranmsófcnir jiaifint á mönniuim
sem dýrum, nái hugsainiega
til hvaða teguindiar atf knalbiba-
meiná siem er.
„Við erum þeirrar áfcoðun-
ar, að í fyrsta sámsni á sviðd
vedruranmsðfcnia, ihöfum við
fundið leið að krabbamnieiiin-
inu“, var hatft etftir Hhiebmer,
sem er 54 ára að aldrL Harnn
lét enmtfremiur í Ijós þá áboð-
un að ef ummt verður að sýna
óvetfengj am legia fraim á, að bær
veiiruteigiumdir, sem usndir
grun ligigjia, séu svo flullvíst
er, tengdar æxliismyndfuin í
mönnum — en ekfci aðeiins táil
staðar sem samfylgdarfyrir-
brigðd — þá fcummá ieiðdm að
vera rudd til þeisis að bedta
sérstökuim læfcnimgaaðfflerðuim
giegn þessum veirum Og jafflrn-
vel unrnt að biia til bódu/etfhi
gegn þeim-
Herrahúsið kaupir
Herrabúðina
Karlmannafataverlunin Herra
húsið í Aðalstræti hefur keypt
Herrabúðia og mun a.m.k. fyrst
um sinn reka báðar verzlanir
Herrabúðarinnar, í Austurstræti
og Vesturveri, undir óbreyttu
nafni.
Guðgeir Þórarinsson, einn atf
eigendum Herrahússins sagði
Mbl. að Herrahúsið heíðl lagt út
í þessi kaup til þess að tryggja
Misheppnaður
skemmtiþáttur
NÝR sjónvarpsskemimtiþáttur
Svavars Gests sem upphaflega
átti að vera á dagsfcrá sjónvarps
ins í kvöld var ekki settur inn
á dagskrá vegna þesis að hanm
þótti misheppnaður að sögn Jóns
Þórarinssonar dagskrárstjóra.
góða útsölustaði fyrir Kóróna-
fatatframieiðalu Sportvers h.f„
fataverksmiðj u Herrahújssims. —
Vildu eigendumir þannig bæta
aðstöðu síma í samfceppnimni við
EFTA-löndin, sem þeir reyndar
teldu ekki ástæðu til að óttast.
Herrahúsið hetfur verið starf-
rækt í rúm 5 ár en tæp 6 ár eru
síðan rekstuT verksmiðjunnar
hótfst. Undanfarið hetfur verk-
smiðjan verið að fá nýjar og
betri vélar og stækkað noikkuð.
en þar starfa nú 30—34 stúlkur.
Á veguim Herrahússins, þ.e. í
verzluninni veirksmiðjunni og
báðum verzlunum Herrabúðar-
innar startfa því nú milli 40 og
50 manns.
Eigendur Herrahússims hyggja
ekki á útflutning, en auk þesis að
selja framleiðslu sína í verzlun-
unum þremur í Reykjavfk eru
þeir með útsölustaði á Akureyri,
Vestmannaeyjum og ísafirði.
— Frakkland
Framhald af bls. 1
vélasölunnar, en sfcýrt frá henni
í tveggja dálka frétt frá frönsku
firéttastotfurani, Agence France-
Presse.
Le Figaro, sem oft tjáir álit
heldri stéttanna í Frakklanöi,
segir:
„Fimmtíu Mirageþotur. — Það
virðist vera fremur hóflaus fjöldi
af herflugvélum fyrir land sem
hefur aðeins 1,3 millj. íbúa. Það
eru að sjálfsögðu takmörkunar-
ákvæði, sem ættu í orði að tafc-
marka notkun þessara flugvéla
og ef þessi skilmálar eru rofnir,
myndi Frakkland hætta tækni-
legri aðstoð og koma á sölubanni
á varahlutum til flugvélanna. En
flugvélamar myndu þá hafa
haft tíma til þess að hefja sig
til fiugs og ljúfca ætlunairverfci
sínu“.
L’Aurore, sem er íhaldssinnað
og oft lætur í ljós andúð gagn-
vart Aröbum, segir:
„Röksemdir þæir, sem beitt hef
ur verið til þess að réttlæta sölu
Miragie-þatamtnia, eru meira en
vandiræð'alegar og fá fóifc til þess
að láta sér detta í hug lélegan
brandara. í fyrsta lagi er það
Skilyrði, að ekki megi láta flug
vélamar atf hendi við þriðja að-
ila. En hvar er tryggingin fyrir
því?“
„Guð forði því, að frönsk vopn
verði nokkru sinni notuð í árás,
sem verið er að undiirbúa hægí
og hægt á lítið land, sem miun
beirjaist til sigurs á nýjan leik
eða til siðasta manns. En eí það
gerðist? Hversu hræðileg værf
þá ekki sú ábyrgð, sem við höf
um einmitt verið að baka okbur“
segir L’Aurore.
Islenzkar þurrsúpur
framleiddar
i Kópavogi
Jón Ingimarsson í Vilko verksmiðju sinni.
1 HAUST hóf nýstárlegt fyr-
irtæki framleiðslu sina, eftir
8 mánaða undirhúning og til-
raunastarfsemi. Jón Ingi-
marsson, lögfræðingur, tók þá
að framleiða og selja þurr-
súpur í pökkum með íslenzkri
áletrun undir nafninu Vilko.
En íslenzkar þurrsúpur eru
nýjunjg á okkar markaði.
Fréttamaður Mbl. leit inn í
Vilko í Kópavogi, og ræddi
við Jón um framleiðsluna, og
ýmiss konar tilraunir, sem
hann er að byrja á, svo sem
f jallagrasasúpu úr þurrefn-
um, og súpur fyrir erlendan
markað með þurrmjólk o. fl.
En allt slíkt er á athugunar-
og tilraunastigi.
Nafnið Vilfco er gamállt hér.
Lárus, bróðdr Jóras, keypti
fyrir 20 áirum efflnaigeirð, sian
framllieiiddi uindir því niatfni En
aðdragamdi þess að Jóin fór
að framiieiða þuirrsúpur, er sá
aíð hamm flnlbti inm raorsfcar
súpur og graiuitia, Bergemie,
sem liibuðiu mjög vei. Voru
það fyrstiu ávaxtasúpmrmiar,
seim hér seldiuist. í upphiaifi
voru þó síumiir vamtrúaðir á
að húsm.æður hér rniumdiu
komiast svo fljótt upp á laigið
mieð alð niota tilbúnar súpur
og graurtia, en það gema þær
í sívaxamidii miæli, eimis og Jhiús
mæður erlemdiis. — Með öll-
um okkar giemigishreytimiguim,
urðu raarsfciu súpumiar svo
dýmar,' að hjá mér vafcmiaðd
forvirtmá að vita, bvort ebfci
miætti framleiða slilkiar súpur
ódýrari hér, segiir Jón. í uipp-
hiaifi var þó aðtedms hiugmymd-
in að flá að fnamílieiða norstou
súpumiar hér umdir þeirra
mierfci Em það fékfcst efcfci,
þegar til koim. Við Heituföum
því ammiað, aðadiiaga til Sisooi
í Svíþjóð og fiemjgum þar upp-
lýsinigar og þyrjiumiamaðstoð.
Jón kvaðst þó ffljótt hafia
séð, að þær súpur félilu efcki
alveg að ísfllenzikum smefldk.
Svo að hamm fiór a@ gema til-
raiunir irueð að bmeyta þearn,
þó byggt yæri á uppiýsámigtum
að utan. Og effltir taflisvert
mikla vinmiu, urðu til þessar
sex ávaxtasúpmr, siem eru
allveg þlamdiaðar hér. Það er
blönidluð ávaxtasépa, apri-
kóisiusúpa, svestkjiusiúpia, ávaxita
gmaiuitur, sveSkjuglriaiuitur og
sætsúpa- Þurrkaðiir ávextir
wu fluttir inm í súpurmiar,
þ. e. epfli aprilkósur, svedkjtur,
rúisáruur og fierslkjur, og einmig
öraniur effind. En aUg eru niotuð
10—12 efmd í bflöndiuðu súp-
unuar. Síðám er þetta saxað
í verksmdðjummi, bJiamdiað og
paikikiað í íslemzkar uimlbúðir.
M!eð þessu móti næst það, að
súpupakfcinm verður 5 króm-
um ódýrari ern samöærifliagar
ertondiar súpur. Paíkfciaimir
eru flailegdr og gerðSr í
Kassagerð Rieyfcjavikiur, em
súpuidiuiftið er ilátið í pfliast-
potoa flrá Reyfcjiafliuinidi. Og
eiinmig eru til stærri pafcindnlg-
ar fyrir hótei og aðma. Dredtf-
inguina ammiaist svo fyrirtæifcin
JohmBön & Kaeiber, SÍS eg
Ragruar Guðmiumrissom.
Kratftisúpumar, þ. e. uxia-
hiala-, kjúikiLniga, hæmsma og
támartsúpur, eru framtoiridiar
á ainmam hátt. Þær tooma full-
ummiar, en er pakkað hér. —
Það er okkar ódkhygigja að
geta líka fnaimiteitt þær hór.
Em þar horfir mólið allt öðru-
vísi við, segir Jóm. Það bygg-
ist á þvi, að aillur kjötfcraift-
urbnm þarf að vera í diuifiti. Em
tll að bmeyta kjötkratfti í diuifit
þarf álika mdfcia verfcsmdðju
eins og olíiihireinisumiarstöð.
Þess háttar verksmiiiðtiu þýðir
ekfci að setja upp fyrir okfcar
litla mairfciað. Þess vegua flyt-
ur Jóm Viíllko súpudlutftið inm
fná þeim iönriluim, sem mest
flramiteiðla og ódýnast, aðallaga
fró írliandi og Póilamdi.
Hjá Vifllko vinma raú sjö
mamms. — Er þetrta vaxamdi
flyriirtælki? — Elkfci eim»s og er,
avarar Jón. Marfcaðurimm
verður að ráða. Við getum
iramiHeáltt 2000 palklka á dag
Oig hiöflum undlani. HiniS vegar
kemiur ffleira til. Brezbur
miaður, sem gitftur er ís-
lenztori stúílfku og er aiuigflýs-
ingaráðlgjiatfi fyrir aniatvaela-
hrimiginm Samslbury’s, hefflur
t. d. hatft sambamd við Okkur
og þeðdð um sýnáislhiom atf
súpumium, verðtilboð og þess
háttar Og váfll fiá þetta raúma
stmax etftdr áramiót. Hvaðkamm
að fcomia út úr Því, veilt ég
ekfci. En á ofckaæ mælikvarða
eru málklir möguflieihar í söiu
m
Þurrkuðum ávöxtum blandað
í ávaxtasúpuna.
á erlendium marflcaði í gegnium
slifct fyrirtæiki. Eins hiefur
amerísikt fyrirtæáci haft sam-
bamd við oikflnur um mýja
framleiðsflu, sem m. a. notar
þurrmjóiflc. Ég er efldki fiarbnn
að geana tiimaumiir með hamia,
en býst við að hæglt sé að
framflieiða það, sem þeir hafla
áhiuga á.
— Við hötfum miilkinm á-
huigia á súpum, sem norta
þummijólk, atf því það er inm-
lenit efflni, segir Jóm enmtfinem-
ur og erium að gera tilraumir
mieð slíkar þurrsúpur. Einmáig
erum váið að gara tiiraunir
með grös í grasamjófllk En
svo er ókiammað hvort raaður
fær grösan í framlteiðisflluinia og
á hvalðla varði það yrði. Em
ég býgt við að flóik nnumdi
kaupa grasamj'ólfc. Friaimilleiðsl-
an yrði aflldirei svo mifcil
vagna hráieÆniisiinis.
— Þið voruð mieð átform
um bláberjasúpu, var það
ekki?
— Jú, en uppstoartan vairð
svo lítll í Evrópu iniúmia, að
ómiögufliagt ar að fá -bláberin.
En um ísfliemzlk 'blábar er eikfcá
að raeða atf sömu ástæðu og
um fcratftsiúpuimar. Það þanf
heiia varícsmiðju tifl að breyta
berjumum í þuirirdiuift.
Framhald & bls. 31