Lögberg - 21.02.1895, Blaðsíða 1
Löoberg er gefið út hvern fimmttidaga
Thr LÖGBERG PRINTING & PUBLISHING CO.
Skrifstota: Atgreiðsl astota: IVct.icn?.:*;’
I4J Prlnoess Str., Winnlpeg Man.
Kostar $’2,oo um árið (á íslandi 6 kr.
borgist fyrirfram.—Einstök númer 5 cent.
M
rs G p.
e,n.st
8. Ar. j-
Winnipeg’, Manitoba íimmtudaginn 2X- iebrúar 18í)5.
ttilsviia is cva> Thur*aay by
r«I * L.JÍt!£itG t*KlN fl.VG ác PU i»l 1 s ti i iM, lO
ai I4i PrinadJtJ Str., Wmnipeg Man.
S >1 >;crip‘i>a price: $2,00 a ycnr payable
n adva
Sin*jle copiffn 6 c.
Grefuai*
MYNDIR OG I3ÆKUR
—------------
Ilver sem sendir Pzqm __
”"25 Royal Crown Soap Wrappers
til Royal Crown Soap Co., Winnipeg, Man.,
getur valið úr löngum lista af ágætum bókum
e tir fræga höfundi:
The Modern Home Cool^ Book
eða
Ladies’ Fancy Work Book
eða valið, úr sex*
Nyjum, fallegum myndum
Fyrir
100 ROYAL CROWN SOAP WRAPPERS
Ljómandi fallcgar Bækur i ljereptsbandi.
Eptir fræga höfundi.
Engum nema Royal Crown Soap wrappers
verður veitt móttaka. Sendið eptir lista yfir
bækurnar.
The Royal SoapCo., Wini\ipeg.
FRJETTIR
CANADA.
Frá Ottawa er blöðununi tele-
jrraferað slðustu daga, að þaðsje með
öllu áreiðanlegt, að kosningar verði
látnar fara frani áður en ping verður
haldið, en að eins sje óráðið enn,
hvern dag J>ær verði. t>að, hve illa
stjórninni hefur gengið að komast að
niðurstöðu um, hvort kosningar skuli
haldnar innan skamms eða ekki fyrr
en næsta J>ing liefur verið haldið, staf-
ar, aö sögn, af ágreiningi meðal ráð-
herranna. Frönsku ráðiierrarnir hafa
fyrir hvern mun viljað lialda f>ing á
undan kosningunum, til J>ess að fá
Manitoba skólamálinu ráðið til lykta,
virðast illa hafa J>orað að mæta kjós-
endum sínum og löndum, muðan J>að
mál vœri óátkljáð. Kn fjármálaráð-
berrann, Foster, heimtar að kosning-
ar fari fram á undan J>ingi, með (>vl
að hann óttast, að umræðurnar á J>ing-
inu um (>að, hve fjárhag landsins hef-
ur hrakað slðasta árið, muni spilla
broðalega fyrir stjórninni við kosn-
ingarnar. Og eins og áður er sagt,
þykjast menn sannfærðir um, að lians
skoðun hafi orðið skoðunum frönsku
ráðherranna yfirsterkari I ráðaney tinu.
Patrons of Industry bæði I Que-
hecfylki og Manitoba og Territóríun-
um hafa sam(>ykkt, að setja lög um
áfengisbann á prógramm sitt.
Töluvert hneyksli hefur pað vak-
ið, að komizt liefur upp, að banka-
stjórum, sem seldu skuldabrjef, er
Quebecstjórnin gaf út I september
slðastliðnum, hefur tekizt að græða
nær pví hálfa milllón dollara I sölunni,
náttúrlega á fylkisins kostnað.
Ottawastjórnin hefur ákvarðað,
að láta kapólska menn flytja fyrir
8jer mál sitt út af skólafyrirkomulag-
inu I Manitoba p. 26. þ. m. Mani-
tobastjórnmni hefur verið gert aðvart
Um að hafa par einhvern fulltrúa.
Mr. Outmet, sambandsráðherra
°pinb6rra verka, sagði I ræðu, sem
hann hjelt á fundi, er að mestu var
sóttur af Oraniumönnum, að Mr.
tvreenway, stjórnarformaðurinn I
Manitoba, hefði skrifað kapólskum
^lerki nokkrum, að hann mundi aptur
iögleiða tvöfalda skólafyrirkomulagið
i>jör í fylkinu, ef Mr. Laurier kæmist
&ð völdum við næstu kosningar. Tveir
af Manitobaráðherrunum hafa tafar-
laust neitað pvl, að nokkur flugufótur
væri fyrir pessari sögu, enda er hún I
Woira lagi ótrúleg, cn sýnir mönnum |
jafnframt allljóslega, að apturha'ds-
leiðtogarnir ætla ekki að verða vand-
ari að meðölum við kosningar pær,
sem nú eru I vændum, en þeir hafa
verið að undanförnu.
Eptir pvl sem Booth, geceral
Sáluhjálparhersins, iiafa farizt orð við
blaðamenn, er svo að sjá sem fyrir
honum vaki, að koma upp nylendu
sinni í Canada. Hann ætlar að fara
fram á pað við stjórnina, að hún styrki
fyrirtækið með fjárframlögum, enda
hefur hann þegar fengið tilboð um
fjárstyrk frá Nyja Sjálandi, en svo
virðist, sem honum litist betur á
Canada.
Aldrei befur verið haldin I Can-
ada jafn-fjölmenn pólitísk samkoma,
eins og sú er haldin var I Montraal á
laugardagskveldið til \irðingar við
Laurier. 10,000 manna komust inn I
salinn par sem ræðurnarvoru haldnar,
og pó voru þúsundir úti fyrir, sem
ekki gátu fengið inngöngu. Jafnvel
sum apturhaldsblöðin eru nú farin að
viðurkenna, að Mr. Laurier njóti
mestrar alpýðuhylli af sljórnrná'.a-
mönnuri pessa lands.
BAKDARIHIN.
Fyrir Norður Dakota pinginu
var nýlega lagafrumvarp um að bera
áfengisbannið af nýju undir atkvæði
almennings, var samþykkt í efrimál-
stofunni, en fellt I neðri málstofunni
með 37 atkvæðum gegn 25. Mr. St.
Kyjólfsson greiddi atkvæði með meiri
hlutanum.
í síðastliðinni viku feldi fulltrúa-
deild congressins fjármáHtillögu for-
setans, og jók víst ekki með pví vin-
sældir sínar, með pvi líka að pað
felldi breytingartillögu frá Reed, sem
eins og tillaga forsetans stefndi að
pvi að bæta fjárhag landsins. Stjórn-
in hefur pví orðið til bráðabyrgða að
fá lán, sem nemur 62.500.000. Lánið
á að endurborgast eptir 30 ár, og er
að mestu fengið erlendis.
í Tennessee, Alabama, Missis-
sippi og Arkansas hefur undanfarna
daga verið eitthvert kaldasta veðrið,
sem menn vita til að nokkurn tíma
hafi komið I þeim rikjum.
Afarmikil bænarskrá var fyrir fá-
um dögu.n send frá Chicago til Wash-
ington. t>að er áskorun frá alþjóða
bindindisfjelagi kristinna kvenna til
stjórnanna hvervetna I heiminum um
að banna sölu ópfums og áfengis.
Undirskriptirnar undir bænarskránni
eru hjer um bil 30 mflur, og standa þar
meira en 6 milliónir nafna frá 49
pjóðum. Bæði konur og karlar hafa
undir bænarskrána ritað. Til pess að
sajna pessum undirskriptum hafa
gengið 12 ár. I>að var Miss Frances
Willard, sem fyrst datt í hug að koma
pessu máli á rekspölinn. Við það að
sjá eymdina I drykkjar og ópíum -
klefum I San Francisco datt henni í
hug, að konurhvervetna í heimi gætu
og ættu að gera samtök gegn sllku.
Hún var þá forseti fyrir bindindisfje-
lagi kristinna kvenna I Bandaríkjun-
um, og svo fór hún að vinna að þvl,
að útbreiða það fjelag um allan heim-
inn. Lady Somerset hefur verið
hennar öflugasta styrktarkona. Frá
Washington á bænarskráin að leggja
af stað I hringferð um heiminn og
eiga tvö gufuskip að flytja hana og
afskript af henni, og hafa pær Miss
Willard og Lady Somerset búið pan
gufuskip út.
ÍITLÖXD.
Sterklega leikur orð á pví, að
Roseberystjórnin ætli að rjúfa brezka
þingið innan skamms og efna til
nýrra kosninga, og reynist það satt,
stafar pað eðlilega af (>ví, að meiri
hluti stjórnarinnar I pinginu er orð-
inn mjög lítill. Þagar gengið var til
atkvæða I neðri mílstofunni nú I vik-
unni um að hætta utnræðum um há-
sætisræðunn, hafði stjórnin að eins 8
atkvæði umfram.
Vonir pær sem menn gerðti sjer
um frjálslyndi hins unga Rússakeisara
virðast pegar farnar að dofna til muna.
Hann hefur nylega gefið út mjög af-
dráttarlausa yfirlýsing utr, að hann
ætli sjer að stjórna þjóðinui á svipað-
an hátt eins og forfeður hans, ocr hef-
ur sú yfirlysing vakið óinægju mikla
meðal pjóðarinnar. Er verið að safna
undirskriptum úti um allt landið und-
ir mjög gagtiorða óánægj i yfirltfsing,
og að sögn fær keisarinn daglega hót-
unarbrjef frá nihilistum.
Harðindin hafa haldið áfram I
Norðurálfunni og valda miklum raun-
um og manndauða. Við 80 líkskoð-
anir, seni haldnar höfðu verið I Lund-
únum um síðustu helgi, varð niður-
staðan sú, að kuldi hefði valdið eða
flytt fyrir andláti tnannanna. Verka-
mannafjelögin I Lundúnum skyra frá
frá þvf, að 30.000 af meðlimum þeirra
hafi enga atvinnu og geti enga feng-
ið fyrr en tíðin batni. Flestir pessara
atvinnulausu manna eru trjesmiðir,
plastrarar og múrarar. í Liverpool,
Manchester og Birmingham og yms-
um öðrum helztu verksmiðju og verzl-
unar borgum á Stóibretalandi hafa
atvinnulausir menn gengið I fylktu
liði um strætin. Borgin Glasgow
gefur yfir 40,000 atvinnulausum
mönnum mat.
Frá Norður-G rænlandi.
Eptir Eyvind Astrup.
Framh.
Fjölskyldulífið \ irtist vera mjög
g>tt meðal peirra, eiak’im samkomu-
lag foreldra og b irna, sein opt er
beinlínis átakaalegt. Eu optast synd-
ist og hjónum koma ágætlega saman,
og jeg sá nokk ið in'3 rg nygipt hjói,
sem leizt svo vel hvoru á annað, að
pau gátu jafnvel ekki I viðarvist aaa-
ara stillt sig um að vera allt af að
nugga saman nefjuaum; pað er sem
sje á paaa hátt, að Eiklmlar syna
hverjir öðrum ástaratlot.
Allt fólkið I flokknuin var greint
og fjörlegt, og flest hifði pið góðar
gáfur til að læra teikning og margt
af pví hafði líka gott söugeyra. Þjóð-
söngvar pess eru einkennilegir, en
naumast verður sagt, að eyru mennt
aðra manna kuani vel við pá. En nú
eptir dvöl okkar par nyrðra kann það
ymsa götusöngva vora, og mega
ferðameun hjer ejitir eiga von á að fá
að heyra pá í vetrarkyrðiuni jafnvel I
iágu, sótugu steinkofunum á þessari
eyðimörk.
Fallegasta stúlkan I öllum flokkn-
um var að allra dómi 14 ára stúlka,
sem Tungvinga hjet. Hún var eins
og aðrar lítil vexti, en venjulega
snoturlegar til fara en hinar konurnar.
Auk pess var. hún ævinnlega hrein í
framan, pegar hún koin að heimsækja
okkur, og það olli J>ví, ásamt öðrum
dyggðum liennar, að hún varð brátt
uppáhald okkar allra. Sjálfur gaf
jeg henni allar pær saumnálar, sem
jeg mátti án vera, til þess að fá hana
til að lítast vcl á mig, cn pvi miður
korast jeg aldrei að pví, hvoit jcg
náði tilgangi mínum með því.
ö.inur fyrirmyndar persóua, e>
samt í allt öðrum skilningi en Tung-
vinga, var heiðursmaðurinn Eava
Ilann var ágætasti og mest viður
keundi spilagosi flokksins. Tímum
sanren gst hann setið I dálitlum hóp
manna og ruglað og blaðrað, og kom
ið náunga sfnum til pess allt að pví
að rifna af hlátri. Þegar svo umtals-
efni hans tæmdist smátt og smátt,
sneri hanu þegar við blaðinu, söng,
hermdi eptir mönnum; dansaði cg
ólmaðist á allar lundir. Hann stend
ur mjer enn fyrir hugskotssjónum
eins o r hann birtist okkur einn fyrsta
daginn, sem við vorum saman. Hann
var á selaveiðum I húðkeip sínum, og
í engum öðruin fötum en buxum úr
ísbjarnarskinni og gamalli mannsjett-
skyrtu, sem einn af okkur hafði verið
svo náðugur að gefa honum.
Trúarbcögð Eskimóa.una geta
naumast verið minrii en [>au eru. Þeir
hafa engan guð, er peir tilbiðji. t>ar
á inóti sögðn peir okkur opt frá vfir-
náttúrlegri veru einni, sem ylli sjer
stökum náttúruviðburðim, og sumir
peirra hjeldu því fram, að peir hefðu
sjeð pá veru. Eptir pví sem þeim
sagðist frá, hefst hún við í vatni, er
afarstór og hefur langa handleggi.
Hún gerði pem ymist tjón eða gagn,
en pó meira gagn. Meðal flokksins
voru mft'gir „angekokar11, karlar og
konur, sem menn hjeldu að hefðu pá
gáfu, að geta sett sig I samband við
hina og aðra leyndardómsfulla anda.
Einkum hugðu menn, að pessir „an-
gekokar“ björguðu niönnum opt I
sjúkdómum.
t>að lægi næst að halda, að fólk
eir.s og Eskimóarnir, sem hafa svo
hart líf og opt geta ekki verið vissir
um, hvort peir muni líða neyð næsta
dag eða ekki, nmni vera alvörugefnir
menn, og muni lita á lífið eins og
væri pað að eins langvarandi pjáriing-
ar, sem þeir yrða að pola af eiuni eða
annari ástæðu, og dauðinn einn frels
aði pær frá. En slíkt fer mjög fjarri
sanni. t>egar menn heyra, hvernig
peir hlgja og syngja svo að Undir
tekur, eða ef tnenn kunna roál þeirra
svo vel, að menn skilji hina einkenni-
legu fyndni þeirra, eða ef menn sjá
hinar barnalegu fettur peirra og
brettur og dansa, pá geta menn ekki
annað en komizt að peirri niðursiöðu,
að petta fólk muni vera óvenjulega
ánægt. Og er ekki petta I raun og
veru alveg eðlilegt, jafnvel eptir pví
sem vjer lítum á málið? Vjer viður-
kennum, að góð heilsa sje fyrsta skil-
yrðið fyrir pví að vera I góðu skapi,
og aldrei hefur sjezt heilsnb8tra fólk
en þessir Eskiinóar. Vjer könnumst
enn fremur við pað, að það, hve ójafnt
gæðum pessa heims er skipt, skapi
öfund, óánægju og eymd vor á meðal,
og vjer teljum það illa farið, að jafn-
aðarástand skuli ekki geta komizt á I
voru menntaða mannfjelagi. t>að er
pví engin furða, að í pessu litla Eski-
móa-mannfjelagi, sem að öllu leyti er
byggt á grundvallarsetningum jafn-
aðarins, par sem peningar eru ópekkt-
ir, og par sem náungans kærleikinn
er gruudvallarregla fyrir alla — pað
er engin furða, segi jeg, að þar lakist
að viðhalda ánægju einstaklinganna.
En að líkiadum fá þeir ekki lengi að
ujóta tilveru sinnar í friði; menning-
in heldur að líkindum sína sigur-inn-
reið á pennan útkjálka, og pá má bú-
ast viðað tortímingin biði peir.-a.
Jeg hef áður s igt, að lif Eski-
móanna sje hart; en svo vill svo vel
til, að peir eru af náttúrunni pannig
útbúnir, að peir geta staðizt slíkt líf
4n pess þá saki. Jeg gæti nefnt
mörg dæmi pess, hve herknir peir eru,
en jen ætla að eins að nefna einn við-
burð, sem gerðist meðan við dvöldum
parná, og bendir hann á heldur góða
heilsu. Maður hjet Tavenöe; á ferð
til vetrarstöðva okk.ar hafði honum
viljað sú ólieppni til, að detta niður I
vatnið, þegar hann var að reyna að
stökkva yfir sprungu í Isnum. Fóru-
nautur hans dró hann upp tafarlaust,
en hann var holdvotur og kuldinn var
40 gr. 4 Celsius. Flann var rjett hjá
heimili sínu, p=ígar lionum vildi patta
til, en í stað þess að snú i heim aptur,
hjelt hann áfram ferðinni, eins og
ekkert hefði i skorizt, og pegar hann
kom til okkar um kveldið, voru föt
hans nær pvf orðin pur að innan, og
sjálfum leið honum eins vel og hann
átti vanda til.
Á veiðiferðum sínum eiga peir
opt illt, einkum af kuldanum. En
pað er eins og petta fólk viti ráð við
öllu. Ef pví or kaltá fót mum, tekur
pað biátt áfram af sjer skóna og
stingur nöktum fótunum hvert inn á
kviðinn á öðru, og eins fer pað með
hendurnar. Kviðinn skoða peir yfir
höfuð sem pann hlut líkamans, sem
allt geti polað, að pví er kulda SDert-
ir, og hvernig sem veðurer getamenn
sjeð í bert hörundið railli bnxna-
strengsins og fuglaskinnsskyrtunnar.
En hverfum núapturað hinnieig-
inlegu sögu leiðangursins. Desem-
bermánuðu var að mestu notaður til
undirbúnings undis vorferðina, sem í
vænduin var á Grænlandsjöklunuir.
Skinn var þurkað og sniðið, og föt og
sængur búnar til úr því, og sömuleið-
is voru margir sleðar búnir til.
Jólanóttin var haldin hátið’eg
svo sem vera bar, nyársdagur sömu-
leiðis, og nyárið var byrjað með end-
urnyjuðum dugnaði. Nú voru opt
farnar ferðir til Eskimóabyggðanna
umhverfis til pess að útvega mat
handa hundum okkar; af þeim voru
um 40 í vetrarbúðurn okkar. Svo
fórum við og margar veiðiferðir eptir
hreindyrum, og sjaldan komum við
aptur tómhentir.
Mestur var ku.ldinn á vetriium I
byrjun febrú irmánaða-, en þó var
hann ekki meira en 37 gr. C., par
sem liann hifði verið 47 gr. C. vetur-
inn 1801-92. Veturinn var yfir höf*
uð nokkru mildari nú en meðan fyrri
leiðangurinn stóð yfir; en par á móti
var vorið kalt og kom seint. Af norð-
urljósinu sáum við ekki mjög mikið
pennan vetur, og ekki nema fá peirra
voru naitt sjerlega skær. t>að er al-
menn trú manna á meðal, að pvl
lengra sem dragi norður á bóginn,
Framh. á 8. bls.
% and Burns are soothed at once with
‘ Perry Oavis'
PAIN KILLER.
, It takes out the fire, reduces the inflam-
. mation, and prevents blistering. It is
the quickest and most effectual remedy for
paiu that is known. Keep it by you.