Dagblaðið Vísir - DV - 02.01.1985, Blaðsíða 12

12
DV. MIÐVIKUDAGUR 2. JANUAR1985.
Utgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P.STEINSSON.
Ritstjórn: SÍDUMÚLA 12—14. SÍMI 686611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI
27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI 11. SÍMI 27022.
Sími ritstjórnar: 686611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF„ SÍÐUMÚLA 12.
Prentun: Árvakurhf.
Áskriftarverðá mánuði 310 kr. Verð í lausasölu 30 kr. Helgarblað 35 kr.
Kaltstríð oghervæðing
Brezki rithöfundurinn George Orwell nefndi frægasta
verk sitt „1984”. Fyrir höfundi vakti ekki að setja fram
spá um, hvernig árið 1984 mundi verða, heldur vara við
hættum. Þær ógnir höfum við lengi séð í heimsmálum og
ekki hefur úr þeim dregið á árinu 1984. Risaveldin hafa
magnað hátæknivætt vígbúnaðarkapphlaup. Stríðsótti.
hefur aukizt.
Bæði risaveldin hafa staðið að uppsetningu meðal-
drægra atómeldflauga. Sovétmenn höfðu fært vígbúnað-
arkapphlaupiö á það stig og Atlantshafsbandalagið svar-
ar nú í sömu mynt. Árið 1984 tók umræðan í auknum mæli
að beinast að „stjörnustríði”, nýju kapphlaupi risaveld-
anna um „vígbúnaö úti í geimnum”. Vissulega rambar
heimurinn á barminum. Þó binda menn vonir við, að
valdhöfum í austri og vestri skiljist æ betur, að enginn
vinnur sigur í atómstríöi.
Bandaríkjamenn færðu öldungnum Ronald Reagan
yfirburðasigur í kosningum. í Sovétríkjunum tók einn
öldungurinn við af öðrum. Júrí Andrópóv lést, en sæti
hans tók Konstantín Tjernenkó. Öldungaveldin í þessum
öflugustu ríkjum veraldar hafa síðustu ár vakið upp
kalda stríöið. Reagan Bandaríkjaforseti hefur aukiö
hvers konar vígbúnað í sínu ríki sem andsvar við forskoti,
sem Sovétmenn höföu náð í sumum efnum. Margir utan
Bandaríkjanna tortryggja gamla manninn í Hvíta hús-
inu. Menn hafa andúð á stuðningi hans viö fasistastjórnir
víða um heim og fordæma yfirgangsstefnu í málefnum
Rómönsku Ameríku. Bandaríkjamenn gerðu innrás í ey-
ríkið Grenada og ástæða er til að óttast að þeir kunni að
ráðast á Mið-Ameríkuríkið Nicaragúa. Vissulega ber að
mæta ógninni frá Kreml. En stuðningsmenn vestræns
lýðveldis krefjast þess af Bandaríkjamönnum, að þeir
verði ekki samdauna Rússum í aðferðum.
Ofríki Sovétmanna setti svip á síðasta ár. Þeir juku
hernað í Afganistan og náðu öflugra kverkataki á þeirri
fátæku þjóð. Frelsissveitir veittu enn hraustlegt viðnám
eftir fimm ára baráttu. Leppar Rússa í Póllandi hertu
tökin. Oryggislögreglan myrti klerkinn Popieluszko, að
því er virðist að undirlagi manna í æðstu stjórn. Vegna
fordæmingar almennings lét stjórnin undan síga, og rétt-
arhöld hófust yfir morðingjunum. öháða verkalýðshreyf-
ingin í Póllandi er ekki nema svipur hjá sjón eftir ofsóknir
kommúnistastjórnarinnar. Mál andófsmannsins Sakhar-
ovs í Sovétríkjunum var mjög á döfinni á árinu. Stjórn-
völd vildu þagga niður í þeirri frelsisrödd. I öðru komm-
únistaríki, Eþíópíu, varð mikil hungursneyð. Hundruð
þúsunda dóu úr hungri, en kommúnistískir valdhafar
fögnuðu byltingarafmæli.
Bilið milli ríkra þjóða og fátækra breikkaði á þessu ári.
Merki sáust um, að iðnríkin kæmust úr samdráttarskeiði,
sem staðið hefur um hríð. Eftir standa mörg hin snauðari
ríki, skuldum vafin, sumpart vegna slæmrar landsstjórn-
ar. Forsætisráðherra næstfjölmennasta ríkis heims, Ind-
ira Gandhi, var myrt, en sonur hennar, Rajiv, vann mik-
inn kosningasigur í árslok. Nýi forsætisráðherrann er
óskrifað blað í heimsstjórnmálunum.
Vaxandi barátta risaveldanna var megineinkenni árs-
ins 1984. Undir árslokin gáfu gömlu mennirnir í Moskvu
og Washington í skyn, að þeir vildu „tala saman” um að
draga úr kapphlaupinu. Engin ástæða er til aö binda
miklar vonir við slíkt, fremur venju, og jafnlíklegt, að um
næsta áramót líti menn enn til baka yfir tímabil kalds
stríðs og hervæðingar. Haukur Helgason.

Veizt þú aö allir Noröurlandabúar
eru um 0,5% af íbúafjölda heimsins?
Að um næstu aldamót verða íslend-
ingar 0,045% af aragrúa jarðarbúa?
Gott og vel. Smátt er fagurt. Getur
ekki fámenn en vel mönnuð þjóð í
stóru landi, sem býr yfir ríkulegum
auðlindum, orðiö öörum þjóðum og
stærri fyrirmynd í heimi offjölgunar
og örbirgðar?
Einmitt. Það er draumurinn. En
þessa stundina er draumurinn aö
breytast í martröð. Eins og komið er
okkar málum eru hraðvaxandi líkur
á því að tilraunin með sjálfstætt og
bjargálna ríki þessarar fámennu
þjóðar 1 stóru landi mistakist. Ef það
gerist þá verður þaö sjálfskaparvíti.
1 hálfan annan áratug höfum við
búið við hörmulegt stjómarfar.
Valdhafar okkar hafa látið eins og
nýríkir olíufurstar í innkaupaleið-
angri í stórmarkaði. Og þeir hafa
verið hylltir sem herjans karlar. Og
það sem verra er: Endurkosnir sí og
æ. Þess vegna er ástandið ykkur að
kenna, sem hafiðkosið þá.
Tökum núverandi ríkisstjóm sem
dæmi. Hún komst til valda þegar
flestum var orðið ljóst að ríkisstjórn-
imar á undan höfðu reynzt hörmu-
lega. Þess vegna fékk hún óskabyr. I
upphafi gerði hún eitt rétt: Að
afnema vitlaust, galið og sjálfvirkt
víxlhækkanakerfi verölags og launa.
Síðan hefur stjórnin gert allt
vitlaust.
Fjárlög fáránleikans
Núna fyrir þinglokin rann mér til
rifja aö horfa á stjómarliða rétta
upp höndina með f járlögum sem þeir
sjálfir vissu að tilheyrðu leikhúsi
fáránleikans. Ekki nóg með aö fjár-
lögin væm með halla og haldið uppi
með erlendum lánum; samtímis var
lögð fram lánsfjáráætlun sem gerir
ráð fyrir nettóaukningu erlendra
lána um 3 milljarða.
Þótt ekkert annað kæmi til ætti
þessi ríkisstjórn aö segja af sér
þegar í stað. Hvergi örlar á vitibor-
inni hugsun, nýjungum, frumkvæði,
verkstjóm, búhyggindum. Eykon og
Ellert virðast vera einu mennirnir í
þingliði Sjálfstæðisflokksins sem
ekki eru fyrir löngu búnir að gleyma
hverjir kusu þá á þing.
Hvað á að gera?
Það þarf að mola kerfið. Þá á ég
ekki bara við staðnað embættis-
mannakerfi, heldur flokkakerfið.
Það þarf að brjótast úr þeim víta-
hring sem dæmir þjóöina til að lúta
stjórnarforystu annaöhvort Sjálf-
stæðisflokks eða Framsóknar; fá
yfir sig annað tveggja „heimskar
hægristjómir” eða „vitlausar
vinstristjómir”.
Hvernig?
Með því að skapa nýtt sam-
einingar- og forystuafl lýöræðissinn-
aðra jafnaöarmanna, vinstra megin
við miðju íslenzkra stjórnmála.
Vinstra megin við miðju? Hvað
áttu við?
Líttu á flokkakerf ið:
Hvað er til vinstri og hvað til
hægri?
KVENNALISTINN er lengst til
vinstri. Þetta eru ágætis stelpur, en
þær hafa misskilið pólitíkina. Þær
hafa gleypt hráa hugmyndafræði
Kjallarinn
JÓN BALDVIN
HANNIBALSSON
FORMAÐUR
ALÞÝÐUFLOKKSINS
Vinstra megin
við miðju
amerískra millistéttarkvenna sem
trúa því að kynferðið eitt skipti sköp-
um í pólitík. Samkvæmt því á
einstæð móðir með tvö böm í dýrri
leiguíbúð í Breiðholtinu sem vinnur í
bónus hjá BtJR meira sameiginlegt
með pelsklæddri stóreignafrú úr
Stigahlíöinni en stéttarbræðrum
sínum hjá BÚR. Þetta er kynferðis-
leg apartheidstefna sem í bezta falli
byggist á misskilningi en í versta
falli elur á sundurlyndi þeirra sem
saman eiga að standa.
ALÞÝÐUBANDALAGIÐ boöar
samfylkingu vinstri afla undir sínu
forræði. Það fær heldur ekki staöizt.
Til þess liggja margar ástæður en ég
nefni þrjár: 1) Alþýðubandalagið er
illskeyttasta sundrungarafl vinstri-
manna á öldinni. 2) Reynsla þjóöar-
innar af stjórnarþátttöku AB í 8 ár
var hörmuleg. 3) Utanríkispólitík AB
er hættuleg öryggi þjóðarinnar. Þótt
ekki væri nema af þessum ástæðum
verður AB aldrei annað en þaö sem
þaö er: Hávær samtök mótmælenda
sem eiga mótmælin ein sameiginleg.
SJALFSTÆÐISFLOKKURINN
hefur nú brugðizt sjálfum sér og
þjóðinni þrisvar á áratug. Hann
brást í ríkisstjóm meö Framsókn
1974—78. Hann brást í stjórnar-
myndunarviðræðum eftir aðventu-
kosningarnar 1979; hluti hans mynd-
aði vitlausa verðbólgustjórn meö
kommum og Framsókn, hinn hlutinn
þóttist vera í stjómarandstöðu. Nú
hefur hann brugðizt í þriðja sinn. Allt
erþegarþrennter.
Hann þykist hafa vit á peningum
en er á góðum vegi með að farga
efnahagslegu sjálfstæði okkar. Hann
þykist vera á móti ríkisforsjá en
allar hans ær og kýr eru í ríkisbákn-
inu (nema Eykon og Ellert). Hann
þykist sameina stétt með stétt en
stjórnar nú þannig að þjóöfélagið er
að gliðna í sundur; gjá hefur mynd-
azt milli allsnægta og örbirgðar.
Hann hefur í verki brugðizt vonum
þúsundanna og verðskuldar nú
ærlega hirtingu. Mestum undrum
veldur að þessi stóri flokkur virðist
ekki hafa vit til að efla til mannafor-
ráða nokkra þá forystumenn sem
töggurerí.
FRAMSÖKN sleppi ég. Hún er
tímaskekkja. Hún hefur unnið sér
það til óhelgi að leggja íslenzkt efna-
hagslif í rúst á 13 ára stjómarferli.
Framsókn á aö fá langt frí og
ástunda innhverfa íhugun og ærlega
sjálfsgagnrýni.
En Alþýðuflokkurinn?
Frá og með seinasta flokksþingi
hefur hann gengiö í endumýjun líf-
daganna. Hann er nú eini flokkurinn
sem býður þjóðinni upp á róttæka,
raunsæja og framkvæmanlega
stefnuskrá. Hann er hvergi bundinn
á klafa neinna sérhagsmuna. Stefna
jafnaðarmanna er um fyrirbyggj-
andi þjóöfélagsumbætur, áður en
þjóöfélagið leysist upp í borgara-
styrjöld harðvítugra stéttaátaka.
Við jafnaöarmenn erum núna í
stórsókn. Við stefnum að því í alvöru
að veröa stærsti flokkur þjóðarinnar
eftir næstu kosningar og forystuafl í
næstu ríkisstjóm. Það er bjargföst
sannfæring okkar að þjóðinni liggi nú
lífið við aö fá til stjórnarforystu rót-
tækan, stefnufastan jafnaðar-
mannaflokk sem leysi Sjálfstæðis-
flokkinn af hólmi sem kjölfesta
íslenzkra stjómmála.
Vertu með
Ég segi: Þessi flokkur á að verða
forystuafl vinstra megin viö miöju.
Hægra megin viö okkur verða áfram
smækkaður Sjálfstæðisflokkur og
tímaskekkjan Framsókn. Vinstra
megin verða Kvennalistinn og AB.
Milli okkar og BJ em engin
ágreiningsmál sem máli skipta.
Lýðræðissinnaðir jafnaðarmenn,
sem í hug og hjarta eru meirihluti
með þessari þjóð, en hafa hingað til
kosið Sjálfstæðisflokkinn þúsundum
saman og Alþýðubandalagið og aðra
flokka að hluta, þurfa nú aö sam-
einast um að brjótast út úr vítahring
þessa vitlausa flokkakerfis sem er
undirrót ófarnaðar okkar í efnahags-
málum.
Þess vegna er hugmyndin um nýtt
sameiningarafl lýðræðissinnaðra
jafnaðarmanna vinstra megin við
miðju íslenzkra stjórnmála sóknar-
formúla okkar. Við þurfum nú á öllu
því hugsandi fólki aö halda sem
getur lagt okkur lið í baráttunni fyrir
endurnýjun íslenzkra stjórnmála og
bættu stjómarfari á Islandi.
Þess vegna skrifa ég þessa dálka
nú og framvegis undir heitinu:
Vinstra megin við miðju. Þess vegna
leita ég til þín: Vertu með — leggðu
okkur lið í baráttu fyrir góðum mál-
stað, í starfi að veröugum viðfangs-
efnum.
Jón Baidvin.
• „Það þarf að brjótast úr þeim vítahring
sem dæmir þjóðina til að lúta stjómarfor-
ystu annaðhvort Sjálfstæðisflokks eða Fram-
sóknar; fá yfir sig annað tveggja „heimskar
hægristjómir” eða „vitlausar vinstristjórnir’