Dagur - 21.01.1988, Blaðsíða 1

Venjulegir og
demantsskornir
trúlofunarhringar
Afgreiddir samdægurs
GULLSMIÐIR
SIGTRYGGUR & PÉTUR
AKUREYRI
Meöferö á ísfiski:
Er keijavæðing tog-
ara tímaskekkja?
- Væntanleg EBE-lög um meðferð á fiski
geta sett strik í reikninginn varðandi
gámaútflutning til Bretlands og Þýskalands
Lög um meðferö á uppboðs-
fiski í löndum Evrópubanda-
lagsins, sem líklegt er að taki
gildi innan skamms, geta haft
umtalsverð áhrif á fiskútflutn-
ing íslendinga til Bretlands og
Þýskalands. í frumvarpinu er
ákvæði sem segir að í hverri
einingu, kari eða kassa, megi
ekki vera meira en 50 kíló af
fiski. Vera kann að með þessu
falli dauðadómur yfir þeirri
„kerjavæðingu“ sem undan-
farin ár hefur átt sér stað í
mörgum íslenskum fiskiskip-
um.
í breska vikuritinu Fishing
News frá 18. desember síðast-
liðnum er fjallað um áðurnefnd
lög. Þar segir að öll notkun fiski-
kassa og -kerja úr tré verði bönn-
uð enda munu þar vera á ferðinni
sannkallaðar „ormagryfjur."
Þessar umbúðir þekkjast ekki hér
á landi en það sem íslendinga
snertir er ákvæði um hámark 50
kíló í hverri einingu. Vilhjálmur
Vilhjálmsson hjá Landssambandi
íslenskra útvegsmanna segir fulla
ástæðu til að hafa áhyggjur af
setningu þessara laga. Þess má
geta að í Noregi hefur í hálft ann-
að ár verið í gildi reglugerð sem
útilokar geymslu fisks í kerjum
nema í hæsta lagi í þrjá sólar-
hringa með svokallaðri ísvatns-
kælingu.
Talið er að um 60-65% af þeim
fiski sem fluttur er frá íslandi í
gámum sé geymdur í kerjum en
30-35% í kössum. Bátar hafa nær
allir ker um borð en þeir togarar
sem landa í gáma eru flestir með
fiskikassa. A þessu er þó að
verða breyting, kerin virðast vera
að vinna á. Þrír Vestfjarðatogar-
ar landa fiski í kerjum á tveimur
þeirra hafa verið gerðar kostnað-
arsamar breytingar vegna þessa,
breytingar sem ef til vill nýtast
ekki vegna áðurnefndra laga.
Vitað er að nokkrir aðilar sem
huga að nýsmíðum togara, velta
fyrir sér „kerjavæðingu."
Ástæðan fyrir því að menn
nota kör frekar en kassa, er fyrst
og fremst sú að þannig sparast
vinna við löndum. Hitt er svo að
með notkun kassa nýtist pláss í
lest allt að þriðjungi betur auk
þess sem flestir telja fiskinn
geymast betur í þeim. Kassarnir
„ryðji“ sig betur, og pressan sem
hljótist af því þegar 400 kíló eru
saman komin í keri, fari illa með
fiskinn. „Kerin eru komin til að
vera, þar sem þau eiga við. Þau
eiga hins vegar ekki heima um
borð í togurum," sagði einn við-
mælenda blaðsins. ET
Allharður árekstur varð ofarlega í Kaupvangsgili um miðjan dag í gær. Bfll sem kom ofan að rann til og skall á öðr-
um sem kom að neðan. Ökumaður og farþcgi annars bílsins voru fluttir á slysadeild og fékk annar að fara heim að
lokinni skoðun en hinum var haldið eftir til frekari skoðunar og eftirlits. Tveir minniháttar árekstrar urðu á Akur-
eyri í gær og tvær ákeyrslur. Mynd: ehb
Ný reglugerð um fullvirðisrétt kemur frá ráðuneyti:
Bændum nú óheimilt að versla
með ónýttan fullviröisrétt
- ríkissjóður greiðir ónýttan fullvirðisrétt beint til bænda
í framhaldi af samningum milli
ríkisins og bænda og uppgjöri
á síðasta verðlagsári var sl.
haust gert samkomulag í fram-
kvæmdanefnd búvörusamn-
inga um að ríkið skuli greiða
bændum beint fyrir ónýttan
fullvirðisrétt. Þetta þýðir að
bændur geta ekki lengur
„verslað“ með ónýttan full-
virðisrétt sín á milli og geta
heldur ekki treyst á að fá greitt
fyrir umframframleiðslu sína
þó framleiðslusvæði séu innan
marka.
Það sem á að greiða bóndanum
er launahluti og vaxtakostnaður í
grundvallarverði mjólkur. Þessi
heimild þýðir fyrir bóndann að
hann fær greitt fyrir allt að 10%
af fullvirðisrétti, þó með fyrirvara
um að landbúnaðarráðuneyti
getur, ef þannig eru aðstæður á
markaði, fært helming af þessum
ónýtta fullvirðisrétti yfir á næsta
verðlagsár en bóndinn fengið
helminginn, þ.e. 5%, greidd úr
ríkissjóði. Akvörðun ráðherra
liggur ekki fyrir um hvernig þess-
um ákvæðum verður beitt þ.e.
hvort þau gilda um ákveðin svæði
landsins eða landið í heild. Ekki
mun því verða leyft á þessu verð-
lagsári að bændur flytji ónýttan
fullvirðisrétt sín í milli.
Sé ónýttur fullvirðisréttur
umfram 10% af heildarfullvirðis-
rétti bóndans getur hann sótt um
VMSI:
Hyggst reyna skammtíma-
samninga á eigin spýtur
Fjölmennur fundur var hald-
inn hjá Verkalýðsfélaginu Ein-
ingu á Akureyri í fyrrakvöld.
Gestir fundarins voru þeir
Guðmundur J. Guðmundsson
formaður og Karvel Pálmason,
varaformaður Verkamanna-
sambands íslands. Þar skýrðu
þeir frá þvi, að á næstunni
verður reynt að ná skammtíma-
samningum fyrir aðila Verka-
mannasambandsins án aðildar
ASÍ.
„Sem stendur höfum við ekki
trú á því að það verði sameigin-
legur farvegur innan heildar-
hreyfingarinnar til þess að gæta
einvörðungu hagsmuna þess
hluta launafólks sem hefur orðið
útundan undanfarin ár,“ sagði
Karvel m.a. í lok fundarins.
Formennirnir sögðust óttast,
að ef um heildarsamflot yrði að
ræða, yrði samið um prósentu-
hækkanir á laun, þær myndu
ganga yfir alla og fara beint út í
verðlagið. Þeir sem færu verst út
úr því væru lægst launaða fólkið,
sem síst ætti það skilið. Áhersla
verður því lögð á að ná fram
krónutöluhækkunum og lægri
skattleysismörkum en þess gætt
að halda fengnum hlut.
Ekki reyndist unnt að ná sam-
bandi við Ásmund Stefánsson
forseta ASÍ vegna þessa, en nán-
ar er fjallað um fundinn á síðu 2
í blaðinu í dag. VG
til landbúnaðarráðuneytis að fá
stærri hluta greiddan úr ríkissjóði
en umsóknir um slíkt þurfa að
berast fyrir l.júní. Bændur sem
um þetta sækja þurfa þó að fram-
leiða a.m.k. upp í helming fuli-
virðisréttar.
Þessar reglur gilda um fullvirð-
isrétt hvort heldur sem er í mjólk
eða kjöti. Reglugerð um þetta er
að koma frá ráðuneyti og gildir
fyrir yfirstandandi verðlagsár
hvað mjólkina varðar, og næsta
varðlagsár fyrir kjötið. JÓH
Prjóna- og saumastofur:
Um 400 manns sagt
upp á síðasta ári
Árið 1987 verður að tcljast
gott ár hvað atvinnulíf á land-
inu varðar en samt sem áður
hafa ýmsir staðir og einstaka
atvinnugreinar átt í erilðleik-
um sem lcitt hafa til stöðvunar
atvinnureksturs og uppsagnar
starfsmanna. Á síðasta ári bár-
ust Vinnumálaskrifstofu Fé-
lagsmálaráðuneytisins tilkynn-
ingar frá fyrirtækjum um upp-
sagnir allt að 800 starfsmanna,
þar af um helmingur frá
prjóna- og saumastofum.
Á árinu 1987 voru alls skráðir
153 þúsund atvinnuleysisdagar á
landinu öllu. Þetta jafngildir því
að 600 manns hafi verið á
atvinnuleysiskrá að meðaltali allt
árið eða um 0,5% af áætluðum
mannafla á vinnumarkaði. Þetta
eru færri atvinnuleysisdagar en
skráðir háfa verið síðan árið
1981, en þá voru skráðir 106 þús-
und atvinnuleysisdagar.
Á Norðurlandi vestra voru
skráðir 15.099 atvinnuleysisdagar
á árinu, á móti 19.602 árið 1986,
en flestir voru þeir árið 1983 eða
32.943. Á Norðurlandi eystra
voru skráðir 30.896 atvinnuleys-
isdagar á síðasta ári á móti 43.904
árið á undan, en árið 1984 voru
þeir hvorki fleiri né færri en
84.822. SS