Morgunblaðið - 12.11.2007, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 309. TBL. 95. ÁRG. MÁNUDAGUR 12. NÓVEMBER 2007 LANDSPRENT EHF. mbl.is
MIKILL HÖFÐINGI
HRÍMNIR VERÐUR ALLTAF MEÐAL BESTU
HESTANNA OG ÍMYND HINS FEGURSTA >> 20 Leikhúsin í landinu
Förum í ferðalag
saman >> 41
Nýttu þér þetta
TILBOÐ
og stofnaðu rei
kning á spron.is15%
vaxtaauki!
A
RG
U
S
/
07
-0
82
7
Eftir Sunnu Ósk Logadóttur
sunna@mbl.is
ORKUVEITA Reykjavíkur kannar
nú hagkvæmni þess að virkja Farið
sem rennur úr Hagavatni sunnan
Langjökuls og reisa þar 30-40 MW
vatnsaflsvirkjun. Farið yrði stíflað
og sömuleiðis byggð lægri stífla við
eldra útfall vatnsins ofan við Leyni-
foss. Iðnaðarráðuneytið veitti OR
rannsóknarleyfi á svæðinu fyrr á
árinu en ætlunin er m.a. að kanna
hvort farið geti saman stöðvun
sandfoks á svæðinu og raforku-
framleiðsla. Landgræðslan hefur
lengi haft hug á að stífla vatnið til að
hefta sandfok sem hún telur m.a.
eiga uppruna sinn í þornuðum
vatnsbotni Hagavatns. Náttúru-
fræðistofnun bendir á að verði
Hagavatn notað sem miðlunarlón
muni leirfok úr botninum aukast
seinni part vetrar og fyrri part sum-
ars.
Forsendum kollvarpað
Í umsókn OR á rannsóknarleyf-
inu, kemur m.a. fram að Orkustofn-
un (OS) hafi gert forathugun á
virkjunarmöguleika árið 1985. Í um-
sögn OS um rannsóknarleyfi OR
kemur hins vegar fram að sú for-
athugun hafi verið úrelt. Hugmynd-
ir um meðalrennsli, sem hún byggð-
ist á, hafi verið óraunhæfar og
forsendur hafi „kollvarpast við bein-
ar mælingar í útfall Hagavatns“.
„Með stíflu og virkjun Hagavatns
yrði gripið inn í eitt stórbrotnasta
landmótunarferli Langjökuls,“ seg-
ir Ólafur Örn Haraldsson, forseti
Ferðafélags Íslands. Svæðið sé eins
og opin og auðlesin jarðfræðibók.
 Sannkallaðir jökulheimar | 6
Kanna kosti
Hagavatns-
virkjunar
Svæðið eins og opin og auðlesin jarð-
fræðibók, segir forseti Ferðafélagsins
Farið Gengið við Hagavatn.
Í HNOTSKURN
»Vatnsborð Hagavatnslækkaði um marga metra
við hlaup í kjölfar þess að
Eystri-Hagafellsjökull hopaði á
fyrri hluta síðustu aldar.
»Svæðið er vinsælt til göngu,gæti náð vinsældum Lauga-
vegarins, segir forseti FÍ.
FRÉTTASKÝRING
Eftir Hjört Gíslason
hjgi@mbl.is
HAUSTIÐ hefur reynzt erfitt í sjávarút-
veginum og nokkrir þættir ráða þar úrslit-
um. 33% niðurskurður þorskkvótans er
mjög þungbær fyrir útgerðarmenn og sjó-
menn. Háir vextir eru einnig erfiðir við-
fangs og hátt gengi krónunnar rýrir tekjur
í íslenzkum krónum verulega. Ofan á þetta
bætast svo einhverjar
þrálátustu haustbrælur
í langan tíma. Mun
minni afli hefur borizt á
land í haust en næstu
árin þar á undan og
sézt það meðal annars
af sölutölum á fiskmörkuðunum. Verulegur
samdráttur var í sölu á þorski bæði í sept-
ember og október og auk þess lækkaði
verðið í október. Tekjur sjómanna lækka að
sama skapi, ekki bara vegna niðurskurðar á
þorskkvóta sem þýðir langleiðina í 30%
tekjuskerðingu heldur vegna frátafa frá
veiðum og gengis krónunnar.
Aflinn lítill þegar loks gefur
Gylfi Gunnarsson, útgerðarmaður í
Grímsey, segir að þetta sé bara ræfill í
haust. Svo hafi reyndar verið í fyrra líka.
Menn komist lítið á sjó, nema rétt á milli
lægða, en þegar gefi sé aflinn lítill. Menn
komist lítið til að leita að fiski, en heyrzt
hafi að togararnir fái þorsk við Kolbeinsey.
„Menn verða bara að sýna þolinmæði veiði-
mannsins. Ég veit það að það er ekki á vísan
að róa á haustin eftir 40 ára sjósókn. Nið-
urskurður þorskkvótans var mikið áfall, en
ég ætla að þrauka þetta árið og sjá hvað þau
næstu bera í skauti sér,“ segir Gylfi.
Fleira kemur til. Framboð á kvóta til
leigu eða aflahlutdeild er afskaplega lítið og
verðið svimandi hátt. Verð á aflahlutdeild í
stóra kerfinu er yfir 4.000 krónur kílóið af
óveiddu og er einnig hátt í því litla. Leigu-
verð á þorski er komið í um 235 krónur. Á
slíku verði er að heita má ómögulegt fyrir
kvótalausar útgerðir að gera út á þorskinn.
Menn eiga því fárra kosta völ annarra en að
draga saman seglin. Það bitnar svo á fisk-
verkun í landi, en töluvert er um uppsagnir
hjá fiskverkafólki nú í haust. Reyni menn
að treina kvótann og sækja í aðrar tegundir
verður útgerðin óhagkvæmari og tekjur
sjómanna og útgerðar minnka.
Stöðug
ótíð og
erfitt haust
Bræla, niðurskurður,
hátt gengi og vextir
Lítið veiðist í haust.
RAGNA Ingólfsdóttir vann í gær tvöfaldan sigur á alþjóðlegu badmin-
tonmóti sem fram fór í TBR-húsinu um helgina. Ragna hrósaði sigri í
einliðaleik og í tvíliðaleik ásamt Katrínu Atladóttur. Þetta var annar
sigur Rögnu í einliðaleik á alþjóðlegu móti en hún varð hlutskörpust á
móti í Ungverjalandi á dögunum. Ragna stefnir að því að komast á Ól-
ympíuleikana í Peking á næsta ári og með sama áframhaldi ætti hún að
eiga góða möguleika á því. Á myndinni mundar Ragna spaðann í úr-
slitaleiknum. | Íþróttir
Morgunblaðið/Kristinn
Vann tvöfaldan sigur á
alþjóðlegu badmintonmóti
Ragna Ingólfsdóttir í miklum ham
NÝTANLEG háhitasvæði lands-
ins eru nú að langstærstum hluta
í opinberri eigu, þ.e. á þjóðlend-
um eða þá í eigu ríkis, sveitarfé-
laga eða fyrirtækja sem opinber-
ir aðilar eiga að fullu eða að
hluta.
Talið er að einungis 10-12% há-
hitasvæðanna séu í einkaeigu.
Þorkell Helgason orkumálastjóri
segir að sér reiknist til að eign-
arhald háhitasvæða í opinberri
eigu skiptist nokkuð jafnt milli
þjóðlendna og svæða í eigu ríkis,
sveitarfélaga og opinberra fyrir-
tækja. | 4
10-12% háhitasvæða
eru í einkaeigu