Vikan - 25.06.1959, Blaðsíða 9

og einnig gerði liann lög við „Fyrir
kóngsins mekt“ eftir mœlskuklerkinn
úr H.olti. Sömuleiðis samdi hann og
stjórnaði vitanlega sjálfur feiknmikl-
um forleik við opnun Pjóðleikhúss-
ins.
Allir kunna Máríuvers hans, sem
leikið er í útvarpið hvert aðfanga-
dagskvöld, en lagið samdi hann kom-
ungur að árum úti i Þýzkalandi.
Páll Isólfsson sótti til Þýzkalands
hið bezta, sem skapazt hafði í menn-
ingu peirrar pjóðar um aldir og gerði
okkar aðnjótandi. Síðar fór hann
einnig til Parísar og nam hjá franska
snillingnum Jósef Bonnet.
Alvarleg markmið.
HLUTVERK umferðasnillingsins er
nngum tónlistarmanni í fyrstu mjög
hugleikið. Hann sér sig í hillingum
fara land úr landi og sigra hjörtu,
leggja undir sig heiminn einn sam-
■an með töfrum. Páll Isólfsson ka/us
uð leita hingað heim og beita starfs-
kröftum sínum og gáfum og peírri
menntun, sem hann hafði aflað sér,
til pess að lyfta söngvana pjóðfélagi
sínu til œðri tóngleði. Hann hefur
átt stœrstan pátt í pví að beina Is-
lenzkri tónhyggju frá fátæklegum
viðvaningshœtti til álvarlegri mark-
miða og verið almennur frömuður
íslenzkrar tónmenningar inn og út
á við.
Of langt yrði upp að telja allar
viðurkenningar, sem Páll Isólfsson
hefur hlotið á langri vegferð. Vitan-
lega fékk hann orðu Alpingishátíð-
■arinnar á Þingvöllum og líka er hann
Riddari Norðurstjörnunnar. Ugglaust
Riddari eða Stórriddari Fálkaorð-
unnar og ennfremur heiðraði Oslóar-
háskóli hann 191^5, með pví að sæma
hann doktorsnafnbót..
Guðsnáðarfullur húmoristi.
MANNI, SEM VERIÐ HEFUR
nokkuð einráður í tónlistarefnum lít-
ils umdœmis, gæti hætt til ofurlitill-
a: ■ stirfni eða einbeldisanda. Þó er
pað einn höfuðókostur Páls Isólfsson-
ar, liversu vœginn hann er í dótnum
og gagnrýni, vegna meðfædds umburð-
arlyndis og góðmennsku. Hann getur
að visu verið óvœginn í deilum og
fylgir fast eftir og vinur hans einn
segir, að hann „geti gosið heilt hél-
víti“, en pá finnst honum lika and-
svar í sama dúr „eins og hressandi
steypibað“ og er allra fúsastur til
sátta. Samkvœmismaður er PáXl ein-
stakur, hrókur fagnaðar og mögnuð
hermikráka, eins og minnzt hefur
verið. Þessi vörpulegi maður á pá
til, að stiga sólódans fyrir viðstadda
af mikilli list og sést pá berlega,
hvílíkur guðstiáðar f ullur húmoristi
hann er og hversu mjög lundin er
léttari en Hkaminn. Hann kann allra
manna bezt að meta góðan mat og
allra helzt íslenzkan. Hann er sjór
af merkum fróðleik um menn og mál-
efni utan tónlistarinnar, hefur stúd-
erað prestasögur sérstaklega og
hvers kyns pjóölegan fróðleik.
Sem stendur er Páll Isólfsson í árs-
leyfi frá Ríkisútvarpinu. Þvi situr
hann sennilega i Stokkseyrarfjör-
unni og rífst við brimið með raust
lúns lífsreynda bardagamanns, eða
liann seiðir til sín mögn pess með
hárfinu diplómatíi. En hann pekkir
takmörk sin og hœttir sér pessvegna
ekki út í sjálfan brimgarðinn.
m atthías (Jónasson
Pabbinn
skólabekknum
Frægur íslenzkur hl j ómplötusön gvari
Hljómplatan „Búkolla í Bankastræti“, sem plötuútgáfa Hljóðfæraverzl-
unar Sigríðar Helgailóttur gaf út á sínum tíma, hefur náð miklum vinsæld-
um. Ekki á Búkolla minnstan þátt í vinsældum plötunnar, en þó er raunin
sú, að Búkolla er alls ekki heiðarleg mjólkurkýr eins og margir halda, lield-
ur þarfanaut á Lágafelli. Eins og kunnugt er syngja þeir Alfreð Clausen
og Konni á þessari umræddu plötu, en þegar til þess kom að fá baulið inn
á liana, þá brugðu forráðamenn fyrirtækisins sér upp að Lágafelli því
þar var gnægð í fjósi. Þegar þangað kom brá svo við, að ógerlegt reynd-
ist að fá kýrnar til að baula. Voru ýmisieg ráð til bragðs tekin og að lok-
um datt mönnum í hug að spila plötu með hinni frægu, ensku söngkonu
Ölmu Cogan. Ekki hafði nautið fyrr heyrt í söngkonunni en það upplióf
raust sína og voru þau hljóð tekin niður af mikilli kostgæfni. TJpp frá
þeirri stimdu var bolsi með frægari söngkröftum landsins og unir nú giað-
ur við sitt og þá frægð, sem honum þegar hefur hlotnazt.
a
Hve glöð er vor æska.
Það gæti virzt áhyggjulítil kyn-
slóð, sem nú vex upp á unglings-
og æskuskeiði. Henni hefir vegnað
vel, hún er því vön að sjá ósk-
ir sínar rætast, hún væntir þess,
að heimurinn muni falla henni að
fótum. Henni er ekki tamt að
biða og þrá, heldur að óskirnar
uppfyllist um leið og þær fæðast.
Og ekki stendur á óskunum.
Bemskan er naumast liðin, þeg-
ar óskir hinna fullorðnu hafa al-
tekið hugann og öðlazt fullnæg-
ingu. „Þegar ég var 12 ára, var
ég farinn að reykja nokkuð mik-
ið, en fór ekki að smakka vín að
ráði fyrr en á 15. ári og þegar ég
var 17 ára, átti ég krakka og
bjó með stúlku." Þetta er efnis-
þráður langra og ekki einstæðra
skriftamála. Margur piltur og
mörg stúlka vakna við það upp af
bemskudraumum sínum, að þau
eru farin af lifa lífi fullorðinna,
ástunda nautnir þeirra og fella á
sig áhyggjur þeirra.
Þær áhyggjur
leggjast furðu
snemma á marg-
an ungling.
Margur drengur og
12—13 ára gam-
all hefur þungar hamift
áhyggjur af því,
hvernig hann eigi hift
að standa straum t*111
af tóbaksnotkun
sinni og grípur
oft til óyndisúrræða. Miklu þekkt-
ara er þetta fyrirbæri þó um vín-
hneigða unglinga, enda er vín-
nautn kostnaðarsamari. Unga
ltynslóðin nú á dögum er bráðgjör
að líkamlegum vexti og neitar sér
ekki lengi um þá fullnægingu, sem
samlíf kynjanna veitir. Því á
margt ungmenni von á afkvæmi,
fyrr en það er tilbúið að helga
sig fyrirvinnu þess og uppeldi.
Þú
Stúdentshúfa og barnavagn.
Stúdentshúfurnar blasa við með
skínandi hvítum kolli og skapið er
létt um hríð. Miklum áfanga er
náð og gott að láta hugann njóta
afrekanna. En fyrir þá, sem lengra
ætla, er brattur hjalli framund-
an. Háskólanám er engu skemmra
og í flestum greinum miklu tor-
veldara en menntaskólanámið. Þá
er gott að geta einbeitt sér ó-
skiptur, laus við truflandi efna-
hagslegar áhyggjur. Háskólastú-
dent þarf helzt að geta verið á-
hyggjulaus um efnahag líðandi og
komandi stundar. Að öðrum kosti
er áhugi hans klofinn og starfs-
kraftar hans sundraðir.
En sá sem þarf að kaupa barna-
vagn og trúlofunarhring, um leið
og hann eignast stúdentshúfima,
hann mun sjaldan leggja áhyggju-
laus út á háskólabrautina. Faðir
hans stundaði e. t. v. sjálfur há-
skólanám við þröngann kost á
krepputíð, en ef hann var ekki
haldinn sjúklegu hugarvíli, sem
samræmist illa langdrægum náms-
áformum, þá var hann svo innilega
áhyggjulaus, af því að hann hafði
ekki fyrir öðrum að sjá en sjálf-
um sér. Eiginkona var honum að-
eins draumsýn, því síður að hann
hefði áhyggjur af barnavagninum.
En lendur vísindanna voru víðar
og heillandi, og það eru þær ávallt
fyrir þann, sem hefii' tóm til að
litast þar um.
Hinn nýbakaði stúdent, sem ek-
ur barnavagni að fordyri háskól-
ans, hefir afsalað sér slíku á-
hyggjuleysi. Brauðstritið á hug
hans hálfan. Þessu má ekki
gleyma yfir skemmtilegri róman-
tik, sem kann að leynast bak við
barnavagninn. Hvít stúdentshúfa
og barnavagn er hugðnæmt upp-
haf að mörgum raunalegum
námsferli.
Kvæntur stúdent þarf langoft-
ast að vinna fyrir sér og fjöl-
skyldu sinni, jafnframt því sem
hann stundar nám. Efnahagslegar
þai-fir eru áleitnar og ótvíræðar,
en starfsorkan takmörkuð; þvi
tekur hann kröfur námsins ekki
alltaf mjög alvarlega. Hann heill-
ast ekki lengur af hinum frjálsa
leik andans, sem er eðli vísind-
anna. Áhyggjusamur heimilisfað-
ir hefir setzt í sæti hins áhyggju-
lausa ungmennis. Þegar vel lætur,
keppir hann stytztu leið að prófi
með sem minnstum andlegum til-
kostnaði. Eða prófið dregst ár frá
ári, f jölskyldan stækkar og brauð-
stritið harðnar.
Businn í föðurhlutverki.
Þó að barnavagn sé ekki sér-
lega hentugt farartæki á hinni
brattgengu æðri námsbraut, hefir
ökumaður með stúdentshúfu þó
náð fullum líkamsþroska. Á
bekkjum hinna lægri skóla sitja
aftur á móti mjög ungir feður,
sem hvergi myndu fá ökuskírteini
fyrir barnavagni, nema i okkar
frjálslynda þjóðfélagi. Það er ekki
stritið fyrir f jölskyldunni, sem
leggst þyngst á herðar þessara
feðra. Barnið lendir eðlilega á
framfæri þeirra, sem einnig sjá
fyrir foreldrum bess. Virðulegum
borgurum þykir fara bezt á því,
að pússa hina bráðlátu elskend-
ur í hjónaband, jafnskjótt og
barnið er fætt og hin unga móðir
getur sýnt sig fyrir altarinu. Erf-
iðleikar hins unga föður á skóla-
bekk vaxa af annarri rót. Hon-
um er strítt með því i skólanum,
ao hann sofi hjá stelpu! Jafnaldr-
ar hans eru enn svo mikil börn,
að þeir liafa hjúskaparmál hans
í skopi og flimtingum, svo að hann
fer að kvíða fyrir að koma i skól-
ann á morgnana. Svona grátt get-
ur gáski æskunnar leikið ótíma-
bærar ástríðui' gelgjuskeiðsins!
í uppeldishlutverkiriu er hann
ekki beysinn. Aðfinnslur kennar-
ans drepa niður sjálfstraustið, og
unglingur á bágt með að taka
sjálfan sig alvarlega sem uppal-
anda og heimilisföður. Oft verður
endirinn sá, að hann fyllist leiða
á hinu ótímabæra hlutverki sínu
og flýr skelfdur afkvæmið, sem
hann vakti til lífsins.
9