Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.2008, Blaðsíða 13

Dagblaðið Vísir - DV - 11.12.2008, Blaðsíða 13
bækur dæmir... Ævar Örn Jósepsson kom inn á reyfaramark- aðinn af miklum krafti fyrir nokkrum árum með bókinni Skítadjobb þar sem lögreglu- foringinn Stefán fór fyrir litskrúðugum hópi lögreglufólks sem rannsakaði mannslát í Reykjavík. Stefán hafði sér til halds og trausts hina vösku Katrínu, gauðið Árna og rasista- bulluna Guðna sem er dásamlegur senu- þjófur í öllum bókum Ævars. Land tækifæranna er fimmta bók Ævars um þennan hóp sem flestir þekkja nú í kjöl- far mikilla vinsælda sjónvarpsþáttanna um Svarta engla. Ævari var að vísu lítill greiði gerður með þeim slöppu þáttum þar sem illa var unnið úr sögum hans og skemmtilegar persónur hans voru dregnar niður á meðal- mennskuplan íslensk sjónvarpsleiks. Ævar Örn er miklu betri reyfarahöfundur en sjón- varpsþættirnir gefa til kynna og ber höfuð og herðar yfir aðra íslenska krimmahöfunda þegar kemur að persónusköpun og stíl. Ævar skrifar enskuslettan, harðsoðinn kjaftastíl sem fellur sérstaklega vel að yrkisefni hans og gerir samtöl persóna sérlega eðlileg þar sem venjulegt fólk talar eins og persónur Ævars hvort sem málvöndum líkar það betur eða verr. Þessi groddastíll Ævars hefur slíp- ast til eftir því sem bókunum fjölgar og frá- sögnin vellur áfram áreynslulaust sem aldrei fyrr í Landi tækifæranna sem er virkilega vel smurð glæpamaskína sem sprengir á öllum átta ventlum. Land tækifæranna gerist í október á þessu ári þegar undirsátar Stefáns þurfa að rann- saka tvö morð í skugga efnahagskreppunnar og stigmagnandi ólgu í samfélaginu. Fórnar- lömbin eru eins ólík og hugsast getur, ann- ars vegar pólskur verkamaður og hins vegar einhver ríkasti og umdeildasti útrásarvíking- ur landsins. Báðir eru þeir þó fulltrúar hópa sem hafa gert það gott, með ólíkum hætti, í landi tækifæranna og því alls ekki svo galið að slátra þeim á hrottafenginn hátt á sama tíma og öll sund lokast á Íslandi og tækifær- in hverfa eins og dögg fyrir sólu. Íslenskur veruleiki hrundi til grunna með yfirtöku ríkisins á viðskiptabönkunum og gjaldþroti íslensks efnahagslífs sem fylgdi í kjölfarið. Ósköpin dundu yfir í september- lok þegar flestar jólabækur voru ýmist farn- ar í prentun eða jafnvel við það að detta inn í verslanir. Hrunið hefur gert það að verkum að flestar skáldsögur sem eru skrifaðar inn í þann íslenska veruleika sem við þekktum fyrir þremur mánuðum virka eins og hálfgerð tímaskekkja. Þær eru í raun jafnsögulegar skáldsögur og Vonarstræti eftir Ármann Jak- obsson sem gerist fyrir hundrað árum. Þessi skyndilega kollsteypa veruleikans er ekki síst bagaleg í glæpasögum en höfundar þeirra keppast allajafna við að ávarpa sam- tíma sinn og stinga á einhverjum samfélags- meinum meðfram morðgátum sínum. Ævar Örn var í sérstaklega krítískri stöðu með bók sína Land tækifæranna þar sem hrottalegt morð á aðsópsmiklum útrásarvíkingi er í brennidepli. Ævar náði að kippa handritinu úr prentsmiðju og uppfæra söguna í sam- ræmi við þann breytta veruleika sem við okkur blasir eftir hrun bankanna. Skemmst er frá því að segja að þeim andvökunóttum sem Ævar Örn eyddi í að uppfæra textann var vel varið þar sem hann skrifar sig meist- aralega inn í ástandið eins og það er í dag. Á meðan gengið hans Stefáns eltist við morð- ingja er yfirstjórn lögreglunnar hálflömuð af ótta við mótmæli og yfirvofandi byltingu og fundar stíft um mannfjöldastjórnum og þau vandamál sem helst brenna á Stefáni Eiríkssyni og Geir Jóni Þórissyni þessa dag- ana. Þegar maður les suma kafla bókarinn- ar hefur maður því eiginlega á tilfinningunni að þeir hafi verið skrifaðir í síðasta lagi í gær. Mjög smart allt saman og gerir lesturinn enn skemmtilegri. Jafnréttisbaráttan gengur mun betur í ís- lenskum glæpasögum þetta árið en í raun- veruleikanum og eins og í Myrká Arnaldar Indriðasonar hafa konurnar tekið völdin í glæpaheimi Ævars Arnar. Arnaldur gaf Er- lendi sínum frí í ár og eftirlét Elínborgu svið- ið og hjá Ævari er Katrín nú í forgrunni. Stef- án hefur verið hækkaður í tign og fylgist með úr nokkurri fjarlægð á meðan Katrín hefur taumhald á Árna og ekki síst ódóinu honum Guðna sem tekst eina ferðina enn að sýna á sér nýjar og óvæntar hliðar. Alveg hreint dá- samleg persóna hann Guðni. Þegar ég skrifaði um Blóðberg, þriðju bók Ævars Arnar, árið 2005 leyfði ég mér að láta að því liggja að hann væri hugsanlega orð- inn besti sakamálasagnahöfundur landsins. Blóðberg er enn að mínu mati besta bók höf- undarins en Sá yðar sem syndlaus er (2006) og Land tækifæranna nú gefa henni lítið sem ekkert eftir þannig að ég segi bara hreint út, kinnroðalaust, að Ævar Örn er langbesti reyf- arahöfundur landsins. Þórarinn Þórarinsson Land tækifæranna Ævar Örn JósepssonÆvar Örn skrifar miklu betri reyf- arahöfundur en sjónvarpsþættirn- ir gefa til kynna og ber höfuð og herð- ar yfir aðra íslenska krimmahöfunda þegar kemur að persónusköpun og stíl. Útgefandi: Uppheimar Átta gata morðmaskína Spennusaga Hljómagangur - Gunnar Þórðarson Eftir Jón Hjartarson „Bókin var ekki tilbúin til prentunar.“ Óhætt er að segja að bókablað DV þessa vikuna sé býsna kræsilegt. Þar ber einna hæst dóm um bók Ævars Arnar Jós- epssonar en einnig er hér að finna umfjöllun um ævisögu Gunnars Þórðarsonar, skáldsögu Halls Hallssonar, fyrrverandi fréttamanns, og frum- raun íslensks kvenhöf- undar í krimma- deildinni. Váfugl Eftir Hall Hallsson „Lipurlega samsett ádeila, hrollvekja og framtíðar- skáldsaga.“ Með seiglunni hefst það – Saga Benedikts Davíðssonar Eftir Hauk Sigurðsson „Ekki ævisaga í venjulegum skilningi ...“ Með stein í skónum Eftir Ara Kr. Sæmundsen „Þær fylgja engri formúlu, taka ekki á neins konar vandamálum ...“ Tracy Beaker í aðalhlutverki Eftir Jacqueline Wilson „Mér fannst bókin léleg og mæli ekki með henni ...“ Hvar er systir mín? Eftir Eyrúnu Ýr Tryggvadóttur „Við komuna heim bíða hennar skelfi- legar fréttir ...“ Ég bið að heilsa þér Eftir Gísla Þór Ólafsson „Hefði þurft að vinna töluvert betur með þessa bók.“

x

Dagblaðið Vísir - DV

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.