Morgunblaðið - 10.03.1950, Blaðsíða 7

Föstúdagur 1Ö. níars 1950.
MORGUýBLAÐIÐ
1 )
ior
mnndssoii
ð um Oltsl TSi. Guð-
Iiguiuelsforu
ÓLAFUR TH. GUÐMUNDSSON
byggingameistari verður jarð-
sunginn í dag. Hann var frábær
atorkumaður, er aldrei fjell verk
úr hendi meðan ævidagur entist.
Ólafur heitinn var fæddur að
Stóru-Vatnsleysu á Vatnsleysu-
strönd þ. 24. nóvember 1873. •—■
Faðir hans var Guðmundur Guð-
mundsson smiður og móðir hans
Valgerður Tómasdóttir. Foreldr-
ar hans vóru í húsmennsku að
Vatnsleysu. Þau eignuðust fjög-
ur börn og var Ólafur þeirra
elstur. Annar sonur var Valdi-
mar, þá Halldóra sem lengi var
húsfreyja á Strandarhöfða í Land
eyjum og Guðrún sem giftist að
Torfastöðum í Fljótshlíð. Móð-
irin dó þegar Guðrún fæddist,
og voru þá börn Guðmundar þrjú
flutt á sína sveit austur í Fljóts-
hlíð. En faðirinn hafði yngri
drenginn hjá sjer. Guðmundur
smiður druknaði tveim árum eft
ir andlát konu sinnar, og var
yngri drengurinn þá líka flutt-
ur á sveitina eystra.
★
Ólafi heitnum var kom-
ið fyrir í Fljótsdal innsta bæn-
um í Fljótshlíðinni. Hann var þá
5 ára gamall.
í Fljótsdal bjó þá ekkjan
Guðrún Magnúsdóttir, 72 ára. En
sonarsonur hennar stóð fyrir búi
hennar, Ár'ni 26 ára. Hín aldraða
húsmóðir fjekk strax miklar
mætur á aðkomudrengnum. —
Varð hann hvers manns hugljúfi
á hinu myndarlega heimili.
Nokkrum árum síðar gekk
Árni að eiga Elíun Arnbjarnar-
dóttur, er verið hafði um skeið
í Fljótsdal, hinni ágætustu konu.
Reistu þau bú að Neðri-Þverá og
tóku drenginn með sjer. — Þar^
ólst Ólafur upp, og naut
hins mesta ástríkis hjá þeim
hjónum. Frá sextán ára aldri fór
Ólafur til sjóróðra suður í
Njarðvíkur á vertíð, en vann
heima á öðrum tímum árs. Varð
hann brátt hinn ötulasti verk-
maður, bæði á sjó og landi. ,
Hluturinn, sem hann kom með
úr vertíðinni var ekki alltaf mik- j
ill. Man jeg ekki betur en hann
segði mjer frá því, að eitt sinn
sem hann kom úr verinu, og:
kom við í Reykjavík varð hon-l
um reikað inn í eina sölubúð
bæjarins. Keypti hann þar höf-
uðfat. Þó verðið væri ekki hátt, |
sem hann þurfti að greiða, þá fór
þarna um það bil helmingurinn
af þeim fjármunum sem hann
hafði fengið upp úr vertíðinni.
Sjerstök atvik leiddu til þess,
að árið sem hann var tvítugur,*
sneri hann ekki heim í Hliðiná!
til sinna ástkæru fósturfóreldra,
heldur staðnæmdist í Reykjavík
og leitaði sjer atvinnu.
★
Þá stóð svo á, að Sveinn Jóns-
son frá Vatnsenda hafði tekið
að sjer að byggja íbúðarhúsið
Vesturgötu 12. Fjekk Ólafur
þar vinnu, og hjelt síðan á-
fram við trjesmíðina. í aprí!1899
fjekk hann sveinsbrjef sem
smiður.
Sama ár grftist hann Hólmfríði
Pjetursdóttur frá Ánanaustum.
Þau eignuðust sex börn og náðu
þrjú þeirra fullorðins árum. —
Tvö þeirra eru á lífi Valgerður,
sem gift er Magnúsi Vagnssyni
síldarmatsstjóra á Siglufirði, og
Sigurður verkfræðingur hjer í
bæ, giftur Rebekku Ágústsdótt-
ur.
Ólafur missti konu sína,
Hólmfriði, árið 1909, eftir 10 ára
sambúð. Hann giftist öðru sinni
Ólafur Th. Guðmundsson.
Guðrúnu Erlendsdóttur. — Hún að við þetta. En-fjekk ekki annað
var dóttir Erlendar Kristjánsson- svar, en að hann skyldi reyna að
ar bónda að Hvallátrum. — Þau finna það út sjálfur. Sonurinn
eignuðust sex börn og eru fimm ljet sjer þetta að kenningu
þeirra á lífi. Ein dóttir þeirra verða, og fann brátt, að hollráð
varð fyrir bíl á Laugavegi, fimm þetta átti við undir fleiri kring-
ára gömul og beið bana.
Börn þeirra eru þessi, Stein-
ar verkfræðingur. Hann hefir á
undanförnum árum starfað hjá
Almenna byggingarfjelaginu. —
Hann er goftur Bergþóru Hall-
dórsdóttur.
Dætur tvær, Hólmfríður, gift
Hans Kragh símamanni, Sigríður
gift Mac Kenzie stjórnarerind-
reka breslcu stjórnarinnar í
Helsingfors. Hann var lengi
starfsmaður breska sendiráðsins
hjer. Tveir synir eru ógiftir, Ól-
afur og Kristján.
★
Fyrstu árin sem Ólafur
heitinn stundaði byggingavinnu
hjer. í bænum, var tekjuöflunin
rýr við þá atvinnu, 25 aurar. á
tímann. Og svo það, sem elju-
menn, eins og hann gátu inn-
unnið sjer, af vinnu við hefil-
bekkinn sinn heima á kvöldin,
eftir venjulegan hættutíma.
En um og eftir styrjaldarárin
fyrri var farið að taka húsbygg-
ingar í ákvæðisvinnu. Og þá var
ábatavon fyrir þá, sem fremur
öðrum höfðu lag á að skipuleggja
vinnuna vel og hafa allt í reglu.
Menn, sem sýndu áhuga .og elju
við störf sín, áttu auðveldara en
umstæðum, en þegar menn væru
í vandræðum með að saga spýtu.
Eftir á geta menn gert sjer það
í hugariund, hversu' oft foreldra
lausi drengurinn, sem brautst á-
fram menntunarlaus, hefir oft
þurft að leita hjá sjálfum sjer
að lausn vandamála sinna.
★
Ekki þýðir mjer að skrifa
Iangt mál um Ólaf 'heitinn. —
Mannlýsing verður það 'hvort
sem er ófullkomin. Jeg hitti
hann aðeins örfá skifti, en varð
það ljóst, að hann var maður,
sem vert var og gott að kynnast.
Hann hafði þá eiginleika og
hæfileika, sem verið hafa megin
stoðir þess, hvernig þjóðin gat
framfleytt lífi sínu á erfiðleika-
árunum. Óbilandi vinnugleði, og
skyldurækni, samfara áræði í
sjálfsbjargarviðleitni sinni. Hann
var frábitiun því, að láta á sier
bera út á við, var alla daga jafn
elaður og ánægður, og gat
aldrei fengið af 'sjer að kvarta
yfir neinu um neitt. Hann var
svo heimilisrækinn að allar stund
ir. sem hann hafði aflögu frá
vinnu sinni, naut hann þess, að
vera heima, eða meðal sinna. En
hversu tilhneiging hans var rík,
aðrir með það að fá meðstarfs- 1 til að ferðast og siá sig um í ver-
menn sína til hins sama.
Ólafur tók. bygging Lands-
spítalans að sjer, við fjórða
mann. Síðan hvert stórhýsið af
öðru, ýmist einn eða í fjelagi við
aðra, En svo var samkeppnin mik
il í þá daga, að útboðin urðu lág,
og tekjuvon smávaxin, þó vel
væri unnið og allrar hagsýni
gsett.
Ólafur tók að sjer bygg-
ing Arnarhvols, Landsímastoðv-
arinnar við Thorvaldssgnsstræti,
verksmiðjubygging Nóa, og marg
ar aðrar byggingar, stórar og
smáar, sem of langt yrði upp að
telja, þá hálfg öld síðan hann
lauk verknámi. En allir sem
öldinni, kom lítt í ljós, því annir
leyfðu það ekki.
Eitt sinn fvrir mörgum árum
varð hann fyrir því óláni, að
meiða sig í fæti, og var frá verki
í viku. En þá „frídaea“ notaði
hann m. a. til þess að fara í
„skemmtiferðalag" út í Engev og
Viðey. Og þegar hann var kom-
inn á efri ár vildi houum til bað
óvænta happ, að hann var boðinn
norður á Akurevri. Svo langt frí
frá störfum, levfði hann sjer
ekki nema einu sinni.
★
Hann var aldrei í neinum fje-
lagsskap. Nema um skeið á vugri
árum að hann var í Lúðrasveit.
skiftu við hann, luku upp einum gn þhtt hann væri söneelskur,
munni um það, að hann væri. kúnni hann því betur að vera
hiuu traustasti maður í öiJum utan við fjelagsskapinn vegna
viðskiftum, og legði alúð við, að
vanda hvert verk sitt sem best.
Sigurður verkfræðingur, sonur
hans, se.vir mjer, að hann hafi
á unga aldri haft hug á, að feta
í fótspor föður síns, og gérast
smiður. Því hafi hann eitt sinn á
smíðaverkstæði hans verið með
spýtu, sem hann vildi saga. En
verkið gekk honum böngulega.
Því hafi hann spurt gamla mann
inn, hvernig hann ætti að fara
SKATAR!
PíLTAR!
.......
j •: *
STLLKUR! :
!
16 ára og eldri:
AðaKdcsnsleikiBr
fjelaganna verður haldinn í Skátaheimilinu laugardag-
inn 11. mars klúkkán 8 “0.
Skemmtiatriði' —
1. Einsöngur: Guðmundur Jónsson.
2. Skmutsýning.
3. Söngleikur. — Dans.
Aðgöngumtðar seldir í kvöld milli 8—10,30.
Samkvæmisklæð'naður eða dökk föt.
NEFNDIN.
I
3‘‘
5
'1
l
F. I. A.
F. I. A.
þess, að honum líkaði ekki ósam-
komulag sem kom upp á meðal
fjelagsmannanna.
Hann var bókhneigður. En
fram á efri ár gaf hann sier sia'd
an tíma til þeSs að láta það eftir
sier að liggia í bókum. En þevar
synir hans voru orðnir verkfræð
inear, fengu þeir gam'a manninn
til að vinna með sier utanbæjar,
svo sem austur við Ljósafoss eða
Frh. á bls. 12.
Almenviur dansieiicor í
verður í samkemusalnum Lamjav. 162 í kvold I
Hljómsveif: \
Steinþ. Steingrímssonar ■
/ EINlEtKUR A TjtOKMU I
•
Sveihn Jóhannsson -
é
Daíiisýnlng: =
Pjetur og Lína. 3
fást við innganginn
frá klukkan 8,30.
F. I. A.
Trjesmíðafjelag Reykjavíkur
heldur AÐALFUND SUNNUDAGINN 12 mars 1950,
í Listamannaskálanum við Kirkjustræti kl. 1,30 e.h.
Dagskiá samkvæmt f jelagslögum.
Lagabreytingar.
Ársreikningar fjelagsins eru fjelagsmönnum til sýnis
á skrifstofunni.
STJÓRNIN.
ORÐSEN DIISIG
til húsmæðra.
Þar sem birgðir vora: af umbúðapappír eru þrotnar,
getum vjer ekki fyrst um sinn, afgreitt SKYR til ann-
ara en þeirra sem koma með umbúðii undir það í mjólk-
urbúðirnar.
MJÓLKURSAMSAI AN.