Morgunblaðið - 07.06.1962, Blaðsíða 1

1Íi$>r0WJlf»W»ttS>
Fimmtud. 7. júni 7962
Walter Ulbrícht
í LiEYNISKÝRSliU sinni U1
Einars Olgeirssonar um þjóíS-
félagsástandið í Austur-Þýzka
landi, lýstu hinir sex ung-
kommúnistar Walter Ulbriclit,
foringja austur-þýzka Komm-
únistaflokksins (SED) á þessa
leið:
„Einn maður er hér miklu
valdamestur, fyrsti sekretar
ZK, Walter Ulbricht. Það er
álit okkar, að hann muni all-
vel að sér í bókum marxisk-
um, en hann sé lítill stjórn-
vitringur og ekki hinn rétti
maður í fremstu línu.. Til þess
skortir hann kraft og persónu-
leika. Hann er lika óvinsæll
af alþýðu manna, enda þótt
innan flokksins mæli fáar
raddir gegn honum, enda þar
ekki hægt um vik“.
Nokkur hula hefur lengi
verið yfir persónuleika og lífi
Walter Ulbricht, en á und-
anförnum árum hafa komið
fram í dagsljósið upplýsingar
um hann, sem svipta þessari
hulu að nokkru í burt. ís-
lenzka blaðalesendur mun
sjálfsagt fýsa að kynnast
nokkru nánar ferli og per-
sónuleika þessa umdeilda
manns, og i því skyni er eft-
irfarandi grein rituð:
Walter Ulbricht — maðurinn
innan við múrvegginn
Árið 228 fyrir Krists burð
hóf Ch'in Shih Huang Ti ein-
valdur í Kína að reisa múr til
að halda hungruðu fólki úti
frá ríki sínu.
Árið 1961 eftir Krists burð
hóf Walter Ulbricht einvaldur
í Austur-Þýzkalandi að reisa
múr til að halda hungruðu
fólki inni í ríki sínu. Þetta eru
einu múrarnir, sem hafa verið
reistir til að girða af heilar
þjóðir.
Hvor múrinn um sig er
tákn síns tíma, en múr Ul-
brichts er líka tákn hans
sjálfs. Sennilega hefur hann
aldrei aðhafzt neitt, sem lýsir
honum jafnvel. Sál hins rauða
einvalda er einnig múruð
inni. Á sama hátt og hann
neitar þjóð sinni um samneyti
við bræður sína er honum
einnig meinað samneyti við
meðbræður sína.
Ulbricht fæddist i Leipzig,
hinni fornu háborg þýzkrar
menningar. Það var einnig
eitt helzta vígi þýzkra sósíal-
demókrata, og faðir Ulbrichts,
skraddr.rinn Adolf Ulbricht,
var í þeirra hópi. Börn hans
þrjú voru alin upp til að
feta í fótspor hans.
En leiðir systkinanna
skildu. Systir hans býr í smá-
bæ einum í Vestur-Þýzka-
landi, en bróðir hans í New
York. Hvorugt þeirra hefur
átt nokkurt samneyti við
hann í þrjátíu ár.
Hinar austur-þýzku ævisög
ur Ulbrichts geta ekki um
hina „vestrænu" ættingja
hans, og fáir vita þar í landi
um tilveru þeirra. Það eru að
eins örfáir mánuðir síðan
vestur-þýzku vikublaði tókst
að hafa upp á dvalarstað bróð
'■ ur hans, systur og einnar af
J dætrum hans, sem á heima í
|j Vestur-Þýzkalandi. Þegar Ul-
J bricht rak alla menn, sem áttu
IJ ættingja fyrir vestan járn-
I................................
tjaldið, úr ábyrgðarstöðum í
flokknum, samkvæmt skipun
frá Moskvu, árið 1948, var
hvergi minnzt á skyldmenni
hans sjálfs.
Falskar sögur um fortíð
Hinar ótrúlegustu sögur um
forstíð Ulbrichts ganga í
Þýzkalandi, t. d. að fjölskylda
hans hafi búið í vændis-
kvennahverfi, að faðir hans
hafi vei ið ofdrykkjumaður og
hann hafi sjálfur um tíma rek
ið vændi. Sögurnar um hat-
aðasta mann Þýzkalands eru
sprottnar af óvild og viðbjóði,
sjálfur hefur hann óviljandi
gefið þeim byr undir báða
með því að falsa ævisögu
sína.
Víst er að Ulbrichtfjölskyld-
an átti í raun og veru heima
í hverfi, sem góðborgarar
Leipzig fóru ekki inn í nema
í leyni. Einnig er vitað, að
þessi sonur byltingarsinnaðar-
ar fjölskyldu hlaut fyrir þetta
fyrirlitningu skólasystkina
sinna. Auk þess var hann son-
ur guðleysingja — og það var
verst af öllu.
Ofan á allt annað var dreng
urinn einrænn og átti erfitt
með að ná sambandi við aðra.
Sá galli kvelur einvaldinn
enn.
Ulbricht fór snemma að
taka þátt í stjórnmálastarf-
semi fyrir hvatningarorð föð-
ur síns. Síðar var hann settur
í læri hjá húsgagnasmið og
fór sem farandsveinn að námi
loknu allt til Austurríkis,
Sviss og Norður-Ítalíu. Hann
var kallaður í herinn 1918,
gerðist tvisvar liðhlaupi og
var í bæði skiptin dæmdur til
stuttrar fangelsisvistar.
Ulbricht gekk í hinn ný-
stofnaða þýzka kommúnista-
flokk 1919, og 1923 var hann
settur til starfa í flokksvél-
inni í Berlín. Þá var hann
kosina í miðstjórn flokksins,
en þó með fæstum atkvæðum
þeirra, er kosningu hlutu.
Hann fór til Moskvu á veg-
um -Piatnitsky 1924 og kom
aftur 1928. Þá var hann gerð-
ur að þingmanni, og ári síðar
tók hann við flokksskrifstof-
unni í Berlín.
Brautin rudd
Enginn af þeim byltingar-
sinnuðu menntamönnum úr
hópi þýzkra kommúnista frá
þessum árum sem enn eru á
lífi veit neitt um þetta lítils-
verða hjól úr flokksvélinni.
Hann framkvæmdi skipanir
Stalíns, tókst að laumast tii
metorða í flokknum, án þess
að nokkur tæki að ráði eftir
honum. Hann kom sellukerf-
inu á í þýzka kommúnista-
flokknum og fékk af því við-
urnefn'ið „Félagi sella“.
Ulbricht var ekki vinsæll.
Menn mátu vinnusemi hans,
en vantreystu honum persónu
lega. Hann átti sjálfur sök á
þessu. Jafnvel við menn, sem
deildu skrifstofu með honum
árum suman, sagði hann
aldrei neitt persónulegt orð.
Eðlilegt, mannlegt samneyti
við aðra menn hafði hann
ekki.
En hvernig varð þessi mað-
ur, „Félogi sella“, voldugasti
maður milli Saxelfur og
Oder?
Hitler og Salín ruddu braut
hans.
Þýzkir kommúnistar urðu
að flýja undan ógnarstjórn
Hitlers, eða verða hnepptir í
fangelsi. Stalín sá um að
koma sínum þægustu þjónum
undan — þar á meðal Ul-
bricht. En tveim mánuðum
eftir að Hitler tók völdin var
Ernst Thalmann, foringi
þýzkra kommúnista, sendur í
fangelsi. Þar var hann svo
myrtur árið 1944. Ulbricht
hafði ráðið því, að hann var
ekki frelsaður. Flokkurinn
þarfnaðist píslarvotta og Ul-
bricht þarfnaðist ekki keppi-
nauta.
Aðra foringja sendi hann
oft í hendur Gestapó (að sögn
gamalla þýzkra kommúnista).
Hann dvaldi í Moskvu, ásamt
Pieck, þegar hreinsanirnar
miklu fóru fram. Huhdruð
þýzkra kommúnista létu þá
lífið, en Ulbricht reis til meiri
valda. Hann hafði þá náið
samband við Stalín, og gamlir
samherjar hans segja, að hann
hafi ekki þurft annað en að
hvísla að honum nöfnum
þeirra inanna, sem honum
kom vel að losna við.
Víst er, að þegar margir
þeirra þýzku kommúnista,
sem Stalín lét drepa, fengu
uppreisn æru að Stalín látn-
um, gætti Ulbricht þess vand-
lega að ekkert fréttist um
þetta til Austur-Þýzkalands.
Upphefð sína á hann því að
þakka, að Hitler og Stalín létu
slátra blóma þýzka Kommún-
istaflokksins, mönnum, sem
höfðu sínar ákveðnu skoðanir.
Ulbricht hefur aftur á móti
ætíð verið tryggur fylgismað-
ur þeirra, sem ofan á hafa
orðið hverju sinni.
Hann lofsöng bandalag Hitl-
ers og Stalíns í blaði Komin-
tern, Die Welt, í byrjun
stríðsins. „ . . . Sérhver, sem
reynir að spilla vináttu Sovét
þjóðanna og þýzku þjóðarinn-
ar mun verða stimplaður þý
hinnar brezku heimsvalda-
stefnu . . .“
Ári síðar réðst Hitler á Rúss
land og Ulbricht snerist um
akkeri sitt. Nú hóf hann sam-
vinnu við þýzka þjóðernis-
sinna og sór við nöfn gömlu
„hernaðarsinnanna", sem allt
af höfðu þótt höfuðóvinir
verkalýðsins: Moltkes, Hind-
enburgs Ludendorffs og Bis
marks.
Þegar Hitler framdi sjálfs-
morð var stund Ulbrichts
komin. Hann kom í flugvél
- maöión
með nánustu samstarfsmönn-
um sínum daginn eftir — að
undirlagi Stalíns.
Ulbricht hefur völdin
Vorið 1945 var hinn aldur-
hnigni Wilhelm Pieck, einn af
stofnendum þýzka Kommún-
istaflokksins, valinn formaður
hins nýja Kommúnistaflokks.
Margir gamlir kommúnistar
voru vonsviknir yfir stefnu-
skránni:
„Við álítum, að rangt væri
að þvinga Þjóðverja til að
taka upp sovétkerfið . . . Við
álítum, að eins og nú er ástatt
krefjist hagsmunir þýzku
þjóðarinnar annars, stofnunar
þingræðislýðveldis og frjáls-
lyndrar stjórnar til að kveða
niður fasismann".
Ulbricht var búinn að skýra
fyrir flokksmönnum sínum,
að nauðsynlegt væri að setja
þessa grímu upp. Rússar
höfðu reiknað með, að með
þessu yrði auðveldara að
hafa áhrif á þýzku þjóðina í
heild. í byrjun voru jafnvel
andkommúnistar settir í met-
orðastöður, en kommúnistarn-
ir höfðu öll völdin í hendi sér.
Þegar kom fram á 1948 var
þó ljóst, að Þýzkaland yrði
ekki sameinað, og frá því ári
var Austur-Þýzkaland gert að
algjöru leppríki Rússa.
Ulbricht fór sér hægt í byrj-
un. Fyrst var hann aðeins
settur forsætisráðherra á so-
Framth. á bls. 5.
bak við múrvegginn