Morgunblaðið - 18.03.1972, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. MARZ 1972
23
vfk. Heiimiilli þeirna er á Flööun-
imm í Garöalhreppd.
12. Jón vatetjári á Ljósaifossi.
Kvænibur Svanlhiilidi Stefánsdótt-
uir.
13. Erlirng>ur söngvari. Sf umd-
air sanigmáim og sömg í Kölin i
VesturHÞýzkalandi.
14. Aulk þess óliu þau upp fósit
lUirdótitur, sem kom till þeirra áð-
ur en þau eignuöu&t siitt fyrsta
foarm og sem alltaf dvaldi á heim
iílliiniu og héflit síðan Iheiimili fyrir
hann eftír að Vigf ús missti konu
siina, hún er enn á (Dífi og dvel-
iur nú á heiimilli frú Jóhönnu dótt
iur hans. Nafn hennar er Heliga
Níelsdóttir.
Þegar við viirðuim ifyrir dkkur
hiinn myndarlaga bartnahóp, get-
luim við ekki anmað en, dáðst að
því mikla verki að koma öllium
þessum börnum upp og vel til
manns. Drottimn gaf hjónun um
fojörtg með barmi hverju, eins og
ved hefur verið að orði komiat.
Vöfgfús og Kriistín ðliu bönn sin
upp í guðsótta og igóðum siðum.
Fyrst og fremst kenndiu þau
iþeim að treysta Drotbni og trúa
á frelsarann og hafa hann í
(venki með sér.
Kristín ag Vigfús eiga nú 97
afkomendur á 'lífi, 14 born, 48
barnaböm og 35 barnabarna-
bön’n.
Oig loforð Guðs bregðast
ekki: „Ég auðsými misibunm í
þúsuind liðu þeiim, siem mitg eiska
og boðorð min varðveita."
Þegar óg nú kveð Vigfús Jóns
sian, kveð ég eitnn af mimuim igóðu
vimum, og tryggan samstarfs
mann um ánatuigi, Hann var í
möng ár í söknannefnd Imgjaíiids
hóJts'kiitkjiu og hugtsaði vel um
kirkju sína. Alla þá tíð, sem ég
var presbur við kirkjuna var
hamn í sömgisveit kirkjunnar,
eða í full 40 ár. Og er ég varð
sóknarpresitur var hann búimn
að siyngja í kirkjunni í 20 ár, og
eftir að ég fór að vestan sömg
hann enn í 8 ár. Hann hefur því
suntgið þar í 68 ár og mun það
algjört einsdæ,m,i vera. Hann var
mijög sönighneiigður og sömgrödd
hams fögtur. Sönig/hneiigð hefur
verið rikjandi í a»tt hans og er
llka hjá afkomendum hans.
Hann sömg ekki aðeims við
iguðsþjónuistur halidur og við áll
ar kirkjuiegai' athafnir. Hamn
var ilíikmaður við flestaillar
ikveðjuathafn ir, enda hafði haon
ifflestar líkkistiu rnar simíðað.
Ibúartniir á Heliiissandi og
ifljölimargir viniir nær og fjiær
þakka lífsfitarf hans og heiðra
minnimgu hams.
Ég færi öliiuim aftoomendum
hans, og ástvimum þeirra, þökk
mina og fjötókýldu minmar. Við
þökkum pers'ónullegt saimstarf og
lamga óbrigðuila V'imáttu. En við
þökikium þó fyrsit og fremst Guði,
sem gefiur okkuir trúaðar hra-ust
ar hetjiur að samferðamömnum á
lliflsins leiö.
Blassuð sé minnitng Viigfúsar
Jónssonar.
Magnús Gnðmundsson.
Himn 11. marz síðastliðimm and
aðist að heiimili dóftur sinn
ar Viigfús Jónsson, trésmiíða-
meistari, Heliissandi. Verður út-
för hans igerð frá Imgjalidshóls-
ikiirfcju í dag.
Æviatriði hans verða ekki rak
ta hér, það mumu aðrir giera, sem
þekkt haifa hanm lenguir en ég.
Þetta eiga eintgömgiu að vera
kveðju- og þakkarorð, sem
verða þó fátækilegri em ég viildi
og Viigfús heiitimn verðskiuildaði
frá mér og mimni fjöHsikytldiu, en
þau eru af eimlliægum huga rnæiit.
Ég hef þekkt Viigfús ifrá barn
æsku en auðvitað voru kynnin lít
il í upphafi miðað við það, sem
síðar varð. Jukust þau mjög þeg
ar við hjóniin fenigum leigða hjá
honuim ibúð á Gimli, en við það
hús var hamn al'ltaf kenndur.
Við wonuim þá bæði umig og ný-
bytrjuð að búa. Viigfús heitinm
tók okkuir framúrsikarandi vel,
sýndi ökkur sénsfaika hOýjiu og
lét ökkur í 'té mangvísileiga hjálp
og fyriirgreiðsiliu, Sú vinátta, er
þá var stofnuð, hefur haldizt æ
síðan. Prúðari manm og hófsam-
ari í öHJiu dagfairi er vart hægt
að huigsa sér og vandaður var
hann svo að aif bar. Naut hanm
enda áitiits og hýlli al'lra þeirra,
er honum kynmtust. Öl'I harns
sttötrf, hwort heldur þau voru
stór eða smiá, voru lummim af eim
staikri trúmenmslku, samviziku
semi, máikvæmni og vamdvitrlkn'i,
sivo að af bar. Þet'a viissu menn
og því leituðu þeir helzt til
hans.
Ahuigamaðuir var Viigfús um
marga Mutí og viildi ileggja
hverjiu góðu málli lið. En fýnst
og frernst áitti tánilist og sömguir
huig hans og hjarta. Hanm sönig
í kirtkjukór Ing jaldshöLskirkj u
meðan heilsa og kraftar entust.
Kanu mimtni er Hijúft að minnast
og þakika þeirra góða samstarf
í kiirkjukárnum, etn þar stóðu þau
samam i 14 ár eða þar til við
fluttumst að heiman. En fyrst og
•frems't þökkum við hjónim vim-
áttu 'hans, sem var dkkur svo
milkiis viirði og svo mikffli stynk-
ur. Og síðast en ekki sízt þökk-
'um við honum hve frábærlega
igóður hanm war 'börnuinum okk-
ar. Ég veit að það eru margir,
sem ií dag kveðja Viigfús Jónis-
son þakkllátuim huiga. Guð folessi
þeim ölilum minminigiuma um góð-
an dreng og saminan mannkosta-
marnn. Eftiriilfandi börnum hams
og öðrum ástvinum votta ég inni
lega samúð. En aðstandendum
harns má um leið vera það dýr-
mæ*. huiggun að þeir kveðja þar
ásitvin, sem lætur eftir sig hug-
lijúfar miinnmgair. Ég mum geyima
mimnimigu hams í huga mér og
mimnasit hans sem eims hins göf-
uigasta manns sem ég hef kymnzt
á illíf'slieiðinnd, Vertu sælt, vinur
og Guð blessi mimniinigu þina.
G.S.G.
Björn Gíslason, Gröf,
Reyðarfirði — Minning
Fæddur 18. febrúar 1888.
Dáinn 11. marz 1972.
Pyrst þá, þegar mætir og vel-
metnir samferðarmemn foafa (Lok-
ið lifsgönigu simni, varðuir mörg-
um okkar Hjóst, foversu fámílát
við höfum eiginlaga oft reynzt
uim að ræikja nánari — og jafn-
vel skyfldug persónutengsl við
hiinn burtkvadda. Svo sjálfsatgt
fimmst okkur liífið, svo öþrjót-
amdi tíminm, að okkur hættir of
gjarnan tii þess að draga auð-
vitað mál úr hömSu. Þamgað til
alit er orðið um seiman, þvi að
l'iðinm ti,mi, ilokið líf, er aldrei
endumkræft.
Enn einm þeirra ágætilsmanma,
sem unidiirrkaður folyti að 'hafa
haft gott eitt af að þekkja bet-
ur en raun varð á, er látiinn.
. Björn Gísiason frá Gröf
í Reyðarfirði liézt í St. Jósefs-
spítaja að Landakoti laugardag-
imn, er var, eftir stutta en a'll-
þuniga sjúkdómisl'egu.
Öllum þeiim, sem hanm þekktu,
og það þótt ekki væri nema l'*il-
iega, ber saimam um, að þar s"m
Björm Gísliason var, fór dreng-
ur góður — drengur góður í
þeirri merkinigu:, sem jafnan heí-
ir bezt verið lögð í orðið dreng-
ur í Lslenzku máii.
Og drengurimm, sem nú er dá-
inm, verður jarðsunginm frá
Reyðarfjarðarkiir'kju í dag, laug
airdaginm 18. marz.
Bj'örn Gísliason var fæddur í
Bakkagerði, Reyðarfirði, himrn
18. febrúar 1888, sonur hjón-
anma Mariu Sigtfiúsdóttur og
Gísla Nikui’iássonar bónda
þar. Á helmili foreldra simna ólist
hanm upp í hópi átta systkima,
við leik og störf í bemsku
og æsku, á svipaðan hátt og þá
var títt. Varla gerist þess þörf,
svo aikunna sem það er, að láta
þess igetið að í þanm tíma voru
lifskjörin með allll't öðruim
og þrengri hættíi 'heldur en sið-
ar varð. Barnsskónuim var því
naumast slitið, er vimnan tók
við, alflíir urðu að vera samhent-
irr um að afla lifsbjargar. 1 þeim
efnum kom aðeins tvenmt ti)
álita; annaðhvort sjósókn eða
búskapur, og fór reyndar hwort
tveggja saman, þar sem þamniig
háttaði til.
En Bjorn Gíslason sá aldrei
anmað en sjóinm — það sem á
honuim var og upp úr honum
teom.
Urn fenmimigaraldiur hóf hanm
þess vegna sjósókn með föður
sínum og bræðrum. Fl'ey*an var
iítillil árabátur í fyrstu, veiðar
Elín Kolbeinsdóttir
Minning
Kallið er komið.
Komin er nú stundin,
vinarskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Þessi orð komu mér í hug, er
mér barst andlátsíregn Ellnar
Kolbeinsdóttur frá Hæringsstöð
um, er lézt 9. marz sl.. á sjúkra-
húsinu á Selfossi eftir stutta
sjúkdómslegu. Hún var fædd að
Hróarsholti í Flóa þann 12. ágúst
1894, og voru foreldrar hennar
hjónin Sigríður Jónsdóttir frá
Vestri-Loftsstöðum i Gaulverja-
bæjarhreppi og Kolbeinn Þor-
leifsson frá Stóru-Háeyri á Eyr
arbakka. Kolbeinn var búfræð-
ingur frá Hólum, og hófu þau
hjónin búskap að Hróarsholti
og bjuggu þar í 3 ár, en að þeim
tíma liðnum hættu þau búskap
og fluttust að Loftsstöðum til for
eldra Sigriðar ásamt dætrunum
Elínu og Kristínu. Þar eignuð-
ust þau svo þriðju dótturina,
Þuríði. Sigríður móðir Elínar
missti mann sinn er hann var að
eins 32 ára að aldri og varð
hún því ung ekkja. Eftir það bjó
hún með dætrum sínum Krist-
inu, sem dó um þrítugt, og Elínu
að Loftsstöðum, en yngsta dótt-
irin, Þuríður, er seinna giftist
Grétari Fells, rithöfundi, ólst
upp að Bíldsfelli í Grafningi.
Hugur Elínar stóð snemma til
mennta og fór hún því til náms
við Kvennaskólann í Reykjavík,
og var þar einn vetur, en síðar
í kvöldskóla í Reykjavík til
frekari menntunar. Elinu
hafði ávallt dreymt um að verða
kennari, en fjárskortur olli því
að eigi varð úr því, en sú mennt-
un sem hún fékk, var henni hald
gott veganesti, er út í lífið kom.
Þá gat hún líka miðlað börnum
sinum af þeim fróðleik, sem hún
hafði hlotið og bjuggu þau alla
tíð að hennar námsaðstoð. Elín
lærði á orgel hjá Isólfi Pálssyni,
tónskáldi, sem taldi hana mjög
efnilega á því sviði. Einnig það
kom henni að haldi siðar. Hún
stundaði heimiliskennarastörf
vetrartíma, og tók nemend-
ur heim til sín í tilsögn í orgel-
leik í mörg ár. Þá var hún og
organleikari í Gaulverjabæjar-
kirkju í 3 ár.
Elín kynntist í Gaulverjabæ
Þorgeiri Bjarnasyni er þar var
þá kaupamaður, og felldu þau
brátt hugi saman. Þorgeir var
fæddur á Eyri við Mjóafjörð 26.
júli 1890 og voru þeir Þórarinn
Eldjárn, faðir Kristjáns Eld-
járns forseta Islands, systkina-
synir.
Elín og Þorgeir Bjarnason gift
ust þann 14. maí 1918 og hófu
búskap að Keldnakoti í Stokks-
eyrarhreppi og bjuggu þar í 3
ár, en fluttust þá að Hærings-
stöðum og höfðu búið þar í full
50 ár er Elín lézt. Þau eignuð-
ust 10 börn, en aðeins 5 þeirra
komust til fullorðinsára. Þau
eru: Kristján Eldjárn, bóndi í
Skógsnesi í Gaulverjabæjar-
hreppi kvæntur Guðnýju Magn-
úsdóttur, Kolbeinn múrari bú-
settur í Reykjavík, Bjarni Krist-
inn bóndi að Hæringsstöðum, og
dæturnar Sigríður Ingibjörg
kennari i Hafnarfirði og Sólveig
Antonía sem einnig er kennara-
menntuð en vinnur við verzlun-
arstörf í Kópavogsapóteki.
Búskaparhættir voru á fyrstu
búskaparárum Elínar og Þor
geirs gerólíkir því, sem nútíma
bændafólk á að venjast, og í erf-
iðu árferði, eins og oft var, varð
íslenzki bóndinn og heimilis-
fólk hans að lifa við kröpp kjör.
Þrátt fyrir þetta var kjarkur
þess og áræði óbilandi, og víst
er um það, að mikil rækt var
þá lögð við félags- og menn-
ingarlíf í sveitum landsins. Það
leið því eigi á löngu þar til marg
þætt embættisstörf hlóðust á
húsbóndann bæði fyrir hreppsfé
lagið og sýsluna, m.a. hefur
hann verið sýslunefndarmaður,
um árabil.
Á heimili þeirra hjóna var gott
bókasafn. Hjónin bæði víðlesin
og höfðu yndi af heimsóknum
jafnt vina og ættmenna, sem og
annarra gesta er að garði bar.
Þvi þótt fyrrum væri húsrými
takmarkað var hjartarými nóg,
og því ríkti þar gleði og trú á
lífið og framtíð lands og þjóð-
ar.
Þegar minnzt er Elínar sál-
ugrar, verður manni ríkastir í
huga þeir eiginleikar, er
mótuðu allt líf hennar. Hún var
sviphrein, glæsileg kona og vel
gefin, gædd öllum þeim eigin-
leikum, er beztir eru í fari
manna, trygglyndi, velvilja,
hjálpfýsi, trú og kærleika.
Elínu féll aldrei verk úr hendi.
Starfið heima fyrir var mikið
og það var henni framar öllu.
Það skyldi verða hyrningar-
steinn að lífsviðhorfi barnanna,
enda kunna bau líka vel að meta
það og lögðu sinn skerf fram til
uppbyggingar heimilisins. Heim-
ilislíf allt og samhugur var til
fyrirmyndar og Elín sjálf glað
lynd og listhneigð svo að lífs
fjörið geislaði af henni og öll-
um hlaut að Mða vel í návist
hennar. Hún var barngóð og
hjálpfús eins og hún átti kyn
til, sannkallað göfugmenni í sjón
og reynd. Hin stuttu kynni mín
af henni staðfestu alla þessa
mannkosti í ríkum mæli. Þess
vegna er gott að minnast og gott
að kynnast slíkri konu. Hún
kveið ekki dauðanum, enda
hefði það verið andstætt hug
sjónum hennar um framhaldslíf
og ástvinafundi að loknu jarð-
vistarlífinu. Þvi jarðvistarlífi
er nú skyndilega lokið og
æðra líf tekið við. Eftir standa
minningarnar fögru, um ástríka
eiginkonu, móður og vinkonu, en
sjálf myndi hún vilja þakka öll-
um sínum mörgu ástvinum og
frænd- og vinafólki tryggð þess
og vináttu gegnum áranna raðir,
Við vitum, að drottins mikla
föðurhönd hefur vísað henni
leið inn í sitt dýrðarriki, til end
urfunda við elskandi foreldra og
aðra ástvini, meira að starfi guðs
um geim.
Við andlát Elínar er stórt
skarð höggvið í fjölskylduna á
Hæringsstöðum og vandfyllt, en
hér sem annars staðar felst öll
huggun í fögrum minningum og
bæn, bæninni sem Elín sjálf mat
svo mikils og hún áleit vort at
hvarf og skjól.
Þess vegna kveðjum við nú
kæran vin og segjum að lokum,
blessuð sé minning þin, hafðu
þökk fyrir allt og allt.
P. Sv.
fiærin Ufea otg handifæri — og haigla
bytssa, sem Björtn náði umidra-
flljótt ha,gnýtri lieiiknii í að fara
með og handielka af þeirtri var-
fæmi og samvizkusemi, er þeir
eiinir temja sér, sem slffik tældt
kunnia að umgangast.
Við sjómennskuna reyndfot
Bjöm Gíslltasoin áivallt farsæll og
eftirsóttur til starfa, eins og m.a.
má sjlá af því, að 18 ára gamaiE
gerðist hann formaður, var trú-
að fyritr mannaforráðum. Það
var því noikikuð sjálifgefið, að
þegar viinur hans og mág-
ur, Friðgeir Halilgrimsson, kaup t
maður og útgerðanmaður á Eski
firði, réðst í að kaupa einn
fyrsta vélibátimn, sem gerður var
út fiýi A'ustfjörðum, og þurftí
því að vamda vall fórmanns, yrði
foom'Utm fyrst fyrir að teita til'
Björns — og hafði aldrei síðar
ástæðu tíl þess að sjá eftir.
Eiins og um'danitekninigarlaust
á sér stað um tápmikla dugnað-
armenn, þá sætti Björn sig ekki
við að vera í anmarra þjómusifu
til lengdar. Hanm gerðist því
sjálfiur útgerðarmaður, snemma
á langri starfsævi, auk þess nóta
bassi yfir síMveiðitimanm, ævitm-
lega í fremstu íöð, og væri það
aðeins málalemging, að rekja þá
sög'U letmgri. Nægjamlegt er að
undirstrika, að alllt hans Iffif var
nær óslitie sjósókn, ýmist frá
heimabyggð lians, Reyðarfirði,
eða frá Litlu-Breiðuvík við
norðan- og utamverðan fjörðimn,
þar sem útræði var stundað á
suimruim, og styttira var á miðitm,
þvi að leið er iömig fra Seley
og imn á Búðareyri.
Árið 1909 kværatist Björn. Eiig
imikona hans varð Ramnveig
Jónsdóttir, dóttir hjónanna Þór-
eyjar Marteinsdótitur og Jóns
Eyjólfssonar bónda í Vöðlavík,
'gliæsileg mannkostamainmeskja,
afburða kvenkostur, og honurn
því samboðin. Ungu hjónin stofn
uðu sér heimild í litiu húsi, er
Gröf neflnist, rétt fyriir ofan
fjöruborðið í um það bil miðju
þorpiniu. Á heimiliiniu voru
hvorki rikmaninll'eg húsgögn né
um s‘óra sali að ræða, þó að það
hafi rauniar í engu staðið heitm-
iluim annarra, sem sambærilega
atvinnu og húsbóndiinm ræktu,
að baki. Og þar var allitaf allt
hreint og fágað og hlýtt, staður
fyrir sérhvern hiut, og sérhver
hiutu.r á sinium stað, eins og ein-
att er, þar sem samvaiiið smyrti-
fólk ræður húsum. Bkki var þar
held'ur skortur á neimu því, sem
ráðdeildarfólik þarfnast í líífs-
barát* unni, á þeirra tirna mællii-
kvarða var heimilið aldrei fá-
tækt, heldur þvert á móti vei
bjairgáina.
Annars fannsit imér alltaf að
þau Rammveiig og Björn hlyt'U
ávailiit að hafa verið og vera rik,
m.a.s. ákafflega rik. Þessa
bernstouitiifinninigu mina, sem ég
hefi margoft séð staðfesta í
reynd síðar á ævinni, get ég
ekki skýrt öðru visi en þanraig,
að ég muni, aliit frá þvi að ég
flyrst man eftir mér, hafa verið
hal'dinm þeirri a f‘u rhaldssöm,u
huigmynd, að auðlegðin mesta
hlyti stöðuigt að vera fólgim í
heilbriigðustu lffifsviðhorfium-
uim, sátitumum við eigin sam-
vizk'U, trausti náungans.
Og í þei.m skilniingi var heim-
ilið að Grof sannarlega
rikt heimiM.
Grundvöjlu r þess var ekki
hvað sízt hin ástúðliega sambúð
þeirra hjóna. Óhætt mum að f'u.I
yrða, að hjónaband þeinra
Björns og Ranraveigar hafi ver-
ið með þeiim hætti, að langt yrði
að leita, ef réfitmæt'um samati-
burði ætti að ná. Alit hjálpaðisit
að: meðfædd glaðværð beggja,
gaigníkvæm umihyggjusemi otg
sívakandi starfshuigur. TiiL
þeirra þótti eðlilega ölHum gott
að tooma, þar var tíðuim gest-
tovæmt, og ölium tekið sem góð-
um og gömiliuim vinum, og veitt
af jgóðviild.
í krimguim árið 1935 hafði hag
ur þeirra hjóna vænkazt að því
marki, að þelm varð k'.eLflt að
reisa sér ný‘t og stærra Lbúðar-
h'ús, spöíkonn ofan við það
gamla. Heimilisbragurinn breytt
ist þó 'í engu. Heimilið var aðiað
andi ag andrúmsiloftið elskuteg*
Framhald á bb. 19