Morgunblaðið - 10.03.1983, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. MARZ 1983
IMfagtniliIftfcifr
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guömundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aðalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar: Aö-
alstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033. Áskrift-
argjald 180 kr. á mánuöi innanlands. i lausasölu 15 kr. eintakiö.
„Voldugasti fjöl-
miðill þessa lands“

Arni Gunnarsson, þing-
maður Alþýðuflokksins
og fyrrum fréttamaður út-
varps, ritaði forystugrein í Al-
þýðublaðið 16. júní 1982 og
snerist hún um Morgunblaðið
og stöðu þess meðal íslenskra
fjölmiðla. Þar sagði meðal
annars: „... Er það engu að
síður staðreynd að Morgun-
blaðið er nú einn voldugasti
fjölmiðill þessa lands, ef ekki
sá allra voldugasti. Ætla má,
að um 150 þúsund íslendingar
lesi Morgunblaðið á hverjum
einasta degi og sjaldan eða
aldrei hefur útbreiðsla, stærð,
auglýsingamagn í Morgun-
blaðinu verið meira en nú.
Flestar líkur benda til þess að
Morgunblaðið sé áhrifameiri
fjölmiðill en útvarp og sjón-
varp. Ástæðan er einfaldlega
sú, að sérfræðingar þykjast
hafa komist að þeirri niður-
stöðu að betur komist til skila
það sem menn lesa svart á
hvítu, heldur en það sem þeir
sjá og heyra í fjölmiðlum."
Þessi orð Árna Gunnars-
sonar eru rifjuð upp nú í til-
efni af fjölmiðlakönnun Sam-
bands íslenskra auglýsingast-
ofa sem birt var í síðustu viku.
í þeirri könnun felst ekki mat
á því atriði sem Árni gerir að
umtalsefni, hvort það hafi
meiri áhrif á menn að lesa um
mál svart á hvítu eða sjá atvik
á skjánum, sjá og heyra menn
gefa yfirlýsingar eða hlusta á
talað mál í útvarpi. Erfitt er
að slá nokkru föstu um þetta
og móta algilda reglu. Og víst
er að sjónvarp og útvarp eru
miklu áhrifameiri miðlar til
skyndimótunar á almennings-
áliti ef þannig má að orði kom-
ast en dagblöð. Þessir miðlar
ljósvakans vekja hins vegar
fljótt hjá mönnum leiða sé
dagskrá þeirra eða mat á at-
burðum of einhæft, og kerf-
issjónarmið opinberrar einok-
unarstarfsemi á síst af öllu
heima í fjölmiðlastarfi opinna
þjóðfélaga. Þess vegna kemur
ekkert á óvart þótt íslensku
ríkisfjölmiðlarnir eigi í vök að
verjast og er skiljanlegt hvers
vegna starfsmenn þeirra
óttast svo mjög afnám ríkis-
einokunarinnar og raun ber
vitni, þegar þeir halda ekki
einu sinni í við dagblað.
Fjölmiðlakönnun auglýs-
ingastofa staðfestir það sem
Árni Gunnarsson segir um út-
breiðslu Morgunblaðsins og
afnot tug og jafnvel hundruð
þúsunda fslendinga af blaðinu
á hverjum degi. Það, sem kem-
ur kannski mest á óvart þegar
menn rýna í tölurnar í fjöl-
miðlakönnuninni, er að sjá, að
töluvert færri horfa til dæmis
á fréttir sjónvarpsins dag
hvern en lesa Morgunblaðið. Á
landinu í heild er Morgunblað-
ið lesið af 69,83% landsmanna
en á fréttir í sjónvarpi horfa
63,85% til 65,27% eftir dögum.
Fyrir utan fréttir ræðst það
vafalaust mest af því hvað
efni sjónvarps fær víðtæka
kynningu til dæmis í Morgun-
blaðinu hve mikill fjöldi fólks
horfir á viðkomandi þátt. Og
miðað við almenna útbreiðslu
Morgunblaðsins og mikinn
lestur þess er enginn vafi á
því, að blaðið er betri
auglýsingamiðill en bæði sjón-
varp og útvarp. í þessu efni er
ekki unnt að vera með saman-
burð við önnur lönd, því það
þekkist tæpast í hinum opnu
þjóðfélögum Vesturlanda að
dagblað njóti jafn almennrar
útbreiðslu og Morgunblaðið. í
þessum löndum eru sjónvarps-
auglýsingar besta leiðin til að
ná til sem flestra neytenda,
hér á landi er það Morgun-
blaðið. Um þessa staðreynd
verður ekki deilt eftir nýjustu
könnun Sambands íslenskra
auglýsingastofa.
Vandi verð-
lagsstjóra
Skúli Jónsson, fulltrúi
Vinnuveitendasambands
íslands í verðlagsráði, skýrði
frá því hér í blaðinu í gær, að
hann líti ekki þannig á að ráð-
ið standi að baki verðlags-
stjóra í síðustu lögbannsað-
gerðum gegn borgarstjórn
Reykjavíkur og þeirri ákvörð-
un að kæra borgaryfirvöld
fyrir Rannsóknarlögreglu
ríkisins. Af hálfu verðlags-
stjóra, meðal annars í auglýs-
ingu hér í blaðinu, hefur verið
látið í það skína, svo að ekki sé
meira sagt, að aðgerðir hans
séu aðeins afleiðing af ein-
róma áhuga verðlagsráðs á því
að framfylgja lögum og rétti í
landinu. Hér á þessum stað
hefur að vísu verið á það bent,
að í störfum sínum fylgi verð-
lagsráð ekki þeirri meginreglu
að allir séu jafnir fyrir lögun-
um.
Skúli Jónsson skýrir og frá
því að verðlagsstjóri hafi verið
búinn að senda fjölmiðlum
fréttatilkynningu um afstöðu
verðlagsráðs áður en ráðið
fjallaði um hana. Þetta sýnir
að svo sannarlega er þörf á að
upplýsa fleiri fleti í starfs-
háttum verðlagsráðs, sem tek-
ur mikilsverðar ákvarðanir er
varða hag almennings. Hvern-
ig er til dæmis með fundar-
gerðir ráðsins? Liggja þær
fyrir staðfestar strax að fundi
loknum?
Kirkjulislarsýning á Kjarvalsstöðum:
Gömul og ný listaverk af trúarleg-
um og kirkjulegum toga byrjuðu í gær
að streyma til KjarvalsstaAa, vegna
mikillar kirkjulistarsýningar sem þar
verAur opnuA hinn 19. þessa mánaAar
og stendur fram yfir páska. SafnaA
hefur veriA merkum munum úr kirkj-
um víAa um land, og einnig var lista-
mönnum boAiA aö senda inn ný verk
til sýningarinnar. MeAal merkra
muna, sem I gær komu til Kjarvals-
staða, var altaristafla Ásgríms Jóns-
sonar úr Stóra-Núpskirkju og skírnar-
fontur úr Oddakirkju á Rangárvöllum
frá 1804, eftir Ámunda smið Jónsson.
Kirkjulistarnefnd skipa þeir Jó-
hannes S. Kjarval tilnefndur af Arki-
tektafélagi íslands, sr. Gunnar
Kristjánsson frá Prestafélaginu og
dr. Björn Th. Björnsson listfræðingur
frá Bandalagi isl. listamanna. Jó-
hannes fór í gærmorgun austur að
Stóra-Núpi, Keldum, Odda og Hraun-
gerðiskirkju, til að ná i gripi á sýning-
una. í Stóra-Núpskirkju er fyrrnefnd
altaristafla eftir Ásgrfm Jónsson.
Björn Th. Björnsson sagði í samtali
við blaðamann Morgunblaðsins í gær,
að eftir að Ásgrímur kom heim hafi
hann oft dvalið sumarlangt hjá séra
Valdimar Briem á Stóra-Núpi, og hafi
þá verið fært í tal við hann, að hann
gerði altaristöflu fyrir kirkjuna. Ás-
grímur mun hafa verið alllengi með
verkið, en hann lauk þvf árið 1912, og
síðan þá hefur taflan verið á Stóra-
Núpi. Myndin er hins vegar máluð í
húsinu Vinaminni við Mjóstræti í
Reykjavík.
Altaristafla Ámunda
á Keldum
Frá Stóra-Núpi hélt leiðangur Jó-
hannesar að Keldum á Rangárvöllum,
þar sem til stóð að ná f altaristöflu
eftir Ámunda smið Jónsson, sem gerð
var árið 1792. Björn Th. segir töfluna
hafa verið gerða fyrir Keldnakirkju á
sfnum tíma. og hafi hún þótt dýr.
Báturinn sem tekinn
var í Reykjavíkurhöfn
með bláhvíta fánann
að hún, kominn í eigu
Þjóðminjasafns
„Varð skipherra að ganga undir
fánana og beygja sig lítið eitt, því
þeim var haldið lágt“
— segir f Öldinni
okkar
ÞJÓÐMINJASAFNINU var í dag af-
hent að gjöf, bátur sá er var tekinn af
danska varðskipinu Islands Falk í
Reykjavíkurhöfn, fyrir að hafa uppi
bláhvíta fánann svonefnda, undanfara
núverandi þjóðfána okkar. Atvik þetta
átti sér staA 12. júni 1913, fyrir tæpum
70 árum og er frægt í íslandssögunni.
ÞaA leiddi af sér hörð viAbrögð Reyk-
víkinga, svo sem lesa má um f sagn-
fræðibókum og óumdeilanlegt er, aö
22. nóvember sama ár er gefinn út kon-
ungsúrskurður um íslenskan sérfána
og um skipun nefndar til að gera tillög-
ur um gerð hans og liti. Þarna er þvf
um að ræða ekki ómerkan atburð í
sjálfstæðisbaráttunni.
Það var Ásbjörn Sigurjónsson á
Álafossi, sem afhenti Þjóðminja-
safninu bátinn, en báturinn var í Sigurjón Pétursson og Einar Pétursson árið 1912, ári áður en umræddur atburð-
eigu föður hans, Sigurjóns Péturs- ur á sér stað.
íslendingar róa út að varðskipinu með bláhvíta fána á
lofti, segir í myndatexta þessarar myndar, sem tekin er
úr Öldinni okkar.
Kirkjuklukka
M13. öld og
skírnarfontur
M1804 flutt

Björn Tb. Björnsson meÓ kíukkunn góðu frá Mosfelli, sem Róbert Abraham
taldi hljómfegurstu kirkjuklukku á íslandi.