Morgunblaðið - 05.10.1990, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. OKTÓBER 1990
41
Þorsteinn Kristleifs-
son - Kveðjuorð
Fæddur 4. október 1890
Dáinn 7. september 1990
Þorsteinn Kristleifsson á Gull-
berastöðum andaðist að morgni 7.
september á sjúkrahúsinu á Akra-
nesi, háaldraður, en hann hefði orð-
ið 100 ára 4. október næstkom-
andi. Hann var sonur Kristleifs
Þorsteinssonar, bónda á Stóra-
Kroppi, og fyrri konu hans, Andrínu
Einarsdóttur.
Kona Þorsteins var Kristín Vig-
fúsdóttir frá Gullberastöðum, en
hún dó árið 1966. Þar sem Kristín
var frænka mín átti ég því mikla
láni að fagna 'að dvelja á Gullbera-
stöðum. Það má segja að ég hafi
komið þar á hveiju sumri frá því
ég var á öðru ári og þar til jörðin
var seld. Sumardvöl mín, sem barn
og unglingur, hjá þessum heiðurs-
hjónum, Kristínu og Þorsteini, gaf
mér ótrúlega mikið og átti seinna
eftir að auðvelda mér starf mitt sem
kennari.
Þorsteinn var með afbrigðum
barngóður. Við börnin eltum hann
hvert fótmál sem gafst. Ég minnist
þess að oft hafi verið rifist um
sætin næst Þorsteini við matarborð-
ið og að vera sem næst honum úti
i fjósi eða að fá að leiða hann um
túnið.
Hann var ætíð í góðu skapi,
skemmtilegur og hláturmildur
mjög. Alltaf var hann að segja okk-
ur sögur eða fræða okkur. Að
ganga með Þorsteini upp á bala var
mér meira virði en náttúrufræði-
kennsla sú sem ég fékk í skóla.
Allir dáðu og virtu þau Gullbera-
staðahjón. Hjá þeim var yndislegt
að dvelja.
Enn þann dag í dag dvel ég
stundum í draumum mínum á Gull-
berastöðum og er þá ýmist að tína
ber eða í heyskap.
Ég er þakklát fyrir að hafa feng-
ið tækifæri til að kynnast þessum
mætu hjónum og þakka fyrir allt
það sem þau gáfu mér því það er
mér mikils virði.
Blessuð sé minning þeirra hjóna.
Hólmfríður Jakobsdóttir
Látinn er hartnær tíræður Þor-
steinn Kristleifsson fyrrum bóndi á
Gullberastöðum í Lundareykjadal.
Þar er genginn glæsilegur fulltrúi
íslenskrar bændamenningar eins og
hún gerðist best á tuttugustu öld-
inni. Segja má, að hann væri gild
grein á merkum og traustum ættar-
stofnum úr Borgarfirði og Árnes-
sýslu. Útför hans fór fram að Lundi
15. september við meira fjölmenni
en gerist þegar svo aldrað fólk á í
hlut. Þorsteins hefur verið minnst
að verðleikum, en þar sem hann
átti heimili í Borgarnesi næstum
aldarfjórðung fannst mér við hæfi
að hann fengi héðan kveðju. Svo
vildi til að móðir mín, sém var ferm-
ingarsystir Þorsteins dvaldi hjá mér
þessi misseri. Þau endurnýjuðu sín
kynni þegar bæði voru komin í
Borgarnes. Þorsteini var orðinn
mjög þungur fótur, en mamma var
lengst af létt á fæti. Það var því
oftast hún, sem heimsótti hann á
Sæunnargötuna. Þau áttu sameig-
Á VEGGI, LOFT OG GÓLF
TRAUSTARI HUÓÐEINANGRUN,
ÞYNGRI OG STEINULL
ÞVf ÓÞÖRF. A FLOKKUR
ELDTRAUSTAR
VATNSHELDAR
ÖRUGGT NAGLHALD
KANTSKURÐUR SEM EGG
HOLLENSK GÆÐAVARA
Þ.WBBBÍMS50H & CD
ARMÚLA29, SÍMI 38640
inlegar minningar frá æskuárunum
og sameiginleg áhugamál, bæði
fróðleiksfús. Þau áttu því saman
margar góðar stundir. Þær stundir
voru móður minni mikils virði. Ég
er þess fullviss, að hún hefði viljað
tjá þakklæti sitt á kveðjustund þótt
hún megi það ekki nú. Þær þakkir
eru nú frambornar. Tíðum fylgdi
ég móður minni, þegar hún fór í
heimsóknir til Þorsteins og sótti
hana aftur. Oft hafði ég þá um leið
nokkra viðdvöl. Gamla, góða sveita-
gestrisnin var í fullu gildi hjá Þor-
steini. Kaffi var alltaf í brúsanum
og brauð á borðinu. Þó var mest
um vert, að eiga orðræður við hús-
bóndann því hann var einstakur
viðræðusnillingur og blandaði ætíð
saman margvíslegum fróðleik og
smellnum sögum um menn og mál-
efni. Ættfræði var þó sú fræði-
grein, sem honum var hugleiknust
og þar var hann svo vel heima, að
mér finnst sennilegt, að þar hafi
fáir staðið honum á sporði. Hann
rakti hiklaust ættir fólks í marga
ættliði ekki aðeins hér um Borgar-
fjörð, heldur líka vítt um landið allt.
Ættir íslendinga í Kanada voru
honum einnig mikið áhugaefni. Þor-
steinn hafði líka til að bera hóg-
værð og trúmennsku fræðamanns-
ins. Ef hann var ekki alveg viss um
eitthvert atriði, sem um var rætt,
var flett upp í heimildum, því að
hann átti gott bóka- og úrklippu-
safn um sín fræði. Þar á ofan hafði
hann sjálfur fest á blað mikinn fróð-
leik og geymdi í möppum mjög
skipulega og aðgengilega. Ég álít,
að í því safni sé margt, sem ekki
er annars staðar að finna. Vonandi
eru þessi plögg vel varðveitt.
Eftir að Jórunn systir Þorsteins
dó var hann einn í íbúðinni. Þá tók
hann til við það, maður kominn
yfir áttrætt, að elda mat sinn sjálf-
ur og náði undragóðum tökum á
því verkefni. „En ég baka ekkert,"
sagði hann og hló. Vissulega fékk
hann góða heimilishjálp með að-
Matthías Skjaldar-
- Minningarorð
son
Fæddur 1. febrúar 1959
Dáinn 19. september 1990
Ef til er heimiíir fyrir handan, -
eins og við viljum flestöll trúa, -
og fæðing manna inn i þann heim
er í samræmi við þá breytni og það
hugarfar sem einkenndi viðkomandi
í hérvistinni, þá hefur Matthías
Skjaldarson fengið hlýjar móttökur
og góðan viðurgjörning þegar hann
kom yfir landamærin. En okkar
megin er skarð fyrir skildi; nú vant-
ar mikið í heiminn og missirinn er
sárari en tárum taki. Matthías er
horfinn og við það sortnar í sál-
inni. En þrátt fyrir það er tómið
ekki kolsvart, það bjarmar frá
minningum um óvenjulega notaleg-
an náunga, dreng góðan sem átti
mikið að gefa af hreinlyndi sínu,
hógværð og spriklandi fínum húm-
or. Matthías var víðlesinn og til-
gerðarlaus fagurkeri, tónelskur
með afbrigðum og flestum var hann
sleipari í þeirri vandasömu og mikil-
vægu grein mannlegra samskipta
sem kennd er við samræðulist.
Kjaftatarnir með Matthíasi voru
heilsubót. Návist hans var elskuleg
en aldrei yfirdrifin, honum lá ekki
illt orð til nokkurs manns, þó ekki
skorti gagnrýnið hugarfar og
skarpa vitsmuni.
Guðrún Þ. Sigurðar-
dóttir — Minning
Fædd 4. marz 1928
Dáin 11. september 1990
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinirnir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
(V. Briem.)
Mánudaginn 17. september
kvaddi ég elskulega fræn'ku mína,
Guðrúnu Þ. Sigurðardóttur eða
Dummu eins og hún var alltaf köll-
uð af þeim sem þekktum hana.
Dumma fæddist á ísafirði og var
næstyngst sjö systkina. Foreldrar
hennar voru Guðrún Guðmunds-
dóttir og Sigurður Sigurðsson.
Dumma giftist Ólafi E. Einarssyni
stórkaupmanni og eignuðust þau
einn son, Ólaf, sem giftur er Þor-
björgu Jónsdóttir og eiga þau tvær
dætur. Guðrún og Olafur áttu
Heildverslunina Festi og vann hún
þar við hlið eftirlifandi eiginmanns
síns með dugnaði og var hún mjög
vandvirk og samviskusöm og skilaði
ávallt sínu verki vel. Kynntist ég
þeim hjónum mjög náið þar sem
ég vann hjá þeim í Festi í átta ár
og þótti mér mjög gott að vinna
með þeim báðum. Seinna opnaði
Dumma svo hattabúð á Frakkastíg
13 þar sem hún vann þar til þau
seldu húsið og fluttu inn á Jökul-
grunn þar sem hún lést.
Innilegustu samúðarkveðjur
sendi ég Ólafi, Óla, Þorbjörgu,
barnabörnum og systkinum.
Blessuð sé minning Guðrúnar Þ.
Sigurðardóttur.
Hrefna
drætti, ræstingu og þvotta. Þar kom
þó, að sjóndepra hindraði hann í
að nota eldavélina. Naut hann þá
aukinnar heimilishjálpar. Helga
Haraldsdóttir var honum til aðstoð-
ar um árabil og rækti það starf af
frábærum dugnaði og natni. Þetta
var. honum ómetanlegt því hann
vildi vera sem lengst í íbúðinni þar
sem hann hafði allar bækurnar
sínar innan seilingar. Sem vænta
mátti af svo mannblendnum manni,
sem Þorsteinn var, mætti hann
reglulega í „opið hús“ þar sem aldr-
aðir Borgnesingar una sér vikulega
á vetrum við spil og aðra sýslan.
Þar naut hann einnig góðrar aðstoð-
ar til að komast til og frá samkomu-
húsinu. Allir vildu greiða veg Þor-
steins, enda maðurinn þeirrar gerð-
ar, að það kom eins ó'g af sjálfu sér.
Þegar stofnað var Félag eldri
borgara í Borgarnesi og nágrenni
gekk Þorsteinn strax í félagið og
rækti fundi vel. Árið 1988 vann ég
við heimilishjálp hjá fimm öldruðum
einstaklingum í Borgarnesi og var
Þorsteinn meðal þeirra. Þá kynntist
ég honum nánar. Andlegt atgervi
hans virtist óskert og hann bjó yfir
einstæðum persónutöfrum. Stál-
minni hans, skýrleiki í hugsun, lif-
andi áhugi á umhverfinu og öllu,
sem um var rætt var með ólíkind-
um. Rósemin var líka einstök. Þeg-
ar hér var komið sögu hafði hann
aðstoð kvölds og morguns, en var
einn um miðjan daginn ef engir
voru gestir, en iðulega kom ein-
hver. Svo bar við einn dag eftir
hádegi, að Þorsteinn studdi sig við
stól, en stóllinn rann til að hann
féll á gólfið. Þá var hann orðinn
svo stirður, að honum var ekki unnt
að reisa sig við. Þarna lá hann á
eldhúsgólfinu svo klukkustundum
skipti þar til hjálp barst.. Næst þeg-
ar ég kom spurði ég, hvort honum
hefði ekki orðið biðin löng. „Læt
ég það nú vera,“ sagði Þorsteinn
rólega „ég svaf nú góða stund.“
Þegar voru gerðar ráðstafanir til
þess, að þetta kæmi ekki fyrir aft-
ur. Stundum er sagt um aldraða
„hann er nú orðinn gamall karlang-
inn, hann segir alltaf sömu sög-
una“. Svo var þó ekki með Þor-
stein. Ég starfaði hjá honum um 8
mánaða skeið einn dagpart í viku.
Ekki endurtók hann ræðu sína held-
ur var í hvert skipti nýtt umræðu-
efni og nýjar sögur. Hann sagði
oft: „Þú ert nú ekki lengi að þvo
upp, svo tölum við saman.“ Og við
töluðum saman. Það var jú að mestu
hann, sem talaði, ég sat og hlýddi
á þennan frábæra sagnameistara.
Þegar ég fór tók hann ekki annað
í mál en að fylgja mér til dyra og
það var gert af virðuleik og kurt-
eisi, sem hefði sómt sér í konungs-
höll. Svo tók hann í hönd mér fast
og hlýtt, það var handtak ungs
manns og sagði ætíð: „Þakka þér
fyrir í dag, vertu sæl og vegni þér
nú vel.“ Ég leit oft aftur við hús-
homið og veifaði honum. Hann stóð
í dyrum sinum og studdist við dyra-
stafinn, hárprúður enn og bjartur
yfirlitum, andlitið ungt þrátt fyrir
þær rúnir, sem lífið hafði í það rist.
Svona sé ég hann fyrir mér þeg-
ar ég hripa þessar línur.
Vegni honum vel í ókunna
landinu.
Ingibjörg Magnúsdóttir
Það var ekki langur tími sem ég
þekkti Matthías, aðeins fimm ár,
en þótt kynnin væru stutt og stund-
um stopul, þá voru þau öll á dýpt-
ina. I örðugleikum reyndist hann
mér hið besta; hjálpsemi hans var
traust, einlæg og aldrei uppáþrengj-
andi, en það munaði um hana. Þeir
eru í rauninni fáir sem ég á jafn
stóra þakkarskuld að gjalda. Og
nú get ég gegnum harminn þakkað
fyrir að eiga hið innra með mér ljós-
lifandi minningar um þennan sanna
og raungóða sálufélaga, sem oftar
en ekki er hlæjandi í endurminning-
unni. Mér hlýnar um hjartarætur
og þykist vita að sá ylur sé öðrum
verðmætum dýrari í þessum heimi,
og að hann eigi eftir að fylgja mér
það sem ég á ólifað. Hafi Matthías
þökk.
Aðstandendum Matthiasar votta
ég mína innilegustu samúð.
Þorgeir R. Kjartansson
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og hlýhug við andlát og
útför bróður míns,
JÓNATANS JÓNSSONAR.
Guð blessi ykkur öll.
Ástrfður Jónsdóttir og fjölskylda.
t
Alúðarþakkir fyrir samúð og vinarþel við fráfall mannsins míns
og föður okkar,
STEFÁNS JÓNSSONAR
rithöf undar og fyrrverandi fréttamanns.
Sérstakar þakkirtil SigurðarÁrnasonar, læknis, hjúkrunarfræðing-
anna Hrundar Helgadóttur og Guðbjargar Jónsdóttur starfsfólks
Heimahlynningar Krabbameinsfélagsins.
Kristíana Sigurðardóttir
og börn hins látna.
t
Þökkum af alhug samúð og hlýhug við andlát og útför eiginkonu
minnar, móður, tengdamóður og ömmu,
GUÐRÚNAR Þ. SIGURÐARDÓTTUR
frá ísafirði,
Jökulgrunni 1,
Reykjavfk.
Ólafur E. Einarsson,
Ólafur E. Ólafsson,
Þorbjörg Jónsdóttir
Ásdís ír Ólafsdóttir,
Kolbrún Ólafsdóttir.

C