Lesbók Morgunblaðsins - 01.07.1945, Blaðsíða 1
26. tölublaö.
JfafgiMMfifr * in$
Sunnudagur 1. júlí 1945. XX árgangur.
s lsaf''ldarpr*»;«inlð]a h.{.
Fyrsta rddgjafar-
þingið 1845
Eftir Brynleif Tobíasson
menn taskólakennara
I das t'yrir 100 árUin, þann 1. júli 1845, kom Alþing
fyrst saman h.jcr i Rc.vkjavík. — I tilcfni þessa
hundrað ára afmælis hefur Brynlcifur Tohíasson
incnntaskólakcnnari skrifað cftirfarandi grein.
Alþingi 1845. " 3
Ið fyista ráðgefandi Alþing átti að
koma saman 1. júlí 1844, en undir-
búningi undir kosningar varð cigi
lokið svo snemma, að það væri hægt,
svo að þinghaldinu var frestað um
eitt ár. Kom þvi þingið saman þriðju-
daginn 1. júli 1845 í Latinuskólahús-
inu í Reykjavík, en þá var smíði þess
ckki enn lokið. Hinsvegar var Al-
þingissalurinn“ (núver. hátíðarsalur
Menntaskólans) fullger, svo að þing-
ið gat komið sjer þar fyrir þá þegar.
Var Alþing síðan háð þar, þangað
til það flutti i núverandi þinghús við
Austurvöll sumarið 1881.
Alþingismenn voru 25 alls, 6 kon-
ungkjörnir og 19 þjóðkjörnir, því að
enginn var kosinn i Vestmannaeyj-
um, af þeirri einföldu ástæðu, að þar
fyrir fannst enginn kjósandi. Kosn-
ingarrjetturinn var nfl. nokkuð tak-
markaður.
Hinn 26.. sem átti sæti á Alþingi,
var konungsfulltrúinn, en hann hafði
ekki atkvæðisrjett. Hann mátti hafa
aðstoðarmann. Kom hann í stað kon-
ungsfulltrúa, er hann var forfallaður.
Áður en þingið var sett, var hald-
in guðsþjónusta í dómkirkjunni.
Dómkirkjupresturinn, Helgi G. Thor-
dersen prófastur, 4. kgkj. þm., prje-
dikaði, og lagði út af texta i brjefinu
til Kólossaborgarmanna, 3. kap., 17.
versi.
Konungsfulltrúinn var Carl Emil
Bardenfleth, stiftamtmaður á Fjóni,
áður stiftamtmaður hjer á landi, en
aðstoðarmaður hans -var Fáll kam-
merráð Melsted, sýslúmaður í Árnes-
sýslu. Bardenfleth stiítamtmaður var
maður á bezta aldri, .38 ára að aldi i,
glæsilegur hirðmaður, ..einhver hinn
bezti og duglegasti stiftamtmaður,
sem nokkurntíma héfir verið á Is-
iandi; hann er iögfræðingur ágætur,
iðjusamur mjög og í embættisstörf-
um einn sá færasti sem jeg hefi
þekkt. Jeg heyrði honum og i Reykja-
vík borið hið bezta orð fyrir mann-
kosti, en um þá er mjer að öðru leyti
ókunnugt“, segir ínn merki og var-