Tímarit lögfræðinga - 01.07.1978, Blaðsíða 8

t
IN MEMORIAM: JÚLÍUS LASSEN
Motto: Esse quam videre bonus malebat (hann vildi heldur vera en sýnast góður).
Þótt þessi lýsing yrði til um góðan og göfugan mann meðal Rómverja í forn-
öld, þá á hún sannarlega við mann þann, sem ég nú vil ræða um. Af tilviljun
blaðaði ég í gömlum skjölum í fórum mínum, sem einmitt nú hvöttu mig til að
minnast hans.
Prófessor juris Július Larssen var fæddur 1847 og dó árið 1923. Hann var
þrófessor við háskólann í Kaupmannahöfn 1881 til 1918, er hann lét af störfum
fyrir aldurs sakir. Hann var Regens-provst 1896 til 1918. Doktor juris varð hann
árið 1879. Það sem minnti mig á þennan gamla kennara minn var gamalt próf-
skírteini, sem sýndi að ég hafði lokið prófi hjá honum í Rómarétti við Kaup-
mannahafnarháskóla 6. febrúar 1918. Mér er það minnisstætt að þegar prófi
var lokið og dómnefnd hafði dæmt frammistöðuna, kom prófessor Lassen
sjálfur fram á ganginn og sagði með sínu eiskulega brosi: „Det gik jo strygende
hr. Ólafsson, De fik 14“. (Þetta gekk ágætlega, Ólafsson, þér fenguð 14).
Prófessor Lassen kenndi bæði Rómarétt og kröfurétt við háskólann og á betri
kennara varð ekki kosið.
Ég var síðasti Islendingurinn, sem hann útskrifaði í Rómarétti, og nú eru 60
ár síðan. Mér er Ijúft að minnast kennslustunda hjá Júlíusi Lassen. Honum
var einkar lagið að fá áhpyrendur sína til að hugsa um vandamálin og ávallt
virtist hugurinn beinast að því að finna það rétta, og leiðarljósið var að finna
það góða og sanngjarna (bonum et aequmL Ég hygg að öllum lærisveinum
hans hafi þótt vænt um hann. — Þegar 100 ár voru liðin frá fæðingu hans,
sendu allir íslenskir lögfræðingar hér heima, sem hann hafði kennt, skraut-
ritað minningarspjald til minja um hann.
Þá var ekki síður að minnast starfa hans og áhrifa á Garði (Regensen). Eins
og áður sagði var hann Regensprovst 1896—1918, en það starf felur í sér að
hafa yfirstjórn á öllu á Garði, og við hlið sér hafði hann aðstoðarmann, sem
var kallaður vice-þrovst. Það var bæði virðingarstaða og vandasöm að vera
Garðprófastur. Þarna dvöldu rúml. 100 stúdentar og margt gerðist, sem taka
þurfti á með gætni og festu. Garðprófastur annaðist greiðslu á styrkjum
(kommunitetet) til stúdenta mánaðarlega og þar með greiðslu til íslenskra
stúdenta, sem bjuggu utan Garðs, en þeir fengu bæði kommunitets- ög
Regensstyrk (húsaleigustyrk).
Ég hygg að fáir eða engir Garðprófastar hafi verið eins ástsælir af stúd-
entum og Júlíus Lassen. Ég minnist þess að æðsti embættismaður stúdenta
2