Morgunblaðið - 06.03.2009, Blaðsíða 29

Minningar 29
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 6. MARS 2009
þegar þú varst að keyra frænku í
litlu barnakerrunni. Ég man þegar
ég fékk mér frostpinna, þá hættir þú
að borða og heimtaðir frostpinna
líka. Við vorum góð saman í frost-
pinnaátinu. Bless, frændi minn.
Þín frænka
Þorbjörg.
Einar Logi var ákaflega brosmild-
ur og ánægður lítill drengur, ég
gleymi því seint hversu mikið matar-
gat hann var. Alltaf fyrstur til leiks á
morgnana, með opinn munninn í
dyragættinni hjá Sillu sinni.
Mikið var ég heppin að fá að kynn-
ast þessum yndislega dreng.
Ég mun sakna þín.
Endar nú dagur, en nótt er nær,
náð þinni lof ég segi,
að þú hefur mér, Herra kær,
hjálp veitt á þessum degi.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum.)
Ég sendi aðstandendum Einars
Loga innilegar samúðarkveðjur.
Sigurlaug Helgadóttir.
Það var óvænt þegar okkur bárust
fréttir af að Hildigunnur frænka og
Arnar ættu von á barni. Í minningunni
var ekki langt síðan ég hafði hnoðast
með litlu frænku mína og enn styttra
síðan hún hafði komið í heimsókn til
frænku sinnar í útlöndum. Það var að
sjálfsögðu mikil eftirvænting og gleði
þegar Einar litli leit dagsins ljós
haustið 2007. Við fjölskyldan sáum
myndir af Einari á vefnum, þar sem
haf og heimsálfur skildi okkur að, og
vorum við óskaplega stolt af strákn-
um. Kristófer syni mínum fannst sér-
staklega mikið til þess koma að annar
strákur bættist í fjölskylduna til að
vega á móti kvenveldinu.
Seinna um haustið fór ég í heim-
sókn til Íslands og var þeirrar bless-
unar aðnjótandi að vera viðstödd
skírn Einars. Einar var einstaklega
glaðlegur og myndarlegur snáði.
Hildigunnur og Arnar voru ham-
ingjusamir foreldrar þessa sérstaka
stráks. Það var gaman að sjá Hildi-
gunni í hlutverki móður, heimsækja
þeirra nýja heimili og sjá hvernig
Einar greinilega lék stærsta hlut-
verkið í lífi foreldra sinna. Ég fór
einnig með þeim mæðginum í ung-
barnaskoðun þar sem okkur var tjáð
að Einar yxi og dafnaði samkvæmt
settum línuritum og stöðlum. Ég var
svo stolt af litlu frænku minni hversu
vel hún sinnti móðurhlutverkinu og
að sjá hversu mikla gleði Einar færði
þeim foreldrum. Stína systir færði
okkur síðan fréttir af ömmustráknum
og gladdi okkur með sögum af litla
snáða. Það var augljóst að Einari var
vel sinnt af allri fjölskyldunni.
Einari var greinilega ekki ætlað að
vera með okkur um ókomna framtíð.
Frá fæðingu var vitað að Einar hafði
hjartagalla og líklega þyrfti að fara í
aðgerð. Í undirbúningi fyrir áfram-
haldandi meðferð á Einari var hann
skyndilega tekinn frá okkur. Eftir
sitja ungir foreldrar án sonar og fjöl-
skylda án litla Einars. Ekki er hægt að
ímynda sér sorgina við slíkan missi.
Einar var þeirrar gæfu aðnjótandi
að hafa átt foreldra sem Hildigunni
og Arnar, og fjölskyldu sem elskaði
hann og dáði. Enn fremur voru
Hildigunnur og Arnar þeirrar bless-
unar aðnjótandi að hafa verið treyst
fyrir Einari þann stutta tíma sem
hann lifði. Ég veit að Einar gaf fjöl-
skyldu sinni slíka gleði sem mun lifa
með þeim þrátt fyrir sárann missi.
Að lokum vottum við Hildigunni,
Arnari og þeirra fjölskyldum okkar
dýpstu samúð með bæn um frið og
von í hjarta.
Guðrún Kristófersdóttir.
Javier Casanova.
Kristófer Casanova.
Andrea Casanova.
✝ Þorlákur Jónssonfæddist í Reykja-
vík 6. júlí 1923. Hann
lést 26. febrúar síðast-
liðinn. Foreldrar hans
voru Jón Sigurðsson
sjómaður, f. 1. maí
1896, d. 1928 og Guð-
brandína Kristín
Finnbjarnardóttir, f.
2. febrúar 1900, d. 18.
janúar 1928. Bræður
Þorláks voru Ás-
mundur, gullsmiður
og Kristinn Finn-
björn, báðir látnir.
Þorlákur ólst upp frá sex ára aldri
á Kiðjabergi í Grímsnesi. Hann fór
um tvítugt til Reykjavíkur og mun
hafa ætlað að nema gullsmíði en
ekkert varð úr því. Hann stundaði
verkamannavinnu í Reykjavík í tvo
áratugi en fluttist þá
aftur að Kiðjabergi og
var hægri hönd Hall-
dórs Gunnlaugssonar
sem þar bjó. Á árunum
1984 til 1991 var Þor-
lákur til heimilis í
Bræðratungu í Bisk-
upstungum og vinnu-
maður þar en flutti síð-
an að Bergholti í
Biskupstungum þar
sem eru íbúðir fyrir
aldraða.
Þorlákur var
ókvæntur en var um
hríð í sambúð á Reykjavíkurárum
sínum.
Útför Þorláks fer fram frá Skál-
holtskirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 14.
Jarðsett verður á Stóru-Borg.
Á afmælisdaginn, þegar Láki var 6
ára, fór hann að Kiðjabergi í Gríms-
nesi og var þar uns hann fór til
Reykjavíkur um tvítugsaldur.
Hann mun hafa ætlað að læra gull-
smíði enda var bróðir hans í því
námi. Hann fór þó fljótt að stunda al-
menna verkamannavinnu, var um
tíma við Áfengisverslun ríkisins og
fleira sem ég kann ekki að nefna.
Hann hafði alltaf samband við systk-
inin frá Kiðjabergi sem þar voru
flest búsett. Einkanlega kom hann á
Barónsstíg 65 en þar bjuggu þau
Guðrún og Jón Briem. Var þar gest-
kvæmt og gott að koma.
Þegar Láki hafði verið um 20 ár í
Reykjavík fluttist hann aftur að
Kiðjabergi. Mun þar hafa farið sam-
an að fólki var að fækka hjá Halldóri
og Láki orðinn leiður á Reykjavík-
urdvölinni. Voru þá komnir aðrir bú-
skaparhættir og farið að selja mjólk-
ina til Mjólkurbús Flóamanna. Þar
sem Halldór var orðinn fullorðinn sá
Láki um flest útistörf. Voru um tutt-
ugu kýr í fjósi og allmargt fé en erf-
iðar smalamennskur voru á Kiðja-
bergi, féð gekk í Hestfjalli og engin
girðing milli jarðanna Kiðjabergs og
Vatnsness. Þá var stunduð veiði
þarna meira en víðast annars staðar.
Var ágæt netaveiði í Hvítá og sil-
ungsveiði í Hestvatni. Eftir að Láki
flutti frá Kiðjabergi fór hann nokkr-
um sinnum með þeim er þetta ritar
og lagði net í Hestvatn og var aug-
ljóst að hann kunni á því tökin.
Þegar Halldór lést árið 1984 flutt-
ist Láki að Bræðratungu til þeirra
Sveins Skúlsonar og Sigríðar Stef-
ánsdóttur. Var þar nóg að gera eins
og á Kiðjabergi og nutu eiginleikar
Láka sín vel þar við skepnuhirðingu
og önnur bústörf. Ekki má gleyma
því að það var mikils virði fyrir Láka
að komast á gott heimili á þessum
aldri og fá að fást við störf sem hann
hafði ánægju af. Eignaðist hann líka
góða vini þar í sveitinni og urðu þessi
vistaskipti hin ánægjulegustu.
Í Biskupstungum eru íbúðir fyrir
aldraða nálægt Aratungu og þangað
flutti Láki árið 1991 enda var hann
þá farinn að lýjast. Þótt hann flytti
þangað mun hann hafa farið í
Bræðratungu flesta daga til að byrja
með að minnsta kosti. Haukur Ingv-
arsson frá Hvítárbakka bjó í nábýli
við Láka í Bergholti og kom hann
oftast með og fengu þeir félagar góð-
gerðir hjá Siggu.
Nú að leiðarlokum er góðs manns
að minnast. Hann var góður jafnt
mönnum sem málleysingjum. Fáir
eru þeir sem höfðu jafn gaman af að
setja á kálfa og gefa kúnum og hlúa
að þeim skepnum sem hann hirti um
á lífsleiðinni. Síðast en ekki síst:
Halldór föðurbróðir minn á Kiðja-
bergi hefði alls ekki getað verið þar
fram undir andlátið nema Láka hefði
notið við.
Páll Skúlason.
Ævi og eðlisþættir eru okkur öll-
um í byrjun óskrifuð bók, „tabula
rasa“. Lífið býður ekki upp á einföld
svör heldur flóknar spurningar. Sum
lífshlaup eru sérstakari en önnur.
Fáir þekkja vel sögu Þorláks Jóns-
sonar. Sú saga hefur aldrei verðið
skráð en við sem þekktum hann vel
gátum fundið að hún var um margt
merkileg og flóknari en margur hefði
haldið. Sérhver ferð hefst með einu
feti og það má halda því fram með
nokkrum rétti að Láki hafi sjálfur
tekið völdin þegar hann var sex ára
gamall. Sagan segir að hann hafi
hlaupið á brott úr erfiðri vist á ná-
grannabæ og bankaði upp á hjá
Soffíu og Gunnlaugi í Kiðjabergi og
spurt: „Má ég eiga heima hér?“ Ör-
lögin voru þaðan af að mestu ráðin.
Þau hjón ólu hann upp eins og þeirra
eigið barn væri, á því mikla menn-
ingarheimili sem Kiðjaberg var. Þá
var þar mannmargt með afbrigðum
og allur bragur án vesældar og ekk-
ert alþýðuhokur. Hann hleypti heim-
draganum á stríðsárárunum, fór í
Bretavinnu, vann í Áfenginu og ým-
islegt annað sem fyrir lá. Óhætt er
að segja að hann hafi marga fjöruna
sopið. Það var komin talsverð slag-
síða á líf hans um miðjan sjöunda
áratug síðustu aldar. Þá réð gamall
vinur honum heilt, að flytja aftur að
Kiðjabergi. Þar tók Halldór Gunn-
laugsson hreppstjóri honum fagn-
andi og rétti honum hjálparhönd.
Láki færðist allur í aukana og varð
heimilisstólpi Kiðjabergs og gerði
raun Halldóri kleift að búa áfram á
föðurleifð sinni til dánardags. Ég
kom oft að Kiðjabergi á þessum ár-
um og dvaldi þar sumarpart þegar
ég var 8 ára. Búskaparhættir voru á
þeirra tíma mælikvarða fornir en um
leið forvitnilegir. Þar sáust líka
skepnur sem maður hafði ekki séð
áður svo sem þrílit kýr í fjósi og hú-
fótt hryssa í stóði. Seinna kynntist
ég Láka enn frekar þegar hann flutti
í Bræðratungu. Hann bjó þar í vel-
komnu skjóli Siggu og Svenna og
sinnti verkum eins og hann gat. Þar
gáfu góðir vinir af auðlegð hjarta
síns.
Saga Láka er sigurganga. Hann
braust úr rótleysi í árdaga lífs síns
og rétti sig af seinna meir oftar en
einu sinni með hjálp vina sinna. Síð-
ast reyndust honum engin betur en
þau Bræðratunguhjón og Jón Svein-
bergsson, velgjörðarmaður hans í
áratugi. Þetta sagði Láki mér oft.
Hann vissi að hann átti góða að, þess
vegna varð hann aldrei hræddur þó
að á móti blési. Nú er ljósið hans
slokknað og glæðurnar kulnaðar.
Láki er farinn og kemur ekki aftur.
Hann var stór sál vegna þess að
hann var sérstakur mannvinur.
Hann vissi ekkert illt. Hið góða ent-
ist honum til skapadægurs.
Skúli Gunnlaugsson.
Við fráfall Láka hefur vinum mín-
um fækkað um einn. Það kom ekki
beint á óvart að hann skyldi kveðja,
blessaður, en ævinlega er manni
brugðið þegar berast tíðindi af and-
láti vina. Ég held að við Láki höfum
talað fyrst saman á einhverri sam-
komu árið 1989. Ég man að ég þurfti
að sperra eyrun til að skilja hann al-
mennilega. Ég fann strax að þar fór
gæskumaður, hlýlegur í framkomu
og léttur í lund. Honum var ekki
tamt að hafa sig mikið í frammi í
fjölda fólks. Slíkir menn eiga gjarn-
an greiðari leið að hjarta manns en
þeir sem láta meira á sér bera. Á út-
mánuðum 1999 verða þeir nágrannar
í Kistuholtinu faðir minn og Láki. Úr
því varð sönn vinátta. Það var föður
mínum sannarlega gæfa. Betri ná-
granna var varla hægt að finna og
þau 6-7 ár sem þeir áttu þar saman
voru í mínum huga ómetanleg. Sá
tími hefði orðið með öðrum blæ ef
faðir minn hefði haft einhvern annan
fyrir nágranna, Láki átti mikinn þátt
í hversu vel honum leið í Kistuholt-
inu. Þeir voru fáir samferðamennirn-
ir sem fengu jafnháa einkunn hjá
föður mínum. Svo ég vitni í föður
minn þá sagði hann oft „ Láki er mik-
ill mannvinur og ekki síður skepnu-
vinur“. Það var alltaf jafn ánægju-
legt að hitta Láka, ég naut þess að
kynnast honum vel á þessum árum
sem þeir voru nágrannar. Ef maður
átti stund með honum einum áttaði
ég mig enn betur á hans mannkost-
um, þá opnaði hann sig betur og fann
maður að hann var betur með á nót-
unum í þjóðmálunum en ætla mátti.
Hann hafði jafnframt tilhneigingu til
að sjá það spaugilega í umhverfinu
og benti manni jafnvel á eitthvað
sem maður hafði ekki haft auga fyrir
áður. Láki leit fyrst og fremst á sig
sem Grímsnesing og var drjúgur yfir
því, en hann eyddi stórum hluta ævi
sinnar á Kiðjabergi í þeirri sveit.
Hann ólst þar upp að hluta til. Þegar
hann var fulltíða maður flutti hann
til Reykjavíkur og vann þar ýmis
verkamannastörf. Lenti þar í áföll-
um og hremmingum, sagði hann
mér. Konu átti hann sem hann missti
bráðunga, það var honum að vonum
þungbært og lenti hann í glímu við
Bakkus. Þegar hann er orðinn fer-
tugur liggur leiðin aftur að Kiðja-
bergi. Þar gerðist hann ráðsmaður
og gegndi því starfi af mikilli alúð, er
mér sagt af kunnugum. Láki flytur
svo í Tungurnar þegar hann er kom-
inn á sjötugsaldur. Fyrst er hann í
nokkur ár í Bræðratungu og síðustu
18 árin átti hann heimili í Kistuholti
3. Eftir að faðir minn lést höfum við
Sigrún haldið sem fyrr sambandi við
Láka. Við litum til hans um síðustu
jól. Þá leyndi sér ekki að það var
talsvert af honum dregið. Ég hugðist
líta til hans á sjúkrahúsinu hér á Sel-
fossi, en þá var mér tilkynnt að hann
hefði látist þann daginn. Mér er of-
arlega í huga þakklæti fyrir að hafa
kynnst þér, Láki minn, og ennfrem-
ur hvað þú varst honum pabba mikill
vinur og mikill styrkur síðustu árið
hans. Það verður í raun aldrei full-
þakkað. Það verða fagnaðarfundir
með ykkur í nýjum heimkynnum.
Blessuð veri minning Þorláks Jóns-
sonar.
Kristófer A. Tómasson.
Meira: mbl.is/minningar
Þorlákur Jónsson
✝ Haraldur ValtýrMagnússon fædd-
ist á Flateyri 28. júlí
1924. Hann lést á
Dvalarheimilinu
Höfða á Akranesi 26.
febrúar sl. Foreldrar
hans voru Bjarney
Steinunn Einarsdóttir
og Magnús Jónsson
skipstjóri. Bjarney og
Magnús eignuðust níu
börn og eru þau nú öll
látin. Haraldur var
næstyngstur systk-
inanna og var alinn
upp af ömmu sinni, Gíslínu Stein-
unni Bjarnadóttir.
Haraldur kvæntist Rannveigu
Jónu Elíasdóttir hinn 25.11. 1954,
þau eignuðust fjóra syni: Hinrik,
eiginkona hans var Fjóla Bjarna-
dóttir, látin. Þau eiga
tvö börn og þrjú
barnabörn. Svavar,
kvæntur Solveigu Ax-
elsdóttir og eiga þau
saman einn son. Svav-
ar á tvo syni frá fyrra
hjónabandi og fjögur
barnabörn. Haraldur,
kvæntur Guðmundu
B. Sigurðardóttur,
þau eiga saman tvö
börn og fjögur barna-
börn. Gísli, kvæntur
Irene Fynn og eiga
þau tvo syni.
Haraldur stundaði sjómennsku
frá 14 ára aldri til ársins 1992,
lengst af var hann vélstjóri á sem-
entsflutningaskipinu Skeiðfaxa.
Útför Haraldar verður gerð frá
Akraneskirkju í dag kl. 14.
Hann Halli tengdapabbi var mjög
lífsglaður maður, þrátt fyrir veikindi
síðustu árin var hann alltaf jákvæður
og glaður, það voru allir svo góðir við
hann.
Halli var sjómaður frá unglingsár-
um og markaði það hann alla tíð.
Hann stóð inni í eldhúsi heima, bank-
aði í loftvogina og sagði: er hann að
snúa sér, eða, ætlar hann að fara að
rigna?
Fjölskyldan henti oft gaman að því
hvað þú gast verið fljótfær eins og til
dæmis þegar þið voruð að byggja
sumarbústaðinn. Þá komum við að
þér þar sem þú varst búinn að koma
vaskinum í eldhúsinnréttinguna, bú-
inn að tengja vatnið og sýndir okkur
stoltur. Sjáið þið, einn og hálfur
hringur, bullandi kraftur. En þú
hafðir gleymt því að þú varst ekki bú-
inn að tengja vatnslásinn svo að vatn-
ið rann allt niður í skápinn og út á
gólf. Þú hlóst bara með okkur og
sóttir tusku til að þurrka upp bleyt-
una en tuskan var undin í vaskinn svo
vatnið endaði aftur á gólfinu. Við
grenjuðum af hlátri og þú hlóst líka
með.
Elsku Halli, nú er komið að
kveðjustund. Ég sé þig í anda með
Jónu þinni rússandi á Saab-inum
eitthvað út í buskann og taka svo
sporið og dansa inn í eilífðina sæll og
glaður.
Solveig Axelsdóttir.
Afi Halli var okkur alltaf frábær
afi. Þó að það séu aðeins nokkrir dag-
ar síðan hann kvaddi alfarið þennan
heim þá tók Alzheimerssjúkdómur-
inn hann inn í hans eigin heim fyrir
nokkrum árum. Og það var í raun þá
sem við misstum hann. En við minn-
umst með þakklæti góðra stunda
með skemmtilegum afa sem lagði
með okkur kapal í eldhúsinu, bauð
okkur með í ævintýraferð til Vest-
mannaeyja, dansaði við okkur á
Spáni og sagði okkur sögur frá sigl-
ingunum.
Við sóttum mikið í afa Halla og
ömmu Jónu allt frá því við vorum
pínulitlar. Það var alltaf svo gaman
að vera með þeim. Þau voru fyndin
hjón sem voru oft að kýta, en amma
var þó kletturinn í lífi afa og eftir að
hún dó varð lífið allt aðeins tómlegra.
Afa fannst alltaf frábært hvað við
ferðuðumst mikið og hvatti okkur
áfram í að skoða heiminn og mennta
okkur. Hann sagði oft að hann hefði
viljað getað „siglt“ svona mikið þegar
hann var ungur. Sjálfur fór hann svo
með ömmu í margar „siglingar“ til
sólarlanda þegar hann var ekki ung-
ur lengur, og skemmti sér hið besta.
Afi var sérlegur snyrtipinni og
fannst gaman að vera fínn í tauinu.
Hann var líka haldinn bíladellu og
varði löngum stundum í bílskúrnum
að bóna glæsikerrurnar. Það var ekki
auðvelt að fá að keyra bílana hans, ég
held að við höfum ekki einu sinni þor-
að að spyrja. Afi var alltaf svo reffileg-
ur og heilsuhraustur. Þegar við gist-
um heima hjá afa og ömmu vöknuðum
við allt of snemma við morgunæfing-
arnar hans afa. Þær voru fastur liður í
heilsuræktinni, sem og að hjóla um
Skagann. Svo elskaði afi að dansa.
Hann dansaði við „stelpurnar“ á elli-
heimilinu eins lengi og hann hafði
heilsu til. Eftir að líkaminn gaf sig og
ekki var lengur hægt að tjútta, var
kominn tími til að kveðja og halda til
fundar við ömmu Jónu á ný.
Friður sé með þér, elsku afi,
Sól úti. Sól inni.
sól í hjarta. Sól í sinni
Sól og gleði í sálu minni.
(K.)
Bjarney Hinriksdóttir,
Rannveig Jóna Haraldsdóttir.
Haraldur Valtýr
Magnússon