Lögmannablaðið - 01.03.2011, Blaðsíða 26

26 lögmannablaðið tbl 01/11
Hinn 10. dESEmBEr 2010 gekk
dómur Efta dómstólsins í máli þar
sem Héraðsdómur reykjavíkur óskaði
ráðgefandi álits á tilteknum álitaefnum
sem vörðuðu mat Hæstaréttar Íslands
á eigin sök Þórs kolbeinssonar vegna
vinnuslyss sem hann varð fyrir hinn
28. júlí 2001. dómurinn er um margt
merkilegur en til að átta sig á málinu er
nauðsynlegt að fara yfir forsögu þess.
slysið
Þór réði sig 10. apríl 2001 til Ístaks hf.
í tímabundið verkefni sem húsasmiður
við byggingu verslunarmiðstöðvarinnar
Smáralindar. Þann 28. júlí vann hann
að því ásamt tveimur erlendum smiðum
að einangra með steinull á milli gólfbita
og klæða milligólf ofan við fyrirhugað
verslunarrými í austurenda hússins.
klætt hafði verið neðan á milligólfið með
samfelldum gifsplötum sem mynduðu
loft verslunarrýmisins í um 5 metra hæð
frá steingólfi. að morgni dags fór Þór
upp með skæralyftu og stiklaði frá henni
eftir gólfbitunum Á leiðinni skrikaði
Þór fótur þannig að hann féll niður
á steingólfið og slasaðist. Hann hafði
hjálm á höfði. Lögreglu og Vinnueftirliti
ríkisins var þegar tilkynnt um slysið. Í
skýrslu Vinnueftirlits ríkisins um slysið
segir að ekki hefðu verið settar fallvarnir
af neinu tagi ofan á gólfbitana eins og
skylt væri né öryggisbelti í líflínu og
mætti rekja orsök slyssins til þess.
eigin sök Þórs
niðurstaða Héraðsdóms reykjavíkur,
sem gekk 17. mars 2005, var sú að
vinnuveitandi Þórs bæri skaðabótaábyrgð
á slysinu en á Þór var felld 50% eigin
sök þar sem honum hlaut „að vera ljóst
hve háskalegt væri að stikla eftir 5 sm
breiðum gólfbitunum og á hinn bóginn
að úrbætur væru auðveldar með því
að leggja á þá palla“ eins og segir í
forsendum dómsins. Það er rétt að geta
þess að þótt Þór hafi lokið sveinsprófi
1989 og meistararéttindum 1992 í
húsasmíði þá hafði hann starfað fá ár
við húsasmíðar þar sem hann útskrifaðist
sem viðskiptafræðingur árið 1995.
Þór var verulega ósáttur við að á
hann skyldi vera felld 50% eigin sök
og áfrýjaði dóminum til Hæstaréttar
en vinnuveitandi Þórs gagnáfrýjaði.
Í dómi Hæstaréttar nr. 246/2005 var
vinnuveitandinn sýknaður af kröfu Þórs
og sagt að honum hefði átt að vera ljós
sú hætta sem stafaði af því að fara um
svæðið.
mál höfðað gegn íslenska
ríkinu
Þór tók ákvörðun um að höfða mál á
hendur íslenska ríkinu og hélt því fram
að íslenska ríkið bæri skaðabótaábyrgð
á því að hafa ekki réttilega innleitt í
íslenskan rétt tilskipanir nr. 89/391
um lögleiðingu ráðstafana er stuðla
að bættu öryggi og heilsu starfsmanna
á vinnustöðum og tilskipun nr. 92/57
um framkvæmd lágmarkskrafna um
öryggi og hollustuhætti á bráðabirgða-
og færanlegum byggingarsvæðum.
Báðar tilskipanirnar eru hluti af EES
samningnum. Þá hélt Þór því fram að
ef íslenska ríkið hefði réttilega innleitt
efni tilskipananna í íslenskan rétt, þá
hefði Hæstiréttur í dómi 246/2005
gert mistök sem íslenska ríkið bæri
skaðabótaábyrgð á. Í þeim efnum
skipti engu máli af hvaða ástæðu EES
samningurinn hefði verið brotinn,
íslenska ríkið bæri skaðabótaábyrgð
gagnvart einstaklingi sem yrði fyrir
tjóni fyrir þá sök að hann næði ekki
fram rétti sem EES samningurinn ætti
að tryggja honum, hverju svo sem um
væri að kenna, þ.e. hvort sem það er
löggjafinn eða dómsvaldið sem hefur
valdið því tjóni.
undir rekstri málsins fyrir héraðsdómi
gerði Þór kröfu um að aflað yrði álits
dómur efta dómstólsins í
máli nr. e­2/10
Þór kolbeinsson gegn íslenska ríkinu
Aðsent efni
stefÁn Geir Þórisson Hrl.