Skólavarðan - 01.05.2004, Blaðsíða 14
14
SAMKYNHNEIGÐ OG TVÍKYNHNEIGÐ UNGMENNI
SKÓLAVARÐAN 5.TBL. 4. ÁRG. 2004
Málþing um samkynhneigð og tvíkyn-
hneigð ungmenni, Andspænis sjálfum
sér, var haldið í Fjölbrautaskólanum á
Selfossi 23. apríl sl. Fyrirlesarar úr all-
flestum fagstéttum sem koma að mál-
um unglinga fjölluðu um hlutverk sinn-
ar stéttar gagnvart samkynhneigðum
og tvíkynhneigðum ungmennum. Sara
Dögg Jónsdóttir var meðal fyrirlesara á
þinginu og tók því vel að flytja okkur
fréttir af því ásamt því sem hún léði okk-
ur fyrirlestur sinn til afnota. Hluti hans
er birtur hér en í heild sinni er fyrirlest-
urinn að finna á www.ki.is
Kynntar voru niðurstöður könnun-
ar sem gerð var af kennaranemum við
kennaradeild Háskólans á Akureyri. Loka-
verkefni þeirra fjallaði annars vegar um
viðhorf starfandi umsjónarkennara á
Norðurlandi eystra til samkynhneigðra og
tvíkynhneigðra og mat þeirra á fræðslu
til nemenda og þeirra sjálfra, og hins
vegar um mat samkynhneigðra og tvíkyn-
hneigðra á því hvort og þá hvernig tekið
var á samkynhneigð og tvíkynhneigð á
skólagöngu þeirra.
Fulltrúi landlæknisembættisins vakti
athygli á því að ungir samkynhneigðir
eru meðal þeirra sem eru í áhættuhópi
varðandi sjálfsvígstilraunir og þeirra sem
fremja sjálfsvíg.
Sigrún Sveinbjarnardóttir doktor í sál-
arfræði og kennari við Háskólann á Akur-
eyri benti á ábyrgðina sem foreldrar axla
og ekki síst þeir fagaðilar sem sinna ung-
lingum almennt. Ábyrgð sem felur í sér
að vera meðvitaður um líðan þessara ung-
menna og taka kynhneigð inn í myndina
þegar hugað er að líðan þeirra.
Það var mat þeirra sem sóttu málþingið
að mikil þörf væri á fræðslu um samkyn-
hneigð inn í skólakerfið, hvort heldur er til
nemenda, kennara eða annars starfsfólks.
Eins og kom fram í erindi undirritaðrar,
en hún fjallaði um stöðu þessarar fræðslu
og hversu langt skólakerfið væri komið í
að viðurkenna samkynhneigð, þá virðist
mikill munur á viðhorfi skólasamfélags-
ins, sem virðist almennt líta umræðu og
fræðslu um samkynhneigð jákvæðum
augum, og því að samkynhneigðir einstak-
lingar, hvort sem þeir eru kennarar eða
nemendur, hafi stuðning samfélagsins í
að vera þeir sjálfir í starfi og námi. Mikið
virðist skorta á að umræður um samkyn-
hneigða og tvíkynhneigða nemendur fari
fram og samkynhneigðir kennarar virðast
veigra sér við að láta á því bera á vinnu-
stað af ýmsum ástæðum, ekki síst af ótta
við viðbrögð foreldra og skólastjórnenda.
Í skýrslu á vegum forsætisráðuneytisins
frá 1994 um málefni samkynhneigðra er
sérstaklega fjallað um mikilvægi þess að
kennarar fái fræðslu um samkynhneigð
í menntun sinni, að samkynhneigðar sé
sérstaklega getið í Aðalnámskrá og mik-
ilvægi þess að samkynhneigðir kennarar
hljóti stuðning skólastjórnenda til þess að
vera þeir sjálfir í starfi.
Málþingið Andspænis sjálfum sér var
fyrsta sinnar tegundar og staðfestir mikil-
vægi þess að umræður um samkynhneigð
og tvíkynhneigð fari fram innan fagstétt-
anna. Þögnin hefur verið rofin og því
verður spennandi að fylgjast með frekari
vakningu sem vonandi mun eiga sér stað
og verða til þess að samkynhneigðir og
tvíkynhneigðir öðlist sömu viðurkenningu
og aðrir.
Sara Dögg Jónsdóttir
Höfundur er varaformaður og fræðslufulltrúi
Samtakanna ´78 og annast, fyrir hönd sam-
takanna, skipulag fræðslu um samkynhneigð.
Sara Dögg er grunnskólakennari að mennt og
starf hennar beinist ekki síst að því að fræða
og aðstoða þær starfsstéttir sem sinna upp-
eldi, menntun og sálgæslu. Hún býður upp
á fundi og umræður með kennurum, náms-
ráðgjöfum og skólastjórnendum á grunn- og
framhaldsskólastigi. Hægt er að ná sambandi
við Söru í síma 552 7878, síma skrifstofu Sam-
takanna, eða með tölvupósti:
fraedsla@samtokin78.is
Andspænis sjálfum sér