Tíminn - 30.09.1941, Qupperneq 4

384
TÍMIM, þrfgjiidagiim 30. sept. 1941
96. blað
Viðb ótartíllögur
(Framh. af 1. slðu)
hefði. Mikil hætta væri á því,
að ekki yrði hafizt handa fyr
en of seint. Erfiðara mundi
reynast að lækka vísitöluna en
að koma í veg fyrir hækkun
hennar.
ítrekun þessi leiddi ekki til
neinna framkvæmda. Ennþá
hefir því engin framkvæmd
orðið á dýrtíðarlögunum að því
undanskyldu, að tekjuskattur-
inn hefir verið innheimtur með
10% viðauka, sem er lítið atriði
í málinu. Verðlag og kaupgjald
hafa í næði fengið að hækka
hvort annað síðan hin svoköll-
uðu dýrtíðarlög voru samþykkt,
að því undanskildu, að verð-
lagsnefnd erlendra vara hefir
lækkað nokkuð álagningu á er-
lendum vörum. Árangurinn er
sá, að dýrtiðarvísitalan hefir
hækkað um 11 stig síðan Al-
þingi lauk í vor, enda var fyrir-
sjáanlegt, að svo mundi fara,
þar sem ekkert fé hefir verið
veitt til þess að vega á móti
þeim verðhækkunum, sem 6-
hjákvæmilega hlutu að eiga sér
stað, t. d. á innlendum vörum.
Hefði þó verið hægt að koma í
veg fyrir mikið af vísitöluhækk-
un þessari, ef lögin hefðu verið
framkvæmd.
Reynsla sú, sem fengizt hefir
í sumar, hefir ekki dregið úr
þeirri sannfæringu minni, að
verulegra aðgerða sé þörf í dýr-
tíðarmálunum, ef forða á frá
hruni íslenzks gjaldmiðils.
Reynslan í sumar hefir sannað
mér, að það ve'riiur nauðsynlegt
að ganga mun lengra en ég
taldi hafa nokkra þýðingu að
leggja til á þinginu í vetur.
Ennfremur er það ljóst, að
framkvæmdir í þessum málum
mega ekki dragast neitt úr
þessu, ef þær eiga að koma að
gagni.
Ég hefi því fyrir nokkru sam-
ið nýjar tillögur um ráðstaf-
anir í þessum málum til við-
bótar þeim, sem ég hefi áður
lagt fram. Tillögur þessar eru
um víðtækari ráðstafanir en
heimilaðar eru samkvæmt gild-
andi lögum, en fyrri tillögurnar
um framkvæmd dýrtíðarlag-
anna eru einn þáttur þeirra.
Tillögur þessar hafa verið til
umræðu og athugunar í ríkis-
stjórninni undanfarið.
Nú hefir verið ákveðið að
kveðja saman fundi í stuðn-
ingsflokkum ríkisstjórnarinnar
til þess að ræða þessar tillögur.
Alþingi mun síðar verða kvatt
saman til að ráða þessum mál-
um til lykta.
Á þessu stigi málsins tel ég
ekki rétt að skýra frá efni til-
laganna. —
T A F L A
yfir rekstrartíma Sundhallarinnar veturinn 1941—1942 (29. september til 15 maí).
Kl. 7,30—9 ! Kl. 9—3 Kl. 3—5 Kl. 5,15—7 | Kl. 7—9 Kl. 9—10
Mánudaga Bæj arbúar og yfirmenn úr hernum Skólafólk Og bæjarbúar Fyrir herinn Bæjarbúar Bæj arbúar og sundfélög Sundfélög
Þriðjudaga ii a' ii' a Fyrir herinn Bæjarbúar Fyrir herinn
Miðvikudaga ' >>' a' a Fyrir herinn Bæjarbúar
Fimmtudaga ii' ~ a a Bæj arbúar. Bæjarbúar og sundfélög Sundfélög
Föstudaga a' ii (5-6 f. kon.) Bæj arbúar Bæjarbúar Bæjarbúar
Laugardaga ii' ii Bæjarbúar (5—8) Bæjarbúar (8-9) Fyrir herinn Fyrir herinn
Sunnudaga (8—10) ii (10—3) Bæjarbúar Fyrir herinn Fyrir herinn
A T H S. Á helgidögum og lögskipuðum frídögum er opið eins og á sunnudögum, nema annað sé auglýst. Á stórhátíðum er lokað allan daginn. Aðgöngumiði veitir rétt til 45 mín. veru í Sund- höllinni og er þar í talinn tími til að afklæðast. — Börn, 12 ára og yngri, fá ekki aðgang eftir kl. 7 e. h., nema þau séu í fylgd með fullorðnum.— Miðasalan hættir 45 mín. fyrir hermanna tíma og lokunartíma. SMlltlllÖll lleykjílVÍlílir.
Það er algerlega rangt, sem
sagt var í Mbl. síðastl. sunnu-
dag, áð sérfræðinganefndin
svokallaða hafi undirbúið til-
lögur þær, sem lagðar verða
fyrir þingflokkana. Nefndin
hefir engar tillögur gert, en
viðskiptamálaráðherra mun
hafa falið henni að semja
frumvarp samkvæmt tillögum
sínum.
Ahrif styrjaUlai'iimar
(Framh. af 2. síðu)
ekki tala við yður lengur, ef þér
ætliö að fara að ræða stjórn-
mál. Eftir drotningunni er haft,
þegar hún mætti yfirmönnum
þýzka hersins í fyrsta sinn: Það
var ekki með slíkum hætti, er
ég óskaði eftir heimsókn hinna
fyrri landa minna.
Sjálfboðaliðar.
Rússlandsstyrjöldin varð vatn
á myllu nazista. Áður höfðu þeir
hvatt danska menn til að ganga
í norsku sjálíboðaliðssveitirnar,
er senda átti til Þýzkalands,
„Nordland Regimentet". Nú
fengu þeir því til leiðar komið,
að stofnuð var deild danskra
sjálfboðaliða, er fara skyldi til
austurvígstöðvanna, „Frikorps
Danmark". P. C. Kryssing, her-
foringi, var gerður yfirmaður
þessarar herdeildar með leyfi
ríkisstjórnarinnar. Um 80 áróð-
ursskrifstofur eru nú starfandi
víðsvegar um landið, þar sem
menn eru kvaddir til innritun-
ar. Útvarp og blöð hafa orðið
að birta áróðursauglýsingar.
Nokkrir sjálfboðaliðanna eru
þegar farnir til æfinga í Þýzka-
landi, en ekkert hefir verið sagt
frá því, hvort þátttakan sé mik-
il. Trúlegast þykir að hún sé
lítil.
Danska nazistablaðið „Fædre-
landet“ hefir lýst æfingunum í
Þýzkalandi með miklum fjálg-
leik. Þær útheimti mikla á-
reynslu og ekki sé látið staðar
numið „fyr en einstaklingurinn
sé horfinn inn í heildina.“ Sjálf-
boðaliðarnir eru látnir vinna
slíkan eið:
í nafni guðs vinn ég' þann
heilaga eið, að hlýða skilyrðis-
laust æðsta stjórnanda þýzka
hersins, Adolf Hitler, og vera í
samræmi við þennan eið reiðu-
búinn til að leggja líf mitt í söl-
urnar, ef krafizt verður.“
Blöðfn.
Dönsku blöðin eru ekki háð
Þökk fyrir auðsýnda samúð við fráfall og jarðarför
GUÐRÚNAR GUÐMUNDSDÓTTUR, Hömrum, Reykholts-
dal.
Vandamenn.
UTSVOR.
Hinn 1. október fellur í gjalddaga síðasti (5.)
hluti þeirra útsvara til Reykjavíkurbæjar árið
1941, sem kaupgreiðendur greiða ekki fyrir
gjaldendurna skv. lögum nr. 23, 12. febrúar
1940. Jafnframt falla þá dráttarvextir á þann
hluta þessara útsvara, sem féll í gjalddaga 1.
ágúst síðastl.
BORGARSTJÓRINN.
beinni ritskoðun, en öll erlend
skeyti eru háð eftirliti utanrík-
ismálaráðuneytisins og frá sér-
stakri nefnd, sem samtök
blaðamanna og blaðaeigenda
hafa verið látin skipa, fá blöð-
in fyrirmæli um, hvað þau megi
ekki skrifa um. Þeim er t. d.
fyrirskipað að hætta að minn-
ast á þennan mann, geta ekki
þessa atbu,rðar, leggja engan
dóm á þetta atriði o. s. frv. Ef
út af er brugðið getur nefnd-
in dæmt blöðin í sektir, m. a.
frestað útkomu þeirra í nokkra
daga, og hefir það verið gert.
Vitanlegt er, að nefndin fær
fyrirskipanir sínar að mestu
leyti frá Þjóðverjum.
Nokkrir ritstjórar, sem hafa
notað það litla ritfrelsi, sem
enn er eftir, til að deila á naz-
ismans, hafa orðið að hverfa
frá blöðum sínum. Meðal þeirra
er hinn þekkti blaðamaður, Nic.
Blædel.
MIPAUTGERÐ
d
IT4
i^Hi r:ri
Súðin
Strandferð vestur um land til
Þórshafnar . fimmtudaginn .2.
október.
Pantaðir farseðlar
sóttir á miðvikudag.
óskast
190
Viotor Hugo:
Esmeralda
191
— Það er satt, hrópaði afgömul kerl-
ing. En í dag er það nú gapastokkurinn,
sem bíður hans. Hvenær sjáum við
hann í gálganum?
— Hvenær skyldu klukkurnar detta
á þig og kremja þig sundur?
— Það er djöfullinn, sem hringir til
messu!
— Heyrnarlaus, eineygður, krepptur,
vanskapaður!
— Þetta er nú maður, sem gæti lát-
ið hvaða konu sem væri ala barn sitt
fyrir tímann, þótt það væri læknum og
lyfjum ofviða!
Jóhann du Moulin og Róbert Pourse-
pain tóku að syngja gamalt stef:
snöru um háls á þeim hal,
sem hengja skal.
Þess háttar háðglósur dundu yfir
vesalings hringjarann. Og menn vein-
uðu, bölvuðu, hlóu og köstuðu að hon-
um grjóti.
Víst var Kvasimodo heyrnarlaus, en
samt varð hann þess greinilega á-
skynja, hve mjög fólkið var honum
andsnúið. Hatrið skein úr ásjónum
manna. Grjótkastið sýnþi líka hug
þeirra.
Hann stillti sig vel til að byrja með.
En þegar á leið, brast hann þolinmæði.
Hún hafði reyndar verið á þrotum, er
hann slapp undan svipu böðulsins. Öll
sú ertni og áreitni, sem honum var
sýnd, hafði loks áhrif. Nautin í Astúríu
verða æf, þegar hundarnir koma til
sögunnar, þótt þau kippi sér lítt upp
við glettur spjótmánnanna.*)
Fyrst leit Kvasimodo reiðilega yfir
hópinn. En hann var bundinn og augna-
ráðið eitt megnaði ekki að hrekja burtu
flugurnar, sem sugu sig fastar í sár
hans. Enn reyndi hann að slíta af sér
fjötrana. Það brakaði í gamla hjólinu
við örvæntingarfull átök hans. Hlátrar
og hæðnisóp gullu við.
En þegar hann gat ekki slitið af sér
böndin, kyrrðist hann aftur. Aðeins
einu sinni lyftist brjóst hans við reiði-
þrungið andvarp. í andliti hans vott-
aði ekki fyrir neinni blygðun. Hann var
allt af nákominn hinum náttúrlega
uppruna til þess að skynja, hvað skömm
var. En reiði, hatur og örvænting yfir-
*) Einn þátturinn í spönsku nautaati er sá,
að spjótmenn, er ríða gömlum og slitnum hest-
um, erta nautin með því að stinga spjótsoddum
í herðakambinn á þeim. Er þetta gert tll þess
að reita nautin til reiði, áður en sjálfur nauta-
baninn kemur til sögu. Er þátturinn einn hinn
ógeðslegasti í nautaatinu, því að venjulega rífa
nautin hestana lifandi á hol með hornum sínum.
Esjufcrð (Framh. af 3. síðu)
nýja Esja muni verða mikill og
hollur skóli í • ferðamennsku
fyrir íslendinga. Esja er tákn-
ræn fyrir þá hugsjón, að nú-
tímaheimili á íslandi sameini
smekk og þægindi samtíðar
sinnar við prúðmennsku og
góðsemi hinna eldri heimila.
Forráðamenn landsins hafa
ákveðið að flutningsgjöld á
Esju skyldu lítt hækka, til að
vinna þannig móti dýrtíðinni.
Esjan er þess vegna eins og
grasey í eyðimörku vaxandi
dýrtíðar. Þetta hefir lánast
furðu vel enn sem komið er.
Esjan eyðir litlu og afkastar
miklu starfi fyrir þjóðfélagið.
Hún er svo mikill kjörgripur,
sem raun ber vitni um, af því
að við undirbúning hennar var
í einu beitt mikilli þekkingu og
miklum áhuga við að vinna
þjóðnýtt verk.
Ofviðriskvöldið, þegar 70
Reykvíkingar vissu ekki um ó-
róleika náttúruaflanna úti á
Faxaflóa, af því Esjan er svo
gott skip, varð mér átakanlega
ljóst, hve mikils eru verð hin
vel undirbúnu spor í framfara-
baráttunni. En jafnframt hinni
ytri framför, þarf þjóðin að
hyggja á innri framför og and-
legar umbætur. Það má vel
vera, að þjóðin hafi átt meiri
skörunga til átaka fyrir 50 ár-
um heldur en á yfirstandandi
tíma. En með öllum sínum góðu
kostum hefðu baráttumenn
þeirrar aldar ekki kunnað jafn-
vel að leggja af sér herklæðin,
þegar það á við, eins og farþeg*-
arnir á Esju, sem komu frá
Reykholti á 700 ára andlátsaf-
mæli Snorra Sturlusonar.
----GAMEA BÍÓ _____
BAK VIÐ
TJÖLDIN
(Dance, Girl, Dance).
Amerísk kvikmynd eftir
skáldsögu Vicki Baum.
Aðalhlutv. leika:
MAUREEN O’HARA,
LOUIS HAYWARD,
LUCILLE BALL.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
-------NÝJA BÍÓ .—-----
Tónlist og
tídarbragur
(Naughty but Nice).
Amerísk skemmtimynd
frá Warner Bros. Iðandi
af fjöri og skemmtilegri
tízkutónlist.
Aðalhlutv. leika:
DICK POWELL,
ANN SHERIDAN,
GALE PAGE.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
ÞAKKARÁVARP.
lnnilega þakka ég öllum þeim, sem heiðruðu
mig á 80 ára afmœli mínu 10. september s. I.
með heimsókn og höfðinglegri gjöf, og sýndu mér
og konu minni önnur vináttumerki. Lifið heil.
Brúnastöðuvi, 15. sept. 1941.
Ketill Arnoddsson.
Góðar bækur, ótrúlega ódýrar
Eftirtaldar bækur hafa komið út á undanförnum árum, en eru nú ótrú-
lega ódýrar, miðað við það verð, sem nú er:
Frá San Michele til Parísar, eftir Axel Munthe, skinnband 12.00.
Ljóðasafn Guðm. Guðmundssonar, skólaskálds, þrjú bindi, prentuð á úrvals-
pappír, bundin í mjúkt alskinn, 36.00.
Saga Eldeyjar-Hjalta, 2 bindi, brrndin í shirtingsband, 24.00.
Björn á Reyðarfelli, síðasta Ijóðabók Jóns Magnússonar skálds, bundin í
skinnband, 10,00.
Ljóð Einars H. Kvaran, bundin í mjúkt skinnband, gylt í sniðum, 8,50.
Kertaljós, ljóðabók Jakobínu Johnson, mjúkt skinnband, 8.00.
Carmina Canenda, söngbók stúdenta, í mjúku skinnlíki 5,00.
Meistari Hálfdán og Jón Halldórsson frá Hítardal, báðar eftir dr. Jón Helga-
son biskup, bundnar í skinnband, hvor á 16 krónur.
Neró keisari, eftir Arthur Weigall, shirtingsband 10.00.
Á landamærum annars heims eftir Arthur Findley, þýdd af Einari heitnum
Kvaran, í góðu bandi 6.50.
Bréf frá látnum sem lifir, eftir Else Barker, ib 8.50.
Daginn eftir dauðann, heft 2.50.
Draumar Hermanns Jónassonar, heft 1.50.
Ég skírskota til allra, eftir sænska auðmanninn og iðjuhöldinn Wenner-Gren,
heft 3.50.
Frá Djúpi og Ströndum, eftir Jóhann Hjaltason, heft 3.50.
Fyrstu árin, skáldsaga eftir Guðrúnu Jónsdóttur frá Prestsbakka, ib. 6.00.
Kvœði Höllu á Laugabóli, heft 5.00.
Leikir og leikföng, eftir dr. Símon Jóh. Ágústsson, heft 3,50.
Saga Eiríks Magnússonar, eftir Stefán Einarsson, heft 8.00.
Ljóðmœli eftir dr. Björgu C. Þorláksson, innbundin 8.00.
Tónlistarmenn, eftir Þórð Kristleifsson, heft 5.00.
Uppruni og áhrif Múhameðstrúar, eftir Fontenay sendiherra, heft 6.00.
BÆKUR HANDA BÖRNUM OG UNGLINGUM:
Áfram, eftir Orison Swett Marten, 2. prentun, innbundin 3,50.
Barnavers úr Passíusálmum, innbundin 2.00.
Bombi Bitt, Helgi Hjörvar þýddi, innbundin 5.00.
Dýraljóð, G. Finnbogason valdi, innbundin 5.50.
Heiöar, saga handa telpum, eftir J. Spyri, tvö bindi, hmbundin 9.25.
Karl litli, drengjasaga eftir Vestur-íslendinginn J. Magnús Bjarnason, inn-
bundin 5.00.
Robinson Krúsóe, eftir Alexander Selkh'k, innbundin 3.50.
Röskur drengur, eftir Helene Hörlyck, innbundin 5.00.
Segðu mér söguna aftur, Steingr. Arason þýddi og endursagði, innb. 3.50.
Sesselja síðstakkur og fleiri sögur, Freyst. Gunnarsson þýddi, innb. 4.50.
Sigriður Eyjafjarðarsól, úr þjóðsögum J. Á., innbundin 2.00.
Sumardagar, eftir Sig. Thorlacius skólastjóra, innbundin 5.00.
Tvíburasystumar, sænsk verðlaunasaga, ísak Jónsson þýddi, innbundin 12.00.
Um loftin blá, eftir Sig. Thorlacius skólastjóra, innbundin 8.50.
Vertu viðbúinn, sögur handa drengjum, eftir Aðalstein Sigmundsson kennara,
innbundin 4.50.
Kátir krakkar, þulur eftir Katrínu Árnadóttur, heft 1.50.
Bernskan, eftir Sigurbjöm Sveinsson, 3 hefti, hvert á 3.00 innbundin.
Margar þessara bóka eru nærri uppseldar, enda sumar svo ódýrar, að bandið
eitt myndi nú kosta meira en verð bókarinnar er.
Bókaverzlun ísafoldarpreutsmidju.
BarnavínaÍélagið Sumargjöi
Dagheimili fyrir börn frá 3—7 ára tekur til starfa í Tjarnar-
götu 33 fyrri hluta októbermánaðar.
LEIKSKÓLI verður ejnnig starfræktur á sama stað. Upp-
lýsingar veitir Þórhildur Ólafsdóttir forstöðukona, í síma 4476,
milli kl. 5 og 6 daglega og ísak Jónsson í síma 2552 og 4860.
S T JÓ R N I N.
Tilkynnið
f lutninga
vcgna mælaálesturs, á
skrifstofu Rafmagns-
veitunnar, Tjarnargötu
12, sími 1222.
Rafmag-nsveita
Reykjavíkur.
TÍMINIV er vfölesnasta auglýsingablaðföt