Tíminn - 21.10.1941, Blaðsíða 4

420
TÍMINN, þriSjudagiim 21. okt. 1941
105. blað
fR BÆNUM
Framsóknarskemmtunin.
Pramsóknarskemmtunin verður í
kvöld í Oddfellowhöllinni kl. 8,45.
Skemmtunin hefst með framsóknarvist
eins og venjulega. Síðan verða haldnar
ræður og sungið og að lokum dansað.
Pólk er áminnt um að mæta stund-
víslega. Aðgöngumiðar eru seldir á af-
greiðslu Tímans til kl. 6 e. h. Vissara
er að tryggja sér miða í tíma, því að
aðsókn er mikil.
Leikfélag Reykjavíkur
hafði frumsýningu á nýju leikrlti,
„Á flótta“ síðastl. sunnudagskvöld.
Höfundur þess, Robert Ardrey, er am-
erískur. Efni þess er athyglisvert og
meðferð leikendanna yfirleit góð. Að-
alhlutverkið leíkur Lárus Pálsson og
tekst honum mjög vel. Þetta er leikrit,
sem ástæða er til að mæla með.
Skotæfmgar.
„Ameríski herinn tilkynnir, að skot-
æfingar muni verða haldnar kl. 8,00
árdegis dagana 22. og 24. október hjá
Geithálsi. Skotið verður í austurátt
fyrir norðan veginn frá Geithálsi til
Sandskeiðs".
Háskólafyrirlestrar.
Mr. Jackson flytur annað kvöld kl.
8,15 í -I. kennslustofu Háskólans um
Brezka útvarpið og starfsemi þess.
Næsta þriðjudag á sama tíma flytur
hann l'yrirlestur er nefnist: Útvarps-
kennsla. Síðan verða fyrirlestramir
hálfs mánaðarlega í vetur.
Innbrot.
í fyrrinótt voru gerðar tilraunir til
innbrots í fjórar verzlanir hér I bæn-
um. Á eínum stað var stolið nokkru
af vefnaðarvöru og gluggatjöldum.
Málin eru í rannsókn hjá rannsóknar-
lögreglunni.
Ölvun.
Um helgina bar nokkuð á að menn
væru ölvaðir hér í bænum. Aðfaranótt
sunnudagsins og mánudagsins voru alls
35 menn teknir úr umferð og voru
margir þeirra útlendingar. Plestir ís-
lendinganna, sem voru teknir, höfðu
fengið vín hjá útlendingum, en sumir
liöfðu drukkið ýmsa ólyfjan, svo sem:
Pólitúr og kvistalakk eða hóstadropa. Á
laugardagskvöldið voru 3 Kínverjar
teknir fastir á Hótel Heklu, grunaðir
um að hafa selt vín. Þessi mál eru öll
í rannsókn.
Líkrek.
Á laugardaginn var fundu drengir,
sem voru að leika sér í fjörunni við
Grandagarð, lík rekið. Var það mjög
illa til reika. Meðal annars vantaði á
það alla útlimi. Rannsókn hefir farið
fram í þessu máli og benda allar líkur
tll, að þette Vik sé af Páli Benjamíns-
syni kaupmanni frá Páskrúðsfirði, en
hann hvarf mjög skyndilega, er hann
var gestkomandi hér í bænum síðast-
liðið vor.
Snjór.
Undanfamar nætur hefir snjóað
mikið í fjöll hér í nágrenninu. Eru þau
orðin hvit ofan í miðjar hlíðar. Norð-
anlands hefir einnig snjóað töluvert.
Þó munu áætlunarbifreiðar ganga
ennþá til Akureyrar.
Þessi vísa
var kveðin, þegar þýzk-rússneska
styrjöldin hófst:
Lifna tekur lýðræðið,
léttir af Englum vandanum, .
því andskotinn með allt sitt lið
er að berja á fjandanum.
Hitaveitan.
Þessa dagana er verið að ganga end-
anlega frá pípulagningu í tvær götur
í miðbænum. Eru það Kirkjustræti frá
Dómkirkjunni að Tjarnargötu og Thor-
valdsensstræti. í þessar götur eru not-
aðar pípur, sem komu með skipi frá
Danmörku áður en Þjóðverjar hemámu
landið. í surnar hefir lítilsháttar verið
unnið að hitaveitunnl, og hefir það
aðallega verið steypuvinna. Meðal ann-
ars var steypt dælustöð fyrir bæinn á
Öskjuhlíð og unnið að því að fullgera
vatnsgeymana þar. Prekari fram-
kvæmdir stranda á þvl, að engar pípur
eru til, en annarri undirbúningsvinnu
fyrir pípulagninguna er nú að mestu
lokið.
Hjónaband.
Nýlega voru gefin saman í hjóna-
band ungírú Ásdís Steinþórsdóttir og
Guðmundur Pálsson skólastjóri á
Djúpavogi.
Hjónaefni.
Nýlega hafa birt trúlofun sína ung-
frú Heiðveig Guðlaugsdóttir, Höfn í
Hornafirði, og Helgi Guðmundsson bif-
reiðarstjóri á Hoffelli.
Hjónaefni.
Nýlega hafa opinberað trúlofun sína
ungfrú Valgerður Stefánsdóttir og Að-
alsteinn Gunnarsson stöðvarstjóri á
Krossum í Eyjafirði.
Frá Bálfararfél. íslands.
Fyrirhugað er að reisa bálstofu hér
í höfuðstaðnum á næstunni, svo fram-
arlega sem byggingarefni fæst. Vonast
Bálfarafélagið eftir að efnamenn og
aðrir, sem vilja styðja þetta málefni,
leggi fram það fé, er til vantar, svo að
bálstofan komist upp sem fyrst. Fyrst
um sinn annast Edinburgh Cremato-
rium líkbrennslu hérlendra manna,
fyrir milligöngu Bálfarafélags íslands,
þangað til hægt verður að framkvæma
þá athöfn hér á landi.
Myndasýning.
Þessa dagana sýnir Arreboe Clausen
nokkur falleg málverk eftir sig í sýn-
ingarglugga Gefjunnar í Aðalstræti.
Frá skrifstofu ríkisstjóra.
Á fundi ríkisráðs 9. okt. skipaði rík-
isstjóri Skarphéðin Þorkelsson lækni í
Hesteyrarhérað frá 1. október 1941, og
veittl dr. Ólafi Daníelssyni lausn frá
embætti frá 1. október 1941.
Tilræði við konu.
Á mánudagskvöldið í síðustu viku
réðst hermaður inn um glugga á kjall-
araibúð hér í bænum og gerði tilraun
til að beita konu ofbeldi, sem þar var.
Réðst hann á hana og brá dulu fyrir
andlit hennar, svo að hún gæti ekki
kallaö á hjálp. Konunni tókst þá að
gera fólki, sem var í næsta herbergi
aðvart. Kom það þegar í stað á vett-
vang, en tilræðismaðurinn lagði á
flótta, og hafði ekki tekizt að hand-
sama hann, síðast er blaðið frétti.
Leiðrétting.
Höfundur greinarinnar „Athuga-
semd“, sem birtist í seinasta fimmtu-
dagsblaði Tímans, er Þorlákur Mar-
teinsson, Veigastöðum. Hafði nafn og
heimilisfang misprentazt undir grein-
inni.
Bæjarbruni.
(Framh. af 1. siðu)
manneskjur aðrar. Tókst bónd-
anum eftir nokkra stund að
vekja þetta fólk. En uppgang-
an í loftið var þó orðin svo
brunnin, að ógjörningur reynd-
ist að komast þar niður. Var því
einasta bjcrgunarleiðin út um
glugga á stafni hússins og þar
bjargaðist fólkið út með mikl-
um erfiðleikum. Næst var horf-
ið að því að bjarga gripunum úr
fjósinu, en heyhlaða, sem var
áföst við það, stóð í björtu báli.
Tókst að bjarga kúnum, en
hænsni, sem voru þar einnig,
voru köfnuð af reyk áður en
fólk kom í fjósið. Eftir nokkra
stund komu menn af næstu
bæjum. Var þegar hafizt handa
um að bjarga innanstokksmun-
um, en það reyndist ómögulegt.
En talið er að um einu kýr-
fóðri hafi verið bjargað af töðu
úr fjóshlöðunni. Bærinn var ný-
legt timburhús og vátryggður
A víðavangi.
(Framh. af 1. síSu)
máli Halldórs Kiljans. Útgáfu-
stjóri þeirra var búinn að til-
kynna í Vísi 9. þ. m., að hefja
ætti „nýja útgáfu íslendinga-
sagna á nútímamáli" og „hefst
þessi útgáfa á Laxdælu og er
hún UMSKRIFUÐ af Halldóri
Kiljan Laxness.“ Ennfremur
segir í þessari tilkynningu:
„Mun mörgum hér finnast vera
ráðizt í nýstárlegt — en e. t. v.
nokkuð djarft — fyrirtæki,
einkum þeim, sem ekki hafa
getað sætt sig við, að hróflað
sé við gömlum verðmætum“. —
Eftir að Jónas Jónsson hafði
mótmælt slíkri meðferð íslend-
ingasagnanna hér í blaðinu og
kommúnistar höfðu fundið and-
úð fjclda mætra manna, sáu
þeir sitt óvænna og tilkynntu,
að þeir ætluðu ekki að „um-
skrifa“ sögurnar, heldur aðeins
að taka upp hina lögboðnu
stafsetningu! Leiða þeir Arnór
Sigurjónsson sem sannleiks-
vitni og er hann látinn segja,
að hann telji ekki annan mak-
legri tii að koma lögskipaðri
stafsetningu á íslendingasög-
urnar en Kiljan! Er þetta í
samræmi við annað hjá Arnóri,
því að enginn hefir meira mis-
boðið þeirri stafsetningu en
Kiljan. En hvað, sem verður úr
þessu fy.rirhugaða tilræði kom-
múnista við íslendingasögurn-
ar, hefir það samt sýnt nauð-
syn þess, að fornritunum verði
veitt sú vernd, er J. J. gerði
tillcgu um í grein sinni.
Erlendar fréttir.
(Framh. af 1. síðu)
tes í Frakklandi í fyrrkvöld.
Tiiræðismennirnir sluppu.
Tíu menn miðu bana og ellefu
særðust í árás þýzka kafbáts-
ins á ameríska tundurspillirinn
Kearney. Hull utanríkismála-
ráðherra hefir lýst yfir því, að
atburði þessum verði ekki mót-
mælt í Berlín, því að slíkt væri
þýðingarlaust, er alþjóðlegir
glæpamenn ættu hlut að máli.
Það yrði að svara á annan hátt.
Bandaríkjamenn hafa nýlega
tekið leynilega sendistöð í
Grænlandi. Tveir menn höfðu
stöðina. Þeir voru handsamað-
ir. Einnig náðist í skip, sem var
að flytja vistir til þeirra.
MjólkurSramleiðslan
(Framh. af 2. síSu)
flýja á náðir Bretans í bæjun-
um eða með taumlausu kappi
um hátt kaup í peningum,
heldur verður að yrkja jörðina
til að fá hana, og annazt síðan
búpeninginn. — Það eru verk,
sem eru engu minni nauðsyn
neytendum en framleiðendum,
og þjóðin mun æ betur finna að
ekki mega niður falla, hvað sem
öllum peningum líður.
fyrir 2300 krónum. Allt annað
var óvátryggt. Bóndinn á Skarði
er ungur maður og heitir Jón
Bjarnason.
Athugasemd
í 103 tbl. Timans gerir Þorv.
Marteinsson, Veigustcðum, tvær
athugasemdir við smágrein, sem
ég ritaði gangnasunnudaginn,
og birtist í 95 tbl. Tímans.
Nú er það svo, að ég þekki
engan Þorv. Marteinsson á
Veigustöðum, heldur Þórlák
Marteinsson, og ætla ég, að hér
hafi prentvillupúkinn breytt
handriti Þorláks í hans eigin
nafni. En á þannig löguðum
grikk prentvillupúkans er önn-
ur athugasemd Þorláks byggð.
í handriti mínu stóð: Norðaust-
urlandi, en ekki Norðurlandi,
því að það var á því svæði lands-
ins, sem 5 vikna óþurrkinn
gerði, sem kallað er Norðaustur-
land, en ekki á öllu Norður-
landi. Daglega má segja, að
handabrögð prentvillupúkans
sjáist í blöðunum, og er því
miður sjaldan hirt um að leið-
rétta fingraför hans, og viður-
kenna verð ég, að ég nenni því
ekki, þegar það ekki er gert af
prófarkalesara, og kemur ekki
fyrir mín augu, fyr en að blaði
fullprentuðu.
Viðvíkjandi þvi, sem Þorlák-
ur segir um vænleika fjárins í
haust, skal ég upplýsa, að fyrir
Akureyri, Svalbarðseyri og
Húsavík, en á þeim stöðum öll-
um er slátrun nú svo til lokið,
lítur samanburður á vænleika
dilkanna síðustu árin þannig út:
1938 1939 1940 1941
Akureyri 14,07 14,98 13,93 13,06
Svalbarðseyri 14,74 15,93 14,50 13,82
Húsavík 15,12 16,27 14,26 14,81
Viðvíkjandi þessum þunga-
samanburði verður að geta þess,
að á Húsavík eru tölur áranna
sambærilegar, en aftur er 1941
nýrmör ekki veginn inn með
skrokkunum frá Akureyri og
Svalbarðseyri, en það var gert
hin árin öll. Og þegar þess er
gætt, minnkar vænleikamunur-
inn milli ársins í ár og ársins í
fyrra verulega.
Þorláki finnst ég gleyma vetr-
inum 1935—36, þegar ég fer aft-
ur til 1920, þá nefni ég harðan
vetur á landi hér. En vel mundi
ég þann vetur, er Þorlákur
nefnir, enda of mikið riðinn við
að bjarga yfir hann með útveg-
un fóðurbætis, til þess að það
geti gleymzt, meðan enn er ver-
ið að eiga við skuldir þær, er
söfnuðust fyrir fóðurbætiskaup.
En því nefni ég hann ekki, að
hann var einungis harðúr á
hluta af Norðurlandi og Aust-
urlandi, en ekki yfir landið allt
eins og 1920 var. En vel skil ég
það, að menn, sem báðir vet-
urnir voru harðir á, muni bet-
ur þann, er síðar kom og
skemmra er síðan að leið.
Annars skrifaði ég grein þessa
aðallega til að leiðrétta nafn
greinarhöfundarins, því ég veit,
að honum þykir svo vænt um
það, að hann vill láta þaö
standa rétt á prenti.
Páll Zóphóníasson.
Á krossgötum
(Framh. af 1. slSu)
með neinni vissu, en meðalþungi dilka,
sem slátrað var á Kópaskerl, reyndlst
um 1,3 kg hærrl en í fyrra. Vegna fjár-
sýki í Kelduhverfi varð að skera niður
mest allt sauðfé af 3—4 heimilum.
Lofa má mann
(Framh. af 3. síSu)
því, að leggja of mikinn trún-
að á sögusagnir ómerkra
manna, þótt vel láti í eyrum
þeirra, er jafnan klæir illt að
heyra. Meira.
Tónlistarfélagið og
Leikfélag Reykfavíkur
NIT0UCHE
Sýning annað kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir frá kl.
4—7 1 dag.
Getur hvltasykur
komlð I stað ávaxta?
Lesið „Sannleikann um hvita-
sykurinn".
Fæst hjá bóksölum og hjá
HIRTI HANSSYNI, Bankastr.
11, Reykjavík.
226 . Victor Hugo:
um búningi þeim nærgöngulustu frá
dansmeynni og settist að því búnu á
stól rétt hjá henni og lagði höfuð geit-
arinnar í kjöltu sína.
Þessi maður virtist vera fylgdar-
sveinn Tatarastúlkunnar. Claude Frollo
gat ekki séð framan í hann, þarna of-
an úr turninum.
Eftir að erkidjákninn hafði komlð
auga á þennan ókunna mann, beinti
hann athygli sinni jafnt að honum og
dansmeynni. Hann varð æ þyngri á
svip.
Skyndilega rétti hann úr sér og
hrollur fór um allan líkama hans.
— Hvaða fjandans maður er þetta?
tautaði hann i skegg sér. Hún hefir
alltaf verið ein.
Nú þræddi hann niður snúna stig-
ann, en þegar hann fór fram klefa
hringjarans, sá hann enn það, sem
vakti undrun hans. Klefadyrnar stóðu
opnar. Kvasimodo lá úti í glugganum
og starði niður á torgið, eins og hann
sjálfur hafði gert. Hann var 1 svo
þungum þönkum, að hann veittí fóstra
sínum enga athygli. Augnaráð hans
var undarlegt: Það var milt og fagn-
aðarríkt.
— Hvað kemur til, hugsaði Claude
Frollo. Ætli það sé Tatarastelpan, sem
hann er að horfa á?
Esineralda 227
Hinn áhyggjufulli djákni hélt leiðar
sinnar, og að nokkrum mínútum liðn-
um gekk hann út um neðstu dyrnar á
turnstöplinum og út á torgið.
— Hvað ætli sé orðið af Tatarastelp-
unni? sagði hann og ruddist inn í
mannþvöguna, sem bumbuslátturinn
hafði seitt að sér.
— Ég veit það ekki, sagði einhver
nærstaddur. Hún er horfin. Ég held, að
hún sé farin að dansa í húsinu þarna
hinum megin. Það var kallað á hana
þaðan.
Þar sem Tatarastúlkan hafði dansað,
sá hann nú aðeins manninn í gulu og
rauðu fctunum. Hann sníkti sér skild-
inga með þvi að þramma fram og aft-
ur í hringnum með olbogana á síðun-
um og höfuðið reigt aftur á bak og
bera stól sinn í munninum. Andlitið
var blóðrautt og hálsinn þrútinn. Á
stólinn hafði hann bundið kött, sem
einhver grannkonan hafði lánað hon-
um.
— Guð minn góður, sagði erkidjákn-
inn, þegar loddarinn rogaðist renn-
sveittur fram hjá honum með stólinn
og köttinn. Hvað hefir Pétur Gringo-
ire nú tekið sér fyrir hendur?
Hörkuleg rödd erkidjáknans hafði slík
áhrif á vesalings manninn, að hann
missti jafnvægið, og hvorttveggja
-GAMLA BlÓ ■
COIVGO MAISIE
með
ANN SOTHERN
og
JOHN CARROL
Sýnd kl. 7 og 9.
Framhaldssýning
kl. 31/2—6V2:
Svlftur málflutn-
ingsleyfl.
Amer. leynilögreglumynd.
Börn fá ekki aðgang.
-NÝJA BÍÓ.
tFlfurinn
á njósnaraveiðum!
(The Lone Wolf Spy Hunt)
Spennandi njósnaramynd.
Aðalhutverkin leika:
WARREN WILLIAM
og
IDA LUPINO.
Börn fá ekki aðgang
Sýnd kl. 5, 7 og 9
Lækkað verð kl. 5.
Auglýsing
um verðlagsákvæði
Verölagsnefnd heflr samkvæiut heimild i
iögum nr. 118, 2. júlí 1940, ákveðið liámarks-
álagningu á saumavélar svo sem hér segir:
1 heildsölu ...................... 15%
I smásölu:
a) E>egar keypt er af innlendum
heildsöluhirgðum ............. 25 %
b) Þegar keypt er beint fl*á útlöndum 35%
Þetta birtist hérmeð öllum þeim, sem það
varðar.
Viðskíplamálaráðunsytíð 20. okt. 1941
Unflínga vantar til að bera út
TÍMANN til kaupenda x Austur-
bænum og- Miðbænum
The World’s News Seen Through
THE Christian Science Monitor 4
An International Daily Newspaper
is Truthful—Constructive—Unbiased—Free from Sensational-
ism — Editorials Are Tiinely and Instructive and Its Daily
Features, Together with the Weekly Magazine Section, Make
the Monitor an Ideai Newspaper for the Home.
The Christian Science Publishing Society
One, Norway Street, Boston, Massachusetts
Price $12.00 Yearly, or $1.00 a Month.
Sacurday Issue, including Magazine Section, $2.60 a Year.
Introductory Offer, 6 Issues 25 Cencs.
Nmn*--------------------------------------------
AMr+
SAMPLE COPY ON REQUEST
(rá Njöfn
Allt
Hreinlætisvörur
frá SJÖFN
mæla með sér sjálfar —
Þær munu spara yð-
ur mikið ómak við
hreingerningarnar
O P A L
RÆSTIDUFT
Krystalsápu