Tíminn - 24.07.1942, Qupperneq 3
82. blað
TlMIHnV, föstadagiim 24. jiilí 1942
323
fpróttir
• \ r w
Allsherjarmól L S. L
Allsherjarmót íþróttasam-
bands íslands var háð hér í
Reykjavík dagana 18.—21. þ. m.
Úrslitin urðu þau að Knatt-
spyrnufélag Reykjavíkur vann
mótið. Fékk það 150 stig. Stiga-
fjöldi annara félaga, sem tóku
þátt í mótinu, voru þessi:
Glímufélagið Ármann 103 stig,
Fimleikafélag Hafnarfjarðar 51
stig, íþróttafélag Reykjavíkur
11 og Ungmennafélagið Selfoss,
Árnessýslu, 1 stig.
Eitt íslenzkt met var sett á
mótinu. Gunnar Huseby bætti
met sitt í kúluvarpi.
Úrslit í einstökum íþrótta-
greinum urðu þessi:
100 m. hlaup
1. Oliver Steinn FH 11.6 sek.
2. Jóh. Bernhrad KR 11,8 sek.
3. Sverrir Emilsson KR 12,1 sek.
4. Brynj. Ingólfsson KR 12.1 sek.
200 m. hlaup:
1. Jóhann Bernhard KR 23,8 s.
2. Brynj. Ingólfsson KR 24,5 sek.
3. Oliver Steinn FH 24,5 sek.
4. Baldur Möller Á 21,7 sek.
400 m. hlaup:
1. Sigurgeir Ársælss. Á 53,5 sek.
2. Jóhann Bernhard KR 53,9 s.
3. Brynj. Ingólfsson KR 54,0 s.
4. Hörður Hafliðas. Á 57,2 sek;
800 m. hlaup:
1. Sigurg. Ársælss. Á 2.04,2 mín.
2. Hörður Hafliðas. Á 2.06,3 mín.
3. Árni Kjartanss. Á 2.07,6 mín.
4. Brynj. Ingólfsson KR 2.08,3.
1500 m. hlaup:
1. Sigurg. Ársælss. Á 4,21,0 mín.
2. Árni Kjartanss. Á 4,24,6 mín.
3. Hjörtur Hafliðas. Á 4,24,0 m.
4. Indriði Jónss. KR 4,26,0 mín.
5000 m. hlaup:
1. Har. Þórðarson Á 17,38,8 mín.
2. Indriði Jónss. KR 17,40,6 mín.
3. Árni Kjartanss. Á 17,43,4 mín
10 km. hlaup:
1. Sigurg. Ársælsson Á 35,25,0
2. Haraldur Þórðars. Á 35,28,2
3. Indriði Jónsson KR 36,41,0
4X100 m. boðhlaup:
1. Sveit KR 46,7 sek.
2. A-sveit Ármahns 47,5 sek.
3. FH 47,7 sek.
4. B-sveit Ármanns 49,4 sek.
1000 m. boðhlaup:
(100—200—300—400 m.)
1. KR A-sveit 2.09,9 mín.
2. Ármann A-sveit 2.10,0 mín.
3. Ármann B-sveit 2.14,0 mín.
4. FH-sveitin 2.15,0 mín.
110 m. grindahlaup:
1. Jóh. Jóhannesson Á 18,6 sek.
2. Sig. Norðdahl Á 20,4 sek.
3. Baldur Möller Á 22,7 sek.
10.000 m. ganga:
1. Stgr. Atlason FH 64,07,2 mín.
2. Magn. Guðbjörnss. KR 69 m.
3. Hörður Kristóf.s. Á 69,52,4 m.
Hástökk:
1. Skuli Guðmundss. KR 1,71 m.
2. Oliver Steinn FH 1,71 m.
3. Sigurður Norðdahl Á 1.66 m.
4. Sigurður Sigurðss. ÍR 1,66 m.
5. Jón Hjörtur KR 1,66 m.
Langstökk:
1. Oliver Steinn FH 6.60 m.
2. Sverrir Emilsson KR 6.00 m.
3.. Skúli Guðmundss. KR 5.91 m.
4. Oddur Helgason UMFS 5.81 m.
Stangarstökk:
1. Kjartan Markúss. FH 3.00 m.
2. Anton Björnsson KR 2.85 m.
3. Magnús Gunnarss. FH 2.85 m.
4. Borgþór Jónsson Á 2.75 m.
Þrístökk:
1. Oliver Steinn FH 13,01 m.
2. Skúli Guðm.ss. KR 12,98 m.
3. Jón Hjartar KR 12,65 m.
4. Stefán Jónsson Á 11,41 m.
Kúluvarp:
1. Gunnar Huseby KR 14,79 m.
2. Jóel Sigurðsson ÍR 12,64 m.
3. Anton Björnsson KR 11,27 m.
4. Jón Hjartar KR 8,77 m.
Spjótkast:
1. Jón Hjartar KR 52,33 m.
2. Jóel Sigurðsson ÍR 49,77 m.
3. Jens Magnússon KR 45,28 m.
4. Anton Björnsson KR 43,25 m.
Kringlukast:
1. Gunnar Huseby KR 42.50 m.
2. Sigurður Norðdahl Á 31.54 m.
3. Rögnv. Gunnlaugss. KR 30.15
4. Jón Hjartar KR 29.94 m.
Sleggjukast:
1. Vilhj. Guðm.ss. KR 42,31 m.
2. Helgi Guðm.ss. KR 37,28 m.
3. Gunnar Huseby KR 36,06 m.
4. Gísli Sigurðsson FH 29,28 m.
Fimmtarþraut:
1. Jón Hjartar KR 2309 stig
2. Rögnv. Gunnlaugss. KR 2255
stig
3. Anton Björnss. KR 2224 stig
4. Sverrir Emilss. KR 2219 stig.
Kosningaskeliur
á Snæiellsnesi
Heyra mátti héraðs skell,
hörð var glíman þarna,
Gunnar alveg flatur féll •
fyrir honum Bjarna.
í þá glímu æddi hratt
íhalds- búinn hökli.
Þegar kappinn dapur datt
drundi í Snæfellsjökli.
Snæfellingur.
unum átti að vera búinn með
því. Og þær voru því ekki hjá-
róma raddirnar, sem kváðu það
niður. Vel má vera,. að kverið
hafi ekki verið heppileg
kennslubók. Kverið ætla ég ekki
að verja. En hitt er víst, að þau
eru leiðinlega sönn þessi orð,
sem skáldið frá Bessastöðum
leggur Snorra á Húsafelli í
munn:
„Gildari virðist, unglingar,
til ofanveltu ykkar kraftur
en til þess að byggja upp aftur.“
Það er svo stórum auðveldara
að rífa niður en reisa við. Það
hefir alltaf verið og verður
lengst.
Síðan hætt var að kenna
kverið hefir ekki verið gefin út
nein kennslubók í þess stað, sem
tekur því fram. En hitt er þó
verra, að kennslubækur í
kristnum fræðum fara alltaf
versnandi. Berið saman biblíu-
sögurnar, sem eru ætlaðar nú til
kennslu og þær eldri eftir Sig-
urð Jónsson. Er þetta fram-
för? Það smíðar enginn án
verkfæra, og kennslan fer eftir
kennslutækj unum.
Sumir kennarar hafa verið
áfelldir fyrir að vilja skorast
undan kristindómskennslu.
Þessum stéttarbræðrum mínum
er nokkur vorkunn. Aðstaða
þeirra er erfið, og þeim virðist
denarinn gefa litla vexti. En
áður en þeir leggja árar í bát,
ættu þeir ekki að loka augun-
um fyrir því, að þegar á móti
blæs og allar dyr virðast lok-
aðar og hvergi ber neina birtu,
þá sést að síðustu til eins vita,
en það er viti trúarinnar. Með
hann sem leiðarljós hefir marg-
ur bjargazt af heiðinni. Það get-
ur enginn neitað staðreyndum.
Eða verður það ekki þynnri
-fylkingin, sem getur ekki tekið
undir orð Þórólfs heitins Becks
og sagt, að það er svo oft, sem
við getum ekki meira og verðum
því að fela öðrum stjórn?
En hvaða afstöðu á kennar-
inn að taka til þeirra barna, sem
virðast hafa svo takmarkaða
getu, og vilja ekki í landafræð-
istímanum bregða sér til fjar-
lægra staða, hafa andstyggð á
allri sögu-, náttúrufræðis- og
kristindómskennslu, skoða, í
stuttu máli sagt, allar nájns-
greinar sem hefndargjöf og vita
ekki, hversu þau eiga saklaus
aðgjalda?
Á meðan það verður ekki al-
mennt skorið úr með neinni ör-
uggri vissu, hvort það sé í raun
og veru hægt eða ekki hægt að
kenna henni Siggu eða honum
Sigga, þá hættum við kennar-
arnir ekki fyrr en í síðustu lög
að gera það, sem við bezt get-
um. Góður kennari reynir að
brúa djúpið milli sín og for-
eldranna. Hann segir þeim,
hvort barninú gengur betur eða
miður. En hann fer ekki fyrr en
á 12. stundu heim til þeirra og
segir við þá: „Það er ekki hægt
að kenna börnunum ykkar eins
og hinum krökkunum í skólan-
um. Þau ná aldrei fullnaðar-
prófi hvort sem er.“ Það er
heldur reynt til hins ítrasta,
þótt róðurinn sé þungur og
vindur á stafn. Og sízt af öllu
megum við dæma barnið ein-
Innilegt palcklœti vil ég flytja öllum peim, er
meö skeytum, gjöfum og heimsóknum glöddu mig
á sextugs afmœli mínu. Þið hafið gert mér dag-
inn ógleymanlegan.
Guðrún Halldórsdóttir,
Efri-Hólum.
Saga Vestur-fslegidinga.
Útkoma annars bindis mun dragast nokkuð vegna þess að
staðið hefir á handriti frá Vesturheimi.
UTGEFANDI.
Rafveitur ríkísins
(Framh. af 2. siðu)
veitum og eflingar raforku-
vinnslu og raforkunotkun, sbr.
5. gr.
9. gr. Rafveitustjóri skal ár-
lega gera efnahags- og rekstr-
arreikning rafveitna ríkisins,
svo og kostnaðarreikning fyrir
þau virki, sem eru í smíðum,
ennfremur skýrslu um starf-
semina, og senda atvinnumála-
ráðuneytinu. Hann skal og ár-
lega gera fjárhagsáætlun fyrir
næsta ár og senda ráðuneytinu
svo snemma, að fylgt geti fjár-
lagafrumvarpi til Alþingis. í
fj árhagsáætlun skal taka upp
tillögur um lántökur, fjárveit-
ingar og önnur fjárframlög, sbr.
5. gr.
10. gr. Setja skal reglugerðir
um rekstur innanhéraðsveitna,
sem kaupa raforku frá rafveit-
um ríkisins, og gjaldskrár um
raforkusölu frá þeim. í reglu-
gerðunum skulu verða ákvæði
um rekstrarfyrirlomulag og til-
högun veituvirkja, til þess að
tryggja rafveitum ríkisins
greiðslu fyrir orku þá, sem þær
selja, svo og til þess að stuðla að
aukinni raforkunotkun og góðri
hagnýtingu orkunnar. Atvinnu-
málaráðuneytið staðfestir reglu-
gerðir þessar og gjaldskrár, að
fengnum tillögum rafveitu-
stjóra og rafmagnseftirlits rík-
isins, og samræmir reglugerðir
og gjaldskrár hinna einstöku
raforkuveitna, eftir því sem
þörf þykir.
11. gr. Rafveitustjóri skipar
fyrir um rekstur raforkustöðva
ríkisins, sem starfræktar eru við
skóla eða aðrar opinberar stofn-
anir ríkisins, nema reksturinn
sé falinn þessum stofnunum
sérstaklega.
12. gr. Rafveitustjóri ríkisins
hefir umsjón með þeim fall-
vötnum, sem eru í eign ríkis-
sjóðs, heldur skrá yfir þau og
annast nauðsynlegt bókhald í
sambandi við þau. Um alla veiði
í slíkum fallvötnum skal hann
leita tillagna veiðimálastjóra.
Rafveitustjóri gerir í samráði
við vatnamálaráðnaut tillögur
til ríkisstjórnarinnar um kaup
á vatnsréttindum, sem hann
telur nauðsynlegt, að ríkið
eignist.
13. gr. Ráðherra getur sett
reglugerð um nánari fram
kvæmd laga þessara, þar á með-
al um: 1) stjórn og fjárreiður
rafveitna ríkisins, reiknings-
hald, fyrningu og greiðslur í
rafveitusjóð, svo og um skýrslu-
gerðir rafveitusjóra; 2) starfs-
mannahald og verkaskiptingu
starfsmanna, svo sem ákvæði,
er lúta að því að aðgreina und-
irbúning, byggingu og rekstur í
sérdeildir, undir stjórn rafveitu-
stjóra, þegar þess verður þörf;
3) önnur atriði viðvíkjandi
starfrækslu veitnanna, kaup og
sölu á raforku; 4) eftirlit með
og afskipti af málum innanhér-
aðsveitna, sbr. 10. gr.
14. gr. Rísi ágreiningur milli
rafveitna ríkisins og kaupenda
raforku frá orkuverum þeirra
út af samningum, sem gerðir eru
kvæmt þessum lögum, geta að-
ilar komið sér saman um að
leggja hann undir úrskurð
gerðardóms þriggja dómkvaddra
manna.
15. gr. Fyrst um sinn er for-
stöðumaður rafmagnseftirlits
ríkisins rafveitustjóri, og er
hann jafnframt ráðunautur
ríkisstjórnarinnar í raforku-
málum.
16. gr. Lög þessi öðlast þegar
gildi.
göngu eftir námshæfileikum,
eins og of mörgum hættir til.
Þau eru svo mörg dæmin, Sjem
sýna, að mestur maðurinn var
oft í þeim, sem minnst gátu í
skóla. Það fór ekki mikið fyrir
skólanámi hjá Björnstjerne
Björnsson eða Henrik Ibsen.
Thorvaldsen var tæplega sendi-
bréfsfær. Hitler þótti illkenn-
andi, og Churchill var heldur
enginn sérstakur námsmaður.
Um Tolstoy var kveðinn upp
sá dómur sem barn, að hann
hvorki vildi eða gæti lært. Þann-
ig mætti lengi telja.
En enginn skyldi vekja van-
trú hjá^barninu á eigin hæfi-
leikum, þó að seint sækist í
sólarátt með lærdóminn. Það á
heldur að auka sjálfstraustið.
Það á ekki að láta barnið heyra,
að það sé torgefið, enda þótt það
sé satt, því að oft má satt kyrrt
liggja.
Að síðustu þessi orð til for-
eldranna:
Alls hefi ég fengizt í sjö vetur
við barnakennslu og dvalið
að meira eða minna leyti á um
20 heimilum. Á þann hátt hefi
ég kynnzt, að þá verður árang-
ur kennslunnar beztur, þegar
börnin finna samúð með því á
heimilunum, sem bækurnar
geyma. Efni bókanna á að vera
tengiliður milli barns og móður.
Það á að sameina, en ekki að
sundra. Það á að vera eitt
þyngsta lóðið á metaskál um-
talsefnisins. Foreldrarnir eiga að
vekja þá tilfinningu hjá barn-
inu, að það sé lítið betra að
kunna ekki undirstöðuatriðin í
(Framh. á 4. síðu)
Hörð refsing
(Framh. af 2. síðu)
ur mjög vel á það fallizt, að
líklegasta leiðin til að bjarga
henni frá villu síns vegar, sé
einmitt sú, að fela uppeldi
hennar um stund stjórnsömum
og reglusömum húsbændum á
kyrrlátu heimili, hvort heldur
var í sveit eða við sjó.
En orðalagið á dómstilkynn-
ingunni „dæmd í sveit“ speglar
svo dæmalaust vel það hyldýpi
fyrirlitningarinnar, sem er að
myndast á meðal sumra kaup-
staðabúa á sveitunum og öllu,
sem til þeirra heyrir.
Upp úr slíku hugarfari sprett-
ur merking sú, sem orðin
„sveitamaður“, „sveitalegur“ og
„sveitó“ og önnur svipuð mál-
blóm eru að fá í höfuðstað ís-
lands, og víðar.
Það er ekki að undra þótt
þeir, sem þannig hugsa, álíti
málum lands og þjóðar betur
borgið í höndum annarra en
þeirra, sem allt sitt líf eru
dæmdir til að lifa í sveit.
Búandkarl.
Samband ísl. samvinnufélaga.
Skiptið við kaupfélögin. Þá safnið þér fé til
tryggingar framtíð yðar og félaganna.
Hafið eftirfarandi í huga:
Hreinlætisvörnr
frá SJÖFN
mæla með sér sjálfar —
Þær munu spara yð-
ur mikið ómak vlð
hreingerningamar
IV O T I »
S J AFNAR
S t a n j^asápn
O P A L
RÆSTIDUFT
Krystalsápn
P E R L V
ÞVOTTADUFT
Allt frá Sjofn
Jörð til sölu
Desey í Norðurárdal, Mýrasýslu, er til sölu og laus til ábúðar
í næstu fardögum.
Semja ber við undirritaðan, sem gefur allar nánari upp-
lýsingar.
FRIÐRIK ÞÓRÐARSON,
Borgarnesi. Sími 44.
Bóndi — Kaupir þií húnaðarblaðið FREY?
618
Víctor Hugo:
Esmeralda
615
Og rétt í sömu svipan og þeir gáfu, rifn-
aði kápufaldurinn, er hafði varnað hon-
um falls til þessa. Öll von um björgun
var úti. Enn hélt han sér þó uppi um
stund með stirðnuðum handtökum. Og
brátt brast hann líka orku til þess.
Hann lokaði augunum og féll—féll niður.
Úr slíkri reginhæð falla menn ekki
beint niður. Erkidjákhinn þeyttist langt
út frá turninum. Höfuðið vissi niður og
faðmurinn var útbreiddur. Hann snerist
nokkrum sinnum á fallinu og skall loks
niður á húsþak. Þótt hann væri ægilega
limlestur var samt lífsmark með honum.
Kvasimodo sá, að hann beitti fingrum
og nöglum af veikum mætti til þess að
halda sér föstum á bröttu þakinu, en
orkaði ekki heldur að stöðva sig þar.
Hann rann út af því og slengdist niður
á götuna. Þar lá hann hreyfingarlaus
í viðbjóðslegum stellingum og bærðist
ekki framar.
Kvasimodo varð enn litið á Ttara-
stúlkuna. Hinar síðustu dauðateygjur
fóru um líkama hennar undir hvítum
kyrtlinum. Aftur varð honum litið til
erkidjáknans, sem engin mannsmynd
varð séð á.
Hringjarinn andvarpaði sárar en lýst
verði:
— Ó, sagði hann, allt sem ég unni og
virti. N
skelk í bringu. Þó lá honum ekki annað
þyngra á hjarta en að vita hvað af
Esmeröldu hafði orðið. En þótt hann
þyrði ekki að ávarpa, reyndi hann að
fylgja augnaráði hans, og þá komst hann
að raun um, að augu hans beindust að
Greifatorginu.
Nú sá hann, hvað það var, sem erki-
djákninn horfði syo fast á. Stigi hafði
verið reistur við gálgastæðið. Á torginu
var fjöldi fólks og margir hermenn.
Maður dró eitthvað hvítt yfir torgið;
því fylgdi svört flyksa. Þessi hersing
nam staðar við gálgann. Nú gerðist eitt-
hvað, sem Kvasimodo gat ekki eygt. Síð-
an klifraði maður upp stigann. Nú
skýrðist allt fyrir augum Kvasimodos.
Maðurinn bar konu á öxlinni, unga,
hvítklædda stúlku. Reipi var brugðið um
hálsinn á stúlkunni. Og nú þekkti Kvasi-
modo hana. Þetta var Esmeralda.
Maðurinn var að komast á efsta þrep-
ið. Hann hagræddi snörunni. Erkidjákn-
inn hallaði sér fram á handriðið til þess
að fylgjast sem bezt með því, er gerðist.
Skyndilega svipti maðurinn stiganum
brott og Kvasimodo, sem varla hafði
þorað að draga andann meðan þessu
vatt fram, sá vesalings stúlkuna dingla
í lausu lofti nokkrar faðmlengdir frá
jörðu. Hún sveiflaðist til og frá og á-