Tíminn - 04.10.1942, Page 4

444
TÍMUVN, smmndagiim 4. okt. 1942
112. blað
Skipstjóri í 25 ár
(Framh. af 1. siðvj -
hópar komu á hafnarstaðina.
Sérhvert byggðarlag átti nóg
með sig. „Þetta var nú í fyrra
stríði", sagði skipstjórinn.
— Það var oft kvöl i vond-
um veðrum að velja á milli far-
þeganna og hinna vörusnauðu
byggðarlaga við lélegar hafnir.
Hvort heldur átti að liggja og
bíða, ellegar snúa frá og flýta
ferðinni!
Á Sterling var Einar skipstjóri
í 4 ár, á Goðafossi í 9 ár og á
Dettifossi hefir hann verið
12 ár. — Frá 1927—1939 sigldi
Einar skipum sínum milli
Reykjavíkur um England til
Hamborgar. „Ströng áætlun, en
góðar hafnir“.
— Hrakningar?
— Hefi aldrei lent í hrakning-
um, og aldrei orðið neitt að
neinum minna skipverja eða
samferðamanna. Tel ekki, að
einu sinni fór maður sem ég var
með á skútu, úr liði á öxl.
— Einu sinni var óttast um
okkur á Sterling. Við lágum á
Blönduósi og áttum að fara það-
an til vesturhafna Húnaflóa,
þegar á skall norðanstórhríð,
svo að á Blönduósi varð eigi leg-
ið. Farþegar voru margir, og
þegar legið hafði verið úti í
sólarhring án þess að veðri slot-
aði eða upp rofaði, var afráðið
að halda til ísafjarðar. En
bjarghringir voru í slyðrum á
miðþiljum, en tveir höfðu ein-
hvernveginn skolast fyrir borð,
og var fregn um „rekann“ kom-
in til Reykjavíkur, áður en við
komumst til ísafjarðar.
— Björgun?
— Hefi stundum komið með
fleiri menn að landi,en ég hefi
farið með. Telst að mér og mín-
um samverkamönnum hafi
auðnast að bjarga 23 mönnum
úr sjávarháska.
Einar Stefánsson er tvikvænt-
ur. Fyrri kona hans var skip-
stjóradóttir frá Marstal.
Síðari kona hans er Rósa Páls-
dóttir, Eyfirðingur að ætt, hin
ágætasta kona.
Þegar litið er til baka og íhug-
að er hversu okkur, eyþjóðinni,
vegnaði meðan við áttum eigin
skip í förum, og hversu okkur
hrakaði og hlaut að hraka, eftir
að við gjörðum sáttmálann við
Noregskonung, um að hann sendi
hingað sex haffær skip árlega
með varning, þá skiljum við
hversu mikilsvert það var, þegar
við afréðum öðru sinni að eign-
ast skip og áræddum að læra að
sigla þeim. Og þegar maður hef-
ir dvalið góða stund og rætt
við hinn ýturvaxna, yfirlætis-
lausa skipstjóra, á hinu veglega
heimili hans, um þau fjörutíu
og þrjú ár, sem hann er búinn
að vera sjómaður, og það sem
breyzt hefir á þessum árum, þá
skilur maður hver lífæð sigling-
arnar eru okkur, og hversu eðli-
legt það er, að eigi að heimta
peningana eða lífið af þessari
þjóð, að þá sé vopninu miðað á
siglingarnar. G. M.
Á víðavangl.
(Framh. af 1. síðu)
af Vatnsnesi á barnasíðuna.
Þetta eru sjálfsagt duglegir
piltar heima fyrir. En ósköp
klæðir þessi orðvaðall þá illa.
Lærdómurinn úr stjórnmála-
skóla Gunnars Thoroddsens fer
þeim líkt og þeir hefðu pípu-
hatt á höfðinu en íslenzka leð-
urskó á fótunum.
Pilturinn frá Ósum heldur,
að öll framtíð þjóðarinnar sé
undir því komin, að öllum
flokkum sé útrýmt nema Sjálf-
stæðisflokknum. Óhindruð sam-
keppni á öllum sviðum, ekkí
sízt um verzlunargróða, sé höf-
uðskilyrði fyrir „góðri sambúð
stétta þjóðfélagsins undlr kjör-
orðinu: Stétt með stétt.
Hvort er þetta heldur moð-
Sök bítur sekan
(Framh. af 1. síðu)
var skip það, er féla^ði hafði til
flutninganna, fast í öðrum
flutningum, og skapast af þessu
margvísleg óþægindi, þar sem
nú er kominn sá tími, að nauð-
synlegt er að koma mjölinu til
bænda hið allra fyrsta.“
Húsavik. Samkv. upplýsingum
frá Þórhalli Sigtryggssyni kaup-
félagsstjóra, hefir Kaupfélag
Þingeyinga nú fengið alls 1000
poka. Hafði pantað 3000 poka.
Ekki enn fengið fullnaðarsvar
um afganginn. Flutningsmögu-
leikar engir eins og sakir
standa.
Stjórn kaupfélagsins skipti
þessum 1000 pokum milli sveit-
arfélaganna. Fóðurbirgðafélög-
um í hverjum hreppi var falið
að skipta því milli einstaklinga.
Þetta er nú verið að flytja frá
Húsavík.
Bændum liggur á fullri vitn-
eskju. Sláturtíð er bráðum
liðin. Þeir verða að haga ásetn-
ingu eftir þvi, sem þeir fá af
fóðurbæti. Og fluttningar innan
héraðs geta þá og þegar teppzt.
Reyðarfjörður. Samtal við
I
Þorstein Jónsson kaupfélags-
stjóra, Reyðarfirði.
„Hefi ekki einn poka af síld-
armjöli. Hefi pantað frá Siglu-
firði, en fékk aðeins 50 poka
með Esju í stað 1000. Hefi snú-
ið mér til S.Í.S. með pöntun á
600 pokum og útvegun á flutn-
ingi. Á von á síldarmjöli frá
Seyðisfirði, en ekki nógu miklu.
Síldarverksm. ríkisins gátu ekki
látið 1000 poka. Vissu ekki fyr-
ir víst hvað ég fengi. Mjög baga-
legt vegna örðugra flutninga
upp á Hérað, þegar komið er
haust.“
Morgunblaðið getur reynt að
hagga þessum staðreyndum ef
það getur. Eitt er víst: Það
þarf meira en gífuryrði til að
sannfæra bændur á Norður-
og Austurlandi um að þetta sé
„allt í lagi.“
Leiðréttingar.
1. Morgunblaðið segir m. a.:
„Kaupfélög, sem áttu fullar
vöruskemmur af mjölinu, voru
látin neita að afhenda einn
einasta mjölpoka — —“
Hvaða félög eru það, Moggi
sæll? — Eða átti t. d. Kaupfé-
lag Þingeyinga að láta alla
þessa 1000 poka í eina eða tvær
sveitir, þótt hinar fengju ekkert
2. í landinu eru 8224 smál. af
síldarmjöli, segir Moggi. Það er
rétt, að Viðskiptanefnd hafa
borizt upplýsingar um nokkrar
birgðir eftir að hún gaf ráðu-
neytinu, fyrstu skýrslu um mál-
ið. En í þessari tölu Moggans
eru 660 smál., sem eru þegar
seldar og kaupandi hefir ennþá
ekki samþykkt að gefa þá sölu
eftir, enda munu fullyrðingar
Morgunbl. um nægar birgðir
ekki greiða fyrir því. Aðrar
birgðir, sem blaðið telur hjá
verksmiðjunum, hljóta að vera
frá fyrra ára, ef þær eru þá til.
En því stöðvaí stjórnin þá af-
greiðslu, fyrst að birgðirnar eru
svona miklar?
3. Morgunbl. ætlar að afsaka
sig með því, að allt skiprúm
strandferðaskipanna, sem með
nokkru móti hafi fengizt, hafi
verið notuð til þess að flytja
síldarmj öl.
Þetta er rangt. Það var ekki
hausaspeki eða hreinræktáður
nazismi?
Hinn pilturinn veit sjáanlega
betur en hann lætur og er prúð-
ari og greindari. Hann leggur
réttilega áherslu á það, að
byggð býli fari ekki í eyði
vegna húsaleysis.
Þetta er líka skoðun Fram-
sóknarma.nna, en hvað segir
pilturinn þá um skoðun Morg-
unblaðsins, sem vill leggja all-
ar „harðbalasveitirnar“ í eyði.
— Hvar heldur hann að Vatns-
nesið leri^di þá?
Upplansn —
Viðnám
(Framh. af 3. síðu)
fara fram.úr því, sem heilbrigt
og eðlilegt gæti talizt. En á þeim
timum, sem nú eru, og ef tekjur
launþega og flestra framleið-
enda væru algerlega bundnar
með fast ákveðnu kaupgjaldi og
afurðaverði sýnist einnig rétt að
tekjum annarra þegna þjóðfé-
lagsins séu ákveðin takmörk
sett. Tel ég því að vel geti komið
til mála að ganga ennþá lengra
í því að taka stríðsgróðann með
skatti. Jafnframt þarf að leggja
þá kvöð á þá aðila, sem skatt-
urinn rennur til, ríki og bæja-
og sýslufélög að leggja hann eða
einhvern hluta hans í heilbrigð-
an atvinnurekstur, svo sem síld-
arverksmiðjur, frystihús, skipa-
kaup, landbúnað eða annað þess
háttar.
Hér að framan hefi ég bent
á nokkrar ráðstafanir, sem allar
miða í þá átt að veita viðnám
gegn vaxandi upplausn. Ýmis-
legt fleira mætti nefna, t. d.
teldi ég æskilegt, að nefnd sér-
fræðinga væri falið að athuga
það, hvort gengishækkun væri
framkvæmanleg, þ. e. hvort út-
flutnings atvinnuvegir og pen-
ingastofnanir gætu borið hana.
Skoðun mín er sú, að annað
hvort verði að gera átök í þess-
um efnum, þegar að kosningum
loknum eða alger upplausn sé
í vændum, sem ekki verði rönd
við reist. Nú er því annað hvort
að duga eða bugast. Það verða
kjósendur og skilja og velja sér
þingmenn næsta kjörtímabil,
eftir því, hverja afstöðu þing-
mannaefnin hafa til þessara
mála.
notað í sumar, þrátt fyrir á-
bendingar frá Skipaútgerð rík-
isins. Og í sept. var afgreiðsla
stöðvuð frá Ríkisverksmiðjun-
um, en Súðin fékk slatta á
Djúpavík til flutnings eftir að
hafa farið fram hjá Raufar-
höfn og Siglufirði án þess að
taka þar einn poka af mjöli.
4. Mbl. segir að Tíminn „hafi
Iogið því upp frá rótum, að af-
greiðsla á mjölinu hafi verið
stöðvuð."
Þetta hefir þó greinilega
komið fram í skiptum KEA og
Kaupfélags Þingeyinga, eins og
skýrt er frá hér að framan. Þótt
skallinn á Mogga sé vafalaust
þykkur eins og á beinasna, ætti
hann að vara sig á að lemja
honum svona hastarlega við
steininn!
5. Loks segir Morgunbl., að
síldarmjölsbirgðir hafi verið
geymdar í fyrravetur, eftir til-
lögu Sveins Benediktssonar.
Þetta er ósatt, enda sennilega
haft eftir forsætisráðherra.
Tillagan um að geyma síldar-
mjölsbirgðir var samþykkt á
ráðherrafundi, og ábyrgð ríkis-
sjóðs gefin fyrir, að verksmiðj-
urnar yrðu skaðlausar. Hitt er
sannanleg staðreynd, að Sveinn
Benedíktsson neitaði, sem full-
trúi Sjálfstæðisflokksins í
síldar;yerksmiðjustjórninni, að
afhenda mjölið til bænda fyrir
það verð, sem ríkisstjórnin
setti á það síðastliðið ár. Sveinn
hætti ekki þessari mótspyrnu
við málið fyrr- en honum var
hótað, að hann yrði rekinn úr
stjórn síldarverksmiðjanna, og
þegar hann loks fékkst til að
láta undan, uppnefndi hann
mjölið og kallaði það „gjafa-
mjöl.“
Það stoðar ekki ríkisstjómina
á flóttanum, þótt Morgunbl.
reyni að ausa auri og ósannind-
um í slóðina.
Staðreyndirnar tala sínu máli
um allt land:
Vetur nálgast, en fóðurbætir
er ekki fáanlegur.
GAMLA BÍÖ—
Waterloo-bráin
(Waterloo Bridge).!
Amerísk stórmynd. Að-
alhlutverkin leika.
VIVIEN LEIGH,
ROBERT TAYLOR.
Sýnd kl. 7 og 9.
Framhaldssýning 3Vi-6í4:
„ L A D D Y «
með TIM HOLT.
r-
-NÝJA BÍÓ -___
Flughetjurnar
(Keep ’em Flying)
Bráðskemmtileg mynd. —
Aðalhlutverkin leika skop-
leikararnir frægu:
BUD ABBOTT og
. LOU COSTELLO.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
Ný bók:
Máninn líður
(The Moon is Down)
EFTIR JOIIj\ STEINBECE
í þýðingu Siííurðar Einarssonar dósents.
Sölumetsbókin í Ameríku 1942
Fínnur Einarsson Bókaverzlun
Austurstræti 1 — Sími 1336

. i ■■ i ■■ ii ini ■■ i mt n ■■■ n ii — i ii ii , mm ♦
Hlutaveltu
halda skátarnir i d a g klukkan 2 eitir hádegi
á Laugaveg 39 (bakhúsid)
Þar verða margir góðir munir á boðstólum
m. a. PENINGAR
Postulíns kaffistell fyrir 12 manns.
Glersokkar Silkisokkar
Skinnjakki
Svefnpokar
(frá Toledo)
Ferðatöskur
Vindsæng
ísl. leirmnnir Rafmagnsofnar Standlampar
Allskonar matvörur, ásamt ýmsum öðrum góðum og gagnlegnm
miiiinm sem of langt yrði npp að telja.
Dráttnr 50 aura.----- ■ ■ Aðgangnr 50 aura.
Telpukápur
fallegt úrval, nýkomið.
Klæðaverzlun Andrésar Andréssonar h.f.
Kosningapistlar
haustið 1942
(Framh. af 3. síðu)
bráðabirgðafrumvarp upp úr
tillögu Framsóknarmanna og
eldra frumvarpi Skúla Guð-
mundssonar og þóttust hafa
leyst af höndum mikla raun.
Eysteinn Jónsson og Páll Hall-
grímsson sáu, að rétt var að
negla Sjálfstæðisflokkinn niður
við hans eigin rúmstokk, og
lögðu til, að í þessa grein fram-
kvæmdasjóðsins yrðu veittar 10
miljónir af stríðsgróðaskatti.
Þó sveið einum Sjálf-
stæðismanni mjög í augum
eyðslan til byggðanna og ritaði
undir álitið með fyrirvara. Gísli
Sveinsson hafði ekki liðkazt
meir við 8000 kr. framlag ríkis-
sjóðs í bíl hans heldur en það,
að hann ætlaði sýnilega að
láta tillögu Framsóknar-
manna um rafmagnsmál dreif-
býlisins daga uppi. Þó komst
hún á dagsskrá og var rædd
með nokkurri elju af okkur
Bjarna borgarstjóra um mið-
nætti undir þinglok. Þá ætluðu
nokkrir Sjálfstæðismenn og all-
ir þingmenn verkamanna-
flokkanna að svæfa málið í
nefnd, en Framsóknarmenn
björguðu málinu frá þeirri
tortímingu. Við lokaatkvæða-
greiðsluna þorðu fulltrúar bæja-
flokkanna, sem hafa eyðilagt
frv. Skúla Guðmundssonar,
ekki annað en vera með fram
yfir kosningar. En þeir skulu
ekki fá að sofa eins vært á
málinu í þetta sinn eins og á
kosningabombu sinni frá 1929.
Héðan af munu Framsóknar-
menn ekki slíðra sverðið I raf-
magnsmálinu fyrr en tillaga
Jóns Árnasonar er komin í
framkvæmd.
t
Teknir úr umferð
(Framh. af 2. slðu)
Sjálfstæðisflokkurinn hefir
nú ákveðið að sýna kjósendum
þessa menn ekki framar og
þannig tekið þá úr umferð á
hinni pólitízku braut.
Þessir menn hafa sérstaklega
verið taldir fulltrúar æskunnar
í Sjálfstæðisflokknum. Má vel
á því marka, hvert brautar-
gengi unga fólkið veiti Sjálf-
stæðisflokknum.
Yantar HANKMO-
eða diskahcrfi
þriggja hesta.
Tilboð sendlst afgr. Timans.