Tíminn - 18.03.1943, Blaðsíða 4

128
TÍMITVN, fimmtmlagiim 18. marz 1943
32. blað
tT R 11 m IV TT M
Kvefpest og inflúenza
gerir nú mjög vart við sig í bænum
og hefir oft vantað í skólana 20—30%
nemenda, vegna veikindaforfalla. Svip-
að er að segja frá ýmsum vinnustöðv-
um. Virðast veikindi þessi ná jafnt til
fólks á öllum aldri. Venjulegast fær
fólk háan hita, en veikin stendur stutt.
Ekld hefir þótt ástæða til að loka
skólana, vegna þessa faraldurs, nema
Laugarnesskólanum, en þar komu
einnig fleiri ástæður til greina, m. a.
vond færð. Honum hefir verið lokað
til næstu helgar.
Oíviðrí sunn-
anlands og
vestan
Arctíc s t r a n d a r
HiS versta veður skall á sunn-
an lands og vestan á þriðju-
dagsmorgun árla og hefir mikið
tjón orðið að. Munu þó vart
komnar hingað fréttir af öllu
tjóni, sem varð, því að símabil-
anir urðu mjög víða og hefir
eigi nærri alls staðar verið úr
þeim bætt enn.
Allir fiskibátar voru á sjó
þenna morgun. Komust þeir þó
flestir hjálparlaust að landi, en
mjög mikið tjón varð á veiðar-
færum.
Á ísafjarðardjúpi tók út mann
og drukknaði hann. Eigi er vit-
að, hvað hann hét né hver bát-
urinn var.
Þá var vant vélbátsins „Svan“
frá Grundarfirði. í gær heyrð-
ist annað veifið til hans, en eigi
unnt að greina hvar hann var. í
gærkvöldi barst sú frétt frá
Stykkishólmi, að hann væri
kominn að landi.
Togari kom með „Hall“ frá
Sandgerði til Keflavíkur og
„Sæborg“ aðstoðaði „Hrefnu"
frá Akranesi til Reykjavíkur.
Á Vestfjörðum komust sumir
bátar nauðulega að landi, og
tveim varð að veita aðstoð.
Loks mun „Arctic“ hafa
hlekkzt á í ofviðrinu. Lagði
skipið af stað frá Reykjavík á
mánudag seint, en í fyrrinótt
barst Slysavarnafélaginu skeyti
frá því. Var það þá alldjúpt
undan Sandgerði, að þvi er
virtist, og segl öll rifin. Var
aðstoðar óskað. í gær heyrðist
til þess annað veifið, og í#
gærkvöldi kom skeyti frá skip-
inu þess efnis, að það væri að
reka á land við Garðskaga. En
það er talið, að svo geti eigi
verið. Var bjart öðru hverju
þar syðra í gær og sást vel til
hafs, og var ekkert skip sjáan-
legt. Seint í gær kom loks fregn
um það, að skipið væri strandað
við Melhamar í Miklaholts-
hreppi. Flugvél fór á vettvang
að grennslast eftir horfum um
björgun. Sá flugmaðurinn, að
enn voru menn á þilfari skips-
ins, en taug komin í land og
menn til aðstoðar í landi. — Á
„Arctic“ voru fjórtán menn.
Skömmfun á hjól-
börðum og gúmmí-
slöngum
Viðskiptamálaráðuneytið hef-
ir sett reglugerð um takmörkun
á sölu hjólbarða og gúmmí-
slangna til bifreiða.
Samkvæmt reglugerð þessari
má enginn selja bifreiðagúmmí,
nema skilanefnd bifreiðaeinka-
sölunnar, enda fær enginn keypt
gúmmi, nema samkvæmt leyfi
frá bifreiðaeftirlitsmönnum.
Skammturinn fyrir þetta ár
er í mesta lagi 4 hjólbarðar og
3 slöngur fyrir vörubifreiðar,
sérleyfisbíla og leigubíla, en 2
hjólbarðar og 1 slanga fyrir
einkabíla. Undanþágu má veita
í sérstökum tilfellum’.
í reglugerðinni eru starfs-
reglur eftirlitsmanna, settar í
því skyni að fyrirbyggja svik
af hálfu neytenda. Eftirlits-
mönnum er skylt að neita að
leyfa gúmmíkaup fyrir bifreið-
ar, sem fyrir aldurs sakir telj-
ast svo úr sér gengnar, að þær
fylli ekki settar kröfur um á-
stand bifreiða, nema fullnægj-
andi aðgerð fari fram.
Neytendur skulu skila skila-
«
Innllegar þakkir færl ég hér með
ríkisstjórninni, Alþingi og ölluin
þeim fjölda manna, fjær og nær,
sem heiðruðu minningu jieirra
manna, er fórust með M.s. Þormóði
og sem á svo margvíslegan og Iijart-
næman hátt hafa auðsýnt aðstand-
endnm djúpa hryggð, samúð og
hjálp í sorgiun jieirra.
Gísli Jónsson.
Frændum og vinum tilkynnist, að maðurinn minn,
Páll Lýðsson,
hreppstjóri í Hlíð, andaðist að heimili okkar, mánudaginn
15. marz. — Jarðarförin verður ákveðin síðar.
RAGNHILDUR EINARSDÓTTIR.
Æskulýðshöll.
(Framh. af 1. síðu)
finnanlega aðgang að viðun-
andi húsnæði. Miðstjórn Fram-
sóknarflokksins hefir haft mál-
ið til meðferðar, og að síðustu
hefir fulltrúaráð flokksins hér
í Reykjavik minnt á, að nauð-
syn bæri til að hreyfa málinu
á Alþingi.
Framkvæmd þessa máls er
vandasöm, og verður varla vel
ráðið fram úr málinu nema með
athugun og velvild margra
manna. Þeir, sem beitast fyrir,
að reist yrði hér í bænum æsku-
lýðshöll, ætla, að þar gæti farið
fram margþætt uppeldis- og
menningarstarfsemi. í slíku húsi
þyrftu að vera misstórir sam-
komusalir, kvikmyndasalur, sem
jafnfram mætti nota til fyrir-
lestra, enn fremur íþróttasalir,
vinnustofur fyrir unga menn og
ungar stúlkur og að lokum veit-
ingasalir, þar sem gætt væri
hófsemi og einfaldleika.
Ef byggja ætti í höfuðstaðn-
um stórhýsi í þessu skyni,
mundu ýmis félög í bænum,
bæjarfélagið sjálft og ríkið
verða að leggja fram stofnféð
og hafa hönd í bagga með
rekstrinum. Tillagan um skipun
undirbúningsnefndar er byggð
á því, að hér verði að koma til
víðtækt samstarf allra flokka og
stétta. íþróttafélögin í bænum
mundu njóta mikils góðs af
slíkri stofnun. Þess vegna er
gert ráð fyrir, að þrír valdir
leiðtogar íþróttamálanna eigi
sæti í nefndinni. Fræðslumála-
stjóri og borgarstjóri eru sjálf-
sagðir fulltrúar í þessari nefnd.
Gera má ráð fyrir, að ekki yrði
byggð æskulýðshöll nema með,
verulegu framlagi ríkissjóðs.
Þess vegna verða þingflokkarn-
ir að taka frá byrjun þátt í
undirbúningi og rannsókn máls-
ins.
Ég hygg, að telja megi i tuga-
tali þau íþrótta- og æsku-
mannafélög í Reykjavík, sem
kalla má, að séu í stöðugum
vandræðum með húsnæði fyrir
fundi og samkomur. Mörg af
þessum félögum, t. d. skíðafé-
lögin og ferðafélagið, hafa sýnt
í verki stórmikinn áhuga og
haft forustu um miklvæga
þætti í uppeldismálum bæjar-
ins. Þessum félögum væri stór-
mikill ávinningur að fá, auk
húsakynna sinna uppi í fjöllum,
aðgang að fjölbreyttu og hent-
ugu húsnæði í bænum fyrir
nauðsynlegar samkomur.
Þá má sízt gleyma því, að með
kvikmyndum er hægt að vekja
og fræða unglinga miklu meira
en gert er. Mundu hin ýmsu í-
.þróttafélög notfæra sér kvik-
myndir miklu meira en nú er
gert til eflingar íþróttalífinu, ef
völ væri á hentugum kvik-
myndasal í sambandi við
fundahöld.
Enn er ótalinn sá þáttur, sem
sízt má gleyma, og það eru
vinnustofur fyrir ungar stúlkur
og unglingspilta. Meðan leik-
húsið er að mestu tómt, fengu
ungir piltar í svifflugfélaginu
leyfi til að vinna þar að smíð-
um sínum. Komu þeir þa'ngað í
tugatali og fullnægðu smíða-
þörf sinni og gerðu þar ótrú-
lega fallega og vandaða hluti.
Sama er að segja um ungar
stúlkur, að þær hafa að öllum
jafnaði mikinn áhuga fyrir
margháttuðu námi, sumpart
beinlínis til undirbúnings fyrir
heimilisstörf, sumpart til að
fullnægja listaþrá sinni.
Æskulýðshöll í Reykjavík
gæti orðið stórfelld uppeldis- og
menningarstöð fyrir bæinn. Hún
yrði að opna hlið sín frjáls-
mannlega og þó setja strangar
reglur og fylgja þeim. Þar ætti
ekki að hafa um hönd tóbak né
áfenga drykki. Þar -yrði að vera
strangur agi og fjölbreytt verk-
efni. Þangað ættu ekki aðrir
menn erindi en þeir, sem vildu
vinna og gleðjast án stuðnings
frá eiturlyfjum. Þeir, sem þá
leið vilja fara, hafa mörg úr-
ræði sér til framdráttar. En
æskulýðshöll fyrir unga fólkið
í Reykjavík á að hafa það hlut-
verk að kenna tilvonandi borg-
urum að gegna erfiðum skyld-
um höfuðstaðarbúa á íslandi.“
nefnd bifreiðaeinkasölunnar
hinu ónothæfa gúmmíi um leið
og þeir fá hið nýja afhent.
Skilanefndinni ber að halda
spjaldskrá yfir ökutæki, sem
fengið hafa gúmmí afhent.
Samvinimflokkur-
inn brezki.
(Framh. af 1. slðu)
ir umsjón ríkisins, svo að stjórn-
in hafi fullt vald á fjármála-
stefnunni á hverjum tíma.
Stóriðnaðurinn, (skipabygging-
ar, vélasmíði o. s. frv.) þarf
einnig að vera undir opinberri
umsjón.
Landbúnaðinn ber að styrkja
til að framleiða þær vörur, sem ]
bezt henta þjóðarbúskapnum.
Verzlun með innlendar land-
búnaðarvörur þarf að vera rek-
in á samvinnugrundvelli, þar
sem félög bænda eru einn að-
ilinn, félög neytenda annar að-
ilinn og Samband enskra sam-
vinnufélaga (C.W.S.) þriðji að-
ilinn, en bæði félög bænda og
neytenda þurfa að vera í því.
Verzlun með aðrar lífsnauð-
synjar og iðnaður í sambandi
við hana (kornmyllur, brauð-
gerðir) á að vera í höndum
kaupfélaganna. Sama gildir um
verzlun með fatnað, húsgögn og
aðrar slíkar nauðsynjar og iðn-
að í sambandi við hana (sauma-
stofur, smíðastofur). Það er ör-
uggara fyrir neytendur, að þessi
verzlun og iðnaður sé í hönd-
um samvinnufélaga en fyrir-
tækja, sem eru rekin með
einkahagnað fyrir augum.
Þá er lögð mikil áherzla á
aukna menntun, því að góð al-
þýðum'enning sé hyrningar-
steinn lýðræðisins.
Viðkomandi utanríkismálum
er lýst ánægju yfir samningn-
um við Rússa og aukinni sam-
vinnu við Bandaríkin. Það er
talið leiðinlegt, að för Stafford
Cripps til Indlands skyldi mis-
heppnazt og þess vænzt, að
stjórnin reyni að greiða sem
fyrst úr því máli þannig, að
Indverjar megi vel við una.
/
Frá nyrztu ströndum
(Framh. af 2. slðu)
þessa bók vanta í safn sitt. Þessi
byrjun spáir góðu um fram-
haldið, og væjnti ég þess, að áð-
ur en langir tímar líða fáum
við að sjá aðra bók frá Krist-
jáni.
Björn Guðmundsson
frá Fagradal.
4 víðavangi.
(Framh. af 1. síðu)
SEINHEPPNI?
Hér um árið fékk dagbl. Vís-
ir Guðbrand nokkurn, að við-
urnefni „prófessor" til að skrifa
gagnrýni á dagskrá útvarps-
ins. Þetta gekk vel þangað til
prófessornum varð það á að
skrifa skammir um erindi, sem
ekki hafði verið flutt.
Þá hætti Guðbrandur.
Nú hefir Vísi fengið nýjan
gagnrýnanda. Er þetta í sjálfu
sér lofsvert af blaðinu. En
mörgum þykir það hafa verið
seinheppið, er það valdi til
starfsins Bjarna Lundúnafara,
Skíðamót Islands
(Fra™h. af 3. siðu)
son (íþróttafélag háskólans) á
2 mín. 6,8 sek. Annar varð Júlí-
us B. Magnússon (íþróttaráð
Akureyrar), á 2 mín. 7,9 sek.
Þriðji Jónas Ásgeirsson (Skíða-
borg) á 2 mín. 10,4 sek.
í B-flokki sigraði Haraldur
Pálsson (Skíðafélag Siglufjarö-
ar) á 1 mín. 54,7 sek., og var það
beztur tími í bruni. Annar varð
Ólafur Guðmundsson (íþrótta-
ráð Vestfjarða) á 1 mín. 57,4 sek.
Þriðji Gunnar Karlsson (í-
þróttaráð Akureyrar) á 2 mín.
5.1 sek.
í C-flokki bar sigur úr být-
um Björn Röed (KR.) á 1 mín.
58.1 sek. Annar varð Sigurjón
Sveinsson (Í.H.) á 2 mín. 0,7
sek. Þriðji Sveinbjörn Krist-
jánsson (íþróttaráð Vestfjarða)
á 2 mín. 4,2 sek.
Ástæðan til þess, að B. og C.
flokkar náðu betri tíma í brun-
inu en A-flokkur, er sú, að A-
flokkur rann fyrstur, en síðari
flokkarnir runnu á troðinni
braut.
Verðlaun voru afhent á mánu-
dagskvöld í hófi, er Skíðafélag
Reykjavíkur hélt í Oddfellow-
húsipu.
Merkilegt múl
(Framh. af 1. síðu)
eignar eða umráða fyrir kaup-
staði og kauptún. Alþingi hefir
veitt þeim málum nokkurn
stuðning, m. a. með löggjöf um
jarðakaup ríkisins vegna kaup-
túna og sjávarþorpa, sem sam-
þykkt voru árið 1941. Enn þá
hafa þó litlar framkvæmdir
orðið í þessum efnum, og á nú-
verandi dýrtíð sennilega mikinn
þátt í því.“
Það voru Framsóljnarmenn,
sem áttu aðalþáttinn í lagasetn-
ingu þeirri á þingi 1941, er sagt
er frá í tillögunni. Rannsókn
sú, sem hér er rætt um, er eins-
konar áframhald af þeim lögum.
Það er eðlilegt, að tillaga sem
þessi sé runnin frá Reykvíking-
um. Hér hefir einkabraskið með
lóðirnar verið mest og lóðaokr-
ið líka orðið langsamlegt til-
finnanlegast. Er það vissulega
einn stærsti þáttur þess, að dýr-
tíð hefir jafnan verið meiri í
Reykjavík en annars staðar á
landinu. Ef veruleg bót á að
fást í því máli, þarf að taka
það róttækum tökum. Þá skipt-
ir líka miklu að koma í veg
fyrir, að sams konar víti gerist
annars staðar á landinu.
þann mann, er alveg nýlega hef-
ir gert sig sekan um siðleysi í
eigin útvarpserindi, að dómi
alls almennings. — Bjarni hef-
ir líka dæmt um efni, sem hann
hlustaði ekki á, en taldi lélegan
upptíning úr alfræðiorðabók.
En þetta voru reyndar tónlist-
arformálar eftir Emil Thorodd-
sen. Ferst Bjarna því ekki bet-
ur en búast mátti við.
---- GAMLA BÍÓ---
FÁRV2ÐRIÐ
„The Mortal Storm“
Eftir samnefndri skáld-
sögu Phyllis Bottomés.
MARGARET SULLIVAN,
JAMES STEWART,
FRANK MORGAN,
ROBERT YOUNG.
Sýnd kl. 7 og 9.
Kl. 3i/2—6i/2.
Landamæravörðurinn.
Cowboymynd með
William Boyd.
Börn fá ekki aðgang.
—--.—NÝJA bíó ---
Hetjur
loitsins
(A Yank in the R.A.F.)
TYRONE POWER,
BETTY GRABLE,
JOHN SUTTON. -
Sýnd kl. 3, 5, 7 og 9.
I.EIKFÉLAG REYKJAVÍKUR.
„Fagurt er á fjöllum"
Skopleikur í 3 þáttum, staðfærður af
EMIL THORODDSEN.
Sýning í kvöld kl. 8.
j INNFLUTNINGSSAMBAND
] URSHIÐAFELAGS
hefir fengið einka-umboð á íslandi fyrir nokkrar hinar
ágætustu svissnesku úraverksmiðjur, svo sem:
OMEGA
CORTÉBERT
A S T E R
MARVIN
Glæsilegt úrval armsbandsúra frá flestum þeirra er ný-
komið. Vegna sameiginlegra innkaupa er verðið stórum
lægra en lengi hefir þekkst.
Félagar vorir eru þessir:
í Reykjavík:
I Hafnarfirði:
Á Akureyri:
A Isafirði:
Á Sauðárkrúki:
Árni B. Björnsson
Filippus Bjarnason
Halldór Sigurðsson
Haraldur Hagan
Jóhann Búason
Jóhann Árm. Jónasson
Jón Hermannsson
Magnús Ásmundsson & Co.
Magnús Benjamínsson & Co.
Magnús Sigurjónsson
Sigurður Tómasson
Sigurjón Jónsson
Sigurþór Jónsson
‘Þorkell Sigurðsson
Einar Þórðarson
Kristján Halldórsson
Stefán Thorarensen
Skúli K. Eiríksson
Þórður Jóhannsson
Fr. Michelsen
Fagmennirnir ábyrgjast vandaða vöru.
>
►
►
►
►
►
►
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
>
’-'W'V'V'V'W'ð^
Tílkynníng
frá skríístofu
leigumáladeildar Bandaríkjahersíns.
Randaríkjalieriuu miin hafa fulltrúa í
Hafnarstræti 21, Reykjavík, til aðstoðar
Islendingum í málum sem lúta að leign á
fasteignum til Randaríkjahersins. Kem-
ur ]ietta til framkvæmda mánudaginn 15.
marz 1943, og verður síðan alla virka
daga frá kl. 9 til 16. —
Símanúmerið er 5937.