Tíminn - 21.10.1943, Blaðsíða 2

406
TÍMIM, Fimmtndagiim 21. okt. 1943
102. blatS
^íminn
Finuntudutiur 21. oht.
Hverníg verður fískí-
flótinn endurnýjaður
íslendinga bíða mörg stór
verkefni í stríðslokin. Einna
stærst og mikilvægast þeirra
allra er endurnýjun fiskiflotans.
Það er öllum ljóst, að vel-
gengni sjávarútvegsins nú um
stund er ekki að þakka því, að
þjóðin hafi góðan og fullkominn
skipastól. Þvert á móti eru flest
stærstu skip hennar „gamlir og
úreltir ryðkláfar", ef marka má
lýsingu þeirra, sem kunnugastir
ættu að véra.
. Þetta hefir ekki komið að
sök undanfarið, vegna sam-
dráttar fiskframleiðslunnar hjá
stríðsþjóðunum og þess háa
verðs, sem því er á fiskinum. En
strax og styrjöldinni lýkur,
breytist þetta. Þá hefja stríðs-
þjóðirnar fiskveiðar aftur á
nýjum og fullkomnum skipum.
Framboðið á fiskinum eykst,
verðið lækkar og þeir einir
halda velli, sem geta framleitt
fiskinn með ódýrasta móti.
Hinn gamli, úrelti fiskifloti
íslendinga getur ekki staðizt
þessa samkeppni. Þess vegna
þurfum við ný skip, fullkomnari
skip, bæði smá og stór.
En hvernig getum við endur-
byggt fiskiflotann? Höfum við
bolmagn til þess? Höfum við
framsýni til að gera það á rétt-
an og skipulegan hátt?
Frá flokki stórútgerðarmanna
heyrist það alla jafnan, að það
sé allra meina bót og einhlýtt
úrræði í þessum efnum, að
skattarnir séu lækkaðir og ný-
byggingarsjóðir einstakra fé-
laga auknir á þann hátt. Þá sé
öruggt, að skipin vérði byggð.
En almenningur er vissulega
farinn að bera vafasamt traust
til stórútgerðarmanna. Hann
hefir fengið að sjá misjafnar
fjármálaráðstafanir þeirra.
Hann hefir ekki gleymt því, að
á kreppuárunum dró stærsta
útgerðarfélagið stórfé frá út-
gerðinni' í villubyggingar,
bjánalegt búnaðarfyrirtæki og
allskonar „luxus“. Hann hefir
heldur ekki gleymt því, að þá
fáu mánuði, sem stórútgerðar-
maður var forsætisráðherra,
tvöfaldaðist dýrtíðin og þannig
lögðust álögur á útgerðina, er
rýrðu nýbyggingarsjóði hennar
enn meira en skattarnir. Alþingi
er því tæpast áfellisvert, þótt
það veiti ekki slíkum mönnum
takmarkalitil skatthlunnindi.
Það er þó veigamest í þessu
sambandi, að þótt nýbyggingar-
sjóðir liggi hjá stórútgerðarfé-
lögum, er engin trygging fyr-
ir því, að þeir verði notaðir strax
og stríðinu lýkur. Það er vafa-
samt, að smíði nýrra skipa þyki
arðvænleg þá, og stórgróða-
menn halda jafnan að sér hönd-
um undir slíkum kringumstæð-
um.
Þetta gegnir bersýnilega allt
öðru máli með smáútgerðar-
mennina. Hagur þeirra er miklu
nátengdari því, að útgerðin
stöðvist ekki. Margir þeirra hafa
líka nú þegar ráðist í að endur-
nýja skip sín. Þó hafa þeir sætt
mun verri skattakjörum en stór-
útgerðarmennirnirþar til á sein-
asta þingi, að Framsóknarflokk-
urinn kom fram sömu skatta-
hlunnindum þeim til handa.
Hér í blaðinu var í upphafi
stríðsins borin fram sú tillaga,
er bezt hefði tryggt fjármagn
til endurnýjunar skipastólsins.
Hún var sú, að viss hluti af tekj-
um stórútgerðarinnar yrði lagð-
ur í sameiginlegan nýbygging-
arsjóð fiskiskipa, er styrkti
útgerðarmenn, sjómenn og bæj-
arfélög til skipabygginga eftir
stríðið. Þessu . ráði var ekki
fylgt, en nokkuð gæti það bætt
úr þessari vanrækslu, ef sett
yrði það lagaákvæði, að væru
ekki nýbyggingarsjóðir vissra
útgerðarfyrirtækja notaðir inn-
an tiltekins tíma, skyldu þeir
renna í slíkan almennan ný-
byggingarsjóð.
Það er bezt að gera sér það
strax ljóst, að þótt einkafram-
takið geti átt verulegan þátt í
endurnýjun skipastólsins, er
rangt að setja allt traust á það.
Til þess að tryggja endurnýj-
Sveinb jöru
Högnason
Tillaga Páls Þorsteinssonari
Jesúítaháttur kommúnista
Það var sagt um hina frægu
Jesúítareglu á miðöldunum, að
skýringar þeirra á" orðum ritn-
ingarinnar hafi stundum verið
æði frumlegar og nokkuð fjarri
sannleikanum, og eru mörg
dæmi um það, hin hlægilegustu
fyrir þá, sem hafa heilbrigða
■skynsemi til að bera. Ef þeir
sögðu sjálfir, að þeir hefðu
hugsað annað, en þeir töluðu og
rituðu, þá var það næg afsökun,
því að „tilgangurinn helgaði
meðalið." Það mátti m. ö. o. tala
og rita ósatt til að blekkja aðra,
ef menn hefðu aðeins hugsað
það, sem rétt var og sannleik-
anum samkvæmt.
Einræðisstefnur nútímans
virðast ekki standa' Jesúítum að
baki í þessum efnum. Alkunn
eru ummæli Göbbels, útbreiðslu-
málaráðherra Þýzkalands, þar
sem hánn segir í riti, er út var
gefið fyrir stríð, „að það skipti
engu, hvort sagt er satt eða log-
ið, aðeins hvort það komi að
gagni.“ Og þá er ekki síður
kunnugt, og það hér á landi,
hversu kommúnistum er auðvelt
að skipta um „Iínu“, eftir fyrir-
skipun frá æðri stöðum eftir því,
un skipastólsins nógu fljótt og
skipulega, getur þurft að fara
þá leið, sem Tíminn benti á fyrir
rúmum tuttugu árum síðan, að
bæjar- og sveitarfélögin ráðist
í skipabyggingar, með aðstoð
ríkis og banka, og leigi eða selji
þessi skip síðan samvinnufélög-
um sjómanna.
Það er stór þáttur í þessu
máli, að hinn nýi skipakostur
dreifist jafnt milli útgerðar-
staðanna. Hver bæjarstjórn og
sveitastjórn þarf að vaka yfir
því. Þær þurfa að kynna sér,
hve mörg skip einstakir útgerð-
armenn muni byggja og reynist
það ekki nægilegt, þurfa þær að
gera ráðstafanir til úrbóta.
Ríkið og bankarnir þurfa síðan
að veita slíkri viðleitni góðan
stuðning.
Það mun fara mjög eftir út-
lánastarfsemi bankanna, hvern-
ig lausn þessa máls tekst. Hún
þarf að vera meira samræmd
en nú er. Það er t. d. kunnugt,
að tveir aðalbankarnir hafa á
stríðsárunum fylgt ólíkri
stefnu í útlánastarfsemi.
Bankarnir mega heldur ekki
lána of mikið fé til éinstakra
fyrirtækja.einsog var fyrir stríð.
Endurnýjun skipastólsins
hefir vissulega margar hliðar,
sem þörf er að fara að athuga
nú þegar. Þ. Þ.
hvað gagnlegt er talið í þann og
þann svipinn. T. d. er öllum
kunnugt hér á landi, hversu þeir
hötuðust við hernaðarfram-
kvæmdir Bandamanna, meðan
sáttmálinn milli Stalins og
Hitlers var í gildi, og höfðu
hvers konar áróður í frammi
gegn setuliði þeirra hér. — En
eftir að Hitler réðist á Stalin,
þá heimtuðu kommúnistar virka
þátttöku í styrjöldinni. með
Bandamönnum. ísland átti að
segja Þjóðverjum stríð á hend-
ur. — Minna mátti það ekki
vera. Og nú eru þeir að undir-
búa umskipti, með árásum á
Bandamenn, til að vera við því
búnir, ef Rússar kynnu að bregð-
ast Bandamönnum sínum í
styrjöldinni.—
Hér er aldrei hugsað um, hvað
satt er og rétt á hverjum- tíma,
heldur aðeins um það, hvað
muni gagnlegast í svip, til að ná
þeim tilganéi, sem að er stefnt,
— að veita öllum „blessun“
kommúnismans.
Þessi hugsun Jesúítanna kem-
ur mjög ljóst fram í skýringum
kommúnista á niðurstöðum 6
manna nefndarinnar. — Blað
þeirra birtir nýlega bréf frá
hagstofustjóra, þar sem hann
tekur skýrt fram, að nefndin
hafi ætlast tií, að bændur yrðu
að fá það verð, sem nefndin varð
sammála um fyrir allar afurffir
sínar, bæði þær, sem þeir seldu
frá búunum og notuðu .heima.
— Hitt væri svo þingsins að á-
kveða, hversu það yrði tryggt að
þeir fengju það. — Þetta leggur
svo blaðið út á þann veg, að það
séu staðlausir stafir, að nefndin
hafi komið sér saman um, að
bændur eigi að fá þetta verð
fyrir vörur þær, sem þeir flytja
úr landi! — Fulltrúi kommún-
istanna í nefndinni ritar með
skýringar frá sínu sjónarmiði,
og segir að það sé satt, að nefnd-
in hafi komið sér saman um að
þetta væri framleiðslukostnað-
arverð bændanna, og þetta
verð þyrftu þeir að fá, en það
hafi aldrei verið meiningin að
þeir ættu að fá það. Meiningin
hafi eingöngu verið sú, að
tryggja neytendunum, að þeir
fengju með framleiðslukostnað-
arverði það, sem þeir kynnu að
vilja nota af þessum afurðum
bændanna. — Það átti með öðr-
um orðum að tryggja neytend-
um sitt, en um þörf bændanna
mátti fara sem verkast vildi. —
Nú segir þó í lögum þeim, sem
nefndin starfaði eftir, að verði
nefndin sammála um vísitölu
framfærslukostnaðar landbún-
aðarafurða og hlutfall milli
verðlags á landbúnaðarafurðum
og kaupgjalds stéttarfélaga þá
skal verð á landbúnaðaraf-
urðum ákveðið í samræmi við
það, meðan núverandi ófriðar-
ástand helst.“
Fulltrúi kommúnista segir
hins vegar að starf 6 manna
nefndarinnar, hafi aðeins verið
að finna þetta verð, alveg á
sama hátt og vísitölunefnd
reiknar út dýrtíðarvísitölu
launamanna, — en hún tryggir
engan veginn að launamenn fái
þessa vísitölu greidda. — Jú, það
mun rétt, að vísitölunefnd
tryggir þetta ekki, — en það er
ekki annað vitað fram til þessa,
en að þing og stjórn og atvinnu-
rekendur landsins hafi talið sér
skylt að tryggja launamönnum
þessar greiðslur, — enda myndi
eitthvað heyrast úr þeirri átt,
ef slíkt væri ekki gert. Á sama
hátt var þinginu, og er öllum
hugsandi þingmönnum ljóst,
sem ekki hugsa aðeins eftir
hagkvæmri „línu“ og fyrirskip-
unum í hvert sinn, að ríkinu bar
að tryggja bændum þetta verð
skv. lögum, ef þeir áttu að njóta
sama réttar og aðrir í þjóðfé-
laginu, — annars var það svik
við þau lagafyrirmæli, sem það
hafði samþykkt, ef þetta sam-
komulag næðist. — Hitt er ann-
að mál, að lögin sjálf gera ráð
fyrir, að það sé þingsins og rík-
isstjórnarinnar að ákveða,
hvernig þetta verð til bænda
verði tryggt.
Það mun nokkuð augljóst
mál, að ef ekki væri greiddar
uppbætur á útfluttu afurðirnar,
yrði innanlandsverðið að vera
mun hærra, og verðjafna síðan
af því, og greiða þá um leið stór-
um hærri neytendastyrki en nú
er gert, til að salan yrði eðlileg,
dýrtíðin hækkaði ekki um of og
neytendur fengju afurðirnar
fyrir það verð, sem hæfilegt væri
talið. —
En kommúnistar telja heppi-
legast að ritskýra þetta sitt eig-
ið samkomulag nú á þann
veg, að segja:
Nefndin varð sammála um að
bændur þurfa að fá þetta verð
fyrir allar afurðir sínar, en það
stendur hvergi í þeim fræðum
að þeir eigi að fá það!
Jesúítareglan er þar í fullu
gildi. Þeir skrifuðu undir sam-
komulag um þetta verð til
bændanna, — en þeir hugsuffu
bara með sjálfum sér um leið:
Þeir skulu aldrei fá það!
Samgöngubætur á eyði-
söndum Skaftafellssýslu
Páll Þorsteinsson flytur í sameinuðu þingi svohlj. tillögu til
þingsályktunar um samgöngubætur á eyðisöndumSkaftafellssýslu:
„Alþingi ályktar aff skora á ríkisstjórnina að láta hiff allra
fyrsta fram fara rækliega athugun á því, hvers konar farartæki
muni bezt henta á eyffisöndunum í Skaftafellssýslu og á hvern
hátt sé hagkvæmast aff bæta samgöngurnar þar.“
í greinargerðinni segir:
„Það er nauðsynlegt fyrir
þjóðina alla, að samgöngurnar
í landinu séu greiðar og örugg-
ar, og hverju héraði ómetanleg-
ur hagur. Undanfarið hefir og
verið varið miklu fé til sam-
göngumála, m. a. til þess að
koma akvegasambandi um land-
ið. Margar ár hafa verið brúað-
ar víðs vegar um land og þeim
miklu farartálmum rutt úr vegi
á þann hátt. .
Nokkrar stórár eru þó hér á
landi, sem varla verða yfirunn-
ar með þeim hætti, t. d. Núps-
vötn og Skeiðará á Skeiðarár-
sandi.
Nú er þegar kominn nokkurn
veginn öruggur akvegur frá
Reykjavík austur að Djúpá í
Fljótshverfi, og þess verður að
vænta, að hún verði brúuð inn-
an skamms. Þá lengist akvegur-
inn austur að Núpsvötnum, en
þau ásamt Skeiðará loka leið
venjulegra bifreiða. Svipuðu
máli gegnir um jökulárnar á
Breiðamerkursandi. Hornafjarð-
arfljót, sem klýfur héraðið og
torveldar sérstaklega samgöng-
urnar úr Mýrahreppi við verzl-
unarstaðinn, Höfn í Hornafirði,
og er eitt þeirra stórvatna, sem
erfitt er að brúa.
Þótt flugið sé raunar hin full-
komnasta samgöngubót, sem
væntanlega verður til mikilla
nota þegar á næstu árum og
mun breyta aðstöðu ýmissa
héraða landsins mjög verulega,
leysir það ekki málið að fullu.
þrátt fyrir auknar og bættar
flugsamgöngur, er óhjákvæmi-
legt að gera þjóðbrautina
kringum landið sem allra greið-
færasta.
Ýmsir hafa áður um það rætt
að setja ferjur á vötn þau, sem
hér eru nefnd. En nú hafa kom-
ið til sögunnar ýmis vélknúin
farartæki, sem áður hafa verið
óþekkt, a. m. k. hér á landi, svo
sem beltisbílar og vatnabílar.
Það er kunnugt, að hið erlenda
setulið, sem nú dvelur hér á
landinu, hefir flutt hingað til
lands ýmis konar vélar og farar-
tæki, sem hafa ekki þekkzt hér
áður, og notað þau með góðum
árangri, að því er virðist. Gefur
það góðar vonir um, að með
notkun slíkra nýtízku tækja
muni reynast tiltölulega auð-
velt að yfirstíga miklar torfær-
ur og bæta þannig samgöngurn-
ar á ýmsum stöðum.
Á hinn bóginn vantar enn þá
næga reynslu til að byggja á í
þessu efni. Þess vegna þarf að
fá úr því skorið með athugun-
um og tilraunum, hvað hag-
kvæmast er og öruggast.
Einstakir menn geta þó ekki
lagt í slíkar tilraunir. Hér er um
að ræða einn þátt í samgöngu-
málum landsins, sem ríkið
verður að sjá um, eins og hér
er farið fram á.“
Ályktanír kirkju-
fundaríns
Fyrir nokkru síðan var hald-
inn liér í bænum almennur
kirkjufundur. Sóttu hann á ann-
að nurdrað fulltrúar viða að,
þar af um 30 prestar.
Meðal tillagna, er samþykkt-
ar voru á fundinum,’ má nefna
þessar:
Áskorun um stóraukna krist-
indómsfræðslu í skólurn.
Áskorun um afnám prests-
kosninga og að prestar verði
skipaðir eftir tillögu biskups í
samráði við safnaðarstjórn og
prófast.
Áskorun um endurreisn Skál-
holtsbiskupsstaðar og að Al-
þingi veiti þegar fé til byggingu
veglegrar kirkju á staðnum.
Áskorun um, að komið yrði
upp dvalarheimilum fyrir ungl-
inga, sem lenda í óreglu, og yrðu
slíkar stofnanir reknar í kristi-
legum anda.
Áskorun um, að ráðinn yrði
sérfróður maður til að leiðbeina
um fegrun kirkna og umhverfis
þeirra.
Þá lýsti fundurinn sig ein-
huga fylgjandi því, að byggð
yrði vegleg kirkja á Skólavörðu-
hæð í Reykjavík, er bæri nafn
Hallgríms Péturssonar. Skoraði
fundurinn á alla hlutaðeigandi
aðila að greiða fyrir því máli
eftir föngum.
Ásimmdnr Hclgason frá Bjargi:
Þegar Miaca strandaði
Vorið 1888 var kalt og hart á
Austurlandi. Hafísinn kom um
sumarmál og fór ekki fyrr en
sjö vikur af sumri. Snjór lá all-
djúpur víðast yfir, svo að lítið
sást til jarðar. Var fénaður í
flestum stöðum á gjöf, þar sem
hey var til, en það var of víða
orðið lítið til af því, enda voru
heybirgðir haustið fyrir með
minna móti, því að ís lá við
Austfirði frá því í 12. viku sum-
ars til höfuðdags sumarið 1887.
Kaupstaðirnir voru sama sem
kornvörulausir. Var því ekki
þangað að leita til að fá fóður
fyrir búpening. Þá voru það að-
eins seglskip, sem fluttu vörur
til og frá Austurlandinu, nema
hvað norskir síldarútgerðar-
menn höfðu smá eimskip til
millilandaflutninga við síldar-
veiði sína, líka höfðu sumir
þeirra smá verzlanir.
Þá var brautryðjandinn og
dugnaðarmaðurinn Ottó Wat-
hne, nýbyrjaður að sigla norður
um land að vetrarlagi. Hann
hafði reist tvær verzlanir á
Austfjörðum, aðra á Seyðisfirði,
og var þar verzlunarstjóri Carl
Wathne, hina á Fáskrúðsfirði,
og stýrði henni Friðrik Wathne.
Ottó þurfti því að flytja vörur
til þeirra. Hann hafði þá í förum
— eða átti,— gufuskipið Miaca.
Það var langt, en ekki að sama
skapi breitt, byrðingurinn úr
járni. Talið var, að það gæti
flutt í lest 2500 tunnur síldar.
Þá heyrðist ekki nefnd smá-
lestatala á skipum. Skipstjóri á
Miöcu var Tönnes Wathne, en
sagt var, að Ottó réði öllu, ef
hann var með, þótt aðrir hefðu
ábyrgð á skipinu.
Þetta vor um sumarmál kom
Miaca upp til Fáskrúðsfjarðar,
full af vörum, mest matvöru,
sem átti að fara á ýmsa verzl-
unarstaði, allt norður á Húsavík.
Daglega var þá hæg N. NA-átt,
oft með snjóéljum. Vitað var að
ísinn var kominn allt austur um
Langanes.
Wathne bjóst við, að ísinn
væri ekki svo þéttur í byrjun, að
takast mætti með lagi að smjúga
norður.
Allir á skipinu töldu áreiðan-
legt að komizt yrði fyrirstöðu-
laust til Seyðisfjarðar.
Miðvikudaginn fyrsta í sumri,
sem mun hafa verið 26. apríl,
lagði Miaca út af Fáskrúðsfirði
til norðurfarar, en skipið komst
aldrei lengra norður en móts við
Norðfjörð fyrir ís. Voru þó gerð-
ar margar tilraunir bæði djúpt
og grunnt til að komast áfram,
en allt árangurslaust, því að ís-
inn var svo þéttur, að ekki sást
vök á norðurfalli.* Var skipið
svo að flækjast í ísnum tvær
nætur og dag, en um kl. 10 f. h.
á föstudagsmorguninn var skip-
•
inu hleypt á land með fullri
ferð. Varð um leið ketilspreng-
ing í því. Um þetta kvað einn
hagyrðingur:
Miaca hitti mæðu stand,
minnst þá gekk í haginn.
Keyrði svo í kvalastrand
kongs á bænadaginn.
Þegar skipið kom á land, var
lítið eitt farið að flæða. Varð
því allt erfiðara við að eiga um
björgun á vörunum úr því.
Ottó Wathne fékk þann, sem
þetta ritar, til að vaka á strand-
staðnum ásamt einum skips-
manni íslenzkum, er Guðmund-
ur hét Jónsson, mig minnir ætt-
aður frá Eyjafirði. Hann sagði
mér mjög greinilega, hvernig allt
gekk til á skipinu í ísnum og fer
hér á eftir frásögn hans eftir
því, sem ég bezt man:
„Um miðjan dag á miðvikudag
lögðumst við út af Fáskrúðs-
firði. Var hægur NA-vindur, en
bjart. Þegar við komum móts
við Gerpi, mættum við ísspöng,
sem sýndist bæði þétt og stór
ummáls. Var þá siglt til hafs
og komumst við í auðan sjó eða
vök, sem sýndist ná langt norð-
austur eftir. Við héldum eftir
vökinni og komumst móts við
Norðfjarðarflóa. Þá varð ísbreið-
an svo þétt og stór, að ekki varð
lengra komizt. Þá vildi skip-
stjóri, Tönnes Wathne, snúa við
og freista að komast á suður-
firðina. En Ottó Wathne sagði:
„Nei, við skulum til Seyðisfjarð-
ar á næsta noröurfalli." — Nú
var kominn fimmtudagur. Okk-
ur rak nú með ísnum suður og
inn á Sandvík sunnarlega. Grisj-
aði ísinn á fallaskiptunum, svo
að auð vök sást alla leið að
Barðsneshorni. Var nú eftir
skipan Ottós skipinu haldið í
vökina og farið norður víkina.
Þegar kom að Horni, var ísinn
svo þéttur, að hvergi sást í auð-
an sjó norður undan. Vildi
Tönnes nú halda suður, meðan
ísinn þétti ekki meir, svo að
skipið festist ekki alveg í ísn-
um, en Ottó Wathne var ó-
sveigjanlegur frá sínu fyrra á-
formi. Var svo skipið í ísnum
sunnan við Hornið undir ófær-
um hömrum yfir föstudagsnótt-
ina. Undir morgun tók það lítils-
háttar niðri og kom að því
nokkur leki.
Á skipinu voru sex kvenmenn,
þar á meðal Guðrún, kona Ottós
Wathne. Líka voru nokkrir far-
þegar, bæði íslenzkir og norskir.
Var nú mörgum farið að líða
hálf illa og ekki mikið sofið þá
nótt.
Um kl. 7 á föstudagsmorgun
á flóðinu losnaði skipið, og ísn-
um kippti í sundur suður Sand-
víkina. Var þá sett full ferð á
skipið og því stefnt suður. Átti
að hleypa því á land í Sandvík,
en ísinn sýndist alls staðar svo
þéttur, að ekki virtist viðlit að
brjótast gegn um hann. Var því
haldið áfram fullri ferð. Þegar
kom að Gerpi, var þar samföst
ísspöng, en auð vök suður með
landi að sjá. Nú var því ekki
annað hægt, en hleypa skipinu
á spöngina með fullri ferð og
brjótast gegn. Þetta tókst. Skip-
ið komst gegnum ísspöngina, en
það brotnaði á það svo stórt gat,
að útlit var fyrir, að dælurnar
hefðu ekki við að dæla sjónum
út. Var þá opnuð lest og tveir
200 punda rúgmjölssekkir settir
í gatið. Við það minnkaði lekinn
svo, að dælurnar höfðu við að
mestu.
Líka var unnið að því að láta
vélina kasta út hverju, sem
hendi var næst, til að létta skip-
ið.
Nú var margháttað líf á skip-
inu: kvenfólkið kveinaði, og
margir karlmenn sýndust slegn-
ir. Ottó Wathne með sinni
þrumuraust skipandi fyrir um
allt og öllum. Hann sagði við
Guðrúnu konu sína, þegar hún
og hinar kónurnar komu kvein-
andi af hræðslu, þar sem hann
stóð sem bjargfastur klettur og
skipaði fyrir: „Nú er ekki tími
til að gráta. Farið þið undir þilj-
ur, ef þið eruð hræddar og verið
ekki fyrr hér.“
Þrátt fyrir allar aðgerðir jókst
alltaf sjórinn í skipinu. Vökin
lá opin með Gerpi inn með
Vaðlalandi. Nú kom annar véla-
maðurinn upp og sagði, að svo
mikill sjór væri kominn í véla-
rúmið, að búast mætti við að
ketillinn springi á hverri stundu.
Væri því orðinn fullkomin lífs-
hætta að vera niðri í vélarúm-
inu.
En nú var ekki miskun hjá
Manga. Ottó stappaði fótum nið-
ur í þilfarið og skipaði honum
niður og kynda undir kötlunum
sem unnt væri. Þannig var böðl-
azt áfram, unz skipið rann upp
á klöpp utan við Vaðlahöfn. Var
það allt jafnsnemma, að skipið
rann upp á klöppina og flestir
eða allir duttu á skipinu og ket-
illinn sprakk, enda sögðust véla-