Tíminn - 16.11.1945, Blaðsíða 2

TÍMEYN, föstuclagiim 16. nóv. 1945
87. blað
Föstudagur 13. nóv.
Kosningar í nánd
í janúarmánuði næstkomandi
fara fram hreppsnefndar- og
bæjarstjórnarkosningar í öllum
kauptúnum og kaupstöðum
landsins. Þess sjást líka orðið
ýms merki, einkum hér í Reykja-
vik, að meira en lítill glímu-
skjálfti muni nú kominn í þá
flokka, ,sem eiga fulltrúa í bæj-
arstjórninni.
Það getur líka vissulega ekki
talizt nein furða, þótt þessir
flokkar séu nú farnir að gerast
órólegir. Framkoma þeirra hefir
ekki verið með þeim hætti á
undangengnu kjörtimabili, að
þeir geti vænzt mikillar hrifn-
ingar meðal bæjarbúa, þar sem
flest málefni bæjarins eru í
fyllstu niðurlægingu.Reykvíking
ar, sem búa rétt við hin auðug-
ustu fiskimið, verða að jafnaði
að sætta sig við meira og minna
skemmdan fisk vegna þess, að
bæjarstjórnin hefir ekki haft
manndóm til að koma föstu
skipulagi á þau mál. í stórum
bæjarhlutum eru húsin vatns-
laus mestan hluta sólarhrings-
ins vegna þess, að bæjarstjórn-
in hefir ekki haft framtak til
þess að auka vatnsveituna.
Götulýsingin og gatnagerðin er
hér ófullkomnari en sennilega
í nokkrum öðrum jafnstórum bæ
í heiminum, sem ekki hefir orð-
ið fyrir loftárásum. í engum
kaupstað á landinu er búið eins
illa að húsmæðra- og gagn-
fræðafræðslunni, svo að ekki sé
nú minnst á iðnfræðsluna. Þó
tekur ástandið i húsnæðismál-
unurrt út yfir allt, þar sem þús-
undir bæjarbúa verða að hírast
í hermannaskálum og öðru ó-
fullnægjandi húsnæði.
Sá flokkurinn, sem ber höfuð-
ábyrgð á þessu, er vitanlega
Sjálfstæðisflokkurinn, sem hefir
meiri hluta í bæjarstjórninni.
En Kommúnistaflokkurinn og
Alþýðuflokkurinn bera einnig
drjúgan hluta af ábyrgðinni.
Fulltrúar þeirra hafa ekki hald-
ið uppi neinni framfarabaráttu
í bæjarstjórninni, heldur verið
í hinum mestu kærleikum við
íhaldsmeirihlutann. í næstum
heilt ár var Bjarni Benediktsson
raunverulega borgarstjóri með
stuðningi kommúnista eða með-
an Árni frá Múla sat í bæjar-
stjórninni. Bjarni er líka sá for-
vígismaður Sjálfstæðisflokksins,
sem verið hefir og er í einlæg-
ustu vinfengi við kommúnista,
enda mun nú fullráðið, að hann
og Sigfús Sigurhjartarson verði
borgarstjórar, studdir af íhald-
inu og kommúnistum, ef Sjálf-
stæðisflokkurinn missir meiri
hlutann í bæjarstjórninni. Sam-
vinna þessara flokka um ríkis-
stjórnina mun þá einnig ná til
bæj arstj órnarinnar.
Þetta makk kommúnista við
Bjarna Benediktsson í stað þess-
að halda uppi framfarabaráttu 'i
bæjarstjórninni, sýnir bezt eðli
þeirra og fyrirætlanir. Þeir
hirða ekki um að berjast fyrir
framförum, því þeir vilja ekki
framfarir í borgaralegu þjóð-
félagi. í stað þess leggja þeir
kapp á að teyma talhlýðna fdr-
sprakka borgaralegra flokka á
asnaeyrunum og nota þá til að
koma sér í ýmsar þýðingarmikl-
ar stöður, sem gerir þeim auð-
veldara að grafa stoðirnir und-
an borgaralegu þjóðfélagi.
Þegar flokkarnir, sem eiga
fulltrúa f bæjarstjórninni, líta
yfir liðið kjörtímabil, verður
þeim því ljóst, að saga þeirra er
ófögur. Þess vegna reyna þeir
nú að dylja hana með ýmsu
móti. Borgarstjórinn ekur með
blaðamennina um bæinn til að
sýna þeim viðgerðir á húsum og
sitthvað fleira, en Sigfús Sigur-
hjartarson og Jón Axel Péturs-
son keppast við að flytja um-
bótatillögur í bæjarstjórninni,
sem þeim hefir ekki hugkvæmzt
fyrr en nú, tveimur mánuðum
fyrir bæjarstjórnarkosningar!
Allt þetta mætti vera reykvísk-
um kjósendum sönnun þess, að
núverandi bæjarstjórnarflokk-
um er ekki hægt að treysta og
það þarf ný öfl inn í bæjar-
stjórnina, ef nokkuð á að fást
þar fært til betri vegar.

/1 CííaíaHcfi
Afneitanir kommúnista.
Það er bersýnilegt, að komm-
únistar eru búnir að leggja þá
von á hilluna, að stríðsgengi
Rússa verði þeim til framdrátt-
ar í kosningunum, sem fram
eiga að fara á næsta ári. Yfir-
drottnunarstefna Rússa mætir
nú hvarvetna vaxandi mót-
spyrnu og hið svokallaða „aust-
ræna lýðræði" á víðast litlu fylgi
að fagna. Kommúnistar eru líka
farnir að lýsa því yfir í blaði
sínu, að þeim komi ekki til hug-
ar að innleiða hér „austrænt
lýðræði" og þeir muni algerlega
heyja baráttu sína á grundvelli
vestræns lýðræðis. Enginn þurfi
því að óttast barsmíðar eða bylt-
ingu af þeirra hálfu né skerð-
ingu á ritfrelsi og samtakafrelsi,
þótt þeir ættu eftir að komast
til valda. Þeir séu hinir sönnu
lýðræðismenn í vestrænni merk-
ingu þess orðs.
Þetta er raunar ekki nýtt fyr-
irbrigði .hjá kommúnistum, að
þeir afneiti öllum einræðistil-
hneigingum og þykist hinir
beztu lýðræðismenn fyrir kosn-
ingar. Þeir hafa jafnan gert það
við allar kosningar síðan 1937.
Þessi blekkingariðja hefir gef-
izt þeim furðanlega vel og því
er eðlilegt, að þeir haldi- henni
áfram og það ekki sízt nú, vegna
vaxandi andúðar á hinu aust-
ræna stjórnarfari og yfirgangs-
stefnu Rússa í alþjóðamálum.
Hitt er annað mál, að reynsl-
an frá fyrri kosningum ætti nú
að vera orðin mönnum nægileg
leiðbeining um, að hér er um
ekkert annað en blekkingu að
ræða. Að afloknum kosningum
hafa kommúnistar alltaf reynzt
sömu trúverðugu Rússadindlarn-
ir og byltingamennirnir og áð-
ur og hagað vinnubrögðum sín-
um eftir því. Sú mun einnig
verða reynslan eftir næstu kosn-
ingar.
Vitnisburður Brynjólfs.
Til þess að gera sér glögga
grein fyrir því, hver hin raun-
verulegu áform kommúnista eru,
er bezt að- rifja upp fyrri yfir-
lýsingar þeirra. Sumarið 1932
skrifaði Brynjólfur Bjarnason
grein í Verkalýðsblaðið, þar sem
hann lýsti því, hvernig valda-
töku kommúnista yrði hagað hér
á landi. Frumskilyrðið væri að
hér skapaðizt kreppa og fjár-
hagsöngþveiti, eins og kommún-
istar eru líka að vinna að nú
með stjórnarþátttöku sinni. Síð-
an lýsir Brynjólfur valdatök-
unni á þessa leið:
„Auðvaldskreppan magnast og
versnar. Fyrirtækin stöðvast eitt
af öðru. Atvinnuleysi og neyð vex
meðal alþýðunnar, ... Kommún-
istar reyna að fylkja verkalýðnum
til vægðarlausrar baráttu gegn at-
vinnuieysi og kaupkúgun, reyna
þannig að nota kreppuna tii að
ráða niðurlögum auðvaldsins. Þeim
tekst að fá verkalýðnum samfylkt
til virkrar baráttu. Hvert verkfall-
ið, kröfugangan, deilan, — jafnvel
skærur við lögreglu og verkfalis-
brjóta — her auðmanna — rekur
aðra ... Stéttabaráttan kemst á
sitt hæsta stig, úrslitabaráttuna um
ríkisvaldið. Byltingarhugur verka-
lýðsins magnast, unz hámarki bar-
áttunnar er náð með áhiaupi
verkalýðsins undir forustu Kom-
múnistaflokksins á höfuðvígi auð-
valdsins i Reykjavík og valdanámi
hans ... Að slík tímamót muni
ekki falla saman við venjulegar
kosningar, þingsetu eða þessháttar,
nema fyrir tilviljun eina, mun
flestum Ijóst, —: svo það, sem úr-
slitum ræður, verður meirihluti
handanna — handaflið." <
Þessi lýsing Brynjólfs túlkar
áreiðanlega betur hinar raun-
verulegu fyrirætlanir kommún-
ista en afneitanir Þjóðviljans
nú á „austrænu lýðræ5i“ og
byltingu. Þær eru aðeins fram-
komnar til að grímuklæða hinn
raunverulega ásetning og afla
fylgis meðan verið er með
stjórnarþátttökunni að knýja
fram það fjárhagshrun, sem
Brynjólfur telur ákjósanlegasta
jarðvéginn fyrir byltingu.
„Flokkur nútímans“ ;
og stjórnarþátttakan.
Svo virðist, 'sem ekki er heldur
óeðlilegt, að kommúnistar treysti
|.ekki orðið til fulls afneitunum
'sýnum á byltingu og „austrænu
I lýðræði," enda er þessi plata
Hver verða úrslitin?
Það er fróðlegt fyrir bæj ar-
stjórnarkosningarnar, sem nú
standa fyrir dyrum í Reykjavík,
að athuga seinustu kosningaúr-
slitin þar. Þau eru úrslitin í
þingkosningunum haustið 1942.
Þá fékk Sj álf stæðisf lokkurinn
8292 atkv., Kommúnistaflokkur-
inn 5980 atkv., Alþýðuflokkur-
inn 3303 atkv., Þjóðveldisflokk-
urinn 1284 atkv. og Framsókn-
arflokkrinn 945 atkv. Samkvæmt
þessum úrslitum hefði Sjálf-
stæðisflokkurinn átt að fá 7
bæjarfulltrúa, Kommúnista-
flokkurinn 5, Alþýðuflokkurinn
2 og Þjóðveldismenn einn.
Kjósendur í Reykjavík munu
nú 27—28 þús. Sé reiknað með
kosningaþátttöt.u í meira lagi,
þarf um 1600 atkv. til að fá
bæjarfulltrúa kjörinn. Líklegt
ætti að teljast, ef allstór hluti
Þjóðveldismanna hefir horfið til
3jálfstæðisflokk:sins aftur, að
honum takist að halda 7 full-
trúum. Frá sjónarmiði Alþýðu-
flokksins eru engar líkur til þess,
að hann geti haldið nema 2 full-
trúum, því að til þess að fá b
fulltrúa Tcjörna þarf hann að
bœta við sig um 1500 atkv. Fyrir
þvi eru ekki minnstu líkur.
Kommúnistum mun enn hafa
aukizt fylgi og geta Sjálfstæðis-
menn og Alþýðuflokksmenn
bakkað sér það í sameiningu, því
að þeir hafa haldið á málunum,
eins og kommúnistum hefir ver-
ið æskilegast. Kommúnistar
munu því alltaf halda 5 fulltrú-
um. Hér eru því komnir 14 full-
trúar, 7 hjá Sj álfstæðisflokkn-
um, 5 hjá kommúnistum og 2
hjá Alþýðuflokknum. Spurning-
in verður um það, hvar 15. full-
trúinn lendir. Sennilega verður
hann annað hvort fyrsti maður
hjá Framsóknarflokknum eða
sjötti maður hjá kommúnist-
um.
Til þess að fá fulltrúa kjörinn
þarf Framsóknarflokkurinn að
bæta við sig rúmum 600 atkv.
frá því í þingkosningunum
haustið 1942. Mjög sterkar
líkur ættu að vera fyrir því, að
það takist. Núverandi bæjar-
stjórnarflokkar hafa ekki haldið
þannig á málunum, að mönnum
ætti að þykja vanþörf á því
að fá þangað nýja krafta. Marg-
ir Sjálfstæðismenn og Alþýðu-
flokksmenn munu, ekki heldur
svo hrifnir af kommúnistum,
þótt foringjar þeirra séu það,
að þeir vilji heldur stuðla að því.
að kommúnistar fá 6 fulltrúa en
Framsóknarmenn einn.
Andstæðingarnir t reyna að
breiða það út, að Framsóknar-
menn séu svo skelfdir yfir ó-
sigrinum í bæjarstjórnarkosn-
ingunum seinast, að þeir muni
ekki áræða að taka þátt í þess-
um kosningum! Slíkum þvætt-
ingi þarf vitanlega ekki að svara,
en rétt þykir að benda á í tilefni
af honum, að aðrir flokkar hafa
tapað meiru í Reykjavík en
Framsóknarflokkurinn. — Árið
1937 fengu Sjálfstæðismenn
10.139 atkv. þar, en í seinustu
kosningum 8292 atkv. Þeir höfðu
m. ö. o. tapað þar 1850 atkv. eða
fleirum en Framsóknarmenn
hafa nokkkuru sinni fengið þar!
Enn stórfelldara hefir þó tap
Alþýðuflokksins verið. Þessir
flokkar hefðu vissulega meiri
ástæðu til að missa kjarkinn en
Framsóknarmenn.
f seinustu bæjarstjórnarkosn-
ingum vantaði Framsóknar-
flokkinn ekki nema 65 atkv. til
að koma manni að og fella þar
með einn fulltrúa kommúnista.
Slíkt má ekki gerast aftur.
Framsóknarmenn og allir þeir,
sem ekki vilja efla gengi komm-
únista, verða að vinna að því
eftir megni að slíkt endurtaki
sig ekki. Framsóknarmenn í
Reykjavík munu hefja mark-
vissa baráttu fyrir því, að þeir
eigi fulltrúa í bæjarstjórn
Reykjavíkur eftir næstu kosn-
ingar.
orðin gamalkunn. Nú er því
reynt að tína sitthváð til við-
bótar. Einn daginn fann Þjóð-
viljinn t. d. upp á þvi að kalla
kommúnista „flokk nútímans."
Þetta samrímist þó illa þróun-
inni úti í heiminum, þar sem
kommúnistar eru hvarvetna
meðal minnstu flokkanna í
öllum lýðræðislöndunum, nema
í Frakklandi. Kosningaúrslitin í
Bretlandi, Svíþjóð, Noregi og
Danmörku sýna einnig, að
kommúnistar eru í enn minna
vexti en ætla hefði mát't af upp-
lausn þeirri, sem jafnan fer í
kjölfar stríðsloka. Þjóðviljinn
fann líka að þetta slagorð um
flokk nútímans" myndi ekki fá
góðan hljómgrunn, því að næsta
dag var það orðið höfuð„tromp“
hans, að konimúnistar hefðu
með þátttöku sinni í núv. ríkis-
stjórn afsannað í eitt skipti fyr-
ir öll, að þeir væru óábyrgur
flokkur. Ekki ætti þetta „tromp-
ið“ að lánast betur, því að dómi
allra hugsandi manna sannar
ekkert betur ábyrgðarleysi en
þátttaka í rikisstjórn, sem hefir
fyrir aðalmarkmið að auka stöð-
ugt verðbólguna og vernda milli-
liðaokrið. Slík ' stjórnarstefna
getur ekki leitt til annars en
fjárhagslegs hruns, enda er það
draumur komúnista.
Vel má þó vera að þessi síð-
asta blekking komi kommúnist-
um að nokkru haldi, því að svo
dyggilega vinpa blöð Alþýðu-
flokksins og Sjálfstæðisflokksins
að því að gylla fyrir mönnum
stjórnarstefnuna. Ef nokkuð
getur hjálpað kommúnistum í
kosningabaráttunni verður það
þessi falski áróður í blöðum
Sjálfstæðismanna og Jafnað-
armanna. Það yrði þá ekki í
fyrsta sinn, sem kommúnistar
eiga forkólfum Sjálfstæðis-
flokksins og Alþýðuflokksins
gengi sitt að þakka.
Sjálfshól Emils.
Emil Jónsson samdi nýlega
viðtal við sjálfan sig og birti það
í Alþbl. í viðtalinu hælir Emil
sér af því, að flutt hafi verið á
vegum ráðuneytis hans frv. um
kaup á strandferðaskipum,
landshöfn á Suðurnesjum, raf-
orkumálin og aukið öryggi sjó-
manna. Um öll þessi mál er það
að. segja, að þau voru undirbúin
af nefndum, sem voru til og
höfðu flestar lokið störfum fyrir
ráðherratíð Emils Jónssonar.
Strandferðamálið var undirbúið
af sérstakri nefnd, sem skipuð
var af þinginu 1943, og raforku-
málið af raforkumálanefnd,
(Framhald á 7. síöu)
Erlent yfirlit
Friðarstefna Bandaríkjanna
Truman forseti flutti ræðu i
lok októbermánaðar, þar sem
hann gerði utanríkismálastefnu
Bandaríkjanna að umtalsefni.
Hann minntist þar fyrst á ýms
sérstök vandamál, eins og t. d.
atomsprengjuna, og kvað Breta,
Bandaríkjamenn og Kanada-
menn mundu ræða um það,
hvernig bezt yrði komið fyrir
alþjóðasamvinnu um það mál,
en þó væri óhyggilegt að opin-
bera leyndarmálið um gerð
sprengjunnar að svo stöddu.
Þessar viðræður fara nú fram í
Washington.
Eftir að hafa rætt þannig
nokkuð um einstök mál, dró
forsetinn saman í stuttu máli
þau grundvallaratriði, er hann
taldi marka utanríkismála-
stefnu Bandaríkjanna. Fer það
yfirlit hans hér á eftir:
1. Við óskum ekki eftir nein-
um landvinningum né hlunn-
indum fyrir okkur sjálfa. Við
höfum engin áform, sem fara í
bág við friðsamlegar fyrirætl-
anir annarra ríkja.
2. Það er trú okkar, að allar
þjóðir, sem hafa verið sviptar
frelsi og sjálfsforræði með of-
beldi, öðlist það aftur.
3. Við munum ekki viður-
kenna neinar landaínærabreyt-
ingar, sem snerta vinveittar
þjóSir, nema þær séu samþýkkt-
ar af íbúum þeirra héraða ’eða
landshluta, sem þær ná til.
4. Við álítum, að allar þjóðir,
sem eru hæfar til sjálfstjórnar,
eigi að fá að ráða stjórnarformi
sínu, án íhlutunar frá öðrum.
5. í samvinnu við bandaþjóðir
okkar í styrjöldinni, viljum við
hjálpa þjóðunum, sem biðu ó-
sigur, til að koma á lýðræðis-
legu stjórnarfari, og við viljum
eftir mætti hjálpa til að skapa
heim, þar sem nazismi, fasismi
og hernaðarstefna getur ekki
þrifizt.
6. Við viljum ekki viðurkenna
neina stjórn, sem hefir verið
þvinguð upp á einhverja þjóð af
erlendum stjórnarvöldum. í
vissum tilfellum verður kannske
ekki unnt að koma í veg fyrir,
að slíkum stjórnum sé þvingað
upp á einstakar þjóðir. En
Bandaríkin munu ekki viður-
kenna þær.
7. Við álítum, að allar þjóðir
eigi að hafa fullt frelsi til sigl-
inga um höfin og á fljótum og
skurðum, sem ráða landamerkj-
um. Ennfremur á fljótum og
öðrupa vatnavegum, sem falla
um fleiri en eitt land.
8. Við álitum, að allar þjóðir,
sem eru viðurkenndar af sam-
félagi þjóðanna, eigi að njóta
jafnra réttinda um aðgang að
hráefnum og mörkuðum.
9. Við álítum, að ríkin á vest-
urhelmingi jarðar eigi að vinna
saman að sameiginlegum
vandamálum, án íhlutunar frá
öðrum ríkjum.
10. Við álítum, að fullkomin
efnahagsleg samvinna allra
þjóða, stórra og smárra, sé
eitt grundvallaratriði þess, að
unnt verði að bæta lífskjör
manna í heiminum almennt og
tryggja frelsi, án ótta og skorts.
11. Við munum vinna eftir
mégni að fullu mál- og trúfrelsi
hjá öllum friðelskandi þjóðum
heimsins.
12. Við erum sannfærðir um
að varðveizla friðarins krefst
alþjóðarstofnunar, sem sé skip-
uð öllum friðelskandi þjóðum
heims. Þetta þjóðabandalag
þarf að vera reiðubúið til að
beita valdi, ef það er nauðsyn-
legt til að tryggja friðinn í
heiminum. y
Þetta eru höfuð atriðin í ut-
anríkismálastefnu Bandaríkj -
anna, sagði forsetinn að lok-
um. Við vitum, að hún getur
ekki að öllu leyti komizt í fram-
kvæmd í dag eða á morgun, en
við munum gera okkar ítrasta
til þess, að hún verði veruleiki
fyrr eða síðar. Þann herstyrk,
sem við munum hafa á komandi
árum, höfum við eingörigu til að
vernda heimsfriðinn, því að það
er eina leiðin til að tryggja okk-
ar eigið frelsi.
Yfirleitt virðist þessi stefnu-
yfirlýsing Trumans forseta hafa
mælzt vel fyrir. Þó hefir það
heyrzt frá Rússum, að þeir teldu
sjö af þessum tólf „punktum“
Trumans beinast gegn sér, og
einstaka Bretar hafa talið fjórða
„punktinn" beinast að Indlands-
málunum. Að öðru leyti hefir
þessi yfirlýsing Trumans mælzt
vel fyrir.
Nokkru eft'ir, að Truman flutti
þessa ræðu sína, voru umræður
um utanríkismál í brezka þing-
inu. Churchill flutti þá ræðu,
sem vakið hefir mikla athygli.
Hann lýsti þar hiklaust þeirri
skoðun sinni, að friðurinn i
heiminum væri nú undir því
kominn, að Bandaríkin tækju
að sér forustuna og legðu fram
krafta sína til að vernda hann.
Hann réð einnig til þess, að gerð
kjarnorkusprengjunnar yrði
haldið leyndri áfram.
Yfirleitt virðist nú gæta mjög
þeirrar sömu skoðunar og kom
fram hjá Churchill, að heims-?
(Framhald á 7. síöu)
RADim NAbRANNANNA
í „Útsýn‘„ sem kom út 10. þ. m., er
minnst á bæjarstjórnarkosningarnar,
sem fara fram í vetur. Segir þar m. a.:
„Undanfarið hafa sést þess merki
í dagblöðum bæjarins, að reikn-
ingsskil væru í nánd, reikningsskil
bæjarstjórnarkosninganna, sem
fara fram fjórða hvert ár. Greini-
legur glímuskjálfti er farinn að
koma 1 ljós í skrifum blaðanna og
fulltrúar flokkanna eru farnir að*
hafa óvenju hátt á bæjarstjórnar-
fundum.
Reykvíkingar hafa að vísu séð
nokkur önnur tákn þess, að bæjar-
stjórnarkosningar væru að nálgast,
því að allt í einu hafa þeir orðið
varir við óvenju mikla umhyggju
bæjarstjórnarinnar og borgarstjór-
ans fyrir velferð þeirra. Undan-
farið, þegar dregið hefur að kosn-
ingum, hófu blöð meirihlutans upp
sönginn um hitaveituna, sem bæj-
arbúar ættu í vændum. Nú er hún
komin, að vísu 5—6 sinnum dýrari
en hún hefði þurft að vera, ef ekki
hefði verði lögð á það aðaláhersl-
an að nota hana sem kosninga-
beitu og að rífast um það, hverj-
um það væri að kenna, að hún
kom ekki fyrr. Meiri hlutinn
kenndi minni hlutanum og minni
hlutinn meirihlutanum og 1 hálfan
áratug var þetta sífellda rifrildi um
sökina á drættinum á hitaveitu-
framkvæmdunum eina ánægjan,
sem bæjarbúar höfðu af hitaveit-
unni.
Að þessu sinni hafa stjórnend-
um bæjarins orðið að sýna áhuga
sinn á öðrum sviðum. Talsverður
hluti bæjarins hefir verið meira og
minna vatnslaus allt það tímabil,
sem rifizt hefir verið um hitaveit-
una. Nú hefir verið ákveðið að bæta
úr vatnsskortinum.
Götur bæjarins hafa verið og eru
að vísu enn, verstu umferðargötur,
sem til eru í höfuðborg nokkurs
siðmenningarlands í heiminum.
Síðustu mánuðina hefir verið tek-
inn heilmikill fjörsprettur að laga
göturnar. Borgarbúar hafa að sjálf-
sögðu glaðzt mjög yfir þessu ó-
venjulega framtaki borgarstjórans,
en það hefir um leið minnt þá á,
að bráðiega ættu að fara fram
kosningar. Það hlaut svo sem að
vera eitthvað, sem vakið hafði for-
ráðamenn bæjarins af dvalanum."
Útsýn segir ennfremur:
„En annars virðast Reykvíkingar
láta sér fátt um finnast, þótt blöð
flokkanna í bæjarstjórninni séu
allt í einu farin að ræða bæjar-
málin af miklum áhuga og deili nú
hart hvorir á aðra.
Allir, sem til þekkja, vita, að lítið
er að marka þennan skyndilega
áhuga og þessar ádeilur bæjar-
stjórnarflokkanna hver á annan.
Þeir vita, að dagsdaglega, þegar
kosningar hafa ekki verið í nánd,
er áhuginn ekki nærri því svona
mikill. Og að stefnumunurinn er
ekki nærri eins áberandi og virzt
gæti eftir „kosninga“-stefnuskrán-
um, þegar frá eru talin nokkur mál,
sem eru dregin fram i dagsljósið
einstöku sinnum, en varla virðast
þau tekin alvarlega af flutnings-
mönnunum.
Mörgum, sem fylgzt hafa dálítið
með bæjarmálunum, finnst í raun-
inni einkennilega gott samkomulag
í bæjarstjórninni. Það ætti í sjálfu
sér ekki að vera ástæða til að am-
ast við samkomulagi i þessu landi
sundrungarinnar. En það er ekki
sama, hvaða blær er á samkomu-
laginu. Almenningur orðar þetta
þannig, þegar hann talar um hið
góða samkomulag í bæjarstjórn-
inni: Það er sami rassinn undir
þeim öllum saman.
Þeir virðast í rauninni allir sætta
sig við það, að Reykjavík sé ekki
aðeins sú höfuðborg, heldur yfir-
leitt sú borg á Norðurlöndum — og
• þótt víðar væri leitað — sem verst
er skipulögð og verst er stjórnað
að svo að ségja öllu leyti.
Þetta vita og viðurkenna allir,
sem. einhverntíma hafa komið út
fyrir pollinn og eitthvað séð til
samanburðar. Þetta á jafnt við
lireinlæti, umferð, skipulag, útlits-
fegurð sem.annað. Og ekki er þetta
vegna sparnaðar í mannahaldi eða
öðrum rekstri bæjarins. Öðru nær,
öll óstjórn bæjarins kostar gífur-
" legt fé, sem hefir farið hækkandi
með hverju ári.“
Hér er vissulega ekkert ofmælt um
ástandið í bæjarmálum. Hið góða sam-
komulag milli íhaldsmeirihlutans og
fulltrúa verklýðsflokkanna í bæjar-
stjórninni, nema rétt fyrir kosningar,
gefur líka vel til kynna, að það þarf
ný öfl inn í bæjarstjórnina, ef sama
aðgerðaleysiö á ekki að dfottna þar
áfram.
/