Tíminn - 17.12.1948, Blaðsíða 4

Tíminn - 17.12.1948, Blaðsíða 4
4 TÍMINN, föstudaginn 17. des. 1948. 279. blað Eitt blað' af ísafold ísafold er bezta blað'. Ég les hana jafnan mér til mik- illar uppbyggingar og á- nægju. Hún er bæði sannorð og skemmtileg. Oft er hún iíka meinfyndin, sú gamla. Og þá er nú ekki að tala um málfarið. Ég var rétt að enda við að iesa 49. tbl., frá 16. þ. m. Þar er margt gott. Einna hrifn- astur varð ég þó af þrem rit- smíðum, er fylla samtals 24 dálka. Hin fyrsta er útdrátt- ur úr ræðu, er formaður Sjálfstæðisflokksins hélt á Varðarfundi um miðjan þenna mánuð. Þá er útdrátt- ur úr annarri ræðu, og flutti hana Jóhann Hafstein á sama fundi. Loks er svo 6 dálka samtíningur, og þykist ég þar kenna orðbragð Val- cýs. Það hefir veriö stórkostleg ræða, þessi, sem formaðurinn flutti. Er hvort tveggja, að maðurinn er vitrasti stjórn- málamaður á íslandi, að því er haft er eftir „herra“ Ein- ari Olgeirssyni, enda þarf ekki djúpt að grafa eítir gull inu í þessari ræðu. Það ligg- ur ofan á. Formaðurinn kvaðst „ótt- ast að skelfing verðbölgunn- ar myndi fyrr en varði bitna á þjóðinni". Framsókn átti iíka „öðrum frekar sök á“ henni, segir formaðurinn. Já — grunaði ekki Gvend! — Gangur málsins er þessi: „Baráttan gegn verðbólg- unni . . . er höfuðnauðsyn ís- lenzku þjóðarinnar", segir Morgunbl. 23. jan. 1942. Þrem ur árum seinna, og þó raun- ar fyrr, höfðu „hinir vitru“ óðlast annan og fullkomnari skilning á hlutunum: 19. jan. 1945 stendur skrifað í Morg- unbl.: „Frá striðsbyrjun og fram á þennan dag hefir dýr cíðin beinlínis verið notuð sem miðill til þess að dreifa stríðsgróðanum milli lands- manna“. Þarna kom það! Hvernig í dauðanum gat það líka átt sér stað, að verðbólg- an væri svo viðsjál, úr því að Framsóknarmenn settu það skilyrði fyrir þátttöku í rík- isstjórn 1944, að hamlað yrði gegn henni, — eins *og Mbl. réttilega hefir lýst yfir, að þeir hafi gert? Þeir hefðu þá ekki verið sjálfum sér líkir, ef þeir hefðu ekki reynt að koma í veg fyrir það, sem verða mátti almenningi til góðs. — Enn líða 3 ár. Þá kveður form. Sjálfstæðisfl. upp úr með það, að hann .„óttast að skelfing verðbólg- unnar myndi fyrr en varði * bitna á þjóðinni“. En þá var lika komið upp úr kafinu, að Framsókn átti „öðrum frek- ar sök á“ henni! í stuttu máli: 1942: Verð- bólgan þjóðhættuleg. 1945: Verðbólgan hreinasta hnoss, — enda Framsóknarmenn á móti henni. 1948: Verðbólgan blátt áfram skelfileg, — — enda Framsóknarmönnum að kenna, öðrum fremur. Viil ekki einhver reyna að gera því skóna, hvað íháldið segir eftir næstu 3 ár — 1951? ísafold hefir það eftir for- manninum, að „í vaxandi mæli hafði fjármálaráðherr- ann misst valdið“ á fjármál- unum. Nú lízt mér á! Með fjármálin hafa nú farið um 10 ára skeið' 4 íhaldsmenn, hver á fætur öðrum. Enn er þess að geta, að „traustur efnahagur ríkisins er nú . . . eitt af höfuð stefnumálum Sjálfstæðisflokksins11, eins og ísafold segir og oft hefir raunar áður heyrzt. Og ég sem hélt að íhaldsmenn sætu einir inni með alla fjármála- vizku veraldar! Hvernig má þá vera, að þeir hafi misst tökin á öllu saman? Jú. Rit- stjórinn kemur með skýring- una í þessu sama tbl. Og skýringin er þessi: Sjálfstæð- isflokkurinn hefir „orðið, ef svo mætti að orði komast, að vera allra g-agn“. (Auðkennt hér). — Þetta mundi nú heita að tala af hreinskilni og smekkyísi um sig og sína! „Um skattamálin ræddi Ólafur nokkuð“, — segir ísa- fold — „benti m. a. á hið hróplega óréttlæti, sem nú ríkti“. Og hann var ekki lengi að því, sá stutti, að finna eitt allsherjarráð til að bæta úr öllu óréttlæti í skattamálum. Þessi kína-lífs-elexír skatta- málanna er einfaldlega sá, að tvískatta þær krónur, er bændur og aðrir félags- menn samvinnufélaga kunna að ofborga vöruna, um leið og þeir kaupa hana, en fá svo endurgreiddar við reikn- ingsiok, — þ. e. skattleggja þær sem gróða hjá félaginu fyrst, og síðan hjá félags- mönnum. — Svona einföld og óbrotin og réttlát ráð er hægt að finna, þegar ráðsnjallir menn og sanngjarnir leggja sig alla fram. Formaðurinn var að vonum ánægður yfir því, að „Sjálf- stæðisflokkurinn hefði stað- ist eldraunirnar og væri nú sterkari og fjölmennari en nokkru sinni fyrr. Þetta væri því að þakka, að forusta fiokksins hefði borið gæfu til að miða stefnu flokksins við þarfir og kröfu almennings í landinu(!), án alla sérrétt- inda nokkrum sérstökum stéttum eða mönnum til handa (!), og með hliðsjón af því tvennu, að halda hlífi- skildi yfir þeim, er höllum fæti standa í lífsbarátt- unni (!), en gæta þess jafn- framt að lama sem minnst baráttuhug og framtak ein- stakiingsins“.(!) Spegillinn má svei mér fara að vara sig á formanni Sjálfstæðisílokksins. — En Jóhann Hafstein getur líka þó nokkuð. Hann minn- ist á áburðarverksmiðjuna og lýsir því átakanlega, hversu hrakleg hafi verið framkoma Framsóknarmanna í því máli, þar sem þeir hafi „viljað láta flana út í framkvæmd máls- ins fyrir nokkrum árum síðan“, þ. e. meðan nóg var til af erlendum gjaldeyri — segir síðan: „Sjálfstæðis- menn höfðu forgöngu um það, að málið væri ýtarlega rannsakað og athugað áður en til framkvæmda kæmi, og það má áreiðanlega þakka þeim, að áburöarverksmiðju- málið virðist nú vera á mjög góðum vegi, og möguleiki til þess að koma því í fram- kvæmd í náinni fra:-rtíð, að hér rísi upp áburðarverk- smiðja, er framleitt geti nægj anleg áburðarefni til þess að fullnægja þörf landsmanna, og e.t.v. einnig til útflutn- ings“. Já, — það er sannarlega margt, sem við megum vera Sj álfstæðisflokknum þakklát ir fyrir. Skyldi það t. d. ekki vera einhver munur, að geta nú sett áburðarverksmiðjuna á „óskalistann“ og mega svo biðja Bandaríkin um að gefa okkur aura til að koma henni einhvern tíma upp! Hvað svo sem er margra ára áburðar- svelta og milljónatap fyrir | landbúnaöinn hjá því? Og svo er það Valtýr. Ef , til vill er hann fyndnastur j þeirra allra. Hann segir, að , Framsóknarflokkurinn sé svo | hræddur við Ólaf Thors, ' „. . . að þeir (sic!) eru lík- I astir rammfælnum kerru- hesti, sem fælst hefir og hleypur í fuilkomnum tryll- ingi með aktygi og æki yfir mela og móa“. Ég held, að það geti nú ekki’ verið rétt hjá Valtý, að Ólafur sé þessi glymskratti, eða þá svona ó- frýnilegur ásýndum. En það vita þeir bezt, er með fælna hesta hafa farið, að helzt mega þeir hvorki heyra org og skrölt og hávaða, né held- ur mega þeir sjá óhugnan- lega hluti. Valtýr er hálf-fúll við Ey- stein Jónsson, og segir meöal annars: „Eysteinn Jónsson var einu sinni fjármálaráðherra. Hann á öllum mönnum frekar sök á því, að skattalöggjöf okk- ar er þannig, að enginn at- vinnuvegur getur þrifist í landinu nema að leita allra bragða undan byröum henn- ar. Honum tókst í senn, að rýja skattborgarana inn að skyrtunni, gera mikinn hluta landsmanpa að skattsvikur- um, leggja atvinnulíf lands- manna í rúst, eyða þeim sjóð um ríkisins, sem Jón Þorláks- son hafði safnað, sökkva rík- issjóði í skuldir og að gereyða lánstrausti ríkisins". Tarna var ljóti lesturinn! Valtýr hefir ekki til einskis hlustað á Vishinsky í París á dögunum. — En skrattans ári má nú Eysteinn samt vera sniðugur náungi, að honum skuli t. d. hafa tekizt að gera íhaldsmenn að skattsvikur- um, jafn guðfrugtugar og grandvarar sálir. Það hafði ég þó haldið að væri þyngri þrautin. En nú veit maður þó hverjum það er að kenna, að sumir menn stela undan skatti milljónum króna og fela erlendis. Það er að kenna Eysteini Jónssyni, þeim afleita manni, sem Var fjármálaráðherra hins ís- lenzka ríkis á árunum 1934 —1939! Glúrinn náungi, Valtýr. 21. nóv. 1948. Skagfirðingur. Hér er bréf eitt í léttum tón um alvarlegt mál. Það er víst bezt að lesa það eins og það er, en bréf- ritarinn segir, að það þurfi ekki að 1 snerta sína persónu og vill því ' ekki birta nafn sitt, þó að hann j hafi stundum gert það. Hér er bréfið: „Um varnir landsins og öryggi er margt talað nú á tímum. Stærst ir í þönkum eru þar þeir vinirnir, J. J. og doktor Guðbrandur, því að þeir vilja báðir hafa hér landvarn- arlið og telst Guðbrandi hæfilegt, að það sé rösklega 30 þúsundir manna, miðað við þjóðarstærð. J. J. hefir hinsvegar talað um óselt land og tómar búðir en báðir virð- ast þeir telja að komi til mála, að við höfum líka erlent málalið und- ir okkar stjórn. Heyri ég talað um, að doktorinn muni verða settur yfir flugherinn en J. J. yfir kaf- bátana, en hvorugan þykir rétt að binda við jörðina. Mbl. hefir sagt, að óvinir þess hóti helmingi þjóðarinnar dauða en hinum kvölum. Rök til þessa eru þau, að sr. Sigurbjörn Einars- son sagði, að' annað enn verra gæti hent okkur sem þjóð, en jafnvel stórkostlegt manntjón. Nú veit ég ekki hvort Bjarni Benediktsson er sá herra lífs og dauða þótt gildur maður sé, að hann kunni að á- byrgjast öllum íslenzkum mönnum lífsgrið og lima ef til heimsstyrjald ar kemur, en blað hans segir, að íslendingar kjósi lífið og frelsið'. Kannske Bjarni eigi eitthvað pat- en, sem dugar til að' breiða undir kjarnorkusprengjuna? Það væru fréttir til næsta bæjar. En einn af lesendum Mbl. orti þessar stökur eftir lestur blaðsins. Klerkur boðar kvöl og stríð, Lister-rafstöð 18 kílówatta, notuð, til sölu. Einsfasa, riðstraumur, 220 volt. Mikið af varahlutum fylgir. Nánari upplýsingar í síma 6234. Bergur Jónsson Málaflutningsskrifstofa Laugaveg 65, sími 5833. Heima: Hafnarfirffi, sími 9234 kúgun, ógn og helsi. Annan hlut ég yður býð: Ódauðleika og frelsi. Forðist dauðans fár og neyð frelsisljómann þrífið', Kjósið mig og mina leið. Matinn, gullið, lífið. Þyki þetta iéttúðugt tal hjá mér, vil ég benda á það, að blöðin hafa eytt hinum alvarlega tóni úr um- ræðunum annan slaginn fyrr en þetta kom. ! Mér er sagt, að nú muni hið háa Alþingi afgreið'a fyrir jólin ný lög, sem banna að selja hverskon- ar kjöt til neyzlu innanlands, nema skepnan, sem það er af, hafi verið svipt lífi í löggiltu sláturhúsi. Þetta getur að sönnu orðið nokk- uð mas við kýr, sem menn kynnu að vilja slátra um hæstan vetur í snjóahéruðum landsins, en þó mun sumum sízt þykja betra að mega ekki höggva hana, sem selja skal, heima hjá sér, en verða að reka þá eða flytja í löggilt slátur- hús. í frv. vantar enn ákvæði um það, að ekki megi hafa til mann- eldis kjöt af selum, hvölum og vilt- um fuglum, nema þeir hafi verið af lífaðir í löggiltu sláturhúsi, en heyrt hef ég þvi fleygt, að von sé á þeirri lagfæringu. Sé eitthvað missagt í þessu vænti ég að fá það leiðrétt." j Þetta er víst allt rétt um frv. að því leyti að samkvæmt því á að banna sölu kjöts af sláturfén- aði nema slátrað sé í löggiltu slát- urhúsi, og tekið fram, að sláturfén- aður sé m. a. bæði nautgripir og alifuglar. Hvaða tilögur eru vænt- anlega veit ég hins vegar ekki. Starkaður gamli. Skáldsaga úr lífi sjómanna eftir nýjan höf und: | Breytileg átt eftir Ása í Bæ. Þessi nýja skáldsaga gerist í Vestmannaeyjum á ver- tíðinni, byrjar um leið og vertíðin og endar á loka- daginn. Á vertíðinni hittast í verstöðinni menn og kon- ur af öllum landshornum, fljúgandi fuglar, sem taka lífinu létt og láta hverjum degi nægja sína þjáningu. Sagan er þrungin lífskrafti og skrifuð hröðum penna og sterkum. Stíllinn er litríkur og myndirnar úr slark- fengnu lífi braggabúa fullar af fjöri. Mikið mun verða talað um þsssa skáldsögu, enda er hún nýjung fyrir sakir bersögli sinnar og hugrekkis. Lesið Breytileg átt eftir Ása í Bæ. Og þið munuð ekki sjá eftir því. H ELGAFELL ff I 1 | g :: :: Auglýsingasími Tímans er 2323

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.