Tíminn - 25.02.1949, Page 4

TMINN, föstudaginn 25. febrúar 1949
43. blað
„Að sjálfsögðu tilhæfulaus
ósannindi"
' Morgunblaðið birtir fyrri,
rjmmtudag forustugrein,
sem á að vissu leyti
að vera svar viö því, sem ég .
aafði sagt um afgreiðslu Al-
þingis á þingsályktunartil- í
iögu Sjálfstæðismannanna
nn jeppainnflutninginn. Seg
‘:ir blaðið þar ag ég hafi,
farið með „tilhæfulaus ósann
\ndi“. I
Mér þykir hlýða að gera af
af þessu tilefni nokkra at-
nugun á réttdæmi Morgun-
blaðsins og ályktunum. :
Þau orð mín, sem Mbl. kall
ar „tilhæfulaus ósannindi“
.nunu vera þessi: Umræðun-
rnn „lauk með yfirlýsingu að
alflutningsmanns annarar I
úllögunnar um það, að þetta
i?æri nú raunar markleysa
og yrði innflutningurinn vit
anlega að ráðast eftir gjald
eyrisástæðum og annari
pörf“. j
Nú skal það að vísu játað,
ið sú yfirlýsing, sem hér er
/ikið að, var ekki það allra
- síðasta, sem talað var um
nálið. Það kynni því að mega ;
segja, að umræðunum hefði
íkki lokið með henni og skal
íg fallast á, að þetta mætti
jrða nákvæmar. En um yfir-
éýsinguna er annars þessi
iaga:
Þegar álit allsherjarnefnd
ar var til umræðu, talaði við
skiptamálaráðherra gegn
pví, að Alþingi tæki þannig
iram fyrir hendurnar á fjár-
aagsráði, sem það hefði með
lögum falið að annast inn-
ilutningsmálin. Færði hann
:ök að því, að illt væri að
sjá hvar það næmi staðar,
ef Alþingi gerði jafnan slík-
ar ályktanir um vöruflokka
og tegundir, sem einhverjum
pingmanni þætti æskilegt að
iuka innflutning á, og væri
i engan hátt tryggt, að þar
væri höfð sú yfirsýn sem
aauðsyn krefði. Ráðherrann
jskaði þess að fá að tala við
aefndina, áður en málið yrði
ifgreitt.
Þetta mun hafa verið 21.
;,anúar. Málið kom svo enn
xil umræðu 2. febrúar. Þá
aafði Sigurður Bjarnason orð
ryrir nefndinni og fórust orð
i þessa leið:
„Allsherjarnefnd hefir
aaft fund um málið að nýju
og óskað viðtals við hæst-
/irtan viðskiptamálaráð-
áer-ra. — — —
Nefndin ræddi sem sagt
/ið hæstvirtan ráðherra, og
. varð að ráði, að annaðhvort
rlytti hún breytingartillögu á
þá lund, að því væri skotið
inn, að tala innfluttra jeppa
. bifreiða . skyldi vera sú, sem
cillagan gerir ráð fyrir, ef
gjaldeyrisástæður leyfðu, eða
þá að því væri lýst yfir, þ.ð
aefndin ætlaðist ekki til ann
, ars en að tillagan yrði fram
, kvæmd eftir því, sem gjald-
eyrisgetan leyfði, og varð að
. ráði að koma svo til móts við
hsestvirtan ráðherra, að hæst
virt ríkisstjórn væri ekki
Öundin við meiri innflutning
en gjaldeyrisástæður leyfðu.
Þessu lýsi ég hér með yfir
fyrir hönd nefndarinnar og
vænti þess, að þar með sé
komið til móts við hæstvirt-
Eftir Halldór Kristjánsson.
an ráðherra".
Ég geri nú ráð fyrir því,
að flestir hinir dómbærari
lesendur, greindara og hóf-
sarhara fólkið, muni fallast
á það, sem ég hafði sagt:
„Ályktun Alþingis er fróm
ósk um það, að leyft verði
að flytja inn sem mest af
þessum vörum eftir því, sem
ástæður að öðru leyti leyfa.
Vitanlega eru slíkar ályktan-
ir fullkomin markleysa, því
að engin innflutningsyfir-
völd myndu amast við slík-
um innkaupum, ef þau hefðu
eitthvað aflögu til þeirra“. ‘
Hér var með afgreiðslu Al-
þingis málið lagt í hendur
þeirra, sem höfðu það áður,
og þeim sagt að ráða sjálfir,
en ef þeim finndist að þeir
hefðu einhvern gjaldeyri af-
lögu, svo að þeir þyrftu ekki
að ráðstafa honum öðruvísi,
þá ættu þeir samt að lofa
jeppunum að verða sjö hundr
uð og fimmtíu.
Þessa afgreiðslu kallaði ég
markleysu. Morgunblaðið seg
ir: „Að sjálfsögðu eru þetta
tilhæfulaus ósannindi“.
Hverju skyldi blaðið halda
að þessi tillaga með yfirlýs-
ingu Sigurðar Bj arnasonar
breyti?
Skyldi húri eiga að breyta
skoðun fjárhagsráðs?
Ætli hún hafi snúið séra
Magnúsi?
Mér hefir farið eins og
fleirum, að finnast stundum
fátt'um rökvísí og ályktanir
Gísla Jónssonár. En einn
kemur öðrum meiri. Hér hef
ir Mbl. komizt niður fyrir
Gísla. Hann talaði eftir að
Sigurður Bjarnason hafði
gefið yfirlýsingu sína. Ég veit
ekki hvor þeirra hefir staðið
nær því að túlka stefnu
flokksins. Þeir munu hafa
verið sem næst því, að hafa
hálfan þingflokkinn að baki
sér hvor. En Gísli sagði þetta
meðal annars:
„Nú þykir mér risið á
nefndinni hafa heldur lækk
að eftir að hún hefir rætt
við hæstvirtan viðskiptamála
ráðherra. Nú eru menn beðn
ir að minnast þess þegar at-
kvæði eru greidd um þessa
tillögu, að um hana eigi ekki
að gilda annað eða meira en
það, er hæstvirtur viðskipta
málaráðherra fór fram á,
þegar ég studdi hans mál
hér, sem sé að þetta verði
gert í samræmi við annan
innflutning, það er að segja,
ef gjaldeyrir væri til fyrir
þessu magni.
Það- er látið í hendur hæst
virts viðskiptamálaráðherra
og fjárhagsráðs að fara með
málið eins og þeim aðilum
sýnist sjálfum“. • »
Þarinig var það beinlínis
tekið fram fyrir atkvæða-
greiðsluria. að yfirlýsingin
þýddi þetta, að málið væri
lagt að öllu á vald' fjárhags-
ráðs og ríkisstjórnar. Það
ýar flokksbróðir Sigurðar
Bjarnasonar, sem jók þessu
við til skýringar á afgreiðslu
málsins. Það var Sjálfstæðis
flokkuririri, sem átti þessa
rödd. í»að voru menn hans
sjálfs, sem litu svona á mál-
ið, hvað sem Mbl. er látiö
segja hálfum mánuði seinna.
Ég hef rakið þetta nokkuð
ýtarlega. Mér finnst það
nokkuð atriði fyrir blaðales-
endur, hversu réttorð blöð-
in eru. Þvi má gjarnan þreifa
ögn um máttarviði þá, sem
eiga að bera uppi þjóðmála- |
skoðanir venjulegra Morgun ’
blaðslesenda. Þau sprek eru
næsta hrörleg.
Það er vorkunnarmál, þó
að Sigurður Bjarnason vilji ,
helzt sem minnst úr yfirlýs- |
ingu sinni gera. Hitt dæmi i
ég ekki um, hvort hann hafi |
svo fátt sér til ágætis, aö'
hann verði að tjalda þessari
þingsályktun sem einhverju'
sérstöku aðalsmerki, svo sem
hann virðist vilja reyna.
Sú var tíðin, að Alþingi á
íslandi samdi bænaskrár til
að senda kónginum í Dan-
mörku. Finnst ekki fleirum
en mér, að það sé mark-
leysa þó að Alþingi sendi fjár
hagsráði bænaskrá, þegar sú
orðsending fylgir með, að það
skuli nú samt fara sínu
fram og ekki taka þetta öðru
vísi en bendingu?
Það skal ekki rætt í þessari
grein hvaða ráð Sjálfstæðis
flokkirrinn hafði og hefir
enn til að koma fram sam-
þykktum landsfundar síns
um innflutningsmál. Hann
hefir sýnt alþjóð hve mikils
þingflokkurinn metur það,
sem verið er aö álykta á
slíkum samkomum. Undar-
legast við það allt saman er
þó það, að samþykktir lands
fundarins voru samdar suður
í Reykjavík og engin breyt-
ingartillaga eða sjálfstæð til
laga kom fram frá fundar-
mönnum sjálfum, annað en
sá grautur, sem færður var
upp úr dallinum að sunnan
á diska nefndanna. Það er
því athyglisvert, að tillögurn
ar, sem flokksstjórnin lét
semja, eru aðeins til að
gleðja fundarmennina
nyrðra, en trúnaðarmenn
flokksins í höfuðborginni
fussa og sveia og hafa þær
að engu. Þetta er fróðlegt að
athuga til skilnings á flokks
legum vinnubrögðum, en
annars önnur saga en hér
er rædd.
Sjálfstæðisflokkurinn skipt
ist í tvennt og annar hlutinn
flytur tillöguna um jeppa-
innflutninginn. Mbl. segir,
að þar séu sjálfstæðismenn
að framkvæma „stefnu“
landsfundarins mikla. Hinn
helmingur flokksins er mál-
inu andvígur, en sá hluti
flokksins þykir Mbl. lítillar
frásögu verður. Þetta er þó
ekki nóg. Sá hlutinn, sem
flutti jeppatillöguna, þarf
að draga úr henni. Því segir
Sigurður Bjarnason, að hann
ætlist „ekki til annars, en
að tillagan yrði framkvæmd
eftir því, sem gjaldeyrisgetan
leyfði“. Og þetta áréttar
annar kappi flokksins, með
því að segja berum orðum:
„Það er látið í hendur hæst
virts viðskiptamálaráfðherra
(Framhuld á 6. síðu).
Stefán Hannesson í Litla-
Hvammi sendir hér nokkur orð um
áróðurs áfergju. Hann er einn
þeirra manna, sem lesið hefir blöð-
in heima hjá sér og gefið sér tóm
til að hugsa um. þau:
„Þótt trygging stórveldanna, Rúss
lands, Bretaveldis og Bandaríkj-
anna, á hlutleysi íslands væri gef-
in, væri hún ekki jafnvirði þess
pappírs, sem hún væri skrifuð á,“
ségir Ólafur Thors um áramótin.
En hann virðist fulltreysta Banda-
ríkjunum einum, loforð þeirra um
vernd, í þeim „skelfiiega hildar-
leik,“ sem hann gefur í skyn, að sé
í vændum, loforði, sem fæstir munu
treysta þeim til að halda vel á
friðartíma, hvað þá ef í „voða-
leik“ slægi.
Þessi pólitíska rökfimi er áreiö-
anlega nokkuð stök i sinni röð.
En svo kemur S. Bj. „aftur og
og aftur" með það sem nauðsyn-
legast, er „róleg yfirvegun og skyn-
semi,“ í >þessu máli. Hann talar um
„vikamenn", „óskammfeilnar rót-
lausar blekkingar," „fylgifé komm-
únista“ og jórtrar: „stríð á hendur
180 milljónum," „með öllum þeim
tækjum,“ sem hann hefir til þess.
Minnist á „blygðunarlausar blekk-
inar,“ „nýja lykt“ og „jóðlar."
Þetta er nokkuð gott eftir „rólega
yfirvegun." Og „skynsemin" kemur
eins og bólan í endanum, á þráðar-
leggnum, þar sem hann talar um
þá, sem „hóa mönnum saman á
fundi" og „ginna fólk, sem hefir
enga aðstöðu til þess að dæma
um“, en „hafa látið nota sig sem
verkfæri til þess að ljúga að þjóð-
inni.“ Og — „láta samvizkulausa
loddara espa sig til þess að láta
eins og flón þegar öryggismál þjóð-
arinnar ber á góma.“ Það er mergj-
að þetta. Manni kemur til hugar,
hvort eigi geti farið likt fyrir ein-
hverjum og kerlingunum, sem átu
skítinn úr biskupnum, þeirri smekk
vísari, er sagði: „Matarbragð er nú
að.“ Sennilega ætlast „skynsemin“
til þess.
Þeir þurfa ekki „að láta hugsa
fyrir sig“, sem taka svona á málun
um. Það ásannast, er sagt var við
byrjun aldarinnar um ritstjórana:
„Danskurinn hefir handa þeim“ o.
s. frv.
Það ætti að vera öruggt fylgi hjá
þeim hluta fólksins, sem léttir sér
upp á því að brosa:
„Ég hrifist get af lygalaupum og
lokaráðum utan frá og fyrir heims-
ins hrossakaupum ég húrrað fæ sé
róið á.“
En — þó að þjóðin, fólkið í land-
inu, sauðsvartur almúginn, hafi
áreiðanlega slæma aðstöðu til þess
að átti sig í blindbyl áróðursins á
þessu máli, þá á fjöldinn og fram-
tíð hans mest á hættu og verður
sjálfur að ráða fram úr. Hann er
ekki „fylgifé".
Sæunn gamla skrifar: „Ég á
heima í Reykjavík, en í nótt
dreymdi mig, að ég væri komin
upp í sveit, á æskustöðvar mínar.
Þar hagar svo til, að undir hárri
hæð eru sléttaðar grundir, en £
hlíðinni eru ótal klettasillur, og
mikil náttúrufegurð á sumrum.
Þarna voru, oft haldnar skemmti
samkomur. — Nú þótti mér í svefn
inum við hjónin vera einmitt á
einni slíkri skemmtun, og vorum
á gangi meðfram hlíðinni, en á öll
um sillunum sátu svartir strákar,
á stærð við hrafna, og sungu:
„dýrðin, dýrðin." Þótti mér ég þá
segja: „Hu! Þykjast vera lóur, frið
arfuglar!" Og fór að herma eftir
þeim með háði í röddinni. En þeir
grettu sig, görguðu og gutu augun
um, svo að þau urðu eins bg hvítar
kúlur, en maðurinn minn sagði:
„Blessuð láttu þá eiga sig, þeir
eru svo bezt góðir, að enginn skiptí
sér af þeim.“ En ég hló aö þeim,.
og við það vaknaði ég.
Nú heyri ég sagt, að allir góu-
draumar séu fyrir veðurfari, og
þessi þá einnig, sennilega fyrir út-
synningi og jeljagangi, en mig ugg
ir, að hann hafi aðra þýðingu. Og
nú vildi ég gjarnan heyra álit
þitt, Starkaður, um merkingu
draumsins."
Ekki kann ég drauma að ráða,
og veit ekki hvað þessir kynjafugl-
ar boða, en þó mætti kannske
spyrja nánar um búnað þess-
ara blökkumanna er sönginn.
þreyttu. En nú geta allir, sem heyra
til okkar í baðstofunni reynt affi
ráða þennan draum.
Starkaður gamli.

ktiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiMiiiiiiMiiiiiiiiMiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiHiiiMiiiiiii*
Stúlkur
vantar til ýmissa verka. — Uppl. á skrifstofunni.
Hótel Borg
fiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiimitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiB
Fryst dilkalifur
Kaupið þessa kostafæðu
meðan hún fæst.
í heildsöiu hjá
! FRYSTIHÚSINU HERÐUBREIÐ
Sími 2678