Tíminn - 22.05.1949, Qupperneq 8

ERLEXT YFIMLIT í DAG:
Söguletjt mm'&mál.
E3. árg.
Reykjavík
„'A FÖRMJM VEGI“ t DAG:
Kveðjjuþanhm'.
22. maí 1949.
110. biaar
Háií fimmta illijon iögö tii
la
Fruamvarp Eysteiaas Jónssonar meiuata-
mátilaráðlierra m« þetta arðið að leguaaa.
■Frujmvarp Eysteins Jónssonar menníamálaráðherra um
■ueffferö ölvaöra manna og ðrykkjusjúkra var samþykkt í
:;ti‘í 'deild stuttu fyrir þingslit og þar með afgréitt sem lög
■ rá Alþingi.'
Hér er um að ræða stór-
nerka löggjöf, sem er full-
kcmiri nýjung í áfengismál-
um á íslandi, því að aldrei
yrr hefir verið tekið á þess
'urri málum með slikri alvöru.
Lögboöin læknis-
skoðun.
í fyrstu grein frumvarpsins
, egir svo:
Þá, sem teknir eru höndum
,akir ölvunar og eigi unnt að
sieppa þegar úr haldi, skal lög
i'eglan að fengnu læknisvott-
•rði flytja. í þar til gert s;júkra
iús eða siúkrahúsdeild, ef
íyrir hendi er, en annars í
ænjulegt sjúkrahús, sem hef
,r tök á að veita viðtöku slík
'im sjúklingum.
Nú er ekki völ á sjúkrahúsi
;öa rúmi í sjúkrahúsi í þessu.
ikyni, og skal þá láta hlutað
eigandi sjúklinga sæta lækn
ism'eðferð, eftir þvi sem við
verður" komið.
uæknisramisókn ölvaöra
iianna.
Ólvaða menn, sem sæta
rieðferð samkvæmt ákvæð-
im 1. greinar, skal hafa í
gæzlu, unz af þeim er runnið,
■jg allt að tveimur sólarhring
un til læknisrannsóknar, eft
r 'því sem ástæða þykir til
sáihkvæmt ákvæðum 3. greín
•tr segir í 2. gr.
tæknir, sem stundar öivaða
nénn samkvæmt 1. og< 2.
grein, skal sjá um, að hiut-
.tðeigandi sjúklingum sé lát-
,n i té viðeigandi aðhlynning,
en auk þess gerir hann sér
cár; um aö kynna sér líkam-
.egt og andiegt ásigkomulag
'peirra, svo og allar aðstæður
.neð tillit til drykkj uhneigð-
±r þeirra og drykkj uskapar.
Komist hann að raun um, að
im drykkjusýki eða yfirvof-
andi drykkjusýki sé að ræða,
rilkýnnir hann hlutaðeiganda
.sjálfum, eða aðstandendum
nans, eftir því sem við á, nið
arstöður sínar og er til ráðu-
aeytis um, hvernig við skuli
oregffast.
uæzluvisíarliæli fyrir
Irykkjusjáka menn.
í 8. gr. segir svo um með-.
ferð drykkjusjúkra manna:
Geðveikrahælið á Kleppi
hefir með höndum yfirum-
sjón með gæzlu drykkjusjúkra
mánria .þeim til umönnunar
og; lækningar samkvæmt á-
kvðeðúm laga þessara.
Á kostnað ríkisins skal reisa
o& reka í sambandi við geö-
veikrahælið og í hæfilegri ná-
iægð þess gæzluvistarhæli
fyrir drykkjusjúka menn, er
fyrst og fremst sé miðað viö
þárfir þeirra sjúkliriga, Sem
ætla má,’ að eigi sér sæmileg-
ar batahorfur.
Nú vilja sveitarféiög, eitt
eða fleiri saman, reisa og reka
á sinn kostnaö gæzluvistar-
hæli fyrri drykkjusjúka menn,
er fyrst og fremst sé miöað
við þarfir þeirra sjúklinga,
sem ætla má að þarfnist vist-
ar og umönnunar í slíku hæli
í langan tírna, og fer þá um
þær framkvæmdir og rikis-
sjóðsstyrk til þeirra eftir lög-
um nr. 30 19. júní 1933, um
sjúkrahús o. íl., og síðari
breytingum á þeim lögum.
Eftir athugun sjúklinganna
á geðveikrahælinu á Kleppi,
að svo miklu leyti sem þvi
verður viö komið, skal þeim
ráðstafað í gæzluvist á þerin
hælum, sem fyrir hendi eru,
og skipt á hælin eftir því,
hvers eölis drykkjusýki þeirra
er og hversu þeir eiga saman.
Á sama hátt ráðstafar geð-
veikrahælið sjúklingum þess-
um þeim til viðréttingar. í
gæzluvist á völdum einka-
heimilum, eftir því, sem á
hverjum tíma telst henta.
Lækriar . geðveikrahæiisins
hafa á hendi lækniseftirlit
með sjúklingum, sem ráðstaf-
að hefir veriff í gæzluvist sam-
kvæmt ákvæðum þessárar
greinar. Sérstakt eftirlit skal
haft með aöbúnaöi, atlæti,
líöan og framferði sjúkiinga,
sem ráðstafaö hefir verið í
j gæzluvist á einkaheimilum, og
ræður geöveikrahælið til þess
eftirlitsstarfs ármenn eða ár-
konur eftir þörfum.
í gæzlu samkvæmt 8. gr.
verða teknir:
i 1. Þeir, sem dæmdir eru til
hælisvistar.
2. Þeir, sem sækja sjálfir um
að verða aðnjótandi slíkrar
gæzlu, eða lögráðamaður fyrir
þeirra- hönd, er sjálfir eru ó-
lögráða.
Taka skal fram í umsókn,
hversu lengi umsækjandi
skuldbindi sig til að hlíta
gæzlunni, svo og að hann und-
irgangist að virða í einu og
öllu reglur þær, sem um gæzlu
og gæzluvistir eru settar.
, Ekki má veita vandræða-
mönnum vín.
í 12. gr. segir, að hver sá,
er gefi eða veiti áfengi þeim,
sem vitaniega hafi verið tek-
inn í gæzlu samkvæmt á-
kvæöum laga þessara, eða
aðstoði hann við útvegun á-
fengis, skuli sæta sektum.
Gæzlu vis tars jóður.
Til að standast kostnað af
löggjöf þessari skal leggja ár-
lega 750 þúsund krónur af
gróða Áfengisverzlunar ríkis-
ins árin 1950—1956 í gæzlu-
vistarsjóð, sem fyrst og
frémát verðúr várlð tils' að
réisa effá h’jálpa tií aff reíáa
gæzluvistarhæli.

,>:■■- :■- ■ ■'■; --■ .
Það er nauðsyniegá og- garaan að
vera vel og smekklega klædil á
ferðalögum. Tízkuverzlunin. sem
gert hefir þennan ferðabúning, seg
ir aö hann sé bæði falle.,ur og
hentugur.
Verkfall járnbraut-
arstafsmanna í
Um - 13 þús. járnbraútar-
starfsmenn í Berlin gerðu
verkfall í gær til þess að fá
þeirri kröfu sinni framgengt,
að þeir fái laun sín greidd í
vesturmörkum. Járnbrautar-
starfsmenn þessir.eru á her-
námssvæði Rússa í borginni
og hafa fengið laun sín greidd
hjá þeim í austurmörkum.
Blöð' Rússa í Berlín segja, að
farið verði að greiða launin í
vesturmörkum um næstu
mánaðamót, og ætli Rússar að
afla vesturmarka til þess méð
því að selja alla farmiða með
járnbrautum og bifreiðum
milli Berlír.ar og Vestur-
Þýzkalands fyrir vesturmörk.
Sú ráðstöfun sé þó aðeins til
bráðabirgða, og endanleg
lausn fáist ekki fyrr en samið
hefir verið milli fjórveldanna
um gjaldeyrismálin í heild.
Hernámsyfirvöld vesturveld
anna láta' svo ummælt, að
kröfur verkamanna séu í alla
staði réttmætar og Rússar
geti hæglega leyst verkfallið
hvenær sem þeir vilja.
Fundur norræna
ftmgmannasam-
bandsins
Fundur norræna þing-
mannasambandsins verður
haldinn í Helsingfors um
miðjan júní. í ráði er að fjór-
ir íslenzkir þingmenn sæki
fundinn og eru það þeir Stein
grímur Steinþórson, Barði
•Gúðmúridsson, Gunriar Thor
oddseri og Brynjólfur Bjárná
son. ':c -. ';•' “
Norrænt stúdentamót verð-
ur haldið hér síðari hluta
júnímánaðar
I fyrsta siait síðan 1930 sem slíkt inál pr
lialdið Stér á landi.
Eins og getið hefir verið um áður í blöðum og útvarpi er
ákveðið að halda norrænt stúdentaniót hér á íslandi á sumri
komanda. Það hefir verið venja nú um alllangt skeið að
halda norræn stúdentamót annaðhvert ár í höfuðborg eða
háskólabcrg einhverra Norðurlandanna. Mót þessi eru eink-
um haldin til þess að efla og auka kyrini og ýináttu þjóð-
anna og gefa stúdentum kost á að kynnast .menningu og
þjéðháttum þeirra hverrar um sig.
Hér á íslandi hefir slíkt mót
ekki verið haldið síðan 1930,
en hins vegar hefir íslenzkum
stúdentum verið boðið á mörg
stúdentamót á Norðurlönd-
um.
Nefnd sú, er Stúdentaráð
Háskölans skipaði á síðast-
liðnu hausti til að sjá um mót
ið hér í sumar, hefir nú að
mestu gengið frá dagskrá
mótsins, en þaö á að standa
frá 18.—25. júní, að bðum
dögum meðtöldum.
Auk þessa er áformað að
gefa hinum erlendu ‘ stúdent-
um, samkvæmt ósk þeirra,
kost á að ferðast nokkuð um
landið, bæði fyrir og eftir
mótið.
Samkvæmt tilkynningum,
sem undirbúningsnefndinni
hafa borizt um þátttöku í
mótinu, munu koma hingað
um 100 stúdentar frá öllum
Norðurlöndunum, þar með
taldir fimm Færeyingar, en
flestir munu verða frá Finn-
landi.
Þar sem slíkt mót sem
þetta kemur til með að hafa
allmikinn kostnað 1 för með
sér, hefir orðið að leita til
ýmsra aðila með beiðni um
fjárhagslegan stuðning, þar
á meðal til allmargra ein-
staklinga, og þótt enn hafi
ekki borizt svar frá mörgum,
hefir undirbúingsnefndin á-
kveðið að rðast í að halda
þetta mót nú í trausti þess,
að það eigi þiem skilningi að
mæta hjá öllum þeim, sem
leita þarf til, að ekki þurfi að
óttast, að þetta boð til nor-
rænna stúdenta verði okkur
íslendingum til vansæmdar.
Æskilegt væri, að sem flest
lr íslenzkir stúdentar sæju
sér fært að taka þátt í þessu
móti. Kostnaði öllum verður
stillt í hóf, svo sem frekast er
unnt. Má gera ráð fyrir, að
þátttaka í öllu mótinu, þar
með taldar ferðir allar og
máltíðir að Gullfossi, Laugar-
vatni og Þingvöllum, svo og
þátttaka í kveðjuhófinu að
Hótel Borg, fari ekki fram úr
kr. 400.00 á mann.
Þá er stúdentum heimilt að
taka þátt í einstökum atrið-
um dagskrárinnar. Þátttöku-
gjald að einstökum atrianm
og öllu mótinu verður auglýst
innnan skamms.
Ætlunin er að koma öllum
erlendu stúdentunum til gist
ingar á reykvískum heimilum
og’ heitir' uridirbúriingsnefnd-
Iri á Reykvíkírigá Hil liðsinnis
1 því efni.
Allar upplýsirigar varðandi
málið eru gefnar í skrifstofu
Stúdentaráðs frá,,kl. 4—5 dag
lega fyrst um sinn.
Dagskrá norræna stúd-
entamótsins 1949.
Laugardagur 18. júní:
Mótið heíst með því að
snæddur verður hádegisverð-
ur i Tjarnarcafé. Setningar-
(Framlíald d 7. síðu)
Ciay vel fagnað í
igíon
Kallaður sigur-
vegari ur kalda
stráfSiiiu.
Þegar Clay hershöfðingi
kom til Washington flugleið-
is frá Þýzkalandi, er hann
hafði verið leystur frá störf-
um þar, sem hernámsstjóri
Bandaríkjanna, var honum
dýrlega fagnað. Skotið var 17
f allbyssuskot um honum til
heiðurs og heiðursvörður úr
landher, flugher og flota heils
aði honum. Blöðin fögnuðu
honum líka ákaflega og köll-
uðu hann „sigurvegarann úr
kalda stríðinu“. Þar á eftir
fylgdi hátíðleg móttökuat-
höfn í Hvíta húsinu, þar sem
Truman forseti sæmdi Cley
einni oröunni enn.
Vvj;i mjúlkurstöðin.
(Framhald af 1. siðu).
aka henni í búðirnar, sem
venjulega er snemma morg-
uns daginn eftir og samdæg-
urs síðari hluta dags. Meö-
ferð brúsamjólkurinnar er að
sínu leyti eins, en vitanlega
fer sú mjólk ekki í gegnum
flöskuvélarnar.
Samhliða því, sem áður-
nefndar breytingar hafa ver
ið gerðar á meðferð og út-
' sendingu mjólkurinnar til búö
anna, hefir ferðum bíla
þeirra, sem aka mjólkinni út
um bæinn, verið fjölgað, og
j auk þess hefir hver bíll
minna svæði en áður. Hefir
af þessum sökum bílunum
verið fjölgað og einnig er ver
ið að tjalda yfir bílana til' aö
verja mj ólkina ‘ fýrií sólárhlt
ariúm á leiðihrii í búðirhrií'.