Tíminn - 09.07.1949, Side 5

143. blað.
TÍMINN laugardaginn 9. júlí 1949
5
Ijuutfurdayur 0. júlí
Tvö prósent á
þremur mánuðum
ERLENT YFIRLIT
um og óttinn við kommúnista
Greias air „Informalion^ uííi sti*étSm*mii
g'ejgii SIstiBílítrákjamöiisasiaaa í Msassiamlt o«’
koimuimistaóííaim í ISssiaelaríklsaimiM.
Mbl. er öðru hvoru að
reikna og kemst þá stundum
að hinum furðulegsutu nið- . .. . . , .
Air'stöðum Nýle°-a birti það haíl hjaönaö slSustu manuðma hvers vegna russneskar aroðurs-
forustugrein um styrkleika ! eða sé aS minnsta kosti ky*r- ! stofnanir reyni svo mjög að gera
„ . . . lntovn o' miYvna cmo’lvcf on ó?v_ 1 iiv nlln com ‘RanrloTÍb-iv-*
Enda þótt „kalda stríðið" j Margt hefir veriö um bað rætt,
og fylgi kommúnista og Pram
sóknarmanna í þremur lönd-
um, Englandi, Bandaríkjun-
um og í Suður-Þingeyjar-
látara og minna auglýst en áð- ' lítiö úr öllu sem Bandaríkin
ur, er þó kommúnistagrýlan | snertir. Sú skýring heyrist oft-
enganvegin liðin hjá í Ameríku.1 ast, að Rússar líti upp til tækn-
Blöð og æðstu áróðursstofnan- ! innar í Bandaríkjunum, sem
sýslu! Komst það að þeirriiir Ráðstjórnarríkjanna eru , alltaf hefir verið hin mikla fyr
niðurstöðu, að kommúnistar
myndu mjög eflast, þar sem
Framsóknarmenn
nokkur ítök.
Það er nú svo, þó að reikn-
ingsmennt sé góð, að hægt
er að fá algerlega rangar
hugmyndir með reikningi,
jafnvel þó að rétf sé lagt
saman og dregið frá. Það
þarf líka að taka dæmin með
heldur ekki orðin neitt vinsam- (irmynd þeirra
og þjáist af
gagnvart
legri í tali um Bandaríkin og minnimáttarkennd
'hefðii ^aS’ sem Þeirra er. Ef dæma' Ameríku. Þar verður þá sam-
ætti eftir þeim orðum, sem falla J verkandi ástæða, að hélzt má
í .ræðu og riti í þessum lönd- hvergi viðurkenna, að auðvalds-
um báðum, yrðum við að álíta, I löndin standi i nokkru atriði
að fjandskapur og hatur í milli é framar Ráðstjórnarríkjunum. Ef
þeirra hafi aldrei
magnað sem nú.
verið
Þetta á alveg sérstaklega við
svo; svo er, verður að þegja yfir því,
afsanna það eða þræta fyrir
það. Við þetta bætist, að Rússar
eru nú á því stigi, að þjóðern-
réttri skvnsemd oe setia bau 1 Um Ráðstjórnamkin. Blaða- jgjjennd þeirra magnast mjög.
íétt upp ] maSur viö New York Times, C. L. Hún getur orðið örlagarík i
Það er til dæmis nokkur 1 Sulzbergei aS nafni’ hefir f þessu sambandi.
pao ei ut aæmis nokkui kynnt sér þessi viðhorf nákvæm- j
munur a þvi, þegai meta skal(lega Hann segir svo frá, að i Það er ekki rússneska þjóðin
S 6 ,®jálfstæðisflokksins þessa ^agana séu sýndir í eða Ráðstjórnarríkin beinlínis,
Og a u á togaiaútgerð þjóð- | M0skvu ekki færri en 26 sjón- j sem haft er að bitbeini í Banda-
annnar voit lagða.r eru til(leikir og kvikmyndir. sem hafi i'ríkjunum. £að eru kommúnist-
®rU11 va al ^lrlglæSul °iafs ; sér meiri eða minni áróður gegn 1 arnir heimafyrir, þeir, sem hafa
Ois og ís _a ónssonar J3anciaríkjunum. Þar kemurlsamúð með þeim, og allir, sem
fram mjög furðuleg og einhliða . eru gruhaðir um samúð með
A víðavangi
Alþýðublaðið birtir fyrir
fáum dögum þriggja dálka
forsíðumynd af fimm prúð-
búnum og sællegum mönn-
um. Myndinni fylgir viðía:
við forsætisráðherrann, þac
sem skýrt er frá því, að íimr:
menningar þessir hafi set;
þing aíþjóðlegu vinnumála -
stofnunarinnar í Genf i
kostnað ríkisins. Ef að lík -
um lætur hefir það kostaí
mjög sæmiiegan skilding.
í viðtalinu er forsætisráð-
herrann stórreiður Tímanu
vegna þess, að hann hef r
talið þátttöku fslands í þesr -
ari stofnun gagnlausa og hér
væri því eytt 100—200 þús.
kr. af ríkisfé árlega að é -
þörfu. Forsætisráðherran ;
telur þetta mestu vitleysi;
Hann færir þó ekki minnsí ?
rök fyrir því, að ekki sé hæc
að fá þær upplýsingar, sen
fást við setu á slíku þingi mr
a. m. k. 100-faIt ódýrara mó'i
t. d. með því að fá nokkr?'-
útlendar skýrslur og tímar
um félagsmál. Meðan forsæ'
isráðherrann getur ekki móí -
mælt þessari staðhæfingn
Tímans nema með glamu-
yrðum og gífuryrðum, stená-
Annars vegar eru alltaf frjáls- ' ur hún óhögguð sem áður.
j ar umræður og frjálsar skoðan- Því má bæta við, að í= -
ir, þar sem heilbrigð skynsemi lenzki forsætisráðherraiv:
lætur alltaf til sín heyra öðru mun vera eini forsætisráð -
Vishinsky — snjailasti áróðurs-
maður Rússa.
konar afstöðu. Virðuleg og hóf-
söm blöð eins og New York Tim-
es og Herald Tribune benda á
það í forustugreinum ritstjór-
anna, að það er í sjálfu sér ekki
neitt afbrot að vera kommún-
isti. Um afbrot sé þá fyrst að
ræða, er menn fylgja stjórn-
málastefnu sinni fram með ó-
leyfilegum aðferðum. Það sé
hlutverk löggæzlumanna að
hindra slíkt.
Þetta sýnir vel muninn á
Bandaríkjunum og Rússlandi.
eða skuldaskýrslur þessara
togaraútgerðarmanna.
Þó að Mbl. tali nú fallega
um ákveðna og glundroða-
lausa stefnu Sjálfstæðis-
flokksins, leiðir það hjá sér
að gera grein fyrir ýmsu,
er máli skiptir um þá stefnu.
Var stefna flokksins í ræð-
um Ólafs Thors, þegar hann
kallaði þá, sem dýrtíðina
yku „böðla alþjóðar" og
nefndi ábata þeirra „Júdas-
arpeninga", eða var flokks-
stefnan í hinum ræðunum,
þegar sami maður sagði að
dýrtíðin væri blessun í bú
hverjum manni og styddi að
jöfnum efnahag allra?
mynd af ástandinu vestan hafs. j þeim. Aróðurinn gegn þeim
Þegar sleppt er fáeinum undan- j náði hámarki nýlega, þegar ó-
tekningum, sem lýsa málstað ameríska nefndin stimplaði Ed-
Bandaríkjanna" af mikilli ward G. Robinson, Donny Kaye,
hugprýði, eru blátt áfram allir
Ameríkumenn, eftir lýsingu
þessara verka, illmenni, spilltir
og hraklegir níðingar, munaðar-
seggir eða ofbeldismenn, sem
hugsa um fátt annað en hégóma,
kvenfólk og peninga og eyða
tímanum við undirróður gegn
Rússum.
Annað, sem vekur athygli
Ameríkumanna í Moskvu, er það,
að Rússar hafa tekið upp þann
sið að nota orðið ,,amerískt“
hvoru. Hins vegar eru blöðin,
útvarpið og leikhúsin allt á
einni hendi og því eru engin
takmörk sett þeim fjarstæðum,
sem stjórnarvöldin geta hellt yf-
ir þjóðina. Á öðrum staðnum er
ástæða ti lað halda, að þjóðfé-
lagið nái jafnvæginu á ný og
Frederich March og hóp ann- hjartyeikin liðl sm4m saman frá
Hver var flokksstefnan í: sem hnjóðsyrði. Fyrr á tímum
sambandi viS launahækkun ; voru Ráðstjórnarblöðin vön að
opinberra starfsmanna í vor? | kalla það, sem þeim geðjaðist
Hver var flokksstefnan í ekki að „borgaralegt“ eða , smá-
innflutningsmálum landbún-
aðarins, málskraf Sigurðar
frá Vigur eða úrskurður
þeirra, sem flokkurinn fól
völdin?
borgaralegt“. Nú er hrópað í
tima og ótíma um „ameríska“
sýkingu. „Amerískt“ táknar eitt-
hvað, sem menn eiga að hata
i eða líta niður á. Þetta er því
arra kunnra leikara í kvik-!
myndaheiminum sem kommún-
eftir því sem menn átta sig á,
i aö úlfaldi hefir verið gerður úr
staðar verður numið. Það er
ákveðið ofan frá.
Gagnvart verðlagsbrotum merkilegra, þar sem nærri lá, að
og kjólaverzlun og í fram- : | þessu orði fælist; fremd 0g heið-
kvæmd skömmtunarmála, J ur fyrir faum árum. Þa var i
fara menn að þekkja Þessa Ráðstjornarrikjunum taiað um
glundioðalausu stefnu. |,,amerísk vörugæði“ og „amer-
' .1 . sambandi við fylgi (iskur hraði“ sögðu menn, ef eitt-
kommúnista á Islandi er rétt hvað átti að gerast fljótt. Nú er
að nefna nokkiai tölur. Hlut- ,þetta horfið úr málinu. Framar
fallstala þeirra í nokkrum 1 má ekki neitt gott felast í því,
síðustu alþingiskosningum er
þessi:
1937
Vorið 1942
Haustið 1942
1946
ista eða fylgifiska þeirra. Með ’ mýflugu. A hinum staðnum er
öðrum orðum er nú svo komið, | aldrei hægt að vita hvenær
að árásirnar eru ekki bundnar
við kommúnista eina, heldur
verður fólk með frjálslyndar
skoðanir og vinstrisinnaða
stefnu, almennt fyrir þeim líka.
S.m betur ter. er baS M srelnl- RciddÍr nábÚCHma
legt, að hér eru straumhvörf í j forustugrein Vísis í gær er
vændum. Jíarwardháskólinn Spáð kosningum og er sú á-
hefir lýst því yfir, að hann muni , jyktun m.a. dregin af því að-
framvegis setja akademiskt fulltrúi Alþýðuflokksins í Fjár
frelsi ofar kommúnistahætt- j hagsráði lét bóka það óvænt
unni, og því hafi stjórn skólans á anra seinustu stundu,
ekki hugsað sér að útskúfa ag hann væri fáanlegur til að
dugandi vísindamönnum, af veita fjárfestingarleyfi fyrir
þeim sökum einum, að þeir ættu J fieiri íbúðum í Reykjavík en
ekki samleið með meirihlutanum Sjálfstæöismenn. Vísir segir:
í stjórnmálaskoðunum. Truman
8,5%
sem amerískt er.
hefir líka talað gegn því, sem
hann kallaði „móðursjúka
hræðslu." Hann benti réttilega
á það, að slíkt ætti sér ýms for-
dæmi í sögu Bandaríkjanna og
myndi líka ganga yfir tiltölu-
lega fljótt eins og þau og hverfa.
Auk Harwardháskólans, sem
hefir víðtæk áhrif, og forset-
ans, hafa sum blöðin tekið sams-
18,5%
19,5%
Árið 1937 hafði Sjálfstæð-
isflokkurinn haldið uppi hat-
rammri stjórnarandstöðu
| hluta kjörfylgisins í landinu!
Það er von, að Jón Pálmason
vilji fela Sjálfstæðisflokkn-
um einum stjórnina!
Það er ekki gott að segja,
hvað Mbl. fær út úr þessum
gegn frjálslyndri umbóta-j reikningi, en hann sýnir þó
stjórn í þrjú ár. Vorið 1942 : samt, að það var fyrst eftir
var Sjéilfstæðisflokkurinn , að þeir menn komust í rík-
búinn að vera þátttakandi isstjórn, sem kommúnistum
í stjórn í þrjú ár og fór einn
með vold milli kosninga þá
um sumarið, enda var vöxt-
ur kommúnista öruggur þann
tíma eða 2,3% á
þremur mánuðum.
óx fiskur um hrygg.
Þegar farið er að athuga
einstök kjördæmi mætti ef
til vill hugleiða atkvæðatöl-
rúmum' ur úr Reykjavík. Þar eru
Samkv.! hlutfallstala kommúnista
„Af öllu þessu má clraga þá
ályktun, að deilan um bygg-
ingárframkvæmdirnar í
Reykjavík, — sem Alþý'ðu-
flokkurinn ásakar Sjálfstæð-
isflokkinn um að hafa brugð-
ið fæti fyrir, — sé alger mark-
leysa að öðru leyti en því, að
hér sé um kosningabragð að
ræða, sem á að ánetja ein-
hverjar of auðtrúa og skyn-
semislitlar sálir til fylgis við
Alþýðuflokkinn. Sá flokkur
hóf deilurnar án tilefnis,
nema því aðeins að tilgang-
urinn sé að gera sig hlægileg-
an, sem alltaf getur verið við-
sjárvert, einkum fyrir þá, sem
viija láta taka orð sín alvar-
lega, en aðrir hafa talið
marklitla aðila. Þetta sýnir,
að Alþýðuflokkurinn býst við
kosningum fyrr en varir,
þrátt fyrir friðsamlega við-
leitni fíokksstjórnar og ráð-
herra.“
því þyrfti Sjá,'lfstæðisflokk- ! rétt við 25%. Skyldi Mbl. vilja
urinn ekki að fara með völd kenna ofríki Framsóknar-
einsamall nema í tæpt kjör- J manna í Reykjavík um fylgi
tímabil til þess að tryggja kommúnista þar?
kommúnistum röskan meiri- Þegar rikisvaldið er notað 11942.
til aö hlynna að hagsmunum
fárra stórgróðamanna og
braskara á kostnað fjöldans,
segir það til sín í hugarfari
fólks víðar en í þeim kjör-
dæmum, sem kosið hafa
þingmenn þess flokks, sem
ábyrgur er fyrir þessum ó-
jöfnuði. Þetta ætti jafnvel
Mbl. að skilja, en auðvitað
þykir því hin mesta nauðsyn
að halda allt öðru fram. Þess
vegna er það líka út í bláinn
að vera að nefna Suður-
Þingeyj arsýslu eða Suður-
Múlasýslu sem einstök dæmi, Það br vissulega ekki ólík
heldur verður að taka landið leg tilgáta hjá Vísi, að þetta
í heild. Og þá er gott að hafa hafi átt að vera kosninga-
í huga fylgisaukningu komm bragð- hjá Alþýðuflokknum,
únista milli þingkosninganna j en klaufalegt er það, eins og I arnir annars staðar. Sá flokk
herrann, er hefir haft tími
til að sækja slíkt markleysi?-
þing. Aðrir forsætisráðherrs
munu heldur ekki skrepp-
á slíkar samkomur til þes
að koma kostnaðinum a “
sumarfríum sínum yfir ú
ríkissjóð.
★
Morgunblaðið heldur þv'
fram, að reynslan sýni, a
milliflokkarnir séu alls stað -
ar að þurrka.st út, en þv'
nafni eru yfirleitt þeir flokk-
ar nefndir, sem hvorki ery
sósíalistískir né fulltrúa
brask- og afturhaldsaflann?
til hægri. Meöal þessara
flokka eru t. d. demókrata-
flokkurinn í Bandaríkjunum.
líberali flokkurinn í Kanada
frjálslyndi flokkurinn í Sví -
þjóð o. s. frv. í kosningum
sem nýlega hafa farið fram
í þessum löndum, hafa ein-
mitt þessir flokkar unnið
stærstu sigrana. Frjálslyndi
flokkurinn í Kanada vann t
d. fyrir fáum dögum mesta
kosningasigurinn. sem unn-
izt hefir þar í landi, en íhalds
flokkurinn tapaði að sama
skapi. Sannleiksást Mbl. er
þannig alltaf söm við sig.
★
Það skal enn einu sinni
tekið fram, að það er rangt
að telja Sjálfstæðisflokkinn
venjulegan íhaldsflokk, eins
og þá flokka, er ganga undir
því na,fni á Norðurlön^mn
oir í Bretlandi. Það eru flokk-
ar, sem vilja gætilega fiár-
málastjórn og arðbæran
rekstur framleiðslunnar. —
Siálfstæðisflokkurinn I“fir
sÝnt með 10 ára fjárrr-^a-
stjórn sinni, að hann sk^vtir
ékki neitt um þetta,. Fsnn
er jafnan reiðubúinn th að
fórna hag ríkisins og fram-
leiðslunnar. ef hann r°tur
keypt fyrir hað friðindi
handa stórgróðamönnunum
og bröskurunum. Hann er
hao'sjmunasamtök heirra og
*
hefir því ensdn <>rn'ir sién-
armið en að verzla sem hag-
kvæmast fvrír há. t>n h«*ldur
sitr ekki að n',in-ti "rnndvall-
avstefnu, eins íhaldsflokk
allt er í pottinn búið.
(Framliald á 6. síðu).