Tíminn - 11.10.1952, Qupperneq 3

130. blaff.
TÍMINN, laugardaginn 11. október 1952.
rjinr-Tfrdrr1- *n(*i tí$t i - | - .
Skákmótið í StokkhóimiSéra Eiríkur 1 firíAsson
Eins: i&g,': áðiir hefir verið staðan þannig: Kotov hefir
skýrt frá hér í blaðinu, fer 9Vá vinning (af 11, en hann
fram um þessar mundir mik- hefir setið yfir). Petrosian er
ið skákmót í Stokkhólmi. | með 8 (af 12) Stahlberg og
Keppendur eruj,í21 og kom-1 Taimanov . með 1V2 (af 11), . * . . . „ ....
ast firnrn þeirra efstu í undir Geller 7 (af 10), Szabo 7 (af eyst er ekkl meö ol u
' skaði, þvi að enn er fyllmg
Handritasafnsbyggingin
Handritamálið er enn ekki'an, enski stjórnmálamaður-; orð um frelsi og þjóðerni í
búningskeppni, þar sem teflt'll) og Gligoric með Sl/2 (af
er um réttinn til að skora á 111). Þá koma Barza, Auerback,
heimsmeis^arann Botvinnik.
Sex skákmenn aðrir hafa þeg
aivunáið -sér- rétt til þeirrar
keppni, það eru fimm efstu
menn í síðustu undirbúnings
keppni, Rússarnir Bronstein,
Boleslavsky, Keres og Smyslov
og Argentínumaðurinn Naj-
dorf, auk Reshewsky, USA, en
hann tók ekki þátt í keppn-
inni, en heldur samt rétti sín
um. Bronstein tefldi einvígið
við heimsmeistarann og
skildu þeir jafnir.
Mjög hefir verið erfitt að
fá nákvæmar fréttir af mót-
inu í Stokkhólmi og verður
hér því aðeins stiklað á stóru.
Áður hefir verið skýrt nokk-
uð nákvæmlega frá
Matanovic,
Sanchez mð
Packmap og
tímans naumast komin.
Tvennt veldur því. — Hið
5y2. Eliskases ' fyrra er, að á skilning Dana
með 5, Pilnik og Unzicker með (skortir. En því aðeins verður
4y2, Stoltz og Wade með 4,: þetta mál leyst til frambúð-
Steiner 3Y2, Vaitonis og Golom 1 ar, aö Danir þurfi ekki síður
bek með 2 og Prins með 1
vinning.
Nýlega gerði Belgíumaður-
mn Gaston Reiff tilraun í
París til aö hnekkja heims-
meti Gunder Hágg í rnílu-
hlaupi. Voru nokkrir aðrir góo
ir hlauparar einnig fengnir
fimm ] meg j þetta hlaup. Veður var
fyrstu umferðunum. Um tvær; ekki sem bezt og litlar líkur
næstu umferöir er blaðinu | tii ag heimsmet yrði sett, er
ekki kunnugt um, nema hvað ’
Rússinn Kotov vann í Þeim
-háðum, og Gligoric, Júgó-
%lavíiv van'h Steinr, USA.
I 8. umferð vann Kotov Bret
ann Golombék. Stahlberg,
að fyrirverða sig fyrir af
greiðslu sína á málinu. Það j ?
verður að leysa málið án
allra stóryrða og úlfúðar. Um
það mega ekki veröa flokka-
drættir. — Dönsku þjóðinni
verður að skiljast að í sæmd
þeirra stendur opið skarð og
ófyllt, þar sem eru viðskipti
hennar við íslendinga, og að
bölva bætur geta nú einar
orðið þær, að hún sýndi dreng
skap og höfðingslund í hand-
ritamálinu.
Viöskipti Dana og íslend-
inga eiga sér tæpast nokkra
hliðstæöu í samskiptum
þjóða. íslenzk fornmenning
, var andleg móðir hins bezta
ií danskri endurreisn og ber
Inn, bendir á það t.d. í nýút-; stefnuskrám félagasamtaka
kominni bók, að ítalir hafi; og bregðast svo í verki og er
varið dýrmætu byggingarefni á reynir. Oft kann að vera
sínu, er Bretar og aörir eríitt að eygja markið. Það
höfðu hjálpað þeim um, til kann aö týnast í hugsjónataf.
þess að reisa íburðarmikil inu og öllum fögru orðunun.
kvikmyndahús, meðan ítölsk Ungmennafélögin hafs,
þorp séu enn svo, að þar margt vel gert. Nú á þetta
standi naumast steinn yfir að bætast við: Hver einn og
steini hvaö íbúðarhús fólks-' einasti ungmennafélagi á að
ins snertir. ' | eiga nafn sitt skráð meðal
Við íslendingar þurfum á- þeirra, er byggja musteri ís -
reiðanlega að hyggja vel að lenzks þjóðernis og frelsis,
því, hvernig við byggjum upp' handritahússins. Og ekki at'
eftir síðasta stríð og hve upp eins það: Forgöngumenn fé-
bygging okkar er til viðnáms ] laganna eiga aS standa skii.
geysi enn styrjöld, og sér því 'á framlagi hvers einasta,
miður á klær þeirraf ó- heimilis í þeim byggðarlög-.
freskju. Jum, þar sem aðrir aðilar
Við þurfum að byggja nauð koma vart til greina um fjár-
hlaupið fór fram. Samt sem
áður náðist mjög góður árang
ur, en það, er mest kom á,, * , _ , .
óvart, var það, að Daninn ■Þ°ss að g£eta’ að það eru ekki
synleg hús yfir sjálfa okkur. söfnun, og þeir eiga að skoða
og bústofninn, verksmiðjur það sem sérstaka skyldu sína
og atvinnutæki. En sú bygg-;að gera betur en allir aðrir :
ing, sem þjóðinni yrði var-’ þessu merka máli.
anlegastur gróði að, er handj Mér er tjáð að ungmenna-
ritahúsið. Við eigum aö láta félag Eyrarbakka hafi ti.
það sitja í fyrirrúmi fyrir þessa sýnt máli þessu einni
kvikmyndahúsum og öðrum1 drengilegastan stuðning. Þa£
Gunnar Nielsen sigraði í
hlaupinu, og setti nýtt, danskt
Svíþj., gerði jafntefli við Pack j met) hljóp á 4:04,8 mín., sem
Tnan, Tékkóslóvakíu, og Geller er sjötti bezti árangur, sem
Rússl., við-Auerback, Rússl.,1 náðst hefir í þessari grein.
Szabo, Ungyerjal., við Pilnik,; Reiff varð annar á 4:05,2 og
Argentínu. Auk þess vann (þriðji varð Boysen, Noregi, á
Gligoric Eliskáses, Argentínu. 4:07,2, sem er norskt met.
Tamanov, Rússl., vann Un- j Gunnar sigraði Reiff í feyki
zicher, Þýzkal., og Matanovic, J le'gá hörðum endaspretti.
Júgóslayíu, vann Sanchez, j p>a setti Gunnar danskt
Cojombíu. I met j 1500 m. hlaupi, en tími
I 9. umíe.rö vann Kotov Pil-j var t>ar einnig nákvæmlga
nik. Stáhlberg vann Matano- tekinn. Tími hans var 3:49,8
.,vic?. Pe;trosjap, Rússl., vann rm'n,
Þackman, ög Tamanov vann'
Golombek, Eliskases vann
Prins og Gligoric vann Stoltz
Svíþjóð.
í 10. umferð tapaði Kotov í
fyrsta skiþti stigi, er hann
gerði jáfritéfli við Auerbach.
Geller gerði jafntefli við Pack
man og Unzicker við Eliskases.
í 12. umferð gerði Kotov
jafntefli við Packman, Petro-
sian við Stahíberg í 12 leikj-
um. Tamanov við Wade, Nýja
Sjálandi. Szábo við Mantano
vic og Gligoric við Barza, Ung
verja.landj. Steiner við Auer-
back.
Eftir þésar 12 umferðir er
aðeins Norðmenn, sem
standa í þakkarskuld við okk
ur íslendinga heldur öll Norð
urlönd og þá ekki sízt Danir.
Um það er svo sorgarsaga, að
skemmtihúsum og
menningarstofnunum
leitt.
Við kunnum nöfn
raunar(ber fagurt yitni forvígismönr
yfir-. um þess nú og sannar, ab
j þeir muna stófnanda þess fé-
hinna lags, hinn ágæta æskulýðs-
fornu menningarsetra okk-, leiðtoga og menningarfröm-
ar, en varla hefir sá bær ver
ið á íslandi, að ekki hafi þar
meðan íslenzk menning lagði|verið innt áf höndum lífvæn
fram drjúgan skerf til þess;iegt menningarverk. Viö end
Svíar sigruðu
^orðmerars
Um síðustu helgi fóru fram
þrír landsleikir milli Norð-
manna og Svía í knattspyrnu
og lauk þannig, að Svíar sigr
uðu í öllum leikjunum. í A-
landsleiknum unnu þeir með
2-1, en sá leikur fór fram í|ma geta þess, að Birger Mar
að bjarga Dönum gegnum
örðugleika, er að þeim steðj-
uðu frá ágengum nágrönn-
um og til viðreisnarinnar á
eftir, lögðu þeir nær enga
stund á að styðja aö fram-
förum hér á landi.
f raun réttri er það ekki
aðeins drengskaparbragð af
Dönum að skila okkur hand-
ritunum og sanngirnismál.
Sjálfsvirðing þeirra og mat
á eigin þjóðerni og frelsi ætti
að knýja opnar dyr safna
þeirra. Sænskur biskup hefir
talaö um, að í Skálholti færi
vel á a'ð stæði miðstöð sam-
urbyggjum bæi okkar úr inn
fluttum efnivið.
handritin á að
Húsið yfir
rísa fyrir
býggingin
handritin.
fyrirhugaða yfir
Það á að vera
Saksvig ijæfir
enn iraetin
Norski hlauparinn Öistein
Saksvig, sem í sumar hefir
; sett norskt met á 3000, 5000
og 10000 m., og á sumum þess
um vegalengdum oftar en
einu sinni, endaði keppni sína
í sumar niftð því áð setja nýtt
met í 3000 m. hlaupi á móti ^ metnaðarmál allra Norður-
í Þrándheimi, en hann býr landanna að það musteri rísi
Þar- 'hiö allra fyrsta.
Hljóp Saksvig á 8:20,2 mín.,
sem er mjög góður árangur,
því að aöstæður voru slæmar,
kuldi og regn. Sýnir þessi
árangur bezt, hve afbragðs
hlaupari hann er orðinn,
enda vænta Norðmenn mikils
af honum á næsta sumri.
Sverre Strandli var meðal
keppenda á þessu móti og
náði hann jafnri „seríu“ í
sleggjukastinu, en lengsta
kastið mældist 58,08 m.
1 öðrum greinum náðist
ekki sem beztur árangur, Þó
framlög frá hverju einasta
íslenzku heimili og það á aö
minna á það, sem ekki werð-
ur keypt né flutí inn í land-
ið, heldur verður að endur-
nýjast og eflast eins og áður
fyrr í lágreistu býlunum. —
Þótt ytri hagurinn sé nú
betri, má hann ekki slökkva
þorstann eftir :andlegu lífi
né útiloka þörfina á öflugri
þ j óðarmenningu.
Nú fer fram . söfnun um
land allt til handritahússins.
norrænnar khkjustarfsemi. j Þessum línum er ætlað aö
Musteri norræns anda á' aðjyekja athygli á henni og eink
standa á íslandi, og það yrðijum að hvetja íslenzka ung-
Osló. Staðan i
1-1. B-leikinn'
hálfleik var I steen, sem er . bezti sprett
_ unnu Svíar | hiaUpari Norömanna þótt
með 4-2 o'g'i^leikinn, þar sem j ungur..sé, hljóp 100 m. á 11.0
nokkur
með 6-1.
Einnig var liáður um þessa
helgi lahdsieikur milli Dana
og Finna í Helsingfors. Úrslit-
in kðmu mjög á óvart, því
að 'FiiHiaivunnu með 2-1, en
nokkrp .áður , hafði finnska
landsiiöið, tapað fyrir Svíum
með '8-1 og Norðmönnum með
7-2. . ' ’'Tr
í A-leiknúm ’ milli Norð-
mánna og Svía í Osló voru
rúmlega 30 þús. áhorfendur,
sem er Þö&mesta, sem veriö
: hefir áöéimun knattspyrnu-
'Jcik .í. Noregi UIUIilllIU'O.' ,
ar’ sek. en
var.
mótvindur
Storch: 60,77 ra.
Þjöðverjinn Storch hefir
sett þýzkt met í sleggjukasti
60,77 m., sem er annar bezti
árangur í heimi. Heimsmet
Norðmannsins Strandli er
61,25. Tveir Ungverjar, Czer-
mak og Nemeth, hafa einnig
kastað yfir 60 m. í ár, en
heimsmetiö í greininni var
innan við 60 m. í vor.
Það skal ekki dregið í efa,
að Danir leysi þetta mál
þannig, að norrænn samhug-
ur vaxi og öllum Norðurlanda
þjóðunum renni örar blóð til
sameiginlegrar skyldu á þeim
viðsjártímum, sem nú ganga
yfir heiminn og menningu
hans.
En þótt hér sé í raun réttri
um mál að ræða, sem bezt
færi á, að Danir leystu sem
mest af eigin frumkvæði og
öll Norðurlönd stæðu saman
um, verður okkur íslending-
um að vera það ljóst, að okk-
ur er það þjóðernisleg lífs-
nauðsyn, að okkar hlutur í
þessu máli sé sem stærstur
og mest lifandi.
Kemur þá til þess, að á allt
hið ytra skortir, að við get-
um tekið verðuglega við hand
ritunum, Við ámælum Dön-
um fyrir óvirðulega og örygg
islitla varðveizlu handrit-
anna, en gætum þess ekki,
að engan viðeigandi sama-
stað ættu þau hjá okkur,
kæmi þau í okkar hendur nú
eða bráðlega.
Það er mælt, að eftir eyði-
leggingu stríðsins hafi þjóð-
unum verið mislagðar hend-
ur um uppbygginguna. Bev-
mennafélaga til þess að duga
þessu máli. Einstöku ung-
mennafélag. hefir gengið vel
fram, en þátttakan verður að
vera almennari og ákveönari.
Það þýðir ekki að hafa stór
uð Aðalstein heitinn Sig-
mundsson.
í raun réttri er handrita-
húsið, jafnframt því sem þaS
er vígi þjóðmenning okkar,
minnisvaröi um íslendinga5
sem á liðnum tíma hafa lagt
fram merkan skerf til varð->
veizlu þj óðarinnar, tungu
hennar og mennta. Hveri
ungmennafélag ætti ab
tengja söfnun sína slíkum á-’
gætismönnum síns byggðar-
lags.
Það á að tengja þessu fyr-
irtæki allt hið bezta úr for-
tíðinni og sá verður og and;
hins nýja húss, þótt það s(
að hinu ytra af framtaki okfe;
ar, sem nú viljum • að þvi
vinna. íslenzkur andi prófafo
ur og þrautreyndur á liönum
öldum mun og viðhalda þvi
og ' málstaðnum, sem þab
túlkar og táknar. Vinnum nú
og ávallt í þeim anda og
munum við verða langlífir í
landinu okkar ástkæra. —■
Munum kjörorðið: íslandf.
allt!
Fjölmennt íþrótta-
námskeið á ísafirði
Axel Andrésson sendikenn
ari íþróttasambands íslands
hefir nýlokið námsskeiði hjá
íþjróttabandalagi ísafj arðar.
Þátttakendur voru 112 piltar
og 72 stúlkur.
Á meðan á námskeiðinu
stóð, fóru fram eftirtaldir
leikir:
20— 9. Handknattleikur
telpur 11—14 ára A og B lið.
A liöið vann með 3:1. Vest-
fjarðarmót 4 flokks í knatt-
spyrnu.
Hörður og Vestri: Hörður
vann með 6:0. Vestfjarðar-
mót 3 fl. í knattspyrnu. Jafn
tefli varö eftir fullan leik-
tíma 0:0.
21— 9. Endurtekin leikur 3.
fl. Hörð. og Vest. Vestri vann
meö 4:0. Vestfjarðamót í 2 fl.
knattspyrna.
Hörður—Vestri. Vestri vann
með 4:1.
Seinustu 2 daga námskeiös
ins 27.-28. sept. fóru fram £
íþróttahúsinu sýningar é,
Axelskerfunum.
Báða dagana sýndu 6é
drengir 3—19 ára og 66 telp -
ur 3—14 ára. Áhorfendur
skemmtu sér mikið að horfs’,
á hina ungu drengi og telpur
NámsskeiÖiÖ stóð yfir frá 4
—9 til 28—9 Árangur var á-
gætur.
Prestur kominn
í Hrísey
Frá fréttaritara Tím-
ans í Hrísey.
í síöastliðnum mánuðf.
flutti prestur með fjölskyldi.
sína, séra Fjalar Sigurjóns-
son, út í Hrísey, en hann er
nýskipaöur prestur Hrísey-
inga.
Krísey varð sérstak presta,
kall með prestakallalöggjöf-
inni frá síðasta alþingi, og
hefir ekki verið prestur í Hrís
ey nú um óralangt skeið. Áð'
ur var Hrísey þjónað frá Völl
um í Svarfaöardal,