Tíminn - 09.12.1952, Blaðsíða 5

280.. blað.
TÍMINN, jirjðjndaginn 9. desember 1952.
5.
Þriðjiui. 9. des.
Indversku tillögurn-
ar og friðarvilji
kommúnista
ERLENT YFIRLIT:
Walter Philip Reuther
Vcrðisr Isaim fyrsti verkalýðsleiðtogiim,
er sezt í forsetastól Bamlaríkjaima?
Þarin 4. þessa mánaSar var Wayne-háskólann. Markmið hans
Walter P. Reuther kosinn formað- þá var að gerast lögfræðingur og
ur annars' helzta verkalýðssam- (verða talsmaður hinna vinnandi
bands Bandaríkjanna — ClO-sam- stétta á þann hátt.
bandsins. Pyrrv. formaður þess, I Árið 1933 gerðist atburður, sem
Philip Murráy, lézt skömmu eftir gerbreytti ákvörðun hans. Hann
íorsetakjörið í Bandaríkjunum og' var þá rekinn úr Pordverksmiðj-
Samkvæmt Þj Óðvilj anum hafa staðið yfir nokkur átök um ' unni vegna þátttöku sinnar í verka
héldu kommúnistar einn af ' eftirmann hans. Almennt var við- ; lýðshreyfingunni. Hann og bróðir
hinum venjulegu „friöar-J urkennt, að Reuther væri gáfað- | hans ákváðu þá að fara til Evrópu
fundur“ sínum í Stjörnubíó' asti og mikilhæfasti leiðtoginn, er , og kynna sér verkalýðshreyfing-
á sunnudaginn var. Fundur ! samtökin hefðu á að skipa, en una þar. Þeir voru þar í tvö ár, þar 1
þessj var &m a haldinn í ýmsir eltiri mannanna biettu sér af 18 mánuði í Sovétríkjunum, en ! Walter Reuther.
heim titoarre-i' nið nnrtirhiin 1 þó á móti honum’ Þar sem hann Þar feneu Þeir að ™nna fyrir sér. I
hátttfikii 1 einhverri m-,rri,gæti reynzt of djarfur °S stór- ! Þegar þeir komu þangað, höfðu ar> að bilaiðnaðarmenn ta, yíir-
^ t> ' " ^, huga. Leikar fóru þó þannig á þeir glæstar hugmyndir um þetta ieitt betur launaðir en flestir verka
jiioaiiao^teinu, sem Kussar,þjngi sambandsins, er haldið var nýja verkalýðsríki, enda voru þeir menn aðrir. En jafnframt kaup-
eru nú að undirbúa í Vínar-jí Atlantic City eftir mánaðamót- | báðir sósíalistar. Hins vegar fóru gjaldsbaráttunni hefir hann iátið
borg. Slíkar friðarráöstefnur in, að Reuther bar sigur úr býtum. | þeir þaðan algerlega vonsviknir og sjg mörg önnur mál varða. Hann
eru nú næstum því haldnarjbað virðast augljós merki þess, að siðan hefir Reuther jafnan verið hgfir komið á allfullkomnu trygg-
mánaðarlega hér Og þar í ver bandaríska verkalýðshreyfingin : einn harðskeyttasti andstæðingur ingakerfi fyrir meðlimi samtak-
öldinili. Nýiega eru t. d. Þor- í muni a komandi árum iáta miklu kommúnista vestan hafs. anna. Samtökin starfrækja m. a.
bergur og nokkrir fleiri
komnir heim af friðarráð-
fleiri viðfangsefni tii sin taka en
kaupgjaldsmálin ein. Sigur Reuth-
ers er sigur íramsæknu aflanna í
stefnu, sern haldiii var aust- verkalýðshreyfingunni.
ur í Peking, en áður en þeir
fóru, var Kristinn Andrésson
Reuther nýtur svo mikillar við-
urkenningar, að margir Banda-
Tvö banatilræði.
útvarpsstöðvar, skóla og grænmet-
is- og nýlenduvöruverzlanir. Það
nýkominn heim af friðarráð- ríkjamenn tala um hann sem for-
Stefnu í Austur-Berlín. Þann setaefni. Ýmsír telja líka að Reuth
íg mætti halda áfram að er iáti si® dreyma stóra drauma. J sem til var, var að verulegu leyti stjóra General Motors, sem verður
telja upp frÍðarráðstefnurn Sagt er’ að e-it:t sinn hafi Murray | 1 höndum kommúnista. Reuther landvarnaráðherra í ráðuneyti Eis-
ar“ oe utanstpfrmr íslpnvkro i veri® sPurðllr um Það, hvort Reuth gekk að þessu starfi með miklum J enhowers. í samningi þessum var í
, I er hefði ekki hug á að vera eftir- i dugnaði. Árið 1936 skipulagði hann > fyrsta sinn samið um kaupuppbót
aV «mSTa ^ - .r' I maður hans- ’Munay svaraði með , fyrsta stóra verkfallið í bílaiðnað- ) samkvæmt framfærsluvísitölu.
Meðan kommúmstar halda því að ganga' út að glugga, en það : inum. Því lauk með sigri hans, og ! Jafnframt er það tekið fram í
áfram þessum friðarráðstefn an sá tií hvíta hússins, þar sem j s-lðan hafa samtök bílaiðnaðar- ) samningnum, að grunnkaupshækk
um sínum og magna yfirlýs- j Bandaríkjaforseti býr. Hann benti manna eflzt jafnt og þétt. Fyrir 1 anir geti ekki átt sér stað, nema
ingar um friðarvilja sinn, er,siðan a hvíta húsið og sagði: Ég þetta hlaut hann mikinn fjand-1 um aukna framleiðslu sé að' ræða.
samt halöið áfram að berj-|hygg’ að hugur hans stefni þang- skap, enda munaði minnstu, að í samræmi við það er svo ákvæði
ast í Kóreu Aldrei hefir bað að’ hann væri barinn til dauða, er 1 um það í samningnum, að grunn-
... v , j Eins og áliti Reuthers er nú hátt
hka verxð augljósara en nu,!aS> er það heldur ekki nein fjar-
að það er fvrst og fremst; stæða að taiá um hann sem for-
vegna afstöðu valdhafanna í j setaefni. Ef demokratar halda á-
Kreml, að haldið er áfram að fram hinni framsæknu stefnu
Enska knattspyrnan
Úrslit s.l. laugardag:
1. deild.
Blackpool—Manch. City 4—1
Bolton—Newcastle 4—2
Derby—Stoke City 4—0
Manch. Utd.—Middlesbro 3—2
Portsmouth—W. Bromwich 1—2
Sunderland—Sheff. Wed. 2—1
Wolves—Tottenham 0—0
2. deild.
Barnsley—West Ham 2—0
Blackburn—Southampton 3—0
Brentford—Luton Town féll niður
Doncaster—Leeds Utd. 0—0
Everton—Birmingham 1—1
Huddersfield—Rotherham 1—0
Hull City—Notts County 6—0
Lincoln City—Leicester 3—2
Notts Forest—Bury 4—2
Sheff. Utd.—Fulham 2—1
Swansea—Piymouth 2—2
Vegna gífurlegrar þoku í
London á laugardaginn varð
að fresta öllum leikjum, sem
þar áttu að fara fram. Voru
það leikir Arsenal-Preston /
Charlton-Burnley / Chelsea-
Liverpool í 1. deild og milli
Brentford og Luton í 2. deild.
Einnig var leiknum Aston
Villa-Cardiff frestað.
Lítið var um óvænt úrslit í
berjast þar eystra.
Þau góðu tíðindi gerðust á
þingi Sameinuðu þjóðanna í
seinasta mánuði, að hlutlaus
þjóð, Indverjar, tóku aö sér
að miðla málum. Indverjar
báru fram tillögur, sem virt-
ust mjög vænlegar til sátta.
þar sem reynt var að fara
bil beggja og láta báða aöila
fá nokkuð af því, sem þeir
höfðu gert kröfu til, en
þvinga þá einnig til nokkurr
ar tilslakana hvorn um sig.
Eftir nokkurrar athugasemd
ír og mótþróa féllust Banda-
ríkjamenn á þessar tillögur,
en rússnesku valdhafarnir
synjuðu þeim afdráttarlaust.
Pekingstjórnin hafnaði þeim
svo á eftir, enda þótt hún
stæði í samningum við Ind-
verja á þeim tíma, er synjun
Rússa var bórin fram, og Ind
verjar teldu sig hafa góðar
vonir um samþykki hennar.
Virðist augljóst á þessu, að
valdliafar Rússa hafa beitt á
hrifum sínum til þess að láta
Pekingsstjcrnina hafna tillög
unum.
Ef valdhafar Rússa heföu
ekki hafnað indversku til-
lögunum, væri vopnahlé nú
að öllum líkindum komið á
í Kóreu og horfur um frið í
lieiminum hefðu þá stór-
lega styrkzt. Vegna þessar-
ar afstcðu þeirra heldur
styrjöldin hinsvegar áfram,
án þess áð séð sé fyrir end-
an á því, hvað af áfram-
haldi hennar getur leitt.
Með þessari synjun sinni,
hafa valdhafar Rússa tek-
ið á sig ábyrgð á áfram-
haldi styrjaldarinnar alveg
eins óg það var líka þeirra
verk í upphafi, að styrjöld-
in hófst.
ÞaÖ má vel vera, að þaö
samrímist vel heimsvalda-
draumum rússnesku valdhaf
anna að hefja Kóreustyrj öld
ina og halda henni áfram.
sinni, hafa þeir ekki mörg forseta
efni álitiegri ,en Reuther. Af for-
Ingjum verkaiyössamtakanna nýt-
ur enginn meira álits út fyrir raðir
verkalýðsins en hann.
ungur í sig rnikið af skoðunum
þeirra. „Það er skylda manns að
berjast stöðugt fyrir frelsi og
bræðralagi“, var kjörorð afa hans.
Faðir Walters hafði sama kjörorð
og vann eftir megni fyrir verka-
lýðssamtökin allt sitt líf, en þau
voru þá enn á frumstigi og liöfðu
lítið að segja.
Reuther var fæddur í .Wheeling
í West-Virginia. Að loknu námi í
gamall að vinna í stálsmiðju. Hann
skipulagði þar mótmælasamtök
gegn sunnudagavinnu og var svipt
ur atvinnú vegna þess. Þá flutti
hann til Detroit og fékk þar vinnu
í einni bílasmiðju Fords. Jafn-
framt sótti hann kvöldskóla við
Eftir heimkomuna til Ameríku hefir beitt sér fyrir samtökum um
hófst Reuther handa um að efla íbúðabyggingar og komið upp sum
samtök verkamanna í bílaiðnað-1 ardvalarheimilum fyrir félags-
inum. Þau voru þá mjög í molum. mennina.
Atvinnurekendur höfðu haldið j Eitt frægasta verk Reuthers er
þeim niðri. Sá litli vísir að þeim, samningur hans við Wilson, for-jþeim leikjum, er háðir VOl’U,
nema ef vera skyldi, að
Tottenham náði jafntefli í
Wolverhamton. Var það góð-
ur og jafn leikur, en mark-
maöur Tottenham, Ditch-
brun, á þó allan heiðurinn af
því, að liðinu tókst að
krækja í annað stigið. Varði
hann hörkuskot frá Slater
(ex. Brentford) og Smith.
Þess má geta, að markmaður
Wolves, Williams, áður lands
liðsmaður, leikur nú í vara-
liðinu.
Leikur Bolton og New-
castle er bezti leikurinn, sem
háður hefir verið á þessu
tímabili. Newcastle náðj fljót
lega forustunni, er Flewin
skoraöi, en framherjar Bolt-
on, Lofthouse, Hassall og
Langton voru hættulegir við
mark Newcastle og undir lok
hálfleiksins skoruðu þeir
tvö mörk á 2 mínútum. Síð-
ustu mín, leiksins voru ekki
, síður skemmtilegar en þá
voru skoruð tvö mörk. Eink-
um var veitt athygli viður-
eign Lofthousen, sem er mið
framherji Englands og Brenn
an, miðfravaröar Skotlands
Lofthause fór með sigur af
hólmj og skoraði hann tvö
af mörkunum.
Þrátt fyrir að Froggatt hjá
Portsmouth ynni á við
Vann í Sovétríkjunum
í 18 mánuöi.
Reuther er tiltölulega ungur,
fæddur 1. Séptember 1907. Afi
hans og....faðir, sem fluttu frá
Þýzkalandi til Bandaríkjanna, voru
báðir sósíalistar og Reuther drakk 1946 og hefir hann verið það óslitið
síðan.
Samningurinn við Wilson.
Samtök bílaiðnaðarmanna eru
nú viðurkennd sem fullkomnustu
verkalýðssamtökin í Bandarikjun-
honum var gerð fyrirsát 1937. Ann kaup skuli hækka ,í hlutfalli við
að banatilræði var honum sýnt aukna framleiðslu eftir ákveðnum
1948, er skotið var á hann inn um 1 reglum. Þetta hefir orðið til þess,
glugga. Skotið lenti í hægri hend- ! að grunnkaup verkamanna hjá
inni, er hefir verið fötluð síðan. j General Motors hefir hækkað nær
Reuther átti ekki aöeins í höggi ( árlega síðan, en þó ekki dregið úr
við atvinnurekendur, heldur einn- j gróða fyrirtækisins. Afköstin hafa
ig við kommúnista. Hann gerði þá batnað.
með öll áhrifalausa í samtökun- Margir telja, að þessi samningur
um. Enginn verkalýössamtök i eigi eftir að hafa í för með Bér
Bandaríkjunum eru talin eins laus 1 gerbreytingu á samningum og
við áhrif kommúnista og samtök sambúö verkamanna og atvinnu-
bílaiðnaðarmanna. rekenda í Bandaríkjunum.
Vegur Reuthers fór að sjálf-
sögðu hratt vaxandi í samtökun- Friðaráætlun Reuthers.
um. Hann hækkaði stöðugt í tign, Reuther hefir frá öndverðu
unz hann varð formaður þeirra dreymt miklu stærri drauma í sam
bandi við verkalýðssamtökin en að
þau séu kaupstreitusamtök fyrst
og fremst. Þau eiga að dómi hans
aö hafa forustuna um sköpun
nýrra Bandaríkja og nýs heims.
Hann vill, að þau hafi frumkvæð-
ið í hinum ýmsu málum og breyt-
um. Hvergi ríkir lýðræðislegra fyrir J ingum, sem krefjast úrlausnar. í
komulag en þar. Reuther hefir samræmi við þetta hefir hann lagt
lagt mikla áherzlu á, að sem allra fram fjölmargar áætlanir. Áður en
flestir meðlimirnir væru virkir og Bandaríkin urðu þátttakandi í síð
tækju þátt í kosningum innan sam ! ari heimsstyrjöldinni, hafði hann
unglingaskóla, byrjaði hann 15 ára takanna. I ýmsum verkalýðssam-
tökum Bandaríkjanna eru kosn-
lagt fram áætlun um skipulagningu
hergagnaframleiðslunnar. Á sama
ingar meira til málamyndar og hátt hafði hann tilbúna áætlun ht‘J'i °a 0 ’S h
stjórn þeirra hefir á sér hálfgert ! áöur en stríðinu lauk um að breyta nindra, aö Poits-
einræðissnið. Reuther liefir barizt' hergagnaiðnaðinum í „friðsamleg- mouth tapaði heima fyril’
kappsamlega fyrir því að breyta ! an“ iðnað. Hann hefir lagt fram WBA. Griffins Og Allen SkOl’
þessu. áætlun um skipun íbúðabygginga
Reuther hefir komið því til leið- o. s. frv. Þótt þessar áætlanir hans
_________________________________ hafi yfirleitt ekki verið teknar til
uðu mörkin.
Staðan í deildinnj breytt-
ist lítið, nema hvað Sunder-
rískan herstyrk þar austur
frá, sem annars hefði getað
verið til taks í Evrópu, ef á
hefði þurft ,að halda. Rekst-
ur Kóreustyrj aldarinnar get-
ur líka orðið meira og
minna ágreiningsefni meðal
Bandamanna. Hvort tveggja
þetta getur verið valdhöfum
Rússa til stuönings. En hins-
vegar samrímist það ekki
þeim friðarhugsjónum, sem
valdhafar Rússa eru aö aug-
lýsa sig með, heldur er þessi
afstaða þeirra í hrópandi
mótsögn við orð og yfirlýsing
ar allra þeirra friðarráð-
stefna, sem þeir og þjónar
þeirra hafa verið að halda.
Alþýða manna mun líka
sjá í gegnum þá blekkingu,
sem „friðarráðstefnur“ komm
únista eru. Það er nú eins
áframhaldi Kct'eustyrj aldar
innar. Það sýnir synjun
þeirra. á indversku til
fyrirhyggju.
Frægust af áætlunum Reuthers
er friðaráætlun hans. Hann birti
glöggt og verða má, aö vald-
Það bindur mikinn banda- hafar Rússa bera ábyrgð á
greina, er viðurkennt, að þær beri Jand er meö jafn mörg stig
vott um mikla þekkmgu, storhug og TT. , ... . . ..
og Wolves eftir sigunnn yfir
miðvikudagsliðinu frá Shef-
field. WBA náði 3. sætinu af
Arsenal, sem ekki lék eins og
áður segir.
í 2. deild unnu bæði efstu
liðin, Sheffield og Hudders-
field og juku enn forskotið,
en að öðru leyti voru það
neðstu liðin, sem náðu stig-
um. Lincoln City vann nú í
fyrsta skipti síðan 1. sept.
Eftir sjö tapleiki í röð vann
Hull loksins og það með 6—0.
Danski leikmaðurinn Jens
Peter Hansen er byrjaður
meö Hull. Blackburn hafði
einnig leikið sjö leiki án sig-
urs, en vann nú Southampton
iögunum bezt. Sá vinningur,! hana 1950. Aðalefni hennar er það,
sem Rússar kunna að hafa! að Bandaríkin lofi að leggja fram
af áframhaldi Kóreustyrjald i13 miiijarða á ári í íoo ár tii að
arinnar, mun þvi glatast ihæta lifskiörin i heiminum. Með
þeim og miklu meira vegna Þessu yrði frumkvæðið tekið af
r ^ kommumstum, segir hann, og skap-
þess, að það er augljost, að; aður frjáisari
og farsælli heimur.
það strandar nú fyrst og I jafnframt fjallar áætlunin um af-
fremst á þeim, að friður kom j vopnun, en þó því aðeins, að viss-
ist á í heiminum. Hinar, um skilyrðum sé fullnægt.
fölsku friðarráðstefnur þeirra)
vekja því andúð allra frjáls-
huga og friðelskandi manna,
sem telj a f riðarbaráttuna
méira mál en svo að hana
eigi að gera að hræsnis- og
fíflskaparháttum. Það álit
Líklegur til mikils frama.
Reuther er fylgjandi tveggja
flokka kerfinu í Bandaríkjunum,
en þó því aðeins að demokratar
verði í vaxandi mæli verkalýðs- og
smábændaflokkur. Hann vann mik
ið fyrir Stevenson í seinustu kosm
munu líka hljóta hér á lúndijmgum> Framtíð demokrata viröist j skoraöi Biiggs, sem liðið
þeir dindlar kommúnista, er j nú nokkuö á reiki eftir að þeir eru 1 hefir keypt frá Birmingham
láta nota sig til þátttöku í j komnir í stjórnarandstöðu, þvi að tvö mörk. Er þaö í 4 skipti,
slíkum blekkingaleik og) vinstri öfl og hægri öfl togast á sem Briggs skiptir um fé-
þessar „friðarráðstefnur“ j um völdin og má vel vera, að ósig- iagl siöan hann hætti hjá
eru. ‘ (Framhald á 6. síðu.) (Framhald á 6. síðu.)