Tíminn - 18.12.1952, Side 3
288. blað.
TÍiVIINN, fimmtudaginn 18. desember 1952.
3.
/ slendi ngaþættir
Dánarminning: Valgerður Þorbjarnardóttir
Hinn 7. f m. lézt að Harra-
stöðum í Miðdölum Valgerður
Þorbjarnardcttir, fyrr hús-
freyja í Skógskoti í sömu
sveit. Hún var rétt níræð að
aldri, fædd 12. sept. 1862 á
Spóamýri í Þverárhlíð í Mýra-
sýslu. Foreldrar hennar voru
Þorbjörn bóndi Davíðsson og
kona hans Guðrún Ásbjarnar
dóttir. Þegar Valgerður var
'fjögurra ára, drukknaði faðir
hennar við Skipaskaga. Var
henhi þá komið í fóstur til
vandalausra, fyrst. að Lækjar-
koti,. en síðar að Helgavatni í
Þverárhlíð, og á þessum síðar
nefnda bæ ólst hún upp fram
.á unglingsár, en’ fluttist þá
: suður á Akranes og átti þar
heima um skeið.
Rúmlega tvít'úg fluttist Val
gerður vestur í Dali og átti
þar heima upp frá því til
æviloka, Hún giftist 20. okt.
. 1888 Ólafi Joirssýiii, Sæmunds
sonar,- Þau reistu bú í Skógs-
koti og bjúggu þar fram á
pfri ár, unz Þorbjörn sonur
þeirra tök við búi, en Valgerð-
ur gegndi þó húsmóðurstörf-
um áfram um allmörg ár,
þangað til Þorbjörn kvæntist.
Mann sinn missti Valgerður í
júlí 1930. Hún dvaldist hjá
Þorbirni syni sínum til ævi-
loka, lengst á Harrastöðum,
þar sem hann býr nú.
Með Valgerði Þorbjarnar-
dóttur er hnigin að velli ein
hinna traustu og ágætu hús-
mæðra, sem báru þunga mik-
ils starfs fyrir og eftir síðustu .
aldamót. Það er kunnugt, að
sveitaheimili voru þá snauð
að þægindum og óvíða úr
mildu að spila. Þau Ólafur
og Valgeiður voru fátæk, en
komust vel af með atorku og
hagsýni, og bcrn þeirra kom-
ust til gíðs þroska og urðu
dugandi fclk. Þau tóku einnig
systurson Valgeröar, Svein-
bjcrn Kristjánsson, ungan í
fóstur, og fleiri börn dvöldust
á heimili þeirra um lengri eða
skemmri tíma. Tvær gamlar
konur áttu þar og skjól til
æviloka, varð önnur þeirra
nær níræð, en hin lézt nær
tíræðisaldri.
Valgerður Þorbjarnardóttir
var vel gefin kona, staðföst á
erfiðri reynslu, umhyggjusöm
og góðviljuð, mikil trúkona.
Verður hennar lengi minnzt
af þeim, sem voru henni
kunnugir.
Börn Ólafs og Valgerðar
voru: Hallfríður, gift Áma
Þorsteinssyni, afgreiðslu-
manni í Reykjavík, Sigurður,
fyrr bóndi á Kvennabrekku,
nú í Reykjavík, Þorbjörn
bóndi á Harrastöðum, Guð-
rún, gift Kristjáni Guðnasyni,
verkstjóra í Reykjavík, og
Anna, ógift á Harrastöðum.
Jón Guðnason.
Tíu sönglög
eftir Bach
Nýlega kom út sönglaga-
hefti eftir Jóhann Sebastian
Bach. Dr. Victor Urbancic bjó
lögin til prentunar og ritar
stutt æviágrip um Bach sein-
ast í heftinu, og er hvort
tveggja vandað og vel með
farið, eins og hans var von og
vísa. Ljóðin eru eftir Margréti
Jónsdóttur, smekkleg og fara
vel við lögin, einkum Blóma-
dansinn, Vetrarkvöld og
Kvöldbæn. Útgefandi er frú
Guðrún Pálsdóttir, og er
prentun, pappír og allur frá-
gangur hinn prýðilegasti. Út-
koma þessa heftis er mikill
fengur skólum landsins, þar
sem mjög hefir skort nótur
yfir sígild sönglög við beirra
hæfi. Lögin eru fögur, og
verða áreiðanlega vlnsæl við
aukin kynni. Mikil þörf er á
því aö búa sem bezt að tón-
listar- og sönglistarkennsl-
unni í öllum skólum landsins.
Víða erlendis leika börn á
jhljóðfæri og syngja í kórum
þegar í barnaskólum, og þykir
það á mörgum stöðum sjálf-
sagt að gagnfræðaskólar hafi
að minnsta kosti eina hljóm
sveit og eru þær þá nokkuð
misjafnar að gæðum eins og
| gengur, en aðalatriðið er sá
skilningur, sem foreldrarnir
og kennararnir sýna með
þessu á söng- og tónlistarþörf
i hinnar uppvaxandi kynslóðar.
i Þetta sönglagahefti markar
því enn á ný spor í rétta átt,
i og væri óskandi, að sem mest
I yrði gert til þess að hlúa að'
hinum fögru listum í skólum
okkar.
Esra Pétursson.
Síðasta flugferð fyrir jól
Reykjavík — Prestwick — Kau'pmannahöfn —
Stavanger
á 23. desember.
Væntanlegir farþegar hafi samband við skrifstofu
vora sera fvrst
Lœkjargötu 2.
Sími 81 44G
ÚR OG KLUKKUR
Um sjóhrakiiinga og svaðil-
farir við strendnr landsins
Brim og boðar II. Forlag-
ið Iðunn. 1952.
Er fyrra bindi Brims og
boða kom út fyrir þremur ár- 1
um, vár því vel tekið, enda
átti það sér vart hliðstæðu
Sem safnrit um sjóhrakninga 1
og svaðilfarir. Hið fyrra bindi
gat af eðlilegum orsökum
hvergi nærri gert því efni full
Skii, enda af nægu að taka,1
Skartgripir
°g
trúlofunar-
hringar
í miklu úrvali.
w. S'c,
Franch Michelsen hf
Úr & skrautvörur
Laugaveg 39.
har sem svo að-segja á hverju
ári er hér meira og minna um
sjóhrakninga og svaðilfarir
sem vel eru þess verðar að um!
þær séu ritaðar bækur og þær j
hetjur, og dáðir þeirra, sem í
þeim lenda. Hið annað bindi'
af Brimi ög boðum hefst á j
frásögn eftir Sæmund Ólafs ^
son, er hann nefnir -Jól á j
Halamiðum. Tekst Sæmundi'
veL að .láta- þann hetjublæ'
hvíla . jrfir. frásögunni, sem
henni hæfir án þess að þar j
sé nokkuð yfirdrifið. Næst.
kemur írásagá- éftir Sigurð
Helgason rithöfund, sem nefn'
Ist Skammdegisróður frá Seyð,
isfirði um síðustu aldamót. j
Er þar haldiö vel á efni og
meðferð öll hin látlausasta'
og snyrtilegasta. Hefir Sigurð
fir ritað'Lvo aðra þætti, semj
öu með sömu ummer^jum.
Aðrir höfundar eru: Jónas
Þorbergsson, útvarpsstjóri, er
5'egif ira þvi, er hann fór með
Goðafossi eldra frá New York
i strand í Straumnesi. Er frá
Sögn Jónasar góð og eru sumir
þættir þar ritaðir af skáld-
Ægum þrótti. Þá ritar Þórberg
Úr Þórðárson rithöfundur um
sjóhrakninginn frá Höfða-
sandi í maí 1843. Ritar Þór-
bergur skýrt og skilmerkilega
um hrakningana og mann-
skaðann og þarf ekki að fjöl-
yrða um ritsnilldina. Eftir Ei-
rík Sigurðsson er Björgun í
Hornafjarðarós. Lúðvíg C. *
Magnússon skýrir sem farþegi
frá strandi Lauru við Skaga-
strönd. Árni Vilhjálmsson:
Englandsferð með Snorra
Sturlusyni, Stefanía Sigurðar
dóttir: Ferð milli fjarða, Örn
ólfur Thorlacius: Vélbátur tal
inn af, Sigurður Heiðdal: ’
Brim á Stokkseyri, Jón Gunn-
arsson: Brotsjór á Halanum,j
Þorsteinn Matthíasson: Frá
Guðmundi í Bæ, Eiríkur Sig-
urðsson: Ofsaveður við Aust-
urlandi í páskavikunni 1918
Guðmundur G. Hagalín rit-,
höfundur: Völt er skeið og!
viðsjál dröfn og Gils Guð-!
mundsson: Köld vist á eyði-
skeri. Sumar frásagnir í bók-'
inni eru af nýorðnum atburð
um, aðrar af gömlum. Ailar
þessar frásögur ervTgóð við-
bót við það, sem fyrir er 1 bók
um um baráttu mannsins við
hafið undan ströndum ís-
lands, þar sem sviptivindar
blása tíðast kalt á sæstorkn-
um vöngum þeirra manna, er
sigla á miðum. Sú sigling hef
ir tíðlega orðið lengri en til
var ætlazt.
I. G. I>.
::a:::s:a8œ!as!sr}raa:a!«!8sís!
YFIRLÝSING
Forsætisráðuneytið hefir rit
að fjárveitinganefnd svofellt
bréf:
„Vegna ummæla háttvirtr-
ar fjárveitinganefndar um bú
stjórann að Bessastöðum í
áliti sínu um fjárlagafrum-
varpið tekur ráðuneytið fram
eftirfarandi:
Árið 1949 veitti mennta-
málaráðuneytið náttúrufræði
kennara Flensborgarskóla,
Guðmundi Kjartanssyni leyfi
frá kennarastörfum að
nokkru leyti veturinn 1949-50,
til þess að hann gæti betur
helgað sig vísindastörfum í
sambandi við síðasta Heklu-
gos.
Þá fór skólastjóri Flensborg
arskólans fram á við forsætis
ráðherra og sótti mjög fast
að fá Jóhann bústjóra Jónas
son sem stundakennara við
skólann.
Þáverandi forseti íslands og
forsætisráðherra féllust báðir
á að verða við eindregnum til
mælum skólans, en sjálfur lét
bústjórinn aldrei í ljós við
ráðuneytið ósk um að takast
á hendur kennsluna.
Steingrímur Steinþórsson,
Birgir Thorlacius“.
W.WA\,AW.VAftWWlWWW.,.WAUW.VAW'
Hjartanlega þakka ég öllum þeim, er heimsóttu mig
og glöddu með heillaóskum og gjöfum á 60 ára afmæli
mínu, 12. des. s. 1. Sérstaklega þakka ég kvenfélaginu 19.
júní fyrir þá rausnalegu gjöf sem það færði mér þann
dag. Guð blessi ykkur öll.
Helga Eiríksdóttir, Lauga-Bæ
WVWWA,.W.,VWAWW.VAV.V,%WAWAWV.W>
Kammermúsiktónleikamir
mmm
3769.'
Bilun
<» gerir aldrei orð á und-
<' an sér. —
(' Munið iang ódýrustu og
* nauðsynlegustu KASKÓ-
TRYGGINGUNA.
Raftækjatryggingar h.f:,
Sími 7601.
Sjöttu tónleikar Tónlistar-
félagsins á þessu . . ári voru
haldnir í Austurbæjarbíói s. 1.
fimmtudagskvöld.
Leiknir voru klarinett-
kvintettinn eftir Mozart og 1
Septett Beethovens op. 20,
tveir af fegurstu gimsteinum j
tónbókmenntanna. Þessi
kristalstæra, fagra tónlist
veitir áheyrendum friðsælan |
unað og ánægju. Án þess að
fara út í samanburð, má full- }
yrða, að tónlistin hafi verið
ágætlega flutt, og klarinett- j
kvintettinn var afburða vel
leikinn, og væri mikið í það
varið að fá hann tekinn upp j
á plötur og gefinn út, að \
minnsta kosti má ekki hjá
líða að hann verði tekinn
upp á stálþráð.
Egill Jónsson lék á klarinett ]
ið með andagift, hárnákvæmt
og með mikilli tónfegurð. Fá-
ir höfundar krefjast jafn mik
ils skilnings, gallalausa tækni
og fágunar eins og Mozart,
enda er tónlist hans einhver
sú unaðslegasta, sem til er, og
jafnframt rétt og vel upp-
bygg.ð- .. Pjcrn . Qiafsson lék
fyrstu fiðlu og leiddi jafn-
fx-amt kvintettinn og þó eink-
um septettínn örugglega og
tneð ágætri festu. Leikur hans
var frábær, tónninn hlýr,
þróttmikill og fagur, og tækn
in framúrskarandi góð, og
sást það hvað bezt í hinum
þungá en stutta einleiks
cadenz í septettinum. Björn
ér ágætur Mozart-spilari. Leik
ur. Josef Felzmans í annarri
fiðlu var vandaður, smekkleg
ur og nákvæmur, og leikur
þeirra Einars Vigfússonar á
hnéfiðlu og Jóns Sen á víóla
var ágætur. Yfii-leitt' var
kvintettinn mjög heilsteypt
listaverk.
í septettinum bættust við
fagottistinn Hans Ploder, sem
hefir ágæta og mikla tækni
á sitt hljóðfæri, Herbert Krib
erschek með waldhorn, leikur
hans er góður en ef til vill
óþai’flega hlédrægur og mætti
tónninn því gjarnan vera
nokkuð fyllri. Einar B. Waage
lék ágætlega á kontrabss-
ann. Hljóðfæraleikurinn var
hér tilþrifamikill og fjörmikill
og tæknin ágæt. Áheyrendur
þökkuðu listamönnunum fyr-
ir fágæta unaðsstund með öfl
ugu lófataki og voru þeir oft
kallaðir fram.
Esra Pétursson.