Tíminn - 17.03.1953, Blaðsíða 5

63. blað.
TÍMINN, þriðjudaginn 17. marz 1953.
Þriðjjidf. 17. marz
Fiskverðið hjá S.J.S.
og
Morgunblaðið og Alþýðu-
blaðið hafa nú tekið höndum
Landhelgisgæzlan og óheilindi
Sjálfstæðismanna
stjórn dómsmálanna, en það
er nú annað mál, að þetta
hefði verið nauðsynlegt að
gera fyrir löngu síðan. Enn
fremur mætti segja, að þar
sem Pétri Sigurðssyni hefir
ekki tekizt að reka Hæring
án mikils halla, þá hafi það
verið fráleit ráðstöfun að
bæta á Pétur yfirstjórn land
Sunhudaginn 8. þ. m. birt- og öryggistækjum líkur bún- er töluvert frábrugðið og helgisgæzlunnar, enda hefii
ist í Morgunblaðinu grein, aði strandferðaskipanna. Má annars eðlis en hernaður,
með rætnum dylgjum um í þessu sambandi nefna aðal-(þar sem menn eru æfðir til
vanrækslu og sleifarlag á vélar (gangvélar), ljósavélar,1 þess að drepa aðra, gera ár-
landhelgisgæzlunni undir | stýrisvélar, þilfarsvindur og ásir eða mæta árásum ofan-
saman um að verja það skipu'stjórn Skipaútgerðar ríkisins,'tilheyrandi mótora, hraða-’sjávar eða neðansjávar skipa,
lag, sem núv. sjávarútvegs-jen jafnframt er grobbað af mæla, sjódælur, vegamæla,1 strandvirkja eða flugvéla. Þá
málaráðherra viðheldur á ■ ótilgreindum afrekum hins J dýptarmæla, áttavita, tal- j er það ekki svo lítill þáttur í
sölu sjávarafurða. Sú vörn nýja forstjóra landhelgis stöðvar, ratsjár og loftskeyta' uppeldi sjóhers að halda sýn
Mbl. kemur ekki á óvart, enjgæzlunnar við að endurbæta j tæki (á hinum stærri varð-
hinsvegar kemur það dálítið I gæzluna. Virðist enginn vafijskipum og strandferðaskip-
ingar, þar sem einkennisbún
jum mönnum er raðað upp
kynlega fyrir sjónir, að Al-!á því, að dómsmálaráðherr-! um) björgunarbáta og búnað.með annarlegu fótasparki og
Bjarni Benediktsson, \ þeirra o. s. frv. j handleggjaslætti, sem til þess
hafi sjálfur skrifað greinl Hvort sem er á varðskipi er ætlað að auka traust vin-
þessa til ýarnar þeirri ráð-;eða strandferðaskipi verða anna, en hræða hina. Sjó-
stöfun sinni að kljúfa land- jyfirmenn skipanna að kunna1 liðsforingi í her þarf að
helgisgæzluna út úr Skipaút'á nefnd tæki og vera þjálfað, kunna vel að dansa og halda
gerð ríkisins.
iir í alhliða sjómennsku, þar.á glasi í boðum, sem tíðum
upphafi greinarinnar er' með að taka staðarákvarðan. eru haldin í margs konar til
+-<-.14 9? i r, f n ófn m VTTtn o n 1 nrrt ' i V 'RiliíC ó rn i 11 ( pfnvfcmnnno D'O T") O'í PÍhlriim í orlonrlnm
þýðublaðið skuli taka það ann,
upp hjá sér að verja hana.
Svo virðist líka, sem Alþýöu-
blaðið 'gangi feti léngra í ein
okunaráttina en Mbl., þar sem
það virðist telja það stór-
an galla, að sala hraðfrysta
fisksins sé ekki á einni það talið jafnósamrýmanlegt Jir. Bilið á milli starfsmanna; gangi, einkum í erlendum
hendi eins og sala saltfisks- j að hafa landhelgisgæzlu og á varðskipum og strandferða! höfnum.
ins.Sjónarmið Alþýðublaðsins strandferðir undir einnijskipum að því snertir hæfni Starf áhafnanna á íslenzk
virðist m. ö. o. það, að S. í. F. stjórn eins og t. d. að skóla-,og þekkingu er því alls ekki'um varðskipum er fyrst og
sé hin sanna fyrirmynd! stjórinn á Laugarvatni værijeins breitt og Sjálfstæðis-1 fremst löggæzlu- og hjálpar-
í Alþýðublaðinu er því jafnframt fangavörður á 'menn vilja vera láta í um- J starf, nátengt og fléttað sam
haldið, fram, að það séu tveir Litla Hrauni eða því líkt. jræddum áróðri sínum, og an við annan höfuðatvinnu-
aðilar, Sölumiðstöð hraðfrysti Þetta er þó hin mesta rök- sannleikurinn er sá, að hægt. veginn. Þýðingarmesta sér
húsanna og .S. í. S., er hafi;vilIa °8 blekking.
leyfi til að selja hraðfrystan!
fisk úr landi og hafi það ný
Samstaða Iand-
lega orðið uppvíst um annan helgisgæzlu og
er að færa flesta starfsemi menntun umræddra lög-
á milli skipa í umræddum gæzlumanna er því haldgóð
starfsgreinum án nokkurra j sjómennskukunnátta og víð-
annmarka. Slík millifærsla, jtæk reynsla, m. a. við bjarg-
t. d. á vélstjórum, geturjanir og bátadrátt, samfara
! F1est í rekstri varðskipa J meira að segja verið mjög mikilli þekkingu á staðhátt-
og strandferðaskipa er mjög J æskileg. jum og atvinnulífi í landinu.
■ j Þessa þýðingarmestu sér-
I Sérþekking við , menntun til varðskipsþjón-
strandferða.
þeirra, að hapn hafi ætlað
að selja allmikið fiskmagn
með lækkuðu verði, m. ö o.
gera sig sekan um undirboð.
Bæði Alþýðublaðið og Morg-
unblaðið hafa síðan krafist,
að Tíminn birti nánari upp-
lýsingar um þetta mál.
Það segir sig vitanlega' reikninga'. gmziu fría, umsjón
sjálft, að ekki hvílir á Tim- ■ Personutryggmga emkenms-
anum nein skylda til að elta!fata °' fL 1 baSum starfs~
ólar við slúðursögur, sem birt gielnum-
' Skipm nota alveg sömu
samstætt. Kaup- og kjara-
samningar skipverja eru að
mestu leyti hinir sömu, og
hentar því að láta sömu skrif
stofumenn sjá um launaút-
hann í ærið mörgu að snú-
ast. Skal í því sambandi á
það minnt, að Pétur er í hafn
arstjórn og bæjarstjórn fyr-
ir Sjálfstæðisflokkinn í Rvík,
hann er útgerðarstjóri vita-
flutningaskipsins Hermóðs
og dýpkunarskipsins Grettis,
skipstjóri og mælingastj óri á
mælingabátnum Tý og for-
stjóri sjókortagerðar Vita-
málaskrifstofunnar.
Afrek Péturs.
í umræddri Mbl.grein er
talað drýgindalega um það,
að Pétur Sigurðsson hafi í
kyrrþey, frá því að hann Lók
við yfirstjórn landhelgisgæzl-
unnar, unnið mikil afrek við
endurbætur á gæzlunni og
skipakosti hennar. Ekki er þó
sagt, hver þessi afrek eru, en
'kunnugir telja, að þau muni
helzt í því fólgin að láta varð
skipin liggja óvenjumikið í
höfn. Auðvitað sparast nokk-
urt fé á því að láta skip liggja
í höfn, og er það í sjálfu sér
góðra gjalda vert, en þó mun
almenningur líta svo á, að
varðskipin séu ekki fleiri en
svo, að full þörf sé á að hafa
þau í gangi, eftir því sem
j mögulegt er. Þannig er ekki
ast í ekki merkari blöðum en
eöa hliðstæðar rekstursvörur,
Mbl. og Alþýðublaðinu. Tím-
anum er með öllu ókunnugt . , „ . .
um það mál, sem þau eru að ingu’ kaðla> vlra> keðjur, akk
dylgja um, og er það því eri> matvæli, hreinlætisvörur,
skylda þeirra en ekki hans að velalllutl °- s- írv> og hentar
það. Hitt getur
það
því að hafa
birgðahald og
sameiginlegt
láta sömu
að .
en ekkiimenn sja um afgrelðslu rekst
levfi til ursvara Jafnt fyrir varðskip
y >sem ------- " ' '
upplýsa
Tíminn upplýst,
eru fjórir aðilar,
tveir, sem hafa ............. . .. „ , .
aS flytja út hraSfrystan Som“
eSa FÍtiSiuvar rikisins kunnattu farf til þess aS
Ingólfur Espolín, auk S. í. S.lfra ^ sjá um viSgerSir
og Solumiðstoðvarmnar. Þaðj. . . ■- ..
. ,,. . * ,. fylgt er somu
er einmg hægt að upplysa,*,^, .
* & I um þetta, hvort sem um er
skipum, og
meginreglum
að íðulega berast þessum að-' .v . , ,
ílum klogumal frá umboðs-
mönnum sínum vestra um að
| ustu við Island fá menn ekki ■ hægt að líta á það sem hag-
gæzluna.
Aðalstarf hinna íslenzku' nema að litlu leyti í skóla og' stæða eða viturlega ráðstöf-
varðskipa er þríþætt, að gæta' skólahópaæfingum á erlend- j un að láta varðskip, sem
landhelginnar, aðstoða nauð^um tundurspillum, og því er reikna má að kosti um 10,000
stödd skip við strendur lands það, að hinir hæfustu yfir-jkr. á dag, liggja óvirkt í höfn
ins og gæta veiðarfæra á mið menn á varðskipaflotanum! í iengri tíma til þess að spara
um úti. Nefnd störf eru mjögigeta efalaust enn kennt!sem svarar 500 kr. aukakostn
bundin við árstíðir og krefj - Pétri Sigurðssyni, yfirmanni1 að á dag vegna yfirvinnu við
umboðsmenn hinna aðilanna
geri sig seka um meiri eða
minni undirboð. Vegna þess,
að Mbl. og Alþýðublaðið virð
ast draga sérstaklega taum
Sölumiðstöðvarinnar, skal
þaö tekið fram, að þessar um
kvartanir beinast ekki síður
gegn umboðsmanni hennar
en hinna fyrirtækjanna. T.
d. voru nýleg-a lagðar fram í
stjórn Fiskiðjuvers ríkisins
glöggar upplýsingar um slíkt
háttalag Solumiðstöðvarinn-
ar.
í raun og veru er það ekki
óeðlilegt, þðtt þessir aðilar
selji ekki alltaf á sama verði.
Fisksalan er frjáls í Banda-
ríkjunum og- þarf ekki aðeins
að keppa við heimamenn,
heldur líka margar þjóðir
aðrar á fiskmarkaðinum þar.
Verðiö er því alltaf nokkuð
breytilegt og þarf ekki að
vera um nein óeölileg undir-
boð að ræða, þótt nokkur
verðmunur geti verið öðru
hvoru eða að einum aðilan-
um gangi betur en hinum.
Þar sem umrædd blöð virð-
ast helzt drótta því að S. í.
S., að því gangi ver fisksalan
en Sölumiðstöðinni og því
ferðaskip eða millilandaskip.
Að undanskildum björgun
ardælum og dráttartaugum
varðskipanna er búnaður
þeirra að vélum og siglinga-
ast um leið staðbindingar. sínum, fleira nytáamlegt fyr-
varðskipa á ákveðnum veiði- ir íslenzka landhelg'isgæzlu
svæðum. en Pétur getur kennt þeim.
Bjarni Benediktsson talar
mikið um nauðsynlega sér-
þekkingu í sambandi við land
helgisgæzluna og lætur ráð-
herx-ann í ljós megna lítils-
virðingu á hæfni þeirra
starfsmanna, er unnu á skip . ....
unum undir stjórn Skipaút- j mf j sem eitthvert
gerðar ríkisins. Er auðséð af
vali núverandi forstjóra land
helgisgæzlunnar, að sú sér-
fræðimenntun, sem Bj. Ben.
telur þýðingarmesta fyrir
starfsmenn landhelgisgæzl-
unnar, er heimaðarmenntun.
En ráðherrann athugar það
að starf áhafnanna á ■
Hnútakast vegna
strandferðastyrks.
Sjálfstæðismönnum þykir
henta að ræða halla á strand
ferðum Skipaútgerðar ríkis-
óskiljan-
legt vandamál, þó að það
hafi frá fyrstu tíð verið á-
kveðin stjórnarstefna að
reka strandferðirnar með
styrk, þ. e. með halla, til þess
að jafna aðstöðu fólks til lífs malaraðuneytislns
viðgerð. Annars hefir það áð-
ur verið stefna Sjálfstæðis-
manna, þegar þeir hafa haft
yfirstjórn landhelgisgæzlunn
ar að láta varðskipin liggja í
höfn.
Á árunum 1932—34 fór
dómsmálaráðherra Sjálfstæð
isflokksins með mál land-
landþelgisgæzlunnar, og þá
var svo sem ekki að sökum að
spyrja, að útgerðarstjórnin
var tekin af forstjóra Skipa-
útgerðarinnar og fengin í
hendur skrifstofustjóra dóms
Átti þá
ekki
eigi helzt að fela henixi ein-
okun, væri næsta auðvelt fyr
ir hið opinbera að fá úr þessu
skorið, svo að ekki þyrfti frek
ar að deila um það. Þetta er
auðveldast að gera með því
að láta gera samanburð
á því verði, sem þessir
aðilar hafa greitt fyrir
fiskinn til þeirra firystihúsa,
sem hafa skipt við þá.
Jafnframt á að sjálfsögðu að
bera saman greiðsluskilmál-
ana, því að það hefir ekki
lítið að segja fyrir frystihús-
in, að fiskurinn seljist fljótt
og þau fá sem fyrst greiðsl-
una fyrir hann. Tíminn er
þess mjög hvetjandi að slík-
ur samanburður verði gerð-
ur. Vonandi taka Mbl. og Al-
þýðúblaðið undir það.
I»að getur verið nokkur
vísbending um, hvernig
þessum málum er háttað, að
ekki er kunnugt um, að
frystihús hafi óskað eftir að
hætta skiptum við S. í. S.,
framfæris í landinu. Ríkið rlklð 3 varðsklP> sem
ieggur árlega mikið fé til'voru fyrlrlitleS smáskip sam-
... . samgangna á landi (vega-;kvæmt kenninSu SjáifstæMs
ekki, að starf ahafnanna á; g . sniómokstur) en bað manna, en áhuginn var þá
hxnum íslenzku v.arðskipum; fólk> gem ekk. nýtur góðsÞ af J ekki meiri fyrir útgerð þess-
þessu og býr meira við sam- ,ara skiPa en sía ma at eftir"
göngur á sjó, krefst þess að 8'reindum upplýsingum varð-
en hinsvegar hafa nokkur
leitað eftir því að taka upp , h -
viðsldpti við bað. Ef til á' B
fá eitthvað í staðinn fyrir
andi árið 1933:
, ,, . ....... „ , , Hvers vegna gera Sjálf-
í. ?ms stæðisnienn ekki þá kröfu, að . .
Geir Zöega vegamálastjóri Oðinn (500 t.)
leggi vegi og brýr án kostnað Æglr t500 t>)
ir aðilar heimta það ein-
dregnar en áður, að verzl-
unin með hraðfrysta fisk-
inn verði alveg einokuð.
Með hæfilegum hömlum á
að vera hægt að tryggja það,
að undirboð eigi sér ekki
stað, þótt fisksalan sé ekki á
einni hendi. Þegar þannig er
frá málum gengið, á sam-
keppnin í fiskverzluninni að
geta orðið til þess, að sölufvr
irtækin keppi ekki aðeins um
það að selja sem mest fisk-
magn, heldur keppi þau einn
ig að því að selja fyrir sem
bezt verð og með sem hag-
kvæmustum hætti. Með því
móti fá þeir umboð fyiúr fleiri
fiskframleiðendur. Slík sam-
keppni tryggir án efa rnesta
og bezta sölu, en einokunin
dregur úr hvorutveggja, eink
um ef hún helzt lengi.
Utgerðartími, Skipi lagt
dagar upp, dagar
236 129
215 150
ar fyrir ríkissjóð
í umræddri grein í Mbl.
skýtur Bj. Ben. því fram, að
þar sem strandferðir Skipa-
útgerðar ríkisins hafi verið
reknar með halla á undan-
förnum árum, þá virðist það
sýna, að forstöðumaðurinn
hafi haft of mikið að gera,
og hafi því verið nauðsynlegt
að létta af honum yfirstjórn
Þór (236 t.)
133
232
landhelgisgæzlunnar.
Samtals 584 501
Vélarnar í Þór.
Eins og kuixnugt er af blaða
skrifum, hafa vélarnar í hinu
nýja varðskipi „Þór“ reynzt
gallaðar. Skipasmíðastöðin
Aalborg Værft, sem byggði
„Þór“ keypti vélarnar af gam
En'alli, heimsþekktri, dieselvéla-
með sama rétti mætti segja,
að þar sem Bjarna Bene-
diktssyni utanríkismálaráð
herra
leysa
verksmiðju í Bretlandi, og bar
s’kipasmíðastöðin samkvæmt
byggingarsamningnum á-
hefir ekki tekizt að, hyrSð a sklPi nS véluin gagn-
fisklöndunardeiluna I vart íslenzka ríkiixu. í maí-
við Breta, þá sýni það, að ráð, mánuði á fyrra ári var Þór
herrann hafi of mik'ið aðsenhur t11 Álaborgar til á-
gera, og sé því nauðsyixlegt, hyr£ðaruttektar> en ekkl lnS-
að létta af honum störfum,; uðust gallarixir á vélunum í
t. d. taka af honum yfir-1 Framhald á 7. siðu.