Tíminn - 12.04.1953, Page 5

12. blað.
TÍMIN’X, sunmidaginn 12. aprfl 1953.

5.
Sunnud. 12. apríl
Gísli Magnússon
í Eyhildarholti
Flokkur hafta
og einokunar
Morgunblaðið ber sig illa
þessa dagana. Tvennt er þaö
einkum, sem virðist þyngja
skap aðstandenda þess. Ann-
að er klofningur sá í Sjálf-
stæðisflokknum, sem stofn-
un Varðbergsflokksins ber
merki um. Hitt er orðrómur
um það, að einhverjir samn-
ingar eigi sér stað á milli
Gísli Magnússon í Eyhildar _
holti varð sextugur 25. f. m.
eins og skýrt var frá hér i
blaðinu. Þann sama dag var
haldinn lokafagnaður flokks-
þings Framsóknarmanna og
var þar eftir tillögu Stein-
grims Steinþórssonar forsætis
ráðherra samþykkt að senda
Gísla heillaóskaskeyti. Jafn-
framt minntist ráðherrann
Gísla sérstaklega í ræðu, sem
hann flutti, og fer útdráttur
úr þeim kafla ræðunnar hér á
eftir:
forustumaður
Frámsóknarmanna og Alþýðu
flokksmanna. Af honum virð Einn helzti
ist-Morgunbl. standa miklu innan Framsóknarflokksins
meiri stuggur. Það helgar
honum alla forustugreiriina í
gær og er bersýnilegt á henni,
að Morgunblaðið er veruleg-
um ótta gripið.
Annars er grein þessi jafn
hliða hlægileg tilraun til að
drága athyglina frá því hvers
könár flokkur Sjálfstæðis-
f-lokkurinn fyrst og fremst er.
trþpistaðan í greininrii er
Gís/í E. Petersen, læknir:
tabbameinsdagurinn
Krabbameinsfélag íslands er aSili að Alþjóðasamtökum
I rabbameinsfélaga, IJnion Internationale Contre le Caneer,
sem hefir aðsetur í París. Alþjóðasamtökin hafa í samráði
við heilbrigðismálastofnun S. Þ. valið fyrsta sunnudag I
ypríl sem sérstakan baráttudag. Þann dag er athygli almenn-
ings vakin á því, sem gert er til þess að vinna bug á krabba-
meininu, og hcitiö á stuðning hans og samvinnu í baráttunni.
Þar sem fyrsti sunnudagur Hefir boriö árangur.
í apríl var páskadagur, er Það er ekki æskilegt, að
baráttunnar gegn krabba- vekja óþarfa ótta, en á hitt
meini minnzt í blöðum næsta ber einnig að líta, að þegar
sunnudag eftir páska, að hafa sjúklingar komið i lækn
þessu sinni. Skipulögð bar- isaðgerð með krabbamein á
átta gegn krabbameini á sér byrjunarstigi og læknanlegt
ekki langa sögu hér á landi.' eingöngu vegna þess, að at-
Krabbameinsfélag Reykjavík hygli þeirra var vakin með
ur var stofnað 8. marz 1949. fyrirlestrum um byrjunarein-
Síðan hafa bætzt í hópinn 3 (kenni sjúkdómsins. Það má
1 félög, í Hafnarfirði, Vest- '. og gera ráð fyrir, að fræðslu-
mannaeyjum og Akureyri. J starfsemi vekji siður beyg, þeg
Sumarið 1951 var Krabba- ar fram í sækir, og almenn-
Það, sem snýr að læknum.
Það er einnig í stefnuskrá
á merkisafmæli í dag. Gísli
Magnússon óðalsbóndi í Ey-
hildarholti er sextugur. | (
Gísli í Eyhildarholti er menningarverðmæti hafa ver mannaeyíum
þekktur um land allt og kem ið sterk í Eyhildarholti, að . . ,A1 . , _ t # , ,,
ur margt til. Þó er hann hlé- synir þeirra h1óna eru amr memsfélag Islands stofnað, mgur hefir vamzt umræðum
drægur og lítt fyrir það gef- að festa rætur f hinu fagrajen 1 því eiga krabbameinsfé- um þessi mál.
inn að trana sér fram og láta skagafjarðarhéraði. Sumirilögin fulltrúa.
‘sru— .............. ~
......... . . szTKjzLiZti<
som síigt sú, a.ð Frfimsóknar- T íslenzka máls er sýmr, að epiið feUnr sjaid- lag Reykjavíkur tók til starfa,! t k j g ei j g og ðf ð
flokkurinn og Alþýöuflokkur- islenzha muls an langt frá eikinni. Karla- hefir þaS komið ýmsu Þarf- 1 kTabbameins Það er mikils-
inh‘ séu að semja um að taka llggia. honum a tungu. Hann kórinn Heimir hefir undan. iegu i framkvæmd. 14. febrú- J yert að þeir séu sem bezt
uþþhöft og einkasölur °g ^JTsérTmum blöð“ farna áratugi gegnt merku J’l952 afhenti félagið Lands1 ^ búnir að þessu
því verði menn að fylkja sér bezt að sér ollum þjóðlegum menningarhlutverki f skaga snítalanum fullkomin geisia,- 1 r 7 , U b ° þessu
nm Siá 1 fæðisf 1 okkinn til fræðum. Hann er ágætur song firði TOu.„ han, ‘ spnaianum iuiiKomm geisia , leytl 0g kunm sem gleggst
í ÍZ 2!™ Irn. maSur. firði Felagar hans eru dreifð læknmgatæki, sem kostuðu skil á byrjunareinkennum
ði _ a ' I Gísli hefir gegnt og gegnir T . era 1 °? ,^ei a hvi nálægt 250 þús. kr. Sú veg- sjúkdómsins og rannsóknar-
. .. margvíslegum trúnaðarstörf- f. gflafa |lg mi 1. 0g °m iega glöf var merkur af an8'f, aðferðum. Áríðandi er að sem
Það retta i þessum malum um fyrir sveit sina og hérað: fust. starf' Atta. symr þeirra í starfsemi felagsms, og bættu, skemmstur timi liði frá þvi að
er það, að Sjalfstæðisflokk- 0ddviti og sýsiunefndarmað_ Eyhildarholtshjóna eru nu tækin úr mjög brýnni þorf. sjuklingur ieitar læknis og
urmn er nu án efa mesti em- ur hefir h&nn yerið um j t félagar og songmenn i Heimi. i því sambandi má geta þess, þar til hann kemst j viðeig_
okunar- og haftaflokkur gkeið Hann hefjr yerið einn Þess má og geta, að tveir að fyrsta starfsár Landsspít andi iæknisaðgerð. Með fyrir
landsms. Raunverulegt mark ðkvikuiasti stuðningsmaður,synlr Þelrra hjóna voru full- alans (1931) var sjúklinga- (lestrum og umræðufundum
mið hans er Það fyrst og Framsóknarf]okksins frá!trúar á flokksþinginu, og var fjöldi í röntgengeislalækning má kynna læknum nýjungar
íremst að viðhalda ein(*- fyrstu tíð. Formaður Fram- annar helrra- Magnús á um 177, og af þeim voru 10 f rannsókn og meðferð ill-
§tö'gu, þeirra tiltölulega fáu
stÓrgrQðamanna, sem í raun
raun réttri öll barátta flokks-
jns, þótt hann reyni að leyna
þessu með því að látast vera
mál, ef þau ganga ekki í ber
liogg við sérhagsmuni gæð
, inga han.s-
sóknarfélags Skagfirðinga IFrosfastöðum- koslnn 1 mið- með illkynja meinsemdir. kynja meina, og styrkja til
hefir hann verið í nær 20 ár'stlórn sem fíórðungsfulltrúi Tveim áratugum síðar (1951) utanferða þá> sem hafa hug
og miðstjórnarmaður fyririungra Eramsóknarmanna. var sjúklingafjöldinn 1070, og á að kynnast nýrri tækni í
og. veru raða Sjálfstæðis- Skagafjarðarkjördæmi siðan | Ég hefi persónulega mikið af Þelm voru 126 í lækningu sergrein sinni a þessu sviði.
flokknum. Um þetta snyst í þag skipulag yar tekið upp.1 og margt að þakka vini mín- vegna illkynja meina. Fjölg-|
Gísli er einn bezti og um. Gísla í Eyhildarholti, fyr un sjúklinga í geislalækning- Nýtt baráttumál.
skemmtilegasti samstarfsmað lr vináttu og samstarf um um meö krabbamem og svip-, Krabbameinsféiögin hafa
flokkur allra stétta“ oe ur- sem VÖ1 er á’ Hann er. aWarfjórðungsskeið. Eg hefi aðar meinsemdir orsakast að, nu vahð sér nýtt baráttumál,
stvðri stundum ýms límbóta- hollráður og óeigingjarn og . átt þvi láni að fagna að kynn aUevga Jf ™ **1 sem þó hefir verið ofarlega
styðji stu du y óta hreinn Qg heiðariegur j 0nu.jast mörgum góðum mönnum, ir. verið su um morg ar- aðiá baugi frá byrjun, en það er
Er við minnumst óðalsbónd, en engum heilU og einlægari rontgengeisla slika sjuklmga(að leyga vandræði sjúkUnga
ans í Eyhildarholti, verður , en Gísla í Eyhildarholti. Hann fynr eða eftir sktirðaðgerð, t f geisiaiækningum> er þarfn_
Það má nefna ótal dæmi ekki komlzt hjá því að nefna jlætur malin sjálf ráða af- au Þeirra> sem eingongu a 1 ast vistar í sjúkrahúsi. Munu
til 3 sMnrbetta “okta 'ílelra' Hann k>>na nans, stöðu sinni, en forðast að láta j’elsla(n?ýe!'ð\ SkurðaS51 lélögin vinna aS þvl, a«
bamfgegn Þvl að Gu6ríln Sveinsdöttir, sem er eiBin haBsmuni skyaBia á geisIalœkmnBar — ront-
aðrir aðilar en Eimskipafé-
eigin hagsmuni skyggja á
það, sem hann telur rétt. Sen °S radium — eru þau
, __ _______________ Það hefir verið mesta lán vopn, sem aðallega er beitt;1
hafa í sameiningu gert garð-íog mesti styrkur Framsóknar baráttunni við þessa sjuk-
stcrvel gefin og metin mest
lagið gætu eignast kaupskip, af Þeim> er þekkja hana bezt,
svo að það gæti haft einok . _ , ,
un í siglingum og hagnast í inn frægan' Þau. hafa átt og
skjóli þess. Ástæðan er sú, að allð UPP ellefu born - 9 sym
forkólfar Sjálfstæðisflokks- og 2 dætur- — sem nu eru
ins ráða yfir félaginu og geta
notáð gróða þess í sína þágu,
ef þeim bíður svo við að
horfa, sbr. kaupin á Kveld-
úlfseignunum. Sjálfstæðis-
flokkurinn berst gegn frjáls-
ræði í fiskverzluninni vegna
uppkomið fólk.
Það sýnir gleggst, hve upp
eldisáhrifin og hin þjóðlegu
flokksins að eiga stuðnings- dóma-
menn með þá hæfileika, Margþætt verkefni.
menntun og víðsýni, sem ein-J Krabbameinsfélag Reykja-
kenna Gísla í Eyhildarholti — ■ víkur vann þarft verk með
og sem hafa gefið þjóð sinni
slíkar gjafir og hann.
tryggja þeim sjúkrarúm í fyr
irhugaðri nýbyggingu við
Landsspítalans. Ekki allfáir
sjúklingar í geislameðferð eru
rúmliggjandi eða lítt færir
um að ganga í lækningarnar.
Það er óviðunandi ástand, að
sjúklingum, sem oft þurfa
aður og starfræktur af nokkr undir
um gróðamönnum í alveg
þess, að nokkrum gæðingum j gagnstæðum tilgangi, eins og
hans hefir tekizt að einoka ■ hér hefir verið rakið.
því að afla lækningatækj- J meiri eða minni hjúkrun, sé
anna. Þar naut það skilnings komið fyrir á heimilum í bæn
og örlætis almennings, fé- j um. Geislalækningin tekur
lagasamtaka og stofnana, auk (oft langan tíma, iðulega tvo
góðrar aðstoðar heilbrigðis- j mánuði, og daglegur flutning
Sjálfstæðisflokkinn eftir að j stjórnarinnar. Með samtök- j ur sjúklinganna fram og aft-
það er orðið enn Ijósara en jum og samhug má koma ýmsu! ur, getur verið erfiður og auk
manna yfirgæfu nú
áður, að hann meinar ekkert! Sóðu til leiðar. Verkefni þess kostnaðarsamur. Utan-
hana að mestu og geta í| Þetta er líka orsökin til með’skrifum sínum um frelsi krabbamelnsfélaga eru margjbæjar sjúklingar eru oft í
skjóli þess safnað miklum þess, að Varðbergsflokkur- einstaklinganna og írjálsa' Þætt- Féiögin stiiðia, að því, að t vanda staddir að fá inni, ef
gróða, sem m a. er notaðurjinn hefir verið stofnaður. j verzlun, heldur er eins kon-J síukllngar elgf kost sem beztr Þeir geta ekki leitað til skyld
til að koma upp Morgunblaðs Stofnendur hans eru nokkr-J ar hlutafélag nokkurra stór- ar leeknishjálpar, en það hef ( fólks eða vina. Þótt reynt sé
höllinni. Sjálfstæðisflokkur- ir gróðamenn, sem hafa orð-! gróðamanna, er eiga hags-ilr verið aðalverkefni þeirra að vista þessa sjuklinga í
inn notar vald sitt yfir bönk-jið útundan og einokunar- og muni sína.undir því, að ekki!bér- Auk Þess er fræðslustarf Landsspítalanum, er þar svo
unum til að viðhalda meiri ^ haftastefna Sjálfstæðisflokks {verði dregið úr bankahöftun- jsemi fyrlr aimerming, þan sem
og minni einokun í innflutn-1 ins bitnar því á. Þess vegna j um og ýmsum einokunarráð- j ldgð er áherzla á að kynna
ingsverzluninni í þágu gæö-^hafa leiöir þeirra og for- 1 stöfunum, sem nú gilda. j byrjunareinkenni krabba-
inga sinna og hefir þannigjkólfa Sjálfstæðisflokksins J Þessir menn, sem hingað j melns> ýmlst með fyrirlestr-
komið í veg fyrir að afnám'ekki lengur getað legið sam-jtil hafa veitt Sjálfstæðis- {um e®a kvikmyndum. Sú starf
innflutningshaftanna næði an. Hins vegar er ekki lík- flokknum stuðning, eiga semi er mjög nauðsynleg, þar
tilgangi sínum, nema að légt, að þeir dragi mikið bezta samleið með Framsókn sem batahorfur eru mun betri
takmörkuðu leyti. Á sama fylgi frá Sjálfstæðisflokkn-(arflokknum. Það gerir Mbl. jef sjúklingar koma í læknis
hátt notar hann bankana til.um, því að almenningi er sér líka ljóst. Þess vegna býrjmeðferð í byrjun sjúkdóms-
að tryggja yfirráð gæðinga ljóst, að markmið þeirra er^það nú til söguna um að • ins. Skurðlækning eða geisla-
sinna í iðnaðinum og útgerð-Jað tryggja sér sömu sérhags- j Framsóknarflokkurinn sé að meðferð getur oft veitt fullan
inni. munaaðstöðuna og forkólfar. semja við Alþýðuflokkinn bata, ef sjúklingar koma í
Ekkert er því meira öfug-1 Sjálfstæðisflokksins hafa nú. jum aukna einokun og höft. aðgerð áður en meinið hefir
mæli en þegar Mbl. heldur En samt hefir Sjálfstæðis-j Slíkt er vitanlega fjarri öllu náö að sá sér í önnur líffæri.
Það er því áríðandi að ekki
því fram, að Sjálfstæöis- flokkurinn gilda ástæðu til (lagi. Flóttinn frá Sjálfstæð-
flokkurinn berjist gegn ein-Jað óttast mikiö fylgistap. isflokknum verður ekki stöðv
okun- og. fyr-ir frjálsræði. —.Það værj í alla staði eðlileg aður með þessum eða öðrum
Hann er blátt áfram stofn- og heilbrigð þróun, að þús-' kviksögum Mbl.
sé dregið að leita læknis, eftir
að meinsemdin hefir gert vart
við sig.
áskipað og þörf annarra sjúkl
inga fyrir spítalavist oft svo
brýn, að ekki er við því að
búast, að vandinn verði leyst-
ur eins og nú hagar til.
Krabbameinssjúklingar, sem
þurfa skurðaðgerðar, ganga
að vísu fyrir, enda mest um
vert að biðtími þeirra sé stutt
ur.
Krabbameinsfélögin hafa
sett sér það mark, að leiða
þetta mannúðarmál til far-
sælla lykta, og vona, að al-
menningur bregðist vel við
að þessu sinni, eins og svo
oft áður, með því aö veita
því stuðning.