Tíminn - 31.07.1953, Page 4

tcs
TÍMINN, föstudaginn 31. júlí 1953.
170. blað.
Theodór G unnlaugsson:
Uppblástur landsins
slíkum vopnaburöi er ekki að: geta hinum raunverulegu
undra þólt jafnvel hinir
„skriftlærðu'* hafi hrokkiö
úr sætum sínum og skolfið
á beinunum fyrir þaö eitt að
þeir fundu aö sjálf undirstaö
an var ótrygg
eiginleikum náttúrunnar, er
við leggjum leið okkar um.
Mér er meinilla við' þau.
Við þetta ferðalag er aðal
kosturinn sá, að við þurfum
engan undirbúning, ekkert
Eg hefi oft orðið þess var, í ’ ne.sti eða nýja skó. Getum
seinni tíö, bæði af ritum og snarast alveg eins og við
samtali manna á meðal að|stöndum. Aðeins einu sting-
uppblástur — eyðing hins ís- um vi3 j yasami. Það eru öli
lenzka gróðurs eigi fyrst og aöalkort herforingjaráC’sins
fremst upptök sín í arðráni danska (Geodætisk Institut),
feðranna og húsdýra þeirra.
Þegar slíkum fullyrðingum er
haldið á loft.i, bæði leynt og
GarSeig-andi hefir sent baðstof-
unni eftirfarandi bréf:
að auglýsa í blöðunum að þeir
hirtu hey, og er áreiðanlegt, að
þeir yrðu ekki lengi að ná saman
heyi, sem mundi nema nokkrum
ljóst, verður mörgum á að
trna eins og öðrum fullyrð-
ingum, sem eru síendurtekn-
niu að tölu, svona rétt af
mannalátum þó að við not-
um mest aðalkort nr. 7. Og
þá leggjum við af staö.
Við stöndum upp á stör-
jgerðum gulvíðir og loðviðar-
ar, hve fjarlægar sem þær ■ gigUm, undir heiðum himni
eru staðreyndunum. Og mátt og júnísól, rétt sunnan viö
þessa áróðurstækis þekkja iþjóöveginn skammt vestan
bezt þeir, sem dreyma stóra | Vig jökulsá í Axarfirði, norö-
drauma um mikil völd, ánjan við svokallaöa Ástjörn.
þess aö taka minnsta tillit | par er tvímælalaust einhver
til réttar einstaklingsins og allra fegursti staður í Keldu-
sannleikans. Allur slíkur á-jhverfi (sjá aöalkort nr. 7).
róður, hvort sem hann birt-j0g við snúum okkur náttúr-
ist, á þv íað taka sömu tök- iega til landsins á móti sól-
um og illgresiö — nákvæm- inni og sjá. Töfrandi um-
iega sömu tökum. Það á að ]iverfi blasir við okkur. Silf-
láta arfasköfuna ganga á urtær blikandi tjörn rétt
í sumar. Heyið var gott og kjarn- til yill gefið góða raun
mikið.
Inngangsorð.
Fátt mun vekja meiri óhug
öllum hugsandi íslendingum,
on sá geigvænlegi uppblást-
;.r, sem orðið hefir nú á síðari
arum í íslenzku þjóðlífi. Og
pað er því sorglegra, þegar
oess er minnst, hve fá ár
eru liðin siðan við höndluð-
im hnossið mikla — fjöregg-
:.ð í frelsisbaráttu þjóöarinn-
ar. Ástæður þessa vaxandi
uppblásturs eru margar og
: nun þar þó mestu valda
vennt: Innbyrðis ósamlyndi
— eldgosahættan í skapgerð
okkar og skiptum — og utan-
aðkomandi öfl, sem fylgja
linum hraðfara og kröppu
ægðum, er berast hingað yf-
r hafið. Þeim fylgja jafnan
stormar og stundum fárviðri
neð óhemju sandburðt, er
jyðir gróðri hinnar íslenzku
pjóðareiningar. Nú er hún
sannarlega í svipaðri hættu
;g útverðir hins íslenzka
gróourfars eru víða og hafa
rlltaf verið. Hún er að fær-
ast í kaf, blása upp, blikna,
eyðast og hverfa fyrir æð-
mdi moldviðri. Sjáum við
ríkki að okkur sem fyrst, slíðr"
rm eigin sverð og stöndum til síðustu herbúðir hans eru skógivaxinna hlíða að aust-! samband við hann og hirti hanu kunna að vera í vandræðum með
betur á verði í þeim gjörninga gjöreyddar. I an og vestan, en að norðan, heyið og var þakkiátur fynr
/eðrum, þá er víst að forlög j Til Þess nn að orð mín valdi þar sem vig stöndum, er sam-
okkar eru ráðin. Þess vegnajekká mjsskilningi, þá sný ég feiiö breiða af talsvert háu
„Bakvið húsið mitt er allstór garð
ur og er þar meðal annars sæmileg hestfóðrum".
ur túnblettur. í sumar hefir verið
góð spretta hér j Reykjavík sem Hér er um athygiisverða tillðgu
annars staðar á landinu, cg var Uja galðeiganda að ræða. Vissulega
þvf túnfcletturinn minn orðinn kaf- Jnœr það ekkl nokkurri átt, að mikil
loðinn, er ég tók mig til fyrir nokki vergmæti tari þannig til spillis Sú
um dögum og sló hann. Var það í uppástunga hans um að gripaeig-
fyrsta skipti, sem hann var sleginn en(tur auglýsi í blöðum gæti ef
en þó er
það ekki víst, þar sem auglýsíngar
fara framhjá mörgum. Hins vegar
ætti að vera hægt fyrir þessa menn
að setja sig í samband við Búnaðar
j félagiö og tilkynna þvi, að þeir hírði
hey. Flestir myndu áreiðanlega
i muna eftir því, ef Búnaðarfélagið
yrði auglýst sem miliíliður, og létt
er að hafa samband við það. En
sem sagt, ég vona, að hlutaöeigend-
ur taki þetta til athugunar.
Af gömlum vana breiddi ég heyið
á flötina og þurrkaði það. Reyndist
það um tvær sátur samankomið.
En hvað átti nú að gera við þetta
hsy? Ekki var hægt að hafa það
á flötinni og láta síðan krakkana
smámsaman dreifa því um allan j
garðinn. Ekki var útlit fynr annað
en það yrði að fara i öskutunnurn
ar og síðan á öskuhaugana, því að
ekki hefi ég neinar skepnur til að
fóðra, og get því ekki nýtt það
sjálfur.
honum miskunnarlaust þar sunnan við okkur milli tveggja mann, sem hirti hey. Komst ég i ía góð grasspretta. Þeir
En fyrst maður er farinn að ræða
um hey og heyskap hér í höfuðstaðn
Um, má geta þess, að undanfarna
En svo var það fyrir tilviljun, að ] daga hefir Arnarhóll verið sleginn
kunningi minn einn benti mér á ] 0g þar sem annars staðar hefir ver
sem nú
En nú vil ég, Starkaður minn,
vil ég í fullri vinsemd, en kjarna málsins. Og það birki, rauðviði (eða gulviði) og' biðja þig að koma þvi á framfæri
í blaðinu, hvort nokkuð vit sé í því,
aö láta allt það verðmæti í heyi,
sem túnblettir Reykvíkinga gefa,
fara í öskuna. Vitað er, að margir
að losna við hey, ættu að ganga
niður á Arnarhól og athuca, hvort
þeir, sem þar eru að slá, hafi ekki
áhuga fyrir a3 hirða hey víðar. Það
er áreiðanlegt, að þeir yrðu fegnir,
ef þeir þyrftu ekki nema ganga aö
heyinu og hirða það í stað þess að'
þurfa fyrst að beita ljá og orfi.
Látum við svo þessu rabbi lokið
í dag.
Starltaður.
íyllstu alvöru, alveg sérstak- er ekki að ástæðuláusu, að íoðvíði i þéttri órofinni fylk-
iega minna á það, að þeir, ég kveð mér hljóðs, eins og ingu alveg eins og áhorfendur
sem að baki standa hinum ýmsir sem fylgst hafa með j Þjóðleikhúsinu. Uppi á há-
vígreifu flokkum og deildum J— alist upp við ógnaröfl um stalli, sunnan við tjörn-(
ninna ýmsu stétta og sem ; vatn? og vinda, og með hlið- ina, er stórt iðgrænt tún meðjmenn í bænum eiga hesta, sumir
neita mega herforingjar, og sJÓn af óyggjandi heimlldum reisulegum byggingum. Þetta I jafnvei kýr 0g kindur, 0g því er
flestir bæði elska og þrá það , fyrir eyðingarmætti hinna ís- er Ás og þarna hefir verið ] lítii ástæða tii að þessi verðmæti
'íignarheiti, geri sér það vel lenzku eldfjalla. Þegar svo nyggð frá þVí á landnámstíð. (nýtist ekki. viðkomandi menn ættu
ijóst, að þeir mega aldrei þess cr minnst, eins og fýrr Austan við bæinn rís hár, fag
gleyma köllun sinni í hinu ' getur, að meirihluti hinnar is- , Urlega lagaður höfði, og hann
islenzka þjóðfélagi, bæði inn j lenzku þjóðar, sem nú býr í er allur þakinn skógi upp á
á við og út á við. Hún er sú þéttbýli við sjóinn, og á þess hvirfil, eins og raunar allur
að gá vel að, varðveita eftir J aðeins kost, stöku sinnum. [sjónhringurinn til suöurs. — ^
fremsta megni og á eigin I hð litast um í Jandsins bvggö j Það er svona rétt að við trúum'. £ Til sölu er vel með farinn yfirbyggður Willys-jenpi,
kostnað, þá eiginleika, semj um og obyggðum þa temir, okkar eigin augum. Hér byggð j / sem hefir ve-ið í einkaeign. Bíllinn er aðeins keyrð-
hafa svipað gildi fyrir til-jÞa a .,au-arnar a v* a rop fia iandnámtíð og oft stór-j ^ ur 3Q þusuni;i kílómetra á góðum hjólbörðum og einu
til vara. Sæti eru öll með áklæði og svampur í aftur-
sæti — Tilbcð sendist fyrir 8. ágúst n. k. til undirritað’s
jUjairwii ci u±íurvci uuiuuíu, v'*' ,r,llc,',T’
hL Hér erum við staddir á yztu;
og lægstu mörkum ilmbjark
W.V.V.W.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.V.VAV.W^/.V.V.V.
1 J E P P I
veru hinnar íslenzku þjóðar!að til þess, ef það nemur^býli. En það er ekki um að j
og melur, laðvíðir, lingresi, í staðar við brotnar og naktart Vinast við erum gleraugna-
vinglar o. fl. útverðir hinnar ibjarkir á örfoka hörðum, við iausir.
islenzku flóru hafa fyrir gróð, hrynjandi veggi eyðibyla þ:.
urfar landsins í heild. Og.sem skinin bein liggja eins
þetta er engin krafa á hendurog strandrek á grýttum me!
sem gefur nánari upplýsingar
þejm — þetta er lieilög skylda.! eða í moldarílagi, við eyði-
Eg minnist á íslenzka gróö- sanda, þar sem hvergi ei hefir viða verið á umliðnum
urfarið. í því sambandi ætla stingand: strá, og við þögui öldum> þratt fyrir allav ham-
ég að biðja „Tímann1- fyrir |en jjeigvænleg jitök^hhis Sróy^farir náttúruaflanna og dvöl
RAGNAR JOHANNESSON ;.
Túngötu 5, Siglufirði. sími 212 ■"
sjó, í ríki víðisins eins og hann \ vww.'.v.v.v.v.v.v.v.v.v.w.w.w.w.w.ww!
arinnar um 15—20 m. ylir 11
nokkrar hugleiðingar
uppblástur.
Þegar ég las í Tímanum
greinar þeirra Hákonar skóg-
ræktarstj óra Bjarnasonar og
Benedikts Gíslasonar frá Kof-
'teigi, um eyðing gróðurs hér
á landi, orsakir þess o. fl.
ákvað ég að leggja hér orð
i belg. Það var þá síst ætlun-
in að blanda mér neitt í þeirra
deilur, heldur aðeins að skýra
frá nokkrum staðreyndum á
þvi sviði, frá mínum bæjar-
dyrum séð, ef skeð gæti að
málefnið sjálft yrði eitthvað
ijósara þeim, er ekki hafa
aðstöðu til að horfa sjálfir
á vinnubrögð móður náttúru,
en það er nú orðið meiri hluti
islenzku þjóðarinnar.
Við lestur fyrrnefndra
greina birtust mér leiftursýn
úr fortíðinni, samhliða þvi
þegar ég sá í anda Benedikt
frá Hofteigi, er hann þrífur
pennann, býzt fullum lier-
klæðum og þeysir af stað á
hlemmiskeiði gegn andstæð-
ingi
um andi lífs á aðra hlið, en á
j hina æðandi brún auðnarinn-
ar þegar stormurinn geisar:
„Sjálð þið bara! Takið vel eft
ir. Hér blasa við ykkur synd-
ir feðranna, syndir bændanna
:i Islandi á umliðnum öldum
feðranna frægu í 1100 ár. Fn
snúum okkur nú við og horf (
um í norðurátt. Við tætur i
okkar blasir þar við auðninj
ömurleg, sandar og grjót.j
grjót og sandar eins og augað’:
, , ,, . eygir — til norðvestu'-s, I
og enn þann dag í dag. Þetta j noröurs og nor3austurs. Yztj
er þeim að kenna. Þetta er
við sjóndeildarhringinn í stefn j <
skuldm, sem við e.gum að j frá Axarnúp að austan a
greiða. Hvernig hzt ykkur á?“ j Vikingavata( hillir upp bæj-!
Þegar svona vopnum er, qrröðin t á gróðurbeiti
beitt er ekki að undra þótt þefsa undiriendis. Og okkur
Islendingsblóðið mtm meira'dylbt c,<ki að hér hafa nátt-
!n*gf.U,h6fl^®gnAr.^ -r Yær!! úruöfiin verið að verki. öfl,
það ek:v. svo, þa ætti pað held sem hafa myndað þetta svöðu
ur ekki upptök sín í islenzkri ■ sa„ Það er lika rétt. Niður
bændamenningu. j.JökJu gömlu hér austan við
j gæti líka sagt okkur þær sög-
Með berum augum. jur. pær eru bæöi margar og
Þar eð nú hefir verið blóma flestar ljótar. — Þó var þaðj
tími mikilla ferðalaga, finnst' sjaldan hennar sök þvi að
mér ekki úr vegi lesari gcður,'hin ægilegu eldgos, þegar
að sýna þér ofurlitla rausn,1 þ.au brutust út og jörðtn skalf
bjóða þér í einn „túr“. Þaðjog björgin klofnuðu í orðs-
kostar ekki eyn, en gæti orð- j ins fyllstu merkingu, áttu
ið báðum til mikils hugar- j iangoftast fyrsta leikinn að
létt.ls cg skilningsauka. Og þeim ógnum, sem yfir dundu
þá væri sannarlega betur íar- j bæði á landi og úr loíti. Um
þær hörmungar, er þá biðu
Skrifstofur vorar
eru fluttar úr Hafnarstræti 9
í Qaröastræti 3
H.f. Kol & Salt
Sími 1120 (4 linur)
t
l
\
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦»
sinum. Þá óneitanlega j iö eh heima setið. Eitt skil
sópar að honum, alveg eins yrði vil ég' þó setja og teijoft feðra vorra og fénaðar,
og Skarphéðni Njálssyni, er j sanngjarnt. Þaö er aö þú! þeirra, getum viö með hægnj
hann hóf sig til stökks ájhaíir ekki með í ferðal'.giö móti fengið nokra vitn-1
Markarfljóti forðum. Fyrir 'nejn þau gleraugu, sem breytt
(Framhald á 7. sí5u>
Enginn getur fylgzt vel með tímanum nema að hann
lesi TÍMANN.
t
:
<»
O
o
o
o
<»
<>
<»
<»
<»
Gerist áskrefendur að TIMANUM,
hringja í síma 2323 og panta blaðið.
Einn mánuð fyrst til reynslu.
með þvi að
<>
<»
Með því fá menn fróðlegt og skemmtilegt lestarar-
efni sex daga í hverri viku. l >