Tíminn - 12.03.1954, Blaðsíða 4

TÍMINN, föstudaginn 12. marz 1954

Örnótfur Hálfdánsson:
Orðið er frjáist
Opið bréf til framkvæmdastjóra
togarafélagsins ísfirðingur h.f.
Kæri Ásberg!
Ég hefi ekki lagt það fyrir
mig um dagana að standa í
teréfaskriftum, enda vanalega
haft öðrum hnöppum að
hneppa, og viðskipti mín við
menn og fyrirtæki ekki verið
á þann veg að töluð orð hafi
ekki geta staðið.
En nú finnst mér að brugð
ið sé frá því og ég verði aö
taka mér penna í hönd og
senda þér nokkrar línur.
Að vísu getur svo verið, að
þér finnist tilskrif frá svo
litlum karli sem ég er, ekki
þess verð að þau.séu lesin,
en þá ætla ég að gefa öðrum
kost á að lesa þetta bréf með
okkur, og kynnast af því hug-
ulsemi þinni til þeirra, sem
hafa talið sig vinna einstak-
lingsframtakinu gagn.
Eins og okkur er báðum
kunnugt, þá hefir mjög færzt
í vöxt hér í seinni tíð, að ein-
stakir menn kaupi fisk til
verkunar. ■ Hraöfrystihúsin
hafa samninga við félagssam
tök útgerðarmanna um ákveð
ið verð á fiski, svo þú verður
líklega af þeim sökum að láta
fyrirtæki þínu nægja það verð
sem þar er ákveðið. Nú veit
ég ekki betur en allir hinir
smærrí fiskkaupendur hafi
verið látnir sæta sömu kjör-
um og hraðfrystihúsin, þang-
að til á síðastliðnu ári, að það
fór að heyrast að fyrirtæki
það, sem þú stjórnar, togara-
félagið ísfirðingur h.f., væri
farið að bregða út af þessu og
selja sumum mönnum fisk-
inn talsvert dýrari en öðr-
um.
Eins og þú manst sjálfsagt
þá gerði ég athugasemd vegna
þessa fyrir áramótin að mér
væri seldur fiskurinn dýrari
en öörum. Þú sagðir þá með
þinni kunnu hæversku, að
við mundum ábyggilega geta
komizt að samkomulagi um
þá hluti.
Rétt eftir síðustu áramót,
eða 5. jan. kaupi ég svo fisk
af ísfirðing h.f. Sé ég þá að
fiskurinn er áfram reiknaður
á hærra verði til mín en um-
samið verð til hraðfrystihús-
anna og fyrirtækið seldi á til
annarra aðila. Það var þess
vegna, sem ég fór fram á að
þú gerðir grein fyrir þessum
verðmismun áður en ég
greiddi fiskinn frá 5. jan. s.l.
Þú talaðir um að við gætum
jafnað mismun þennan með
því að ég fengi fiskslatta, sem
hvergi yrði skrifaður. Það
vildi ég ekki fallast á. Fyrir
fisk til þess tíma átti ísfirð-
ingur ekki eyri hjá mér. Það
vantaði svo sem ekki, að þú
tækir vel í að láta mér þess-
ar upplýsingar í té — en það
var nú fyrir kosningar.
Svo kom 9. febrúar — níu
dögum eftir kosningar — þá
kemur innheimtukrafa frá
málafærslumanninum Jóni
Grímssyni fyrir þessari mán-
aðargömlu skuld (kr. 5.691,00
eftir þínum verðreikningi) og
að auki krafa um 600 kr. inn
heimtulaun.
Ég vona, að þú munir kann
ast við, að ég hafi greitt þessa
uppbæð eins og tilskilið var
og ég vona, að Jón minn hafi
einnig fengið aurana sína,
hann hefir til þeirra unnið.
Ég veit ekki til þess, að
viðskipti mín við Ísfirðíng
h.f. eða þig hafi verið öðru
vísi en góð, í það minnsta
, hefir þú ekki látið annað í
ljósi, talið greiðslur tryggar
frá mér. Ég hefi aðeins gert
athugasemd við verð það, er
mér hefir verið gert að greiða
fyrir fiskinn, en þó greitt
reikningana, þótt ég vildi fá
skýringu á, hvers vegna ég
sæti ekki við sama borð og
kollegar mínir,
Engar upplýsinijar komu,
en í stað þeirra kemur inn-
heimtukrafa frá málafærslu-
manni á mánaðargamalli
skuld. (Var ekki hægt að nota
lögfræðikunnáttu þína til aö
ná skuld þessari hjá mér, svo
innheimtulaunin hefðu getað
runnið til ísfirðings, að sjálf
sögðu hefði hann fengið féð,
því ekki varst þú svo gjarn
á fé fyrir verk, sem aðrir
| unnu meðan þú varst bæjar-
stjóri).
I Ætli að þarna ráði nú að-
eins vilji þinn til þess að ná
rétti fyrirtækisins eða lág-
kúruleg þjónkun við illar hvac
ir, þar sem þú telur líkur til
' að ég hafi ekki að þessu sinni
|stutt þig og skoðanabræður
' þína til að ná völdum í bæn-
t um við bæjarstjórnarkosning-
arnar?
| Er þetta sá stuðningur, sem
þú vilt veita einstaklingsfram
takinu, sem þið gumið svo
mikið af, eða er þetta sú leið-
in, sem þú telur vænlegasta
til að efla einstaklingsfram-
takið?
J Það er ekki nóg Ásberg, að
tala vinsamlega um hlutina,
ef vinnubrögðin bera svo
vitni gegn orðunum.
j Það mun ekki vera algengt,
að mánaðargömul skuld, sem
ekki hefir verið mótmælt, sé
innheimt með aðstoð mála-
færslumanns, og allra sízt,
þegar viðskiptin hafa gengið
fyrir sig eins og þau hafa
gengið milli mín og ísfirð-
ings h.f.
j Nú skyldi maður halda, að
fyrirtæki, sem gengur svona
hart eftir að fá greiðslur frá
öðrum, léti ekki mikið standa
upp á sig í þeim efnum. Þess
vegna á ég bágt með að trúa
ýmsu af því, sem ég heyri
sagt um ísfirðing h.f., sem
ber þess vott, að ekki sé svo
haldið á málum, sem ætla
mætti af röggsemi þinni gegn
mér.
I Er það satt, að við s. l.'árg-
mót hafi ísfirðingur h.f.
skuldað bæjarsjóði ísafjarðar
um eða yfir kr. 200.000,00 —
tvö hundruð þúsúnd — í út-
svör, sem félagið var búið að
taka af starfsmönnum sínum
á árinu?
Er það satt, að þessi upp-
hæð hafi staðið að mestu ó-
breytt allan seinni hluta árs-
ins?
Af því, að þú ert tögfræð-
ingur, þá langar mig til að
spyrja þig, hvort fyrirtæki
hafi leyfi til að taka svona
fé til eigin þarfa, sem því er
falið að innheimta fyrir ann-
an aðila. — Ég er alveg sann-
færður um, hvað svona at-
hæfi hefði verið kallað í mínu
ungdæmi, en tímarnir eru nú
orðnir svo breyttir með það
sem annað. Er það líka satt,
að þú sért ekki farinn að
borga einn eyri af rúmlega
60 þúsund króna útsvari, sem
lagt var á ísfirðing h.f. í
fyrra?
Hvernig heldur þú svo, að
þér gengi að stjórna bæjar-
félagi, ef skattborgararnir
hef ðu þennan máta á greiðslu
útsvara? Heldur þú ekki, að
þú teldir þig þurfa að biðja
Jón Grímsson að senda þeim
línu svona öðru hvoru? Nei,
Ásberg minn, ef skilvísin er
svona hjá þér, finnst þér þá
ekki að hrokinn og stór-
mennskan sé nokkuð mikil í
minn garð. Eitthvað hefir mað
ur svo heyrt um, að reikning
ar ísfirðings við hafnarsjóð
séu ekki alveg upp gerðir, er
það líka satt? Er þó gjaldkeri
og innheimtumaður þar, maö
ur sá, er þú fékkst til inn-
heimtuaðgerða hjá mér. Hef-
ir þar eitthvaö sljóvgazt rögg
semi þess góða manns?
Ég ætla svo ekki að hafa
þessar línur mikið lengri, en
að síðustu vildi ég segja þetta:
Það getur vel verið, að ég hafi
hálpað til þess, að sumir
þeirra sjálfstæðismanna, sem
höfðu rétt lengst út hendina
til að hrifsa til sín völdin í
bænum, urðu fyrir nokkrum
vonbrigðum við úrslit bæjar-
stjórnarkosninganna. En það
réttlætir ekki fruntalætin
gegn mér. En það skal ég
segja þér í fullri einlægni, að
þið vinnið aldrei tiltrú nokk-
urs manns með þá forustu,
sem þið hafið í dag. Eftir því,
sem þið beitið fleiri menn of-
beldi og ósanngirni þá þjapp-
ið þið andstæðingum ykkar
fastar saman og við, sem fyrir
árásunum verðum, höldum
áfram að styðja þá menn og
flokka, sem leggja sig fram
um að liðsinna þeim, er
minna mega sín.
Með tilhlýðilegri virðingu,
Örnólfur Hálfdánsson,
ísafirði.
Handknattleiksraót-
ið heldur áfrara
í kvöld
í kvöld er næstsíðasti
keppnisdagurinn í mfeistara-
flokki á handknattleiksmeist
aramóti íslands. Fara þá
fram tveir leikir í A-deild,
sá fyrri er milli Ármanns og
ÍR, en hinn síðari milli Vík-
ings og KR. Síðustu leikirn-
ir verða á sunnudaginn. Fer
þá fram úrslitaleikurinn
milli Fram og Ármanns, en
auk þess keppa ÍR og valur.
Á þriðjudaginn vann KR
Fram með 11—10, og var sig
urmarkiö skorað úr vítakasti
á síðustu mínútunni. Aðeins
Fram og Ármann koma til
greina sem sigurvegarar í
mótinu. Ármann hefir gert
eitt jafntefli hingað til, en
unnið hina leikina. Fram hef
ir hins vegar tapað einum
leik, unnið hina, en virðist
samt hafa meiri líkur til að
sigra í mótinu. Neðsta liðið
í A-deildinni fellur niður í
B-deild. Tvö lið eru í fall-
hættu, ÍR og Víkingur. ÍR
hefir engan leik unnið, en á
eftir tvo leiki, Víkingur hef-
ir unnið einn leik, sigraði
ÍR. Markatalan ræður úrslit
um, ef liðin verða jöfn að
stigum.
Kr. S. Sig. hefir kvatt sér hljóðs
og ræðir um útvarpið:
„Sæll, Starkaður! Mér virðist að
-baðstofan þín hafi verið lokuð
nokkuð oft í vetur og þykir mér
það skaði, því að oft var gaman að
hlusta á rabb manna þar. Nú lang
ar mig til að stanza hjá þér um
stund og tala við þig um ýmislegt.
Það er sérstaklega dagskrá útvarps
ins, sem ég vil minoast á, en þar
virðist vera veruleg afturför. Ætla
ég þá að byrja á því að leggja
nokkrar spurningar fyrir forráða-
menn útvarpsins viðvíkjandi leik-
ritavali þeirra á laugardagskvö'd-
um. j
Hvað meina þeir með þvi að
flytja annan eins þvætting fyrir :xl-
þjóð, sem þeir hafa gert flest laug-
ardagskvöld í allan vetur? Þó að
það hafi stundum flotið þar með
einstaka sæmilegir leikir, þá eru
þeir færri en hinir, sem eru mjög
grófir og jaínvel siðspillandi. Skal
ég benda á tvö dæmi af mörgum.
Þann 6. febrúar var leikrit, i:em
hét „Einkalíf". Hvað boðar sá leikur
annað en ósiðferði á hæsta stigi,
þar sem er ýmist æsandi ástarhjal
eða háa rifrildi og hjónaskilnaðir?
Er með þessu verið að kenna upp-
vaxandi æskulýð hvernig hann eigi
að haga sér í framtíðinni? Eða hafa
þeir ekki gert sér grein fyrir því, að
það illa og ljóta má læra af útvarp
inu ekki síður en það góða?
„Fátt segir af einum“ var leikið 20.
febrúar. Þá var að vísu tilkynnt á
undan, að réttast væri að láta ekki
börn hlusta á leikritið. Hlægilegasta
tilkynning, sem heyrzt hefir. Pá
heimili munu vera á landinu, þar
i sem ekki eru fleiri eða færri börn.
í Hvað á að gera við þau? Á að reka
þau út, svona rétt fyrir háttatím-
j ann á meðan fullorðna fólkið hlust
ar á það, sem þau mega ekki heyra?
Nei! Eina ráðið er að skrúfa íyrir
útvarpið. Og þá vil ég spyrja, hvers
vegna verið er að hafa fyrir því að
æfa leik og flytja hann fyrir lok-
uðu útvarpi? Leikur þessi á ekkert
erindi til neinna hlustenda, hvorki
gamalla eða ungra, því að hann er
ekkert annað en óþverri, sem hlýtur
að koma hverjum þeim, sem á hlust-
ar, f illt skap.
Eitt vinsælasta útvarpsefni hafa
verið leikirnir á laugardagskvöldum.
| En í vetur hafa mönnum brugðist
þeir svo hræðilega, að ýmsir loka
tækinu sínu, þegar leikur stendur
sem hæst.
Annar vinsælasti þátturinn Var
framhaldssagan á meðan Helgi
Hjörvar las Bör Börsson, Kristínu
Lafransdóttur og fleiri sögur, i:em
voru hver annarri betur valdar og
prýðilega lesnar. Síðan hafa að vísu
nokrar sögur verið vel lesnar en
ekki eins vel valdar. Og einkenni-
legt er það, að velja fyrir framhalds
sögu í vetur Sölku Völku, sem íjöld
inn af mönnum hefir lesið fyrir fá-
um árum og mun vera til á fjölda
mörgum heimilum og öllum bóka-
söfnum. Þó er það verra, að höfund
urinn sjálfur er látinn lesa hana.
En hann er mjög óáheyrilegur les-
ari. Enda veit ég til, að margir loka
tækjum s'num, þegar Halldór byrj-
ar að lesa. Auk þess er sögulestrar-
tíminn mjög illa valinn. Svo seint
á kvöldi eru öll gamalmenni háttuð
og vilja hafa næði til að sofa. í
húsi því, sem ég bý i, eru þrjú við-
tæki og er þeim öllum lokað strax
og seinni fréttum lýkur.
Um músíkina ætla ég ekki að
segja margt. Margt er þar fagurt og
yndislegt að hlusta á. Enþví miður
margt ófagurt. Á ég þar sérstaklega
við jazzinn. Hann á engan rétt á
sér í ríkisútvarpi íslendinga og
hefði aldrei átt að koma þar. Og tel
ég það illa fariö að til skuli vera
ís’endingar, sem yrkja jazzlög, sem
virðast nú vera mikið móðins víða
um land og konur og menn væla þar
undir og kalla það söng. Oft hefir
kveðið við þegar kvartað hefir verið
undan jazzinum í útvarpinu, að
unga fólkið vildi hafa hann. En ég
er mjög í efa um, að það sé meiri
hlutinn. Skal ég koma hér með eitt
dæmi, sem styður mál mitt.
Gagnfræðaskóli Akureyrar lét
gera nokkurs konar skoðanakönnun.
Það var skemmtun í skólanum. Eitt
skemmtiatriði var að kynna klass-
íska tónlist og jazzinn. Yfirkennar-
inn lék 4 stórar klassískar hljóm-
plötur á grammófón og skýrði þær,
og annar maður jazzplötur. Nem-
endur hlustuðu á allar plöturnar og
skýringar. Síðan fór fram leynileg
atkvæðagreiðsla um það, hverjir
væru hlynntir klassískri tónlist og
hverjir jazzinum. 134 greiddu at-
kvæði. 85 voru með klassískri tón-
list, en 47 með jazzinum. 2 seðlar
voru ógildir. Þetta var 4. bekkur i
verknámsdeild. Úrslitin sýndu greini
lega, að jazzinn á hvergi nærri eins
mikið fylgi meðal æskunnar og af
er látið.
^ Að endingu vil ég benda forráða-
mönnum útvarpsins á það, að ekki
virðist vera ástæða til að seilast
eftir ameriskum eða enskum
óþverraleikjum á meðan þeir lrafa
ekki leikið þau mörgu gömlu og
1 góðu íslenzku leikrit, sem til eru.
Skal ég nú benda á nokkur þeirra:
Leikur lífsins, eftir Björgu C. Þor-
láksdóttur, Ingimundur gamli, eftir
Halldór Briem, Draumur Dísu litlu
eftir Svein úr Dölum, Bjargið eftír
Sigurð Heiðdal, Misskilningur cftir
■ Kristján Jónsson, Systkinin eftir
Davíð Jóhannesson, Útsvarið og
Prestkosningin eftir Þorstein Egils-
son.
Mörg fleiri leikrit eru til, þó að
ég nefni ekki fleiri. Líka er mikiþ
til af þýddum leikritum, norskum,
dönskum og sænskum. Enda held ég,
að leikrit frá þeim þjóðum henti
okkur betur en ensk og amerísk".
Kr. S. Sig. hefir lokið máli fiínu.
Starkaður.
5«55555555555555Í555$5Í5S5555555Í55S55$55Í55555555555555555555$5SS5$5SS»
Galv. fötur
Galv. þvottabalar
Aluminium-pottar fyrir rafmagn.
GARÐAR GÍSLASON H.F.
REYKJAVÍK.
5Í5555555555555555555555«5Í5»555555