Tíminn - 25.02.1955, Blaðsíða 1

Skrifstofur 1 Edduhúsi
Fréttasímar:
81302 og 81303
Afgreiðslusími 2323
Auglýsingasími 81300
Prentsmiðjan Edda
39. árgangur.
Reykjavík, föstuðaginn 25. febrúar 1955.
46. blað.
FyrirlestururaGræn
Iandshrakninga
í háskólanum
Prófessor Jón Jóhannesson
flytur fyrirlestur í hátíðasal
háskólans næstk. sunnudag
kl. 2 e. h., sem hann nefnir
„í Grænlandshrakningum
1406—1410“. Árið 1405 stóð til
að Eiríkur konungur af Pomm
ern heimsækti Noreg í fyrsta
skipti, og var ætlun hans að
brúðkaup hans yrði haldið í
Björgvin. Fóru þá margir ís-
lendingar til Noregs a'ð hitta
konung. Sumir ætluðu heim
aftur 1406, en rak til Græn-
lands og voru þar í 4 ár. Þar
lentu þeir m. a. í galdra-
brennu. Sumir, ef ekki allir,
komust loks heim til íslands
1413, eftir átta ára fjarveru.
Þetta var í síðasta sinn, sem
öruggar sögur fara af skips-
komu frá Grænlandi meðan
íslenzk tunga var töluð þar.
Öllum er heimill aðgangur
að íyrirlestrinum.
Á nýjum bílum aust
Ostflgerð landsmanna fer nú óðflnga fram, og eiga hin
myndarlegn mjólknrbú þar drýgstan hlnt að. Margar nýjar
og ijúffengar ostategnnt ’lr hafa komið á markaðinn að
undanförnií í fallegum og góðum umbúðum. Þessi mynd
er úr ostagerð Mjólknrsamlags Kanpfélags Eyfirðznga á
Akwreyri og sýnir ostagerðarker.
Tillaga é þingi um verndun vinnufriSar:
Samvinnunefnd atvinnurek-
enda og verkalýðssamtaka
ur til Hornafjarðar
Er starfi frá ári til árs og leiti að grmid-
velli fyrir réttlátu kaupi og kjörum — —
Frá fréttaritara Tímans
í Vík í Mýrdal.
Hér í Vík voru í fynadag
á ferð fjórir Austnr-Skaft-
fellingar með tvær nýjar
Chevróietvörnbifreiðar, er
þeir ætlnðu að aka alla
leið1 til nýrra heimkynna
“austwr í Hornafirði. Ætl-
ítðu þeir að aka á söndum
og ísum yfir öll vötn sem
leið liggnr. Mnmz þeir hafa
far/ð austnr yfir Skeiðar-
ársand í dag og var búizt
við að ferðin gengi vel, því
að þykkur ís er þar á öll-
wm vötnnm. Annar bíllinn
átti að fara í Suðursveit
en hinn azzstur í Lón, og
munu þetta vera fyrstu bíl
arnir, sem ekzð er nýjnm úr
Reykjavík og austur. ÓJ.
Fram er komin á Alþingi tillaga til þingsályktnnar zzm
skipun samvinnunefndar atvinnurekenda og verkalýðssam-
taka til þess að finna grunt völl í kaupgjaldsmálum. Til-
lögn þessa flytja tveir þingmenn Framsóknarflokksins, þeir
Karl Kristjánsson, þingmaður S-Þingeyinga og Páll Þor-
steinsson, þi?zgmaðnr A-Skaftfellinga. Vinnudeilnr ern eitt
alvarlegasta vandamál í nútíma lýðræðisþjóðfélagi. Hér hjá
okknr er nú ei?zmitt yfzrvofa?zdi kjaradeilur og ef til vill
verkföll. Er því vel farið, að tillaga, er miðar í þá átt að af-
stýra stöðvun atvinnulísins, sknli fram komin á Alþingz.
Tillaga sú, sem nú er fram
komin á Alþingi, er í sam-
ræmi við samþykktir, sem
gerðar hafa verið á flokks-
þingum Framsóknarmanna
undanfarið. Tillagan er á
þessa leið:
Alþingi ályktar að fela
ríkisstjórninni að hlutast
til um, ftð félagasamtök
LagarfIjót fjölfarin
flutningaleið þessa daga
Bæmliflr flytja vörwr sínar lieiaa frá Egils-
atvinnnrekenda og ve?ka-
lýðssamtökin í landmu
skipi fulltrúa í samvinnu-
nefnd, er hafi það hlntverk
að afla upplýsinga frá ári
til árs nm afkomu atvinnn
veganna og hag almenn-
ings í þeim tilgangi, að
leirta megi álifts nef?zdar-
innar, þegar ágreini?zgur
verðzzr — eða ætlar að
verða — um kaup og kjör.
f greinargerð segir m. a.:
Öllum þjóðhollum mönn-
um kemur saman um, að frið
ur milli atvinnurekenda og
kaupþega sé þjóðarnauðsyn.
Til þess að sá friður geti orð
ið varanlegur, þarf réttláta
kjarasamninga.
Mörgum gömlum áraskipum
ýtt úr vör við Suðurland
Eitt raer frá Vík, þrjú nr Mýrdalnum,
þrjú undan Eyjafjöllum — afll rýr euu
Frá fréttaritara Tímans í Vík í Mýrdal.
Nokkrum gömlum áraskipum hér um slóðir hefir verið ýtt
úr vör síðustu dagana og haldið á fiskislóðir að gömlum szð.
Fru rnörg ár síðan svo mörg áraskip hafa róið héðan frá sönd-
unum, því að slík sjósókn var að mestu niður lögð og skipin
fúnuðu í naustum, og eru nú mörg orðin léleg, þótt sumum
hafi verið haldzð við.
Undan Vestur-Eyjafjöllum
hafa þrjú skip farið á flot og
tvö þeirra farið fjóra róðra, en
afli verið heldur tregur. Við
Jökulsá hefir eitt skip verið
sett fram, og róa á því menn
frá Sólheimum og Pétursey, cg
frá Dyrhólaey hafa róið tvö
skip.
Gamalt skip frá Vík.
Úr Vík hefir einu gömlu og
I stóru skipi verið ýtt á flot, og
fóru 18 menn í róður á því, en
annars eru á þessum skipum 8
—18 menn. Er þetta elzta skip
ið hér, eign kaupfélagsins og
var haldið við og notað til upp
skipunar.
Eingöngu er notað handfæri
á þessum skipum og engu
beitt, enda tekur gönguþorsk-
Samningaviðræður
um sérkröfur í gær
Samningaviöræðum í kaup-
og kjaradeilunni var haldið
áfram í gær, og var þar eink-
um um að ræða viðræður milli
einstakra félaga og atvinnu-
rekenda um sérkröfur félag-
anna, en samningar hafa orð-
ið um, að viðræðum skuli svo
hagað. í gær voru kröfur
Dagsbrúnar og Hlífar í Hafn-
arfirði ræddar, en í dag verð-
ur rætt um sérkröfur nokk-
urra iðnaöarmannafélaga.
urinn hvað sem rennt er í sjó,
eða þá að hann er kræktur.
Loðnu vart við ströndina.
Aflinn hefir veriö heldui
smár þorskur, og er venjuleg-
ur gönguþorskur ekki kominn
enn. Þó hefir orðið vart loðnu
hér við ströndina og hvalir
sést á ferð, en enga loðnu hefir
enn rekið á fjörur. ÓJ.
Ekki fært að Torfu
nesbryggju enn
Frá fréttaritara Tímans
á Akureyri.
Ekki er enn þá búið að
sprengja rennu í ísinn á Poll
inum inn að Torfunesbryggju.
Er búið að eyða miklu
sprengiefni. Strandferðaskip-
ið Hekla renndi sér á ísinn
nokkrum sinnum eftir að hún
hafði losað vörur við Tanga-
bryggjurnar, en varð svo frá
að hverfa, enda var hún ó-
hlaðin og hátt í sjó og þurfti
ekki að komast að ynnri
bryggju, hafa ráðizt á ísinn
og beðið afgreiðslu við Tanga
bryggjurnar, en þar er að-
eins hægt að afgreiða eitt
skip i einu.
Ágætt færi er nú innan hér
aðs, og snjóbíll heldur uppi
samgöngum austur yfir Vaðla
heiði.
Neyzluvatnið er flutt á bílum
að bæjardyrum Borgnesinga
Vatiiið er sát t í vatnsból Borg'iicsinga
stöðmn þcssa dagana á jeppiun eftir ísmim
Verkföll neyðarúrræði.
vi® Hafnarfjall - frosið í leiðslunum
Frá fréttaritara Tímans á Egilsstöðum.
Heldur hefir dregið úr frostunum hér síðustu dagana, verið
logii og sólskin á dag/nn og hlýtt í veðri en allfrosthart á nótt-
unni. Vegir allir mega heita ófærir, en nokkuð er þó um
ferðir og nota rnenn aðallega vatnaleiðirnar, sem nú eru
traustar og greiðar.
Lagarfljót er á samfelldum
ísi frá Egilsstöðum og fram
fyrir byggð í Fljótsdal. Hafa
bændur notaö sér þetta flutn-
ingafæri og komið á jeppum
og öðrum bílum til Egilsstaða
að sækja sér vörur. Hefir ver-
ið mikil bílaumferð á fljótinu
síðustu daga í þessum flutn-
ingum. Eru það einkum Fljóts
dælingar og Fellamenn, sem
liér eru á ferð.
Snjóbíll er annars nokkuö í
förum um héraðiö á öðrum
slóðum og yfir heiðarnar til
Reyðarfjarðar, en verr geng-
ur með feröirnar til Seyðis-
fjaröar. ES.
Hva'ð sé réttlátt um kaup
og kjör verður ekki metið
nema við rólega athugun og
hagfræöilega. Viðunandi
kjarasamningar fást tæplega
nema á slíkri athugun sé
byggt og sá skilningur ríki,
að þannig beri að leita grund
vallar í þessum málum. Verk-
föll og verkbönn knýja fram
úrslit i vinnudeilum. en eru |
neyöarúrræði, því að þar ræð
ur aflmunur en ekki rétt-
læti. Þær aðfejðir skapa því
(Framhald á 7. síðu.)
Frá fréttaritara Tímans í Borgarnesi.
Vatzzsleysið setzzr svip sinn á Borgarnes þessa dagana,
því vatnsbíllinn, sem færir þorpsbúzzm vatn úr Hafzzarfjalli
er kærkomizzn gestur aS dýrzzm húsmæðra í Borgarnesi.
Stór flutningabíll er alla
daga í vatnsferðum og er
vatnið flutt í geymi á palli
bílsins.
Vatnið er sótt suður fyrir
Borgarfjörð, þar sem vatns-
leiðsla Borgnesinga liggur úr
Hafnarfjalli. — Undanfarið
hafa pípurnar veriö stíflaðar
af krapi og er stíflan á sjáv
afbotni, þar sem pípurnar
liggj yfir fjörðinn. Er vatn-
ið látið renna úr pípunum
skammt frá veginum undir
Hafnarfjalli og látið þar í
flutningsgeyminn.
Bíllinn fer þrjár ferðir á
degi hverjum, en auk þess
kemur vatn með mjólkurbíl,
sem hafður er í förum til
Akraness. Tekur hann oftast
(Framhald á 2. slðu.)