Tíminn - 25.01.1957, Side 1
Efni blaðsins í dag.
Jylgizt með tímanum og lesið
TÍMANN. Áskriftarsímar 2323 of
81300. Tíminn flytur mest og fjö)-
breyttast almennt lesefni.
41. árgangur.
Kenningar Marx óraunhæfar? 1
bls. 4. 1
Skákþáttur Friðriks, bls. 5.
Erlent yfirlit, bls. 6.
Jón Sigurðsson á Yztafelli minnist
Steingríms Jónssonar, sýslu-
manns, bls. 7.
20. blað.
Útihús íukií
á Ströndum
Frá fréttaritara Tímans,
Bæ, Trékyllisvík.
Á fimmtudaginn í fyrri viku
urðu spjöll á húsuni á tveimur
stöðum hér í Árneshreppi. Þessir
skaðar urðu á Reykjanesi og
Gíslabakka. A Reykjanesi eyði-
lagðist gamalt fjárhús úr timbri i
og skenuncl'st þak á öðru, en á
Gíslabakka tók þak af hlöðu. Hér i
var um gamlar byggingar að
ræða og ekkert haft í þeim. Und
anfarið hefir snjóað dálítið hér,
en annars hefir verið snjólaust
fram á síðustu daga og er það
óvenjulegt á þessum slóðum.
Helztu leiðtogar skæruliða EOKA á Kýpur: Harkos Drakos er annar frá
vinstri, en leiStoginn Grivas (Dighenis) þriöji frá hægri.
Banir eru að semja við kansdisk námafáiög
m geysistóra umhieðslustöð í Vestribyggð
Fyrsti vísir þess, að heimsyeraluiiarborgír
Norður-Kanada muni rísa þar í framtíðinni
Grænlenzka bla'öið Atuagagdliutit (eitthvað til að lesa), sem
Grænlandsstjórn gefur út, skýrir nýlega frá því, að yfir standi
samningar milli danskra stjórnarvalda og kanadiskra stóriðju-
hölda um byggingu umhleðsluhafnar fyrir málmgrýti á
Rjúpnaey, sem er fyrir mynni Kópafjarðar rétt sunnan við
Góðvon. Er talið, að höfn þessi muni kosta 70—80 r.iillj.
danskra króna.
Framsóknarvist
á Akranesi
Næstkomandi sunnudag heldur
Framsóknarfélag Akraness sam-
komu í félagsheimili templara og
hefst hún kl. 8,30. Spiluð verður
framsóknarvist og að því loknu
stiginn dans. öllum. er lieimiil að-
gangur.
Bretar handtaka 4 af
heSztu leiðtogum E0KA
Einn þeirra, Markos Drakos, hægri hönd leiS-
togans Grivas og var skotinn á sta^nmn
LONDON - NICOSIA, 24. jan. —
í tilkynningu, sem gefin var út
í Nicosía á Kýpur í dag, segir, að
hernaðaraðgerðir þær, gegn
EOKA-félagsskapnum farið fram
í fjalllendi í suð-vesturhluta Kýp
ur, hafi nú borið „mikinn og
góðan árangur“ og hafa hern-
aðaraðgerðir brezkra öryggis-
sveita aldrei borið „slíkan ár-
angur“, sem í dag, er tilkynnt
var, að 4 af helztu leiðtogum
EOKA-félagsskaparins hefði ver
ið teknir liöndum við einar aðal
bækistöðvar uppreisnarmanna í
fjöllunum.
5000 pund til höfuðs þeim.
5000 sterlingspundum höfðu ver
ið lögð til höfuðs öllum þessara
fjögurra leiðtoga, en einn þeirra
var hinn frægi Markos Drakos,
sem var hægri hönd George Griv-
as, aðalleiðtoga EOKA. Drakoa
mun hafa verið skotinn til bana
þegar á staðnum.
. I
Fjölmargir EOKA-menn
skotnir og handteknir.
í tilkynningunni segir, að það
sé nú skoðun brezkra hernaðar*
yfirvalda, að í hernaðaraðgerðun
um, sem hófust á þessu svæði
15. jan. síðastliðinn, hafi að
minnsta kosti helmingur af æðstu
leiðtogum EOKA annaðhvort ver
ið handteknir eða skotnir til
bana.
Miklar birgðir af skotfærum og
sprengiefni hafa og fundist í fjall
lendi þessu, sem tekur yfir 6000
fermílna svæði, og er hluti þess
hulinn snjó.
Hernaðaraðgerðir þessar halda
áfram af fullum krafti.
ÁstandiS verra í Ungver jalandi nú en
nokkru sinni í stjórnartíS Rakosí
Hefir Malater leiðtogi frelsissveitaiiea
verið tekimi af lífi?
í blaðinu segir, að í samningum
þessum milli Grænlandsmálaráðu-;
neytisins og kanadisku iðjuhöld-1
anna, verði fyrst samið við for-
ystumann hins kanadislc-banda-
ríska fyrirtækis, Cyrus Eaton, og
prófessor Trevor Lloyd. Gizkað sé
á, að hafnargerðin kosti 10—12
milljónir dollara, en Kanadamenn
irnir óski ýtarlegri rannsókna áð-
ur en frá samningum sé gengið.
Kanadamenn eigi sjálfir að bera
allan kostnað við hafnargerðina,
og samningarnir snúist fyrst og
fremst um það, hve háa leigu skuli
taka, og til hve langs tíma leigja
skuli, en þegar leigutími er út-
runninn, tekur danska ríkið höfn-
ina.
Tilsvaiandi samningar eru og
byrjaðir við önnur kanadisk
hagsmunasamtök, segir blaðið,
fyrir hönsl „Rio Tinto Mining
Corporation“. Áður hafði þetta
grænlenzka stjórnarblað skýrt
frá því, að það sé tilskilið af
hálfu Grænlandsráðuneytisins,
að allt starfslið við gerð hafnar-
innar og starfrækslu hennar
verði danskt.
Uppliaf mikillar sögu.
Ýmsir telja, að hér sé um að
ræða upphaf mikillar sögu, og
verði af þessari hafnargerð, sé
það fyrsti vísir þess sem koma
skal, að heimsverzlunarborgir
Norður-Kanada rísi í Vestribyggð
á Grænlandi, hinu forna landnámi
íslendinga.
Austan vatnasvæðis Mackenzi-
fljótsins renna öll stórfljót Norð-
ur-Kanada út í Marklandsbotna
(Hudsonflóann), sem aðeins er
skipgengur örstuttan tíma á ári
hverju. Allt þetta mikla landsvæði
við ílóann, næstum því á stærð við
heila heimsálfu, er enn óbyggt
að kalla og mestallt þakið óþrot-
legum barrskógum. Auk þessa eru
þarna ýmis önnur náttúruauðævi,
svo sem málmar. Enginn vafi er
á því, að með vaxandi mannfjölda |
verður af knýjandi nauðsyn ráðizt1
í að nytja þetta land. En þá vant- j
(Framhald á 2. síðu.) '
ÞjóSverjkii Hans SpeicSe! skipaSnr
yfirmaSnr liers NAT0 S
Sp@k9@l vay þskkfur hershöfðingi S>]éÖver|a í
sídari fíeimssiyrjðidinni en varpað í fangelsi
fyrir páff hans í samsæri gegn Hifier
Shinwell og 10 Verkamannaflokksþingmenn leggja fram
áiyktun í brezka þinginu þar sem skipun Speidels er mótmælt
BONN - LNNDON, 24. jan. —
V-þýzka stjórnin skipaði í dag
Þjóðverjann Hans Speidel yfir-
hershöfðingja landhers Atlants-
hafsbandalagsins á varnarsvæði
NATO á M-Evrópu-svæðinu. —
Speidel mun taka við embætti
sínu innan skamms.
Shinwell, einn leiðtogi brezka
Verkamannaflokksins og fyrrum
landvarnaráðherra, lagði í dag
fram áiyktunartillögu í neðri
deildinni þar sem skipun þessari
er harðlega mótmælt. Ályktunar
tillaga þessi er undirrituð af 10
öðrum þingmönnum Verkamanna
flokksins.
Brezka stjórnin ánægð.
Utanríkisráðuneytið í London
lýsti því yfir í dag, að brezka stjórn
in væri ánægð með skipun Speidels
í þetta embætti og hefði ekkert
við hana að athuga.
í hinni opinberu tilkynningu
V-þýzku stjórnarinnar segir, að
Lauris Norstad yfirhe'rshöfðingi
NATO, hafi eftir samþykki við-
komandi stiórna, farið þess á leit
við V-þýzku stjórnina, að hún skip
aði Speidel í þetta embætti. Tals
LONDON, 24. jan. — Brezka
utanríkisráðuneytið skýrði frá
því í dag, að samkvæmt þeim
upplýsingum, sem ráðuneytið
liefði aflað sér, væri ástandið í
Búdapest nú verra en það hefði
nokkru sinni verið í valdatíð
þeirra Rakosis og Gerö.
Almælt væri í Budapest, að Paul
Maleter, fyrrum landvarnaráð-
herra, hefði verið tekinn fastur
og yfirheyrður á leynd og dæmd-
ur til dauða.
Maleter hefði verið löglegur ráð
herra í stjórn Nagys og setið að
samningum við Rússa um brott-
flutning rússneska hersins frá Ung
verjalandi er hann var handtekinn.
Hann væri eingöngu dæmdur
til dauða fyrir þá sök að vera
föðurlandsvinur.
Umferð gekk stórslysalaust í bænum
í ófærðinni
Strætisvagnaferíir gengu allvel í gær
en Kópavogsleiti var þungfær ‘
Eins og að líkum lætur hefir færð mjög spillzt hér í bæn-
um i snjókomu undanfarinna daga en ekki er samt kunnugt
um nein slys svo heitið geti. Umferð tafðist allmikið fyrst í
stað en í gær mun hún hafa verið komin í eðlilegt horf atS
mestu leyti.
brekkum, við Álfhólsveg og Hlfð-
arveg. Ferðir áætlunarvagna
gengu þó nokkurn veginn sam-
kvæmt áætlun seinni hluta dags,
Ferðir strætisvagnanna töfðust
nokkuð í fyrradag vegna erfiðrar
færðar en í fvrrinótt voru allar
aðalgötur hreinsaðar svo að þær i en [ gærmorgun varð nokkur töf,
urðu greiðfærar bifreiðum og í j er þrjr vagnar stöðvuðust í senn.
Slökkviliðáð gabbað
Slökkviliðið var tvisvar kvatt út
í gær. I auaað skiptið á Nesveg
þar reyndist vera eldur í ösku-
tunnu en í hitt skiptið í Samtún.
Þar var um gabb að ræða, hafði
brunaboði veriö brotinn með snjó
kasti.
HANS SPEIDEL
hinn nýi yfirmaður landhers NATO
maður NATO í París sagði í dag,
að Norstad muni leggja útnefn-
ingu Speidels í embætti þetta fyrir (
aðildarríki bandalagsins, en síðan'
verði gefin út tilkynning frá NA
TO um málið, en hennar væri að
vænta innan skamms.
Staða þessi liefir verið laus síð-
an franski hershöfðinginn Carpen
tier lét af störfum í marz í fyrra,
en æðsti yfirmaður alls herliðs
(Framhald á 2. síðu).
gær gengu strætisvagnaferðir vel, j
gat ekki heitið að vagnarnir færu
aftur úr áætlun. Önnur umferð
mun einnig hafa gengið vel, þótt
nokkrir bílar festust fyrst í stað,
einkum í úthverfunum. Lítið hefir
verið um bifreiðaárekstra, urðu þó
fimm í gærdag, en enginn þeirra
alvarlegur. Færri bifreiðar munu
hafa verið í umferð þessa dagana
en endranær og hefir það ugg-
laust orðið til að draga úr vand-
ræðum.
HafnarfjarSarleiSin.
I gær var sæmilegt akfæri til
Þykir bifreiðastjórum sem mis-
brestur verði á því að þessar leið-
ir séu hreinsaðar sem skyldi.
Komnir heim af
fundi sveitarstjórnar
manna I
Jónas Guðmundsson, Gunnar
Thoroddsen og Halfdán Sveinsson
eru nýkomnir heim af fulltrúa-
Hafnarfjarðar síðari hluta dags-jfundi, sem ráðgjafaþing Evrópu-
ins, þótt erfitt væri í gærmorgun
en þá skóf í brekku á nokkrum
stöðum. Aftur á móti var heldur
þungfært um Kópavog, þótt færi
skánaði heldur er á daginn leið.
Einkum var erfitt færi í tveimur
ráðsins kvaddi saman í Strass-
burg. Voru þar rædd ýmis vanda-
mál sveitarstjórnarmálefna. Gunn
ar Thoroddsen flutti erindi á fund
inum. Gert er ráð fyrir, að slíkur
fundur sé haldinn árlega.