Tíminn - 11.01.1958, Blaðsíða 1

Atoftr TÍMANS «ru:
Ritstjórn og akrlfs+ofur
1 83 00
ðl«0«menn eftlr kl. 19:
19301 — 18302 — 18303 — 18304
11. ái gangur
Reykjavík, laugardaginn 11. janíiar 1958.
Efnisyfirlit:
Gróðrn* og garðar, bís. 4.
Teikið undir mannamálið, bls. 5.
Vinstri stjóm í Sastíhatcbewan,
bls. 6.
Ræða Örlygs HálMánarsonar,
bls. 7.
8. blað.
Stoðmúrinn yið Langholtsveg

Sagt, að ríkisstjómir vesturlanda
séu fúsar til samninga við Rússa
Hér er verið aS byggja „stoðmúrinn", sem sagt var frá hér i blaðinu á
dögunum. Bösjarverkfræðingur lýsti yfir i skýrslu sinni, að óhjákvæmilegt
væri að byggja stoðmúr á löngum kafla meSfram Langholtsveginum, svo
aS hín hækkaða gata “hryndi ekki að húsunum, því að hæðarlína húsa
hefði írmað hvort verið ákveðin eftir „úreltum götuprófílum" eða „upp-
haflegu iandslagi" eins og segir í greinargerð bæjarverkfræðings. Myndin
sýnir, e5 hæoarmunur götu oq húsgrunna er ekki svo lítiií. (Sjá grein
inni í biaðinu).
Lloyd og Pineau
ræðasí við í London
NTB—París, 10. jan. — Utan-
rikLsráðherra Frakka Christian
Pineau mun fara til Lundna 17.
þ. m. til i'Undar við starfsbróður
sinn Selwyn Lloyd utanríkisráð-
herra Breta. Er sagt, að Lloyd
haíi gert honum þetta heimboð,
er þeri hittust á Parísarfundinum
í desember. Préttaritar-ar segja,
að þeir muni ræða heinvsmálin,
einkum með tilliti til bréfa Bulg
anins og lilboða hans um fund
æöstu manna stórveldanna.
En þá verður að undirbúa vel
Síðara bréf Búlganins vekur athygli
NTB-Washington, Lundúnum og Moskvu, 10. jan. — Síðara
bréf Bulganins er umræðuefni heimsblaðanna í dag og stjórn-
málamehn eru önnum kafnir að kynna sér tillögur þær, sem
fram koma í bréfinu. Samkvæmt góðum heimildum í París,
fullyrða fréttaritarar, að fastaráð NATO hafi komizt að þeirri
niðurstöðu að vilji sé fyrir hendi innan ríkisstjórna á vestur-
löndum að samningar verði reyndir við Sovétríkin, ef þeir
séu vel undirbúnir.
Bæjarsjóður Rvíkur var enn í gær
þmglesinn eigandi að Skúlatúni 2
Síð.-i-y i fyrradag birti Morgun-
blaðið enn grein, þar sem fuliyrt
er, að hitavei-tan sé eigandi S’kúla
túns 2, og sagt að hún hafi iiálifr
ar mSj. kr. 3'eigutetojur af því
Súrefni unnið úr sjó
Á sama tíma skrökvar Morgunblaíií því dag
eftir dag að Reykvíkingum íhaldinu til máis-
bóta, aÖ hitaveitan sé eigandi hússins
í hirvni aumlegu vörn sinni fyrir því fjármálahneyksli sínu
að drsga á annan tug milljóna út úr rekstri hitaveitunnar og
leggja í skrifstofubyggingu fyrir bæjarskrifstofur, samfara
því sem betlað er um íé til hitaveituí'ramkvæmda, hefir Morg-
UnblaSið o,« íhaldið haldið því fram, að hitaveitan ætti Skúla-
tún 2, enda hefir það verið fært sem hennar eign á bæjar-
reikningum síðustu árin.
á ári. Fygir hér mynd aif þess-
u-m ummailum Morgunblaðsins í
fyrradag:
stjóra samþykkt
4ður hcíttL-Jtfitið stoýrt- fcq er
Sjkújafún 2 eicn gitáyeiíunn&r
imaveit^ri hefur þar bsekíjTgð
stoa, auk þegg RttoIMgfcÍ?au
öSrurn bæjarstofnunuíri húsneeði
Leigutekjur Hitaveitunnar aí
Baadarísktim vísindamönnum þessari eign tru áaetlaðar um .■&
liefir tekizt að framleiða súrefni m^hón króna a ári^og ex þyi hér
um hagtovæma ráðstófun að raeða
íyrír Hitaveituna. Ef mtojoihluta-
S hWliiA.lílfl ‘ :j VlhfXtl
Þingiesin eign bæjarsjóðs
En samkvæmt upplýsing-
um frá skrifstofu borgarfó-
geta í gær, er Itúseignin
Skúiatún 2 enn þinglesin
eign bæjarsjóðs Reykjavíkur
samkvæmt afsals- og veðmála
bókum embætfisins, og er
hitaveitunnar að engu getið
í sambandi við eignarhald á
úr sjó. Er það gert með tæki
einu. sem enn er unnið að end-
urbótum á. Kafbátur einn, sem
er útbúinn þessu tæki hefir verið
neðaKsjávar í 15 daga og hafði
þá enn nægar súrefnisbirgðir.
Eppfinning þessi hefir mikla þýð
ingu, þar eff svo kann, aff íara
iiman. skamms, aff kafbátar geti
veriff neffansjávar svo lengi sem
vera skal. Væri slíkt mikils virði
ekki: síst meff tilliti til lúnna
nýjtr kjarnorkuknúnu kafbáta,
sem farlff er aff framleiða i stór-
um stil.
Heriim nær völdnm í Venezuela og
orðréimir um nýja-----:—*i:1----
NTB-Buenos Aires, 10. janúar.
Ostaftfestar fregnir berast víffa
að um, aff uppreisn hafi brotizl
út á mörgum stöðum í Vcnezu-
ela, en þar kom til uppreisnar
mn árainótin, en forseti landsins
Jimtoez einvaldsherra, þóttist
liafa feariff hana kyrfilcga niður.
l'regnir eru óljósar og ósam-
iil jóða, en þó er fuljyrt, að stjórn
landsms liafi beðizt lausnar. —
Iferma sumar fregnir, að lierfor
ingjakiíka hafi tekið völdin í sín
ar hernlur, en liitt er á liuldu
livorí hún styður forsetann eða
ekki. Er ókunnugt um hvar haim
er niður kominn.
Bandaríska utanríkisráðuneyt-
ið' segist þó ekki hafa fengið
ncinar öruggar fregnir, sem
bendi til þess að uppreisn hafi
veriff gerö í landinu. Það sé rétt,
aff stjórnin hafi farið frá, I
liinni nýju stjórn séu 13 ráðherr
ar og 7 þeirra lierforingjar. Yfir
maður leyniþjónustunnar sé ekki
þeirra á meðal og því er Iialdið
fram í sumum fregnum a'ð hauu
liali flúið laud flugleiðis.
húsi þessu. Nónar tiltekið
mun þinglestur þessi hafa
farið fram 1952, og er þá
bæjarsjóður talinn eigandi
2. og 3. hæðar ‘hússins, en
Eimskipafélag Islands eig-
andi 1. hæðar.
Það lög'festa eignarhald cr enn
í gildi, þótt Morgunblaðið og íhald
ið skrökvi því í borgai-ana sér til
málsbóta, a ðhúsið sé eign hitaveit
unnar.
Undarleg viðskipti
Við þessar upplýsingar koma
lánsfjárviöskipti bæjarisjóðs og
hitaveitimnar fram í enn imdax*-
legra ljósi en fyrr, og eins það
kynlega uppátæki bæjaryfirvalda
að Skrá húsið árum saman á
bæjarreikningum sem eign hita-
veitunnar, þótt það sé enn lög-
skráð eign bæjarsjóðs.
Er mi svo komiff máli þessu,
aff ekki er við annaff unandi en
bæjaryfirvöldin léggi öll máls-
gögn á borffiff og skýri nákvæm
lega hvernig öllum þessum viff-
skiptum er háttaff.
Ber kannske aff líta svo á, aff
milljónacignuin sjálfstæffra bæj
arfyrirtækja sé ruglaff ínilli affila
eftir handahófi og' geðþótta valda-
manna bæjarins án þess aff
skeyta um, hvaða stofnun lxefir
lögskráð eignarhald á eigmumm?
Hér geta borgaramir ekki lát-
ið séi* nægja neitt minna en full-
konxnar og refjalausar xxpplýsing
ar unx réfskák þessa.
Þetta fjái*málahneyksli var orð
ið nógu alvarlegt, þótt þetta bætt
ist ekki við.
Utanríkisráðuneyti vestui*veld-
anna voi*u í miklum önnurn í dag,
að kynna sér tillögur Bulganins.
Eisenhower forseti gaf út yfirlýs-
ingu í dag, þar sem hann segist
muni kynna sér bréfið persónulega
jafnframt því sem hann hafi gefið
skipun til ulanríkisráðuneytisins.
að athuga efni þess senx rækijegast.
Ráffstefna æffstu manna.
Af opinberri hálfu hefir fátt ver
ið látið uppi á vesturlöndum um
viðtökur þær, sem þetta síðara bréf
hefir fengið. Haft er eftir stjórn-
málamönnuni í Lundúnum, að efn-
islcga sé lítið nýtt í bréfi Bulg-
anins eða þeim tillögum, sem þar
koma fram. Mikilvægi brófsins
liggi í uppástungum þeim, sem
liann ber fram, hversu megi koma
viðræðum á laggirnar.
Sendiherrar vesturveldanna í
Moskvu leggja á það áherzlu, að
Sovétríkin hyggist ekki mæta til
Forsætisráðherra
ekki fengið annað
bréf frá Bulganin
Hermann Jónasson forsætis-
ráffherra hafði ekki móttekið
nýtt bréf frá Bulganin forsætis-
ráffherra Rússa í gærkveldi, er
blaðiff átti tal viff liann; líklegt
má hinsvegai* telja. aff slíkt
bréf, svipaðs efnis og send liafa
veriff öðnun forsaitisráffherrum
NATOríkjanna berist á næstunni.
samninga á fundi, þar sem þeir
séu í algerum minnihluta. Þaff
sé einnig Ijóst, aff leiðtogar þeirra
Ijái alls ekki máls á frekari viff-
ræffum nm afvopnunarmál hinan
ramma S. Þ.
Tillögur í íúu liðuiii.
í bréfi síuu leggur Bulganin á-
herzlu á níu atriði, sem rsedd yrðu
á íúndi forsætisráffherra stórveld-
anna og annarra ríkja, sem til
hennar yi*ði boffið. Þessi níu atriði
eru:
Rann við tilraunum meff kjam-
orku- og vetnisvopn um tveggja
til þriggja ára skeið'.
Bindandi skuldbindingar tuo aff
nota ekki kjamorkuvopn.
Rædd tillaga pólsku stjórnar-
innar um belti í Mið-Evrópu, þar
sem engin kjarnorkuvopn verffi
Griðasáttmáli mUli vesturveld
anna og Sovétríkjanna.
Fækkun lierHffs í Þýzkalandi,
svo og herliffi því, sem hefir bæki
stöðvar í ríkjiun innan Varsjár
og Atlantshafsbandalagsins.
Rædd verffi tillaga um 880 km
breitt eftirlitssvæði í Miff-Evrópu
Þar verffi leyft eftirlit úr loftl og
einnig í mikilvæguin hafnarborg
um, jámbrautar- og samgöngu
stöðvum til þess aff fyrirbyggja
skyndiárás.
Greiffari alþjóðaviffskipti.
Stöffvun áróffurs í kalda stríff-
inu.
Tillögur, er miði aff því að
draga úr viffsjám í nálægari Aust
urlöndum.
Sveigjanleiki.
Fréttaritiarar vekja á því atiygli
(Framhald á í. rfffuj.
39,9 miíljarðar
doliara til hervarna
NTB-Waáhingtou, 10. des. — Eis
enhower forseli mun fara fram á
það við þir.gið, að það samþykki
. 39,9 milljarða dodl.*.ra fj'árveitingxi
1 ti'l landvarna á n; ta fj'árhagsári.
Á yifii-standandi fjá '.xagsóri er fjár
veiting í þessu sky.á áætluð 38
auiilljai’ðar dollara, en forsetinn
hefir þegar far.i'ö fram á að fá
hana hækkaða x::n 1,2 milljarða
dollara vegna aukkua útgjalda til
eldflaugiiasniíði cg rsýsjái'kerfa.
Tilraun með Atlaseld-
flaug tókst mjög vel
NTB-Washington, 10. jan. — í dag var gerð tilraun meS
Atlas-eldílaug Bandaríkjamanna og tókst hún mjög vel, að
því er fregnir herma. Atlas er stærsta tegund þeirra eldflauga,
sem Bandaríkin fást nú viö að íramleiða. Er hún þriggja
stiga og á samkvæmt útreikningum að geta farið 8 þús. km.
vegalengd, komizt 1 1300 km. hæð og farið með 28 þús. km.
hraða á klukkustund.
Áður hafa verið gerðar þrjár til- heppnaða tilraun er tekin sem
raunii’ með þessa eldflaug. Ilafa meéki þess, að Bandaríkin séu á
tvær misheppnazt, en sú, sem réttri leið og muni geta mjókkaff
gerð var 17. des. s. 1., tókst vel. bilið senn hvað Hður.
Hingað til nxun þó eldflaugin ekki I
liafa komizt nema nokkxxrn hluta I Það er haft eftir áreiðantegum
þeirrar vegalengdar, sem henni heimiidum í Washington, að banda
væri unnt, ef öll orkan, sem í flaug' rískum vísindiamönnum hafi tekizt
;inni ei*, nýttist.
Fljótandi súrefni.
I I Washington er
að leysa tækniiegan vanda, eern
lengi hefir verið þeim erfiður, sem
sé að flytja fljótandi súrefni til
sögð mikil eldflaugarinnar. Það hafi verið
ánægja meðal í'áðamanna yfir eiifiðleikar af þessu tagi, sem urffu
hversu vel tókst með tilraun þessa. þess valdandi, að tilraunin með
Jáfcað er, að enn séu Rússar langt Vanguard-flaugina mistókst 6vo
ó undaix í þessu efni, en hin vel lirapalega 6. des. s. 1.