Tíminn - 19.04.1958, Blaðsíða 8

8
TÍMINN, laugardaginn 19. aprí5 195*
Minningarorð: Geir S. Geirsson
Níræður: Pétur Pétursson Landbnnaðarmái
Þeir, sem guðirnir elska, deyja
ungir. En hvers eigum við að
gjalda, sem eftir lifum? Sam-
kvæmt almanakinu er vor og dag-
urinn. lengist, en í hjörtum okkar
er myrkur, og hugur okkar sem
bjarg. Það er ekki sem sólin
haedcki á lofti, og allt verði mild-
ara, tún og engi gx-ænki, og lauf
skrýði skóg, fuglaMf á okkar landi
lifni við. Þetta finnum við ekki
þegar við stöndum á móti sláttu-
ananninum mikla, dauðanum.
I einum skára falla fjórir af okk
ar efnilegustu sonum, þetta Ijáfar
verður aldrei endurgrætt. Þið er-
uS farair til fyrirheitna landsins,
þangað, sem við förum öll fyrr eða
siðar.
Þar fórst okkar bezti vinur.
Tregixm er mikill Geir minn, og
að sjá þig hverfa bak við hið milda
tjald þessa líísleiksviðs,( er nokk-
uð, sem við getum ekki sætt okk-
ur við. Samverustundir okkar voru
ekki margar miðað við eilífðina.
Þó vorix þær það dýrmætasta, sem
við hötfum átt. Þú tókst þátt í gieði
ofefear og sorg, og varst skiln-
ingsgóður og vel viðræðanlegur
um okkar vandamál, sem nú sýn-
ast hismi eitt á móti því, sem nú
heíi-r skeð.
Kæri vinur, að sjá bak þér er
hryggiiegt, en okkur er kennt að
ííminn lækni og græði öll sár,
Iiver sem þau eru, er það satt?
Við eigum eftir að komast að
því. Trú þín á allt það, sem gott
var og hreint er nokkuð, sem við
getum tekið okkur til eftirbreytni,
og Iátið okkur að kenningu verða.
Iáfið, þetta, sem við í dag liíum,
hvers virði er það? Er það undir-
búningur undir annað lif?, ef svo
er, þá varst þú vel undii-búinn og
saánfundir okkar verða ánægju-
legir.
Það, sem við ekki sjáum og get-
um þreifað á, eru hlutir, sem allir,.
sem nú syrgja, geta ekki sætt j
sig við.
Við hjónin, þökkum þér vinur
fyrir saxnverustu ndirnar, sem við
áttum með þér. Sorgin er mikil,!
en það léttir toyrðina þegar maður
veit að fleiri eru, sem taka þátt í
sorginni. Djúpivogur allur er rot-
höggi lostinn. Þú varst einn í
fremstu röð 'hinna efnilegustu
sveina þaðan, og þótt víðar væri I
leifað.
Afi þinn og amma, frændur og
vinir, lúta höfði til jarðar.
Móðir þín, fósturfaðir og bróðir
þinn, standa ein, þótt nú haíi þau
fundið anda vináttublæ að sér,
allra þeirra vina, sem eftir eru,
sem í sorg sinni geta litlu miðlað.
Geir minn, þú trúðir á annað líf,
við eigum von á þér þegar okkar
tjald fellur. Vertu okkar leiðarljós
um ókominn tíma.
Katrín og Ilelgi.
Nú um siðustu mánaðamót varð
hann 90 ára. Fæddur 29. rnarz
1868 að Bessastöðum í Fljótsdal.
Foreldrar hans voru Pétur Sveins-
son og Ragnhiidur Sigurðardóttir,
er þá bjuggu í Fljótsdal. Þegar
Pétur var barn að aldri dó móðir
hans og var hann þá tekinn í fóst-
ur til hjónanna á Arnaldsstöðum,
Guðnýjar Jakobsdóttur og Magnús-
ar Jónssonar. Hjá þeim ólst hann
upp til 18 ára aldurs, að hann réði
sig í vianumennsku suður í Álfta-
fjörð. Iíugur hans mun oft hafa
leiiað til sjávarsíðunnar, þótt
Fljótsdalur sé falleg sveit, enda
varð hann sjómaður á Austfjörð-
um um allmörg ár og þá oft for-
maður á opnum bátum, lengst í
Fáskrúðsfirði.
Vorið 1901 fiuttist bann aftur
í Álftafjörð, og giftist það ár
Ragnhildi Eiríksdóttui, ættaðri úr
SkaftafelLssýslu. Ilófu þau búskap
á Rannveigarstöðuin og réðu þar
búi um 30 ára skeið, en þá tók
við sonur þeirra, Ragnar og kona
'hans, Magnhildur Magnúsdóttir.
Börn Péturs og Ragn’hildar urðu
12 og eru 10 þeirra á lífi, búsett
eystra og í Reykjavik. Eina dóttur
átti Pétur áður en hann kvong-
aðist, hún er nú húsfreyja á Sel-
fossi.
Bókhneigður var Pétur, fróðleiks
fús og skrifari góður, mun hann
eiga nokkurt fræðasafn í fóum sín-
um. Hagleiksmaður og snyrti-
menni í hvívetna. Forsöngvari í
Hofskirkju um fjölda ára. Gleði-
maður sem gott var heim að sækja.
Rannveigarstaðahjónin komu
sínum mörgu börnum vel til
f ramiialo ai * siðu
er aðalnæringarefni gróðurríkis-
ins. Öil þessi efni eru jafn mikil-
væg, ekkert þeirra getur komið í
staðinn fyi-ir hin. tvö, en saman
bæta þau hvert annað upp.
Af íramansögðu er ljóst, að. fos-
fórin.n er gagnlegastur sem jurta-
næring.
Enda þótt allmikið af fosfór sé
í gróðurmoidinni, er eins og kunn-
ugt ér nauðsynlegt að bera á íos-
fóráburð, annað hvort búfjér- eða
tilbúinn áburð. Málið er þannig
Íoö '
Mioninprorð: Guðlang Yigfósdóttir
manns, þótt erfitt væri sfcundum
árferðið — óþurrkar og fjárpestir
— oft skein líka sólin í heiði á
hinn yndisfagra Álftafjörð, og
börniu léku sér á grænum grund-
urn.
Á þessum merku tímamótum vil
ég' undirritaöur færa Pétri, konu
hans og börnum þeirra öllum inni-
lega hamingjuóskir, og þakkir
fyrir ánægjuleg samskipti. Mun ég
ávalit minnast með hlýhug og gleði
Rannveigarstaðasystkinanna, sem
hjá mér unnu margt dagsverk og
svo gott var að umgangast, hvort
sem byr var toagstæður eða á móti
blés.
Heill sé Pétri og fólki toans!
Sigurður Jónsson,
Stafafelli
Dráttarvélarnar og börnin
Nú er kominn skriður á það
vandamál, hvort leyfa skuli börn-
um að aka dráttarvélum, og eins
og við mátti búast, koma fram
vaxið, að þau fosfórsambönd, sem
venjulega eru í moMinni eru svo
toruppleysanleg, að venjulegur
nytjagróður getur ekíki notað þau
í nógu rikum mæli. Áburðarefnin,
sem notuð eru verða bví að haía
fosfór í auðleystum samb.önduau.
Til allrar toamingju toefir nátt-
úran hagað því svo til, að hér og
að þær eru flestar mjórri, og þar Þa- á linettinum hefir safnazt sarn-
af leiðandi valtari en hinar hrað-
gengu. Það er einuíigis því að
þakka að hraðinn er svo lítiil. Vil
Hinu 24. janúar síðastliðinn
andaðist að heimili sínu, Hall-
veigarsfíg 4 hér í bænum, Guð-
iaag Vigfúsdóítir, sem lengi bjó
að Hjallanesi í Landssveit. Hún
var fædd 15. júlí 1866, og var því
háöldruð orðin, eða á 92. aldurs-
ári, er hún lézt. — Þó að seint sé,
þykir mér hlýða að minnast henn-
ar örfáum orðum. Foreldrar henn-
ar voru Vigfús Ófeigsson, bóndi á
Framnesi á Skeiðum, og kona
hans, Margrét Sigurðardóttir. Ólst
hún upp með foreldrum sínum í
Fram-nesi til 19 ára aldurs. Fór
hún þá að Vaðnesi í Grímsnesi og
var þar í 6 ár, en þaðan að Mikla-
holti í Biskupstungum og dvaldist
þar í 2 ár.
Skömmu fyrir aldamótin réðst
hún til starfia hjá bróður sínum,
isér,a Ófeigi Vigfússyni, sem þá var
nýorðinu prestur í Guttormshaga í
Holtum, en skömxnu eftir aldamót-
in, nánar tiltekið 1902, giftist hún
Þórðí Þórðarsyni og hóf með hon-
um búskap að Hjallanesi í Lands-
sveit. Hann andaðist í spönsku
verkinni 1918. Með honum eignað-
ist Guðlaug tvö börn, Ellert, sem
er trésmiður hér í Reykjavik, og
Eraillu, eiiuiig búsetta hér í bæ.
Árið 1923, eða þar um bil, mun
húo hafá fíutt tii Rvíkur, fyrst
tii sonar síns, og var hjá honum
lengf, eða um 20 ár, en síðan hjá
Emilíu, dóttur sinni, og átti þar
heirna í 13 ár.
Eftir að GuðLaug missti mann
sinn ,var hún stundum kaupakona
í sveit sinni á sumrum, oftast hj-á
bróðux sinum, séra Ófeigi í Felis-
múla.
Ævisaga Guðlaugar var ekki
viðburðarík, fremur en margra
aruiaxra góðra þjóðfélagsþegna.,
sem stunda störf sín í kyrrþey.
Hún var greind kona, vildi öllum
vel og var gleðigjafi, því að hún
var spaugsöm og hafði oft hnyttin
tilsvör á reiðum höndum. — En
þó að húu væri Mfsglöð og gaman-
söm, var hún alvörugefin um leið
og mjög samvizkusöm kona, sem í
hvívetna vildi vanda ráð sitt. —
Sfcapgerð hennar var heilsteypt og
traiust. ííún var vel verki farin og
viMi á engu níðast, er henni var
til fcrúað.
Etas og áður var að vikið, bjó
húu í Hj&llanesi í Landssveit, á-
samt mauni sírium, Þórði Þórðar-
syni, í 16 ár, og eftir það sem
ekkja í 5 ár á sama stað. Yfir
heimili hennar og búsýslu hvíldi
lmynd■arbragm•, og mun öllum hafa
þótt gott að koma að Hjallanesi.
Sá, er þessar línur ritar, kynnt-
ist Guðlaugu að vísu ekki mikið,
þó að til frændsemi væri að telja,
en mun jafnan minnast hennar
með hlýjum huga og þakklæti.
Það er sól og heiðríkja yfir þeim
minningum.
' Síðustu 13 árin var hún í skjóli
dóttur sinnar Emilíu ,og tengda-
sonar, Ingi'bergs Gunnars Kristins-
sonar, og var þar vel að henni bú-
ið á alla lund, eftir því sem í
mannlegu valdi stóð. Hún var orð-
in mjög ósjálfbjarga, eins og títt
er um háaldrað fólk, og mátti
segja, að vökuvitund hennar dveld-
ist síðustu árin í einhvers konar
rökkri á milli heimauna tveggja.
— Nú trúum vér því, að yfir sál
hennar hafi runnið fögur aftur-
elding, því að hún lifði vammlausu
lífi. —
Líkamsleifar Guðlaugar voru
lagðar í mold til hinztu hvíldar í
Skarðskrnkjugarði 1. febrúar þ.á.
að viðstöddu fjölmenni.
Gretar Fells.
skiptar skoðanir um það. Vildu ég því leggja það til að sett séu
sumir banna það, aðrir leyfa. Mér ákvæði um hámarkshr.aða t. d. 12
finnst nú að nokkurrar þröngsýni km á klst. Þá er umbúnaði um aft-
gæti hjá þeim, sem það vilja urhjólin, stórlega ábótav.ant, eins
banna. Þeir menn, sem halda að umbúnaður um beizli, og fyrir
lagabann sé lausnin, fara algj'örar framan afturhjólin. Ef tekiu er t.
viliigötur. Þeir skyldu hafa það í d. Ferguson, þar hylja hjólhlífar
huga, að fleiri slys hafa orðið hjá um þriðja ihluta hjólanna, liitt er
fullorðnum mönnum en börnurn svo algjörlega óvarið, stafar því
við akstur dráttarvéla og þó eru mikil hætta frá hjólunum, þar :.ð
börnin í meirihluta, Irvað akstur auk rífa aftui-hjólin aur og bleytu
dráttavéla snertir. Það má segja að sem þeytist yfir ekilinn. Umbúnað-
á hverjum sveitabæ, aki börnin ur undir fótum ekilsins er ófær.
dráttarvélinni, og.byrja þau að aka Hann hefir þær á litlum járntittum
þegar þau eru 8—10 ára. Á mörg- sem verða sleypir af bleytu, og ef
um sveitabæ eru ástæðurnar þann vélin kastast til getur svo farið að
veg, að börnin eru þau einu, sem ekillinn kstist framúr vélinni, og
■kunna með dráttarvélina að fara. farið undir hjólin. Sérstaklega er
an. mikill forði- af fosfói-auðugum
söltum, t. d. í Norður-Afríku, en
þaðan er önnur meðfylgjandi
myndin, í Ameríku, Rússlandi og á
nokkrum eyjum í Kyrráhafinu.
Þessi. fosfatlög fundust á árunum
1870—90 og geyma hundruð mill-
j'óna lesta af fosfói’Mönduðinn
steinsöltum, sem nefnd eru hráfos
fat .einu nafni.
ÁrsÍTamlciðslan af 'hráfosfati ér
milli 25 og 30 milljónir lesta. Af
því er Um 47% framleitt í Banda-
rikjun.uin og í Norður.Afríku urn
32%, Þetta hráfosfat er flutt frá
námunum til annarra lánida, og
hagnýtt þar í landbúnaðimnn sem
jm-tanæringarefni. Ekki'erþó hag-
lcvæmt að nota það í sinni ,Jix-áu“
mynd, vegna þess, að fósfórmn í
þeím sainböndum, sem eru í nám-
Bóndinn hefir ekki getað tileinkað þetta hættulegt börnunr, scm ná að unum, er geysilega torleysanlegur
Á víðavangi
(Framhald af 7. síðu).
a Áður hafði fulltrúi Bandarí&ja
manna talað svo sem hann væri
samþykkur tillögu Kanada. TU-
löguflutningur hans nú vekur þvf
meiri furðu og gremju hér á
landi Verri óleik var ekki hægt
að gera íslendingum. Afleiðingar
hans munu koma í ljós, þegar
sýnt er um úrslit málsins.“
RAFMYNDIR H.F.
Lindargötu 9A
Sími10295
sér meðferð hennar, þar sem hann eins að ty-lla á titti þessa. Svo er
var orðinn rlgfullorðinn, þegar það sá, sem hangir aftan á vélinni.
hann fékk sér dráttarvélina. Öðru Hann stendur á víravirki og hjólin
-mál gegnir með börnin, sem hafa óvarin. Ekki iþarf mikið fýrir að
alizt upp með þessum vélum. Þau koma, svo að hann fari ekki í þau.
hafa brennandi áhuga á þeirn, allur Því þarf að gera góðar hlífar, se:n
þeirra leikur snýst nú um vélarn- hylja a. m. k. helming hjólanna, að
ar. Enginn vafi er á því, að þau innan og ofan. Þær þurfa einnig að
eru færari að aka dráttarvél, held- ná fram fyrir að vélarbúknum, svo
ur en maður, sem byi’jar að aka á að pailur komi undir fætuniar. Þá
fullorðins aldri. Væri nú verklegt eru lijólin orðin hættulaus fyrir ek-
og bóklegt nám í neðstu bekkjum ilinn, og þann sem aftan á hangir.
barnaskólanna, en börnin eru ein- Svo eru sætin ómöguleg, flest ó-
mitt í þeim bekkjum, þegar þau ldædd járnsæti, með Litla sem anga
eru að byrja að aka dráttarvélum, fjöðrun, og þá einungis niður, en
0g þvi lítt riothæfur jurtum. Þess
vegna verður að umbreyta ftráfos-
fatinu, þannig í verksmiðjum, að
hin tox-léysanlegu efnasambönd
vcrði auðleyst og komi jurturn að
gagni. Það er þá fyrst, þegar búið
er að meðh'öndla hráfösfatið á
þennan fcátt ög.það er orðið að súp
erfosfati, sem jurtanæringarefninu
ffosfór, sem legið hefir um milljón-
ir ái-a gagnslaust í fosfatMigunum
er veitt inn i hringrás efnanna, þá
hrihgrás sem heldur lífinu við.
myndum við fá góða stfjórnendur á
dráttarvélarnar. Vélmenning okkar
yrði þá í senn mikil og góð. Það er
eiginlega undravert, hve hörnin
eru dugleg við akstur dráttarvél-
anna, við eigum ekki að vera að
gefa efekert eftir til hliðar. værj öetri leiðj en lögbann, sem
Það vita þeir, sem ekið Liafa aldrei verður fairið eftir? Það er
dráttarvél,, á ósléttu landi, að það enginn vafi á því.
eru ónotaleg högg, sem líkaminn Eg vil svo1 að síðustu hvetja
verður fyrir. Það er ár.eiðanlegt aö bændur til að rita urnii þessi mál.
slífct liLýtur að ska'ða bæði börn og Þvi aðains er hægt að kwmast að
hika við að viðurkenna það, og þó fullorðna. Væri nú þægilegt sæti, réttmætri niðurstiöðu, að sem flest
yx-ðu þau enn betri, ef þau fengju þar sem bak og seta væru úr ir láti álit sitt í ljós, á þrí skýirist
fuilkomna kennslu. Það er mifclu svampi, og það haft á gormum, svo málið bezt.
frekar annað, sem hinir vísu menn ,sætið gæti fjaðrað á ala vegu.
ættu að beina athyglinni að, og það Haldið þið efcki að þessar endur-
er dráttarvélin sjélf. Margar drátt- bætur á dráttarvéiunum ásamt
arvélar eru þannig úr garði gerðar, góðri kennslu í mcðferð þeirra
að þar hefir verið frá verksmiðj-
unnar hendi, einungis hugsað um ..............
það hvernig vélin gæti affcastað
í vinnu, en litlar sem engar varúð-
arráðstafanir gerðar, og skiLjanlega
er þetta jafn hættulegt fulLorðnum
sem börnum.
Ætla ég nú að nefna nokkur at-
riði, sem þurfa úrbóta við. Öku-
hraði á sumum dráttarvélum er
allt of rnikill. Það hefir sýnt sig,
að flest, ef ekki öll slys, sem orðið
hafa á dráttarvélum, voru á hrað-
gengustu vélunum, en hinar litlu-
og hæggengari 9—12 km. á klst.
hafa verið farsælar, þrátt fyrir það
Gíafur Þ. Kristjánsson
Lundunr, Stafholtstungum
Þorvaldur Árnason,
fyrrv. skattstjöri
verður jarðsunriinn frá Fossvogskapellu, mánutíaginu 21. þ.m. kl.
1,30 s.d. — Athijfninni verður útvarpaö. — Bfóm vinsamlagast af-
þökkuð.
Ingibjörg Guðmundsdóttir og börnin.