Tíminn - 06.09.1958, Page 2

jDanska stjórnin óttast að siklnaðar-
raienn íái meirihluta í Færeyjum
Reynir Jjví á elleftu stundu fá landhelgis-
samninginn viÖ Breta numinn úr gildi
Einkaskeyti til Tímans frá Kaupmannahöfn í gærkv.
Ekstrabladet skýrir frá því í dag, að danska stjórnin óttist
nú að andúð Færeyinga gegn Danmörku vegna þess að land-
■felgi Færevja hefir ekki verið færð í 12 sjómílur eins og við
Island á sama tíma, muni enn aukast og hafa mikil áhrif 1
fcosningunum til lögþingsins í haust, jafnvel svo að skilnaðar-
menn muni fá meirihluta á þinginu.
Stjórnin býst og við því, að
fiskiskip,'sem nú verða að hverfa
aSE íslandsmiðum, muni leita á fær
eysk og grænlenzk mið, og gæti
|iað orðið Færeyingum alvarlegur
efnahagshnekkir. Danska stjórnin
reynir því nú á elleftu stundu að
--í.aka mál Færeyja upp að nýju og
fiefja samninga við Breta um af-
•iiám lapdhelgissamningsins, sem
-flú er þriggja ára og reyna að fá
viðurkenjida sex eða tólf mílna
fiskvéiðilandhelgi við eyjarnar
-eins fljótt og unnt er. Líklegt er
lalið,. að. , fhaldsflokkurinn og
-vinstrimenn muni styðja þessa við
-ú.eifni stjórnarinnar og muni utan
jíkismálanefnd þingsins á. fundi
■f.ínum í dag veita stjórninni stuðn
íng sinn til þess að hefja þessa I
tamninga.
Berlingske Aftenavis segir ífrétt
frá Lundúnarfréttaritara sínum,
að í grein í Pravda segi í dag, að
Ráðstjórnarríkin geti ekki til
lengdar horft hlutlaus á það, að
brezk herskip efni til árekstra við
strendur íslands. Pravda kallar
hin brezku ^ herskip, sem gæzlu
stunda við ísland, árásarflota og'
telur að Bretar fótum troði sem
fyrr alþjóðalög og réttindi smá-
þ.ióða. M segir blaðið, að atburð
irnir við ísland séu að gera málið
að alþjóðlegu vandamáli, og að-
farir brezka flotans gangi ekki
aðeins á rét't Islands heldur einnig
gegn viðteknum amerískum regl
um. Önnur lönd geti ekki horft að ;
Landhelgi Færeyja
iFramhald af 1. siðu)
standi illa að vígi í máli þessu.
Þeir séu bundnir af gildandi samn
ingi við Breta, en það hafi ísdend
ingar ekki verið.
Færeyingar hóta skilnaði.
Politiken skrifar mjög á sömu
lund. Fagnar frumkvæði dönsku
stjórnarinnar og telur nauðsyn-
legt að vernda hagsmuni Færey-
inga. Sosialdemokraten telur mik
ilvægt, ag samstaða ríki meðal
danskra st.iórnmálaflokka um mál
ið. Blaðið Information segir, að
Danir verði að horfast í augu við
staðreyndir. Ef brezka stjórnin
neitar að fallast á, að samningur
inn frá 1955 falli lir gildi og neiii
þá einnig að fallast á kröfur Fær
evinga um stækkun landhelginn-
ar, sé ekkert líklegra, en Færey
ingar slíti stjórnmálateng'slin. við
Danmörku. Taki Danir það ráð, að
gera ein'hliða ráðstafanir eins og
íslendingar til að færa út fisk-
veiðilandhelgina, megi húast við
viðskiptastríði af Breta hálfu gagn
vart Danmörku. Blaðið segir þó,
að þess verði að krefjast af Bret
um, að þeir sýni skilning á afstöðu
Dana og grípi ekki til þvingunar
aðgerða.
TÍMINN, laugardaginn 6. september 1958.
VerSmæii útfktnings frá Hrísey eí
18 þús. kr. á hvern íbúa eyjarinnar
Hrísey, 26. ágúst. — Héðan er sömu sögu að segja og frá
öðrum nærliggjandi stöðum, hvað veðráttu snertir. Þó er
venjulega minni úrkoma hér heldur en á strandlengjunni
beggja megin fjarðarins og 1 nærliggjandi dölum. Byrjað var
að heyja hér um 20. júní og náðu fiestir fyrri slætti með góðri
nýtingu, en spretta var víða léleg. Uppsláttur verður sennilega
lítill og eyjarbúar varla aflögufærir með hey, en undanfarin
ár hefir verið selt héðan mikið hey, aðallega til .Siglufjarðar
og Ólafsfjarðar.
I gengið ver en undanfarin sumur.
í sumar ganga hér á eynni 420 | Virðist fiskleysi hafa valdið þvi
kindur, Í7 kýr og 2 hestar. Er ásamt gæftaleysi.
þetta alltof margt, þar sem úthag Hér lifa a,lllr f þelrri von) ag
ar eru lélegir til beitar, að mestu minnstir árekstrar verði í sam-
leyti lingmóar, enda eru kýr að bandi við útvíkkun' landhelginnar,
niestu leyti á rækluðu landi.
Útgerð hefir verið með lakara
rrióti hér í surnar. Línuveiði gekk
illa í vetur og vor, kom þar af
leiðandi frekar lítið magn hér í.
frystihúsið, þó bætti það mikið
úr að Snæfell frá Aureyri lagði
hér á land um helming af tog
veiðiafla sínum. í sumar hafa bát
ar héðan stundað færaveiðar og
saltað fiskinn um borð. Hefir það
gerðalaus
Právda.
á allt þetta,
segir
Aðils.
IFimmtán ísl. kennarar nýkomnir úr
þriggja vikna boðsdvöi í Danmörku
í sumar fóru 15 íslenzkir kennarar til Danmerkur og dvöld-
ust þar þrjár vikur í boði Norræna félag'sins þar og barna-
fcennarasamtakanna. Eru þeir nýkomnir og láta hið bezta af
förinni að því er Guðbrandur Magnússon, kennari á Siglu-
íárði, sem var fararstjóri, og Magnús Gíslason, framkvæmda-
fitjóri Norræna félagsins hér sögðu blaðamönnum í gær.
Þessar heimsóknir eru ekki nýj-
a, því að undanfarin sumur hafa
(:okkrir kennarar farið til Dan-
nierkur í svipuð boð. Það er skóla
málanefnd Norræna félagsins í
Danmörku, sem fyrir þeim hefir
,;engizt. Boðsfólkið greiðir ferða-
tiostnaðinn sjálft, en dvölin ytra
er ókeypis.
Erik Andersen skólastjóri í
ÍSaupmannahöfn tók á móti gest-
\mum og var fararstjóri þeii'ra í
3>anmörku. Var þeim boðið að
íkoða ýmsar merkar stofnanir og
i kóla og þegnar veizlur góðar.
, Eftir þriggja daga dvöl í Höfn
var haldið til Sönderborg og dval-
jzt þar til 23. ágúst á íþróttahá-
t.kólanum. Þar voru kennararnir á
i támskeiði. Hlustað var á fyrír-
ifstra, iðkaðar íþróttir, sund og
fijóböð. Skólastjóri þar er A. Sö-
ífþard Jörgensen, en einn kennar-
j.#i þar er íslenzkur, Jón Þofsteins
non frá Dalvik. Á þessu námskeiði
Vpru 180 manns, af ýmsu þjóðerni,
en þó flestir danskir. Farið var
f; fjórar langar ferðir, m. a. til
Oiésvíkur.
íþróttaháskólinn í Sönderborg
er mikil og glæsileg stofnun, cg'
fdafst þarna kostur á að kynnast
rfonsku skólalífi.
Að lokum héldu kennararnir aft
cir til Kaupmannahafnar og dvöld-
ast á heimilum danskra stéttar-
;;ýstkina, og þá voru barnaskólar
Í.ÍHöfn teknir til starfa, og gefast
Danski heimspekingurínn Martinus
heldur fyrirlestra hér í Reykjavík
Hingað til lands er nýkominn danski heimspekingurinn
Martinus. Martinus er hér í boði vina og aðdáenda. Hann
hefir heimsólt ísland þrisvar sinnum, fyrst kom hann hingað
í boði Guðspekifélagsins 1053, kom hann svo aftur í boði vina
1955 Það er þegar ákveðið, að hann haldi hér fimm fyrir
lestra um heimsmynd sína og hugsjónir.
kostur á að kynnast starfi þeirra.
Að síðustu sátu kennararnir boð
danska menntamálaráðuneytisins,
en heim komu flestir með Gull-
fossi í fyrradag.
Laodlielgis-
samþykktir
„Stjórn Ungmennafélags fslands
fagnar ákvörðun ríkisstjórnarinn
ar um útíærslu fiskveiðilandhelg-
innar og treystir því, að engir
samningar verði gerðir við önnur
ríki, sem skert gætu umráðarétt
íslendinga yfir 12 mílna landhelg
inni. Jafnframt lýsir stjórnin
megnri andúð á oíbeldi og yfir-
gangi brezkra herskipa, en þakk
ar starfsmönnum landhelgisgæzl
unnar einbeitta og drengilega
framgöngu." j
Álykíun frá hreppsnefntl Sel
fosshrepps: Á fundi hreppsnefnd
ar Selfosshrepps, Iiinn 3. sept.
1958, var eftirfarandi ályktun
samþykkt einróma: Hreppsnefnd |
Selfosshrepps fagnar útfærslu
fiskveiðitakmarkanna og þakkar
í'íkisstjórninni einbeitta forystu
í því máli. Þá fordæmir hún
ofbeldisaðgerðir Breta og skorar
á ríkisstjórn og landsmenn alla
að láta í engu undan síga fyrir
ofbeldinu.
Uppruni Maríinusar er nærri ó-
kunnur, hann er fæddur á Jót
landi 11. ágúst 1890. Ólst upp
sem umkomulaus drengur, missti
móður sína ellefu ára gamall.
Hann vaf aðeins 21 árs, er hann
Eins og fyrr segir mun hann halda
fimm fyrirlestra hér í kvikmynda
sal Austurhæ.iarbarnaskólans um
„Hiiia eilífu heimsmynd“, sem
er samandreginn erindafiokkur í
fimm lilutum. Kenningar Martin
usar eru þekktar um allan heim,
en eiga ekki enn miklu fylgi að
fagha.
Martinus.
byrjaði að gefa sig að heimspeki
Martinus hefir skrifað bókaflokk
er nefnist „Livets bog“ og er í
sjö bindirm. Einnig hefir hann
skrifað margar minni bækur og
eru tvær þeirra að koma út á ís-
lenzku.
Fimm fyrirlestrar.
Boðskapur Martinusar er út-
skýring á lögmáli hærleikans í til-
verunni og samfélagi manna.
enda lífsspursmál fyrir sjávarþorp
hér norðanlands ekki síður en
annars staðar að þetta komist á.
Væntum við þess að þjóðin
beri gæfu til þesS' að fylgja máli
þessu fram til sigurs.
í sumar kom hingað 9 smál. bát
ur, sem smíðaður var í skipasmíða
stöð KEA á Akureyri. Er hann
eign tveggja bræðra, sem nýfluttir
eru hingað.
Ein söltunarstöð er starfrækt
hér og er búið að salta í sumai'
3200 tunnur. Þyrfti nauðsynlega
að koma hér upp annarri stöð
því eyjan lig'gur vel við skipa
ferðum, þegar sííldarskip veiða
hér á miðsvæðinu og leggja afla
upp í verksmiðjur innar í firðin
um. Sett voru í sumar tæki í beina
mjölsverksmiðjuna til þess að
vinna síldarúrgang og getur hún
afkastað 200 málum á sólarhring.
Þó samgöngur megi heita góðar
við eyna, þá hafa eyjarhúar mikin
á'huga fyrir því að hér verði byggð'
ur sjúkraflugvöllur. Var mælt fyr
ir honum síðastliðið ár og áttu
framkvæmdir að hefjast s. 1. haust.
Var ákveð'ið að Kvenfélag Hrís
eyjar lánaði fé til framkvæmdanná
af peningum þeim, sem það var
búið að safna til sundlaugairbygg
ingar hér, en framkvæmdir við
sundlaugina hafa legið niðri i nokk
ur ár. Veðx'átta stóð í veginum
fyrir að hægt væri að byrja á
veelleinum í fyrra, og nú er verið
að vinna við sundlaugina og þai’
með loku fyrir það skotið að
kvenfélagið geti láriað peningana
til flugvallargerðar, Hins vegar
erum við vongöðir með að flug
völlurinn verði byggður fljótlegá.
Fyrif tveim árum fór fram mife
il endiu-bót á hafnarbi’yggjunni.
Var járnþil sett utan um hausimi,
hann síðan fylltur upp með sandi
og stéypt þekja yfir. Nú er að-
kallandi að endui’nýja landgang
inn, sem er úr timbri og allur orð
inn sunduiiétiiin af trémaðki. Keni
ur það til með að, kosta mikið fé.
En verk þ’etta þolir engá bið, því
að við eigum á hæifu að komast
ekki fram á brýggjuhausinn tií
upp- og framskipunnr á afurðum.
S. 1. ár vóru fluttar héðan út
sjávarafurðir .fyrir óMimilljónkr.
eða sem svarar 18.000.00 kf. á
hvern íbúa eyjarinnar.
Undanfarna daga hefir yerið
hér mikig a,ð gera í frystihúsinu,
hafa nokkur síldarskip lagt hér
á land röskar 80 smálestir af ufsa,
sem flakaður ,var til útflútniiigs.

Happdrætti Framsóknarflokksins
ílhuð — kæliskápur — þvottavél — hrærivél — strauvél — eldavél — olíubrennari — herraföt — dömukápa — ferS fyrir tvo til Evrópu
10 vinningar
Framsóknarmenn um land allt
Vinnið vel fyrir happdrættið. Setjum okkur það mark, að selja alla miðana. — Dregið verður 23. desember.
Skrifstofa happdrættisins er í Framsóknarhúsinu, Fríkirkjuvegi 7. — Sími 19285.
Drætti ekki frestað.