Tíminn - 11.09.1959, Síða 8
T í MIN N, föstudaginn 11. september 1959.
65 ára: Knútur Kristjánsson
héraSslæknir
Knútur Kristinsson héraðslæknir
í Flatey á Breiðafirði, varð 65
ára í gær. Hann hefur gegnt lækn-
dsembætti í meira en hálfan fjórða
tug ára, og á því langan og góðan
starfsferil að baki, sem verðskuld
ar að sé minnzt. Knútur hefur
lengst af starfstima sinum verið
iæknir fámenna .strjálbýlisins —
hinna dreifðu byggða, þar sem erf
iðleikar læknisferðanna hafn verið
mestir. Hann hóf læknisstör-f þeg
ar að loknu námi og settist að í
Nauteyrarhéraði við ísafjarðar-
djúp, en að nokkrum árum liðnum
fór hann í Hornafjarðarhérað og
þjónaði því á annan áratug. Þar
eru vegalengdir miklar og nær
héraðið frá Lónsheiði að austan
til Skeiðarársands að vestan. Er
sú leið nærri tvö hundruð rastir
vegar, og byggðin þó sundurskor
in af óbrúuðum vötnum, stórum
jökulám, sem breytast stundum
frá degi til dags, en héraðið allt
lítt vegað, og því oft ógreitt yfir
ferðar bæði að vetri og sumri.
Vorið 1944 tekur Knútur við
Reykhólahéraði og gegnir því
næstu fjö,gur árin. Læknissetrið
var þá höfuðbólið Reykhólar, sem
þá var að risa til aukins vegs og
álíts. Að,liðnum fjórum árum í
Reykhólahéraði gerðist hann lækn
ir í Laugaráshéraði í . Á.rnessýslu
og gegndi þá einnig störfum se'm
skólalæknir á Laugarvatni.. Var
þetta embætti annasámt og mikil
ferðalög óhjákvæmileg. Varð hann
þá eftir nokkurra ára starf þar,
að taka sér hvíld frá störfum um
stund, en tók þó brátt við embætti
að nýjú, fyrst í Rúðardal en síðan
í Flatey á Breiðafirði, en þar er
hsnn nú, eins og áður greinir.
Knútur læknir hefur þannig
þjónsð sex læknishéruðum lengur
eða skemur, sem flest eru þannig
„í sveit sett“ að vera lítið eftir-
sótt sökum fámennis, strjálbýlis
og samgangnaerfiðleika, en Knút
ur hefur ekki hikað við, að taka
að sér þjónustu \ ið íbúa þeirra.
í hinum afskekktu héruðum og
lítt veguðu, hafa læknarnir, bæði
Kr.útur og aðrir, orðið að treysta
á sig sjálfa, trúa a mátt sinn og
onegin, fremur en ar-narra og vera
einir dómarar um vtndamál sjúkl
inga sinna, án ráða eða ábendinga
annarra sérmenntaðra manna, og
sjáldan getað vísað þeim, sem
hjálpar þurfi voru, til annarra
lækna, eða til líknarstofnana. —
Lestur bóka í fræðigreininni og
reynsla læknisins sjálfs, hlýtur þar
að hafa orðið sterkasta stoðin við
hvern vanda, sem ráða varð fram
úr. Um þetta var ólíku saman að
jafna og því sem nú er orðið
hér. Sími, bifreiðir og sjúkrafiug
leysa oft úr vandanum nú á dög-
«51 og í einu vetfangi.
■Knútur læknir hefur notið og
nýtur mikils og almenns trausts,
þeirra sem þekkja hann og hann
vinnur með, enda skyldurækinn,
góðviljaður og samvizkusamur í öll
um störfum og viðskiptum. Hann
hefur unnið hug fólksins og notið
vaxandi áiits og virðingar.
Þannig er það og í héraði því,
sem hann nú þjónar. Þar óska
þess allir, að hann megi sem
lengst starfa, og mega ekki til
þess hugsa, að hann hverfi á braut
þaðan. Jafnfrmt læknisembætt-!
inu hefur Knútur tekið verulegan
þátt í félagsmálum héraða sinna, 1
og er kosifj var til hreppsnefndar
í Flatey, er hann var nýkominn J
þangað, hlaut hann kosningu ein-
róma.
Knútur læknir er kvæntur dug-
mikilli og ágætri konu, Huldu,
dóttur Þórhalls Danlelssonar, fyrr
um kaupmanns og útgerðarmanns
á Hornafirði, hins þjóðkunna at-
hafnamanns. Hefur heimili þeirra
hjóna jafnan verið stjórnáð af
rausn og hlýleika, enda mjög sótt
af gestum innanhéraðs og utan.
Svo er einnig síðan þau komu til
Flateyjar, þangaff sækja ýmsir
langt að, þótt leiðin þangað sé
torveld, og mun þó verða enn fast
ar sótt, er frú Hulda .síofnar til
gistihússrekstrar, sem væntan-
lega verður á næsta sumri, og
með þeim myndarbrag, sem henni
er treystandi *il. Mun sú starf-
semi geta orðið einn þáttur í end-
urreisn Flateyjar, sem verður að
koma og skylt er að stefna að,
án langrar tafar.
Þau hjón, Hulda og Knútur,
eiga kjördóttur, Huldu, sem gift
er Ragnari Bjarnasyni, sjómanni
í Reykjavík. Auk hennar hafa
þau hjón alið upp að nokkru tvö
systurbörn frú Huldu, þau Ingi-
björgu Kristjánsdóttur, konu
Guðm. Jóhannssonar bæjargjald-
kera á Ólafsfirði og Hauk Þór-
hallsson, sem er fyrsti stýrimað-
ur á Gullfossi, en hann er
kvæntur Önnu, dóttur Sigurðar
Heiðdal, og eru þau búsett í
Reykjavík.
Á þessum afmælisdegi Knúts
læknis, eru þeir margir, sem óska
honum, konu hans, írú Huldu. og
öðrum nánum ætingjum þeirra,
heillaríkrar framtíðar og farsæld-
ar, og að hann megi enn, sem
hingað til, líkna þeim, sem van-
heilir eru. Br. F.
Sjötug: GuSlaug Sigurðardóttir
3. síðao
bronsi og Járni og gólfskán mikil.
Þá hafa fundizt allmörg brot úr
pottum, sem gerðir hafa verið í
Borgundarhólmi, . en sýnilegra
áhrifa gætir frá Slövum í þeirri
smið.
Bronsaldargrafreitirnir við Jóm-
frúargarð hafa að geyma grafir frá
yngri og eldri bronsöld. Grafirnar
hafa legið þétt og hver ofan á ann-
arri og þar hefur fundizt dálkur
úr bronsi með hornskefti og hjölt-
um úr vandlega unnu bronsi. Hníf-
ur þessi er einkar vel varðveittur.
Hjón
eða einstaklingar óskast til
starfa á sveitaheimili í Eyja-
firði n.k. vetur. Sér íbúð. Til-
boð sendist fyrir 20. sept. til
afgreiðslu Dags, Akureyri,
merkt „Sveitavinna.“
Bókamenn
Hefi örfá eintök af
BLÖNDU (conipl.
og stök hefti. Vinsamlegast
sendið pöntun í pósthólf 789.
Pípulagnir
Hitalagnir og vatnslagnir og
hvers konar brevtingar og við-
hald. Er til viðjals á Klappar-
stíg 27, 1. hæð.
í gær varð frú Guðlaug Sigurðar
dóttir, nú til heimilis á Sólvangi
í Hafnarfirði, sjötug. Hún er fædd
að Hrygg í Hraungerðishreppi 10.
sept. 1889 og voru foreldrar henn
ar hjónin þar þau Ástríður Einars
dóttir og Sigurður Jónsson, hin
mestu sæmdarhjón. Ekki er hér
rúm til að rekja ættir Guðlaugar,
en geta má þess að þær eru rneðal
hinna merkustu ætta hér um Árnes
þing. Guðlaug var hjá foreldrum
sínum fram að tvitugu, en fór þá
í vinnumennsku til hinna góð-
kunnu hjóna Valgerðar Jónsdóttur
og Kristbjörns Hafliðasonar á
Birnustöðum á Skeiðum og var hjá
þeim í 12 ár, en árið 1922 giftist
hún Ólafi Helgasyni frá Skálholti
í Biskupstungum hinum ágætasta
manni. Þau hjónin bjuggu í Reykja
vík og áttu þar aðlaðandi og smekk
legt heimili enda samvalin um
snyrtimennsku. Var þar oft gest-
kvæmt mjög af vinum þeirra og
kunningjum austan úr sveitum. —
Hefur það alla tíð verið nautn
Guðlaugar að gleðja aðra og veita
gestum beina.
| Árið 1933 varð Guðlaug fyrir
þeirri sáru sorg, að missa hinn
hugljúfa eiginmann sinn og stóð
hún þá ein uppi með 5 ung börn,
hið yngsta tveggja ára. Á þsim
árum var enginn barnalífeyrir eða
önnur hjálp til ekkna og varð
’Guðlaug því að bjargast á eigin
spýtur með aðstoð nánuslu vanda
i manna, sem reyndust henni mjög
j vel. Tengdafólk hennar á Álfstöð-
um á Skeiðum ól upp Helga son
hennar, nú starfsmann hjá S.Í.S.
í Reykjavík. Guðmundur bróðir
'Guðlaugar í Austurkoti í Hruna-
mannahreppi tók son hennar Sig-
urð, sem nú er mjólkurfræðingur
í Mjólkurbúi Flóamanna, og vei-tti
honum uppeldi. Hin börnin: Ástráð
starfsmann hjá Mjólkurbúi Flóa-
manna, Ólaf deildarstjóra hjá
Kaupfélagi Árnesinga og Valgerði
frú í Reykjavík, hafði Guðlaug
með sér og ól önn fyrir þeim.
Þegar Guðlaug var orðin ekkja
þá fluttist hún austur á æskustöðv
ar sinar aftur, enda var hugur
hennar alltaf mjög bundinn við
50 fórust við Filipps-
eyjar
þær og sveitastörfin. Byggði hún
af litl'um efnum hús yfir sig í
Austurkoti hjá bróður sínum Guð
mundi og tók þá til sín móður sína
háaldraða, og veitti hinni ellimóðu
konu umönnun þar til ævi hennar
þraut.
Oft var glatt á njalla í litla,
snotra bænum hennar Guðlaugar
í Austurkoti, því hún vai jafnan
kát og hress í anda. Þar komu
margir og öllum veitti hún af ör-
læti 'SÍnu, svo var og einnig eftir
að Guðlaug flutti frá Austurkoti
að Selfossi og reisti hús sitt þar,
að margra leiðir lágu inn á gest-
risna heimilið fátæku ekkjunnar,
sem var gædd þeim undraverða
hæfileika, að það var eins og allt
sem hún fór höndum um marg-
faldaðist þannig, að fátækt henn
ar gleymdist þeim er voru gestir
hennar.
Guðlaug var framúrskarandi dug
leg kona, fjörmikil og áhugasöm
og afkastaði miklu starfi, það var
því engin furða þótt heilsa hinnar
'miklu starfskonu tæki að bila er
árin færðust yfir hana, enda fór
svo, að rúmlega sextug varð hún
að hætta störfum vegna heilsu-
■bilunar. Dvaldist hún á sjúkrahús
um í þrjá ár, en hefur nú síðustu
5 árin dvalist á Sólvangi í Hafnar
firði og er nú allhress og heim-
sækir öðru hverju börn sín og aðra
vini. Er hún öllum ávallt aufúsu-
gestur með góðvild sinni og glað
værð. Það hafa skipzt á skin og
skúrir í lífi Guðlaugar, en þegar
á allt er litið hefur hún verið ham
ingjumaður. Hún er sjálf úr
þeim góðmálmi gerð, sem enzt
hefur henni til gæfu og skírzt hef-
ur við hverja raun. Hún hefur líka
átt að fagna miklu barnaláni og
almennum vinsældum, enda hefur
hún líka vel rækt það heilræði
Ifávamála að: „Vin sínum skal
maður vinur vera“.
Á afmælisdaginn dvaldist Guð-
laug hjá Sigurði syni sínum á Sel-
fossi. Þangað stefndu margra hug
ir með hamingjuóskum og þakk-
læti til hinnar sjötugu konu. Vil
ég enda þessar línur með því að
færa Guðlaugu innilegt þakklæti
frá mér og mínum fyrir langa og
trausta vináttu, og óskir um bjart
ar ævistundir.
Ágúst Þorvaldsson.
Krúnur hreindýra
Gúmmístimpla r
Smáprentun
■ |Bi» M ■
WverfisgQlu 5Ó- Reykjavik 10615
NTB—Manilla 7. sept. Eldur
kom upp í iitlu strandferða-
skipi í gær fyrir utan evjuna
Saman í Filippseyjaklasanum
og sökk það á skammri stund.
Óttast er að 50 manns sem
með skipinu var hafi drukkn
að.
Léttibátar frá sjóhernum voru
strax sendir á slysstaðinn, og hafa
Ifjögur lík fundizt.
(Framhald af 7. síðm
urðum af hreindýrum, þó er
eitthvað selt af kjöti, einkum
afturpartar. Erfiðlega hefur geng
ið að selja skinnin, þótt þau séu
falleg, snögg og hárföst. Hornin
er þó oft hægt að selja, þau eru
látin fylgja krúnunni, hvítskai'in.
Þykja þau hið mesta stáss, og
eru dæmi til þess, að krúna með
hornum hafi verið seld á kr.
400.00.
Get útvegað öll heimspekirit Gunnars Dal:
Rödd Indiands
(um indverska heimspeki) ib. kr, 95.00
Þeir spáðu í stjörnurnar
(12 heimspekingar Vesturlanda) ib. kr. 68.00
Sókrates (um gríska heimspeki) ib. kr. 85,00
Jónas Jónsson, frá Hriflu- „Einu sinni átti ísiand tvo dugandi og athafnasama heimspekmga..
Nú er heimspekingurinn ekki nema einn, Húnvetningurinn Gunnar Dal. Það ætti að vera venja á
íslandi að mismuna greindum ungmennum með því að láta þau fá eitthvað heimspekirit eftir Gunnar
í jólagjöf."
í ritdómi um Sókrates segir Guðmundur Daníelsson rithöfundur: „Mikil. filósóf getur erginn
orðið nema.hann sé og skáld gott.... Þetta ætla ég, að sannist allvel á Gunnnri Dal: í Ijóðabók
hans hinni síðari „Sfinxinum og hamingjunni“ er mikið af djúphugsuðum og fögrum skáld^kap,
framandlégum og frumlegum, og hafa sumar myndir þessara ljóða orðið mér hgstæðan en annar
skáldskapur yngri ljóðskálda þjóðarinnar. Sókrates er mjög vel rituð bók, þrauthugsuð. „bril!iant“.
Kristmann Guðmundsson, rithöfundur: ,Bók Gnnars um Sókrates er rit í meistaraflokki; bar fer
saman skáldleg víðsýni vitrænn skilniogur og vísindaleg þekking. Það þarf ekki mikla spádómsgáfu
til þess að segja fyrir, að Gunnar Dal muni fyrr eða síðar verða heimskunnur á þessum vettvsngi."
Sendist hvert á land sem er gegn póstkröfu.
Bjarni Sveinsson, Pósthólf 1115, Reykjavík