Tíminn - 24.12.1959, Blaðsíða 3

TÍMISN, fiinmtudagkm 24. des€mber 1959.
9
Systir Elizabeth Kenny
Nýlega var tómri mjólkurflösku
kastað inn um gluggann hjá George
Russo, sem búsettur er í Syracuse í
New Yorkriki, og rándýr rúöa brol-
in. inni í flöskunni var mi'öi, hvar á
stóð: „HafSi ekki tíma til a3 líta inn.
Þessi kveSja verSur að nægja.*'
Ljósmyndarinn Jorge Alve de
Lima, sem búsettur er i Rio de Jane-
iro, kærSi nýlega til iögreglunnar og
sagSI að einhver hefði stolið frá sér
Ijónsfeldi, dýrmætum. Hann bætti þv
y i við, að feldurinn væri sér mjög kær"
| vegna þess að Ijónið át mjög góðan
j vin mitt, er við vorum i veiðiferð."
konan, sem fann nýja aSferð til að
lækna lömnnarveikissjóklinga
Kaldan vetparmorgun árið 1942 sterkleg kona. Ég sá hana fýrst á
hriagdi síminn á heimili mínu í fundi í stjórn sjúkrahúsanna i
Blinneapolis. Klukkan var hálf sex, Minneapolis.
en ég var :þá borgarstjóri og van-j þegar hún fékk orðið á fundin-
ur þvi að vera onaðaður við olik-; um, hóf hún strax að lesa bréf frá
áströlsku'm læknum, sjúklingum
leg’ustu tækifæri.
Kona tálaði með
lireimi í símann:
— Eru nokkrir á bæjarsjúkra-
húsinu?
Það var systir Elizabebh Kenny,
sem talaði. Ég hafði hjálpað ihenni
áströlskum 0g foreldrum lamaðra barna. Alit
þetta fólk lauk lofsorði á starf ■
hennar. Framkoma hennar á fund- j
inum braut í bága við allar kurt-j
eisisreglur. En hún féfck talið okk-
ur á að reyna aðferð ihennar á;
við að fcoma á fót stofnun. sem einni deild bæjar.sjúkrahússins.
reyndi nýjar aðferðir við að lækna j j fyrsta sinn sem við heimsótt-
lömunarv-eikissjúklinga. | umdeild hennar, ætluðum við tæp-
•Þegar ég kom á skrifstofuna fcl. lega að trúá okkar eigin augum.
8, beið kona eftir viðtali. | Áður hafði ríkt grafarþögn á þess-
Það var Elizabelh. ari deild, en nú ómuðu hvarvetna
Elizabeth Kenny
— Ég er nýkominn inn úr dyr-
unum, sagði ég ergilega.
— Já, en það eru margir klufcku-
tímar síðan við töluðum saman,
svaraði hún .einbeitt. — Getið þér
ekki skilið að málið þol;r enga bið?
Á tveimur dögum tókst henni að
•telja tíu lækna á að flytja lömunar
veikisjúklinga af bæjarsjúkrahús-
inu yfir á hina nýbyggðu stofnun
hennar. Það var eríitt fyrir hana
að fá hinar sérstæðu tilraunir sínair
viðurfcenndar, bæði af því að hún
var kvenmaður, og eins af hinu,
að hún var ekki læknir. Systir
Kenny hélt því fram, að vöðvarnir
lömuðust efcki á byrjunarstigi sjúik-
dómsins eins og læknarnir vildu
meina, 'heldur væru samanherptir
lífct og sfceður er fólk fær krampa-
köst. Hún hafði 'hjálpað niör.gum
sjúklingum, sam aðrir ihöfðu gef-
izt upp á og frelsað þá frá hinum
ömurlegu örlegum örkumlanna.
Flestir læknar voru þeirrar skoð
unar, að það væri útilokað, að
ómenntuð fcona gæti hafa fundlð
virka aðferð til að lækna sjúk-
dóm, sem þeir höfðu árangurslaust
barizt vi^ árum saman.
En systir Kenny bjó yfir mikiu
sjálfstrausti. Hún var sextíu ára
gömul, þótt 'hún héldi því sjálf
fram að hún væri aðeins f'mmtíu
og fjögra. Hún var stórskorin cg
skærr barnohlátrar.
Sjúklingarnir töluðu í garnni
um sína sjúku vöðva.
Níu ára drengur sagði, að brátt
myndi hann fá sinn tibilis anticus-
vöðva, sem lyftir fætinum — í lag,
svo að hann gæti sparkað í annan
dreng á stofunni í glutæus maxi-
mus.
Systlr Kenny gaf þá þessa skýr-
inigu á hinni uadraverðu kunnáttu
■hinna ungu sjúklinga sinna í lat
ínu: — Sjúklin.gurinn getur sjálfur
gert mikið til að endurlífgá taug-
ina milli heilans og hins lamaða
vöðva, cg það gengur léttara fyrir
sig, 'ef fólk kann svolítið í ana-
tomíu.
í ilivert >sinn sem við kcmum í
heimsókn á deild hennar, óx virð-
ing ofcikar fyrir starfi hennar. Eitt
‘sinn spurði ég hvernig litli dreng-
urnn herskái, sem vildi sparka í
félaga sinn, hefði það, og fékk það
svar, að hann væri útskrifaður
fyrir löngu og hefði geugið óstudd-
ur út úr sjúfcrahúsinu.
'Elizabeth Kenny fæddist í Nýja
Suður Wales í Ástralíu. Bróðir
hennar, Bill, var máttlítill, og
stundum varð að bera hann i •skól-
ann. Elizabeth las allt sem hún gat
■náð í um ‘líffærafræði mannsins.
Hún rakst >eitt sinn á bók um æf-
ingar til að 'þjálfa vöðvana, og hún
gat talið bróður sinn á að hefja
æfingar og árangurinn 'kom brátt
í ljós.
Hún einsetti sér að verða hjúkr-
unarkona. Próf tók hún að vísu
aldrei, en hún fylgdist með kennsl-
unni í hjúkrunarkvennaskóla.
Árið 1910 kcm hún á bóndabæ
þar sem sex börn lágu sjúk. Hún
íhringdi til læknis í Queensland ‘
til að biðja um ráðleggingar. Hún;
fékk það svar, að þetta væri löm-
unarveifci, og við henni veri ekkij
til H'ein lækning. En systr Kenny
var ekki á þeirri .skoðun, og hóf að
meðhöndla börnin með sinni eigm
aðferð. Og lækningin tókst.
Ári seinna sendi 'hún skýrslu til
læknisins, með þeiim upplýsingum,
að öll börnin væru orðin heilbrigð.
í fyrri helmsstyrjöldinni var El-
izabeth Kenny hjúkrunarkona á
sj úkraskipi. Að stríðinu loknu hóf
'hún aftur að hjálpa lömuðum
börnum, og reyndi allar aðferðir
til lækninga, sem hún fékk vit-
neskju um.
Hún fann nýja aðferð til að
lækna sjúkdóminn, en sætti mikl-
um andbyr af hálfu lækna. Fyrstu
viðurkenninguna frá því opinbera
fékk hún árið 1934.
Árið 1940 sendi ástralska ríkis-
stjórnin hana 'til Bandaríkjanna til
áð kynna bandarískum læknum
hina nýju aðferð. En hún fékk
kuldalegar mótttökur. En svo stóð
á, að lömunarveikisfaraldur gekk
í Minneapolis, og systir Kenny
fékk tækifæri til að sanna ágæti
•aðferðar sinnar. Og orðstír hennar
óx í borginni.
Brátt var hún orðin það þekkt,
að um hana var beðið hvarvetna
þar sem lömunarveiki gaus upp.
Sameinuðu þjóðirnar veittu
■henni viðurkenningu, o-g árið 1950
veitti Bandaríkjaþing henni leyfi
til að ferðast án vegabréfsáritunar
inn og út úr landinu. Aðeins ein-
um útlendingi hafði verið sá sómi
sýndur áður, Lafayette.
Árið 1951 dró 'hún sig í hlé og
'hél-t 'heim til loowoomba í Ástr-
alíu, þar sem hún .andaðist úr
hjartaslagi skömmu síðar.
— Nú-já, frá Manfreð til Manfreðs.
ri
■J
óLóan
óóhar öllurvi teóencli
Lim ómum■
(jle&iiecýt'ci jó L!

Jín
fL
ocjnui cif nuerju
Kenny-aðferðin er nú löngu við- j
urkenmd sem ein áhrifaríkasta að-
ferðin í baráttunni við lömunar-1
Marvin L. Klíne.
Eiginkona Ng Kin Cheung í Hong
Kong kærði nýlega eiginmann sinn
fyrir að hann svikist um að láta
hana hafa paninga til heimilishalds-
ins. Ng Kin Cheung sagði dómaran-
um, að hann hefði alls ekki efni á
því vegna þess að hann yrði að sjá
fyrir hjákonu og átta börnum og
eyddi afgangi launa sinna til að
kaupa sjálfum sér sígarettur. Dóm-
arinn skipaði honum að minnka við
sig sígareiturnar.
Yfirborgarstjóri Kaupmannahafnar, Sigvald Mun!:, fékk nýlega heimsókn í Ráðhúsið. Það var herra Hokulani
frá Hawai, en Hokulani gegnlr því starfi, að taka á móti fiugfarþegum á flugvellinum í Honolulu, klæddur haw-
aliskum stríðsbúningi, og rétfir þeim „lei" eða blómakrans. Hokuiani flutti borgarstjóranum kveðjur ríkisstjór*
ans og á Hawái og borgarstjórans í Honolulu. Á myndinni hér að ofan er Kokulani að gefa dúfum á Ráðhústorgi.