Tíminn - 07.01.1960, Side 3

^ÍMINN, flmmtudaginn 7. janúar 1960.
Óperusöngvarinn, sem háði einkastrsö
Mý óperusfjama. Tíu ár síðau hann var álifinn
ógna heimsfriðnume Ákærður fpir Samesnuðu
þjóðunum fyrir að bera sök á dauða 40 þúsund
manns í einkasfríði, sem hansi háði i Indonesiu.
en að sjá Indonesíu
breyifct í einræðisríki, þar sem
kommúnistar mæfctu sín mikils.
Þegar Mario féll til jarðar kralsi'nu
fyrir framan aftökusveitina,
reis fólk á fætur og kiappaði í
hrifningu. ÞaS var mikið um Ultimatnrii
í>ð vera í Concordialeikhúsinu f , , *" . , ... ._ „ . , „ ..
í Breda. Ungur söngvari, Ray. tdraun
mond Westerling debuteraði uesisku ríki, sem opinberlega
sem Mario Cavardossi, elsk- höfðu gert bandalag við HolLend-
hólmi. En þegar það uppgötvað- um. Súkarno krafðist þess, að
ist næsta dag að í flokki þeim, Westerling yrði framseldur scm
sem réðst á herbúðirnar voru að- Gtríðsglæpamaður, en hann var
eins 150 menn. var hægt að endur- sendur fcil Hollands flugleiðis.
skipulegg'ja hersveitirnar 'til varn
ar í bænum.
Tyrko ákvag þá jað halda beint
til Djakarta. Á einni nóttu varð
hann að koma sér upp her. En
mörgum vikum síðar var hann
ekki búinn að afla ser mægilega
'margra manna.
1 '
Endurm.’aningar
Hollenzka ,'ógreglan beið á flug-
síöðinni. En bún fann aldrei neinn
Westerling. Nokkrum dögum síðar
gerði hann vart við sig frá Belgíu
og nú bauð hann nollenzkum
verzlunarfélögum að endurreisa
fyrirtæki þeirra í Indónesíu. Eng-
irn vildi taka þessu boði. Það end-
AS lokum gerði hanm örværut- aði með því, að hann fór fríviljug-
hugi Tosca í hinni frægu
óperu Puccini. Salurinn var
þéttskipaður og söngvurum
var óspart klappað lof í lófa.
Hvað eftir annað varð belg-
iska söngkonan Helene Ver-
gray, sem fór með hlutverk
Tosca að draga nýja söngvar-
ann með sér inn á leiksviðið.
Og 48 tímum síðar átti hann
inga, en raunverulaga léku tveim
skjöldum og notfærðu sér barátt-
una milli auúifcurs cg vesturs.
Dag nokkurn fkk mlðstjórnin
eftirfarandi .sknskeyti:
Ultimatum
Ég krefst þess að þið gerið þeg-
ar í stað rófctæ-kar breytingar á
stefnu yfckar, sem ekki er1 í sam-
ræmi v!:ð þær skildur, sem mið-
stjórnin hefur tekizt á hendur.
. , . . . ., , Eg krefgt þess, að herdeild mín
a syngja i hinm storu operu vergj vig:Uikennd ®em lögregla í
í Haag. héraðinu Pansunda (Vestur-Java)
og igef ykkur sex daga til að ganga
Ógnun vi’S heimsfri($mn að lkröfum mínum-
Tyrko Westerling.
Gagnrýnendur 'kepptust við að
hrósa hinni nýju óperustjörnu. YeJ bekktur
En það var ýmislegt í fortíð hins
unga söngvara, sem almenningur Stjórnmálamenn í Indonesíu
og holleniska ríkisstjórnin höfðu þekktu Tyrko vel í hei'lt ár hafði
áhuga á. hann verið hættulegasti andstæð
Var hann þá raunverulega ingur þeirra. Það var honum að
„Tyrk.o“? kenna, að þeir höfð'u enn ekki
Var þessi tilfinningaríki lista- náðv stjórn á Vestur-Java. Hann
maður í raun og veru hinn hræði- gat verið eins grimm.ur og þei'rra
legi Tyrko Westerling, sem fyrir eigin G-kæruliðar. Og hann hafði
nokkrum árum hafði verið „ógn- svarig þess dýran eyð að drepa
un við heimsfxíðinn“, er hann háði alla leiðtoga uppreisnarmanna,
einkastríð í Indonesíu og var sem hann gerði ábyrga fyrir broitt
kærður fyrir Sameinuðu þjóðun- námi ungrar indonesiskrar stúliku,
um fyrir að bera ábyrgð á dauða sem hann haíði verið trúlofaður.
40 þúsund manns? Þa-ð voru e'kki Engum var þó Ijóst hvað hann
einungis stjórnarvöld Hollands, hafði í hyggju annað en það, að
sem höfðu áhuga á þessar! frum- hann viidi ólmur berjaist. Var
isýningu í óperunni. Ambassador það meining hans, að taka völdin
IndoTiesíu í Haag sendi fulltrúa í sínar hendur, eða ætlaði hann
sinn í leikhúsi'ð og Súkarno beið einungis að' binda Indonesíu enn
í Djakarta eftir skýrslu um at- fastar við Holland?
■burðina Forsetinn hafði hug á
að vita, hvort erfðafjandi hans
væri nú loks úr sögunni. Gat þa'ð
verið' ag þessi ,,Tyrko“, sem hann
hafði sett 20.000 pund til höfuðs
værí nú loksins fallinn fyrir púð-
urs'kotum á leiksviði.
í Indonesíu er það gömul spá-
sögn, að einhvern tíma er landið
var enn plágað af styrjöldum og
óhamingju, kom „prins ré'fctíæitis-
ins“ fæddur á tyrkneskri grund.
Priinsinn á að fara í fararbroddi
„Hins himneska herskara“ og
grundvalla þúsundáraríki, þar sem
‘hamingja og friður ríkir ....
Ungur hollenskur liðsforingi
fæddur í Istanbúl, 'lýsti því yfir
árið 1949 að han nværi „T'yrko
prins róttlætisms cg að hersveitir
stæðu reiðubúnar: 28 þúsund
snenn í hollenskum einkennisbún
ingum.
Á eigin spýtur
Tyrko Westerling var þá þrí-
tugur að aldri og hafði 'SÍðan árið
1949 bariz-t í her Indonesíu igegn
uppreisnarmö.nnum. Hann neitaði
að' viðurkenna þá .staðreynd, iáð
stríðið væri tapað og þegar holl-
enska stjórnin gafst upp, áikvað
hann að halda áfram upp á eigin
spýtur. Það ie!g ekki á ;lö,ngu, áð-
ur en íbúar í ýmsum héruðum
Vestur-Java igengu Tyrko á hönd.
meira um sitt glataða heimsveldi,
og það alls ekki frá manni, sem
gatur bent á það, að ef menn
hefðu hlustað á hann á sínum
tima gæti rás viðburðanna hafa
orðið öðruvisi. Hann getur líka
ákært þá fyrir að hafa svikið þús-
undir Indonesa, sem myrtir voru
fyrir trvggð “fcið Hollendinga. Síðan
Westerling debuteraði sem óperu-
söngvari sumarið 1958 hefur ekk-
crt frá honum heyrzt. Hann söng
eldrei í Haag. Lögreglan móttók
svo mörg bréf með hótunum að
yfirvöldin gripu kærkomið tæki-
færi til að ailýsa sýningunni.
Westerling langar til að ganga í
söngskóla á Ítalíu. Hann langar
lika til að heimsækia aldraða móð-
ur sína í Istambul áður en hún
deyr. En hann fær ekki vegabréfs-
áritun. Hollendingar hafa fengið
r:óg af Tyrko.
Síöðvunarskyld-
au er undantekn-
Óperusöngvarinn Raymond Westerling er mikiil ævintýramaBur,
20 þúsund pund hafa verið sett til höfuðs.
in'gáfulla tilraun. Ef enginn þorði
að fylgja honum, skyldi hann einn
til Djakarta!
Hann laumaðist inn í bæinn,
þar sem hann átti enn nokkra
stuðningsmenn og var ætlun hans
að taka völdin með stjórnarrofi'.
Mörgum sinnum köll'uð'u varð-
menn í hann. Hann hvíslaði nafn
sitt og fékk leyfi til að halda á-
fram. En að lokum var hann tek
inn fastur cig ábti að flyija hann
til stjórnarhallarlnnar, en honum
tóks't ag telja hermönnunum hug
hvarf á leiðinni og' þeir slepptu
ho.num iausum. Nokkru síðar
skaut Wejteriing upp kollinum
i Singapore og sióð í vopnakaup-
im er erindrekar Súkarnos fundu
hann og afhentu hann Englending-
ur til Hollands þar sem indonesisk
f-.ona hans oi; börn biðu hans.
Fjöls'kyldan fékk bústað á
lóndabæ í Marsum við Zuider-
vatnið. Hér skrifaði Tyrko endur-
minningar sínar. sem enginn holl-
cnzkur útgefandi vill taka að sér
að gefa út.
kvöld

I desember var haldið fyrsta
þýzka menningarikvöldið í þýzka
•bókasafn'nu að Háteigsvegi 38, á
heimili þýzka sendi'ksnnarans. Var
fjallað uim Tho'mas Mann og ieik-
inn á plötu kafli úr síða-ta verki
hans, s@m s'káldið sjáift las upp.
Thomas Mann imá ikal'Iai-'t mesti
skáldsagnahöfundur og stílsnilling-
ir, sem Þióðverjar hafa átt á þess-
ari ö!d. Áhrifamesta ljóð-jkáld hef
ur -hins vegar verið Gottfried Benn
sem er fæddur 1886 cg dó 1956,
og þekktasta 'leikritasikáld var Bert
Lögregian gætir þess nú vand-
lega að menn hlýði boði iiinna
nýju stöðvunarmerkja. Lágmarks
sekt fyrir brot á stöðvunarskyldu
er 100 krónur og fyrir ítrekað
brot miklu hærri. Nokkuð hefur
borið á því, að þeir, sem hafa
fengið kærur fyrir umferðarbrot
af þessu tagi, hafi kvartað undan
því, að stöðvunarskyldan hafi
ekki verið nægilega auglýst. Frá
lienni hefur þó margsinnis verið
skýrt í blöðum og útvarpi, en
ekki sakar að minna á, að stöðv-
unarskyldan er undantekningar-
laus, hvort sem umferð er á göt-
unni framundan eða ekki.
Ilollendigar vilja ekki heyra
ólið Þingeyrar
í Húnaþingi er laust til ábúðar í næstu fardögum.
Sala á jörðinni ásamt meðfylgjandi veiðiréttindum
í Vatnsdalsá og Víðidalsá, kemur einnig til greina.
Tilbcð um ábúð, eða kauptilboð, óskast sent undir-
rituðum fyrir 1. febr. n. k.
PÁLL S. PÁLSSQN
hæstaréttarl ögmaður,
Bankastræti 7. — Sími 24200.

Raymond Westerling
Alla vega var hann- nú bæði í
aucifcrl cg vestri stimplaður sem
hæfctulegur heims'friðnum. Úrslita
Westerling hélit því fram, að kostir þeir, sem hann isendi.til
Bandaríkjamenn, Brefcar og Ástra Djakarta "sköpuð.u mik'ð vanda-
líumenn befð'u stutt uppreisnar- mál. Þegar hann hafði ekki feng
menn á bak við Hollendinga, ið svar^á ejöunda-degi, lýsti hana olt Brecht (18S8—1956). Þessi tvö
sökum þess að þeir vonuðus til því yfir að hann myndi halda t!l jkáld verða kynnt á næstu þýzku
að geta hlaupið í skarðið, er Holl l.öfuðstaðar síns meS hersveitir menningarkvöídum, oem verða
endmgum værí bolað burt úr Indo sínar. Tyrko hafði um tímabil 30 fyrsta fimmtudag í hverjum mán-
ncsíu. Hann sannaði hvernig þúsund undir vopnum, en þar af uði.
Bandaríkjamenn og 'Englendingar voru 10 þúsund Ho'llendingar. Næsta kynningarkvöld er á
'keyptu vörur; sem uppreisnar- Spurnlngin var aðeins, hversu f 'mmtudaginn 7. janúar kl. 9 stund
mienn stálu frá HollendViigum. I marga menn hann hefði :nú undir víslega. Mun þýzki sendi'keunarinn
Westerling sagði, að' hinJr svik- vopnum. 1 fyrst skýra skáldskap Gottfried
ulu bandamenn Hollendinga | Nótt eina réðust hersveitir Benns nokkruim orðum en síðan les
hefðu enn ekki skilið, að þeir ; Tyrko.s á herbúðir ríkiss'tjórnarinn skáldið úr verkum smum af plötu.
myindu aidrei hafa annag upp úr ar og 4000 hermenn runnu af Öllum er beimill aðgangur. •

'áifsbjörgu,
Fundur verSur í Sjómannaskólanum föstudaginn
8. jan. kl. 9.
-'úl
DAGSKRÁ:
Jnntaka nvrra félaga
Byggingamál
Félagsstarfið
Önnur mál.
Stjórnin.