Tíminn - 21.12.1960, Qupperneq 11

TfMINN, mjgytkttdagiim 21. desember 1960.

/

'
_
P-

Hætti að vera dúx - fór að
;efa út blöð 10 ára gömul
Það er kunnara en frá þurfi
að segja að ung reykvísk skáld
kona, Hanna Kristjánsdóttir,
hefur ritað skáldsögu sem
nefnist Ast á rauðu Ijósi.
Þessi bók kom út um srðustu
mánaðamót og hetur fengið
góðar viðtökur, eða svo verð-
ur að teliast því upplagið er
nú hartnær á þrovum. Ást á
rauðu Ijósr er frumverk höf-
undar sem var skr'i-ð Jóhanna
og er Kristjónsdóttir, höfund-
arnafnið er ofurlít;ð fært í
stílinn Jóhanna er aðeins tví-
j
fug að aldri og yngst þeirra i
kvenna íslenzkra sem hafa!
sett saman slíkt ritverk Hún i
er gift kona og tveggja barna
móðir og hefur því í fleiri
horn að iífra en hugsa um
skáldskao. Eiginmaðurinn heit
ir Jökul1 Jakobsson. Hann
var líka snemma á ferðinni |
með sína fyrstu bók, seytján!
ára gamall
En nú gefum við konunni dýrð-
ina og látumst ekki heyra mann-
inn eSa sjá hann þótt hann sé ein-
hvers staðar nálægur. Við tölum
stundarkorn við Jóhönnu, um Ást
á rauðu Ijósi, meðan við þiggjum
af henni kaffiveitingar.
— Datt þér í hug að þú værir að
skrifa metsölubók þegar þú varst
að setja saman Ást á rauðu ijósi?
— Nei, síður en svo, svaraði Jó-
hanna um leið og hún skeinkti
undirrituðum í bollann.
— En þetta hefur nú samt orðið.
— Metsölúbók? Ég veit ekki
hvort við eigum að viðhafa svo
sterkt orð.
— Var ekki erfitt að finna sér
tíma til þessa samfara húsmóður-
störfunum?
— Ég skrifaði þetta á kvöldin.
Börnin fara alltaf að sofa um átta
leytið; þá byrjaði ég.
— Þér lætur kannski bezt að
skrifa á kvöldin?
— Ég veit það ekki. Ég hef
aldrei haft ráðrúm til að skrifa á
öðrum tímum sólarhrings.
— Hvað varstu lengi að vinna
að þessari bók?
— Ég byrjaði snemma í vor s.l.
og vann að henm framá haust.
— Hún er þá skrifuð á sama árs-
tíma og dagsetningar kaflanna
svara til.
— Jamm.
— I þessari bók fer söguhetjan
með fóstra sínum að Bifröst til
að hrasa þar með honum í blóra
við unnustann, og jafnframt til að
losa unnustann við skuldbinding-
ar, en leiðir til að slíta hann úr
lærisbandi móður sinnar. Segðu
mér eitt, var söguhetjan. María
Sjöfn, ekki skotin í fóstra sínum?
— Ja, það var meiningin að hún
væri það. Hins vegar eru svo fáir
sem virðast hafa tekið eftir því
að ég býst við að mér bafi mistek
izt þetta. f rauninni áttj hún ekki
Talað við höfund bökarinnar
Ást á rauðu ljösi

JÓHANNA KRISTJÓNSDÓTTIR
að vera ástfangin, en þó viss á-
hugi.
— Svolítið „svag“ fyrir honum,
einsog þeir segja?
— Já, en það náttúrlega viður-
kennir hún alls ekki fyrir sjálfri
sér.
— Svo henni hefur ekki verið
svo leitt að fara með honum að
Bifröst?
— Jú, skynsemi hennar var því
frábitin, ekki hitt.
— Það er kannski einsog
Matthías segir í Vikunni, „enginn
skilur hjartað"?
— Þess vegir eru órannsakan-
legir
— Jæja, hvað er framundan,
önnur bók?
— Ætli ég skrifi nú mikið í
bráð. Það mundi þá verða alveg
eins.
— Það voru nú einhverjir bísnis
menn að panta framhald af þess-
ari, skýtur Jökull inní.
— Þá verður þú að bjóða mér
tii Parísar svo ég geti kynnt mér
lífið þar, svarar Jóhanna, en hún
skiidi við sögupersónurnar, Maríu
Sjöfn og hennar trúlofaða á leið
til Parísar þar sem bæði ætluðu
að dvelja við nám.
— Já. þú yrðir nátúrlega að
skrifa framhaldið í París, og þar
ertu kominn með bóndann í gapa-
stokk
— Hún getur notað gróðann
af bókinni til að bjóða mér þang-
að, segir Jökull. Hann lætur ekki
múkka sig.
— Þú hefur fengizt við ritstörf
áður? ,
— Já, ég hef þýtt dálítið.
— Ekki frumsamið?
— Ekki síðustu tíu árin.
— Hvað segirðu?!
— Ég gaf út blöð þegar ég var
tíu ára.
— Hvar þá?
— Ég var í sveit í Króksfjarðar-
nesi og gaf þar út vikublað sem
hét Sólskríkjan Þar voru mynda-
sögur, leikarafréttir og framhalds-
sögur. Myndir, sem ég klippti útúr
aðfengnum blöðum og límdi inn.
Ég hafði tólf áskrifendur og sendi
blaðið með póstinum um sveitina.
— Var þetta handskrifað blað?
— Það var það fyrst, en frúin
þurfti oft að láta mig hjálpa sér,
og þá fór kaupfélagsstjórinn
sjálfur, Ólafur Ólafsson, að vélrita
þetta eftir minni fyrirsögn. Við
eyddum venjulega einu síðdegi i
til að ganga frá blaðinu. Hann var I
ákaflega spenntur fyrir þessu. I
— Hvað var blaðið margar síð
ur?
— Tólf síður í litlu broti og
kostaði 25 aura stykkið.
— Þú hefur þá verið yngsti
blaðaútgefandi á landinu geri ég
ráð fyrir.
— Eftilvill. Svo gaf ég út blað
sem hét Halló, veturinn eftir. En
það seldi ég bara héma í kring.
Það var bara verst að ég gat
aldrei haft sömu forsíðumynd. Ég
klippti myndir útúr blöðunum en
hafði aldrei nema eina, svo engin
tvö eintök af mínu blaði voru
eins. Svo varð ég stundum svo leið
á að skrifa það sama aftur og
aftur, til að fylla eintakafjöldann,
að ég breytti því.
— En þetta hefur aukið gildi
blaðanna.
— Svo lenti ég einu sinni í vand
ræðum. Ég var byrjuð að semja
framhaldssögu, sem kom í tveim
útgáfum af Halló. Þá var hún
orðin æsispennandi og allar hús-
mæður hér í kring bilðu með
óþreyju eftir næsta blaði. Þá kom
vandinn, ég vissi ekkert hvað átti
að gerast. Upp úr því hætti blaðið
að koma út því ég gat ekki haft
söguna lengri.
— Var þá ekki kurr í nágrönn-
unum?
— Jújú, alltaf verið að spurja
eftir blaðinu.
— Vannstu þá ekki afrek á fleiri
sviðum, eða hvernig gekk þér í
skóla?
- Ég var dúx í átta-, níu- og
tíu ára bekk. En þá gafst ég upp
og hætti að vera dúx.
— Það hefur verið um það leyti
sem þú byrjaðir á blaðaútgáfunni.
— Já, þá var ég svo upptekin,
ég gat ekki sinnt náminu.
— Ert þú ekki fyrsta húsfreyj-
an, sem tekur stúdentspróf?
— Ég býst við að ég sé sú fyrsta,
sem hefur séð um eigið heimdi á
meðan. Þær hafa fleiri tekið stú-
dentspróf með mann og barn, en
ekki heimili til að sjá um.
— Viltu þá segja mér að skiln-
aði, ertu ánægð með ritdómana
sem þú hefur fengið?
— Já, meir en það.
— Hver þeirra heldurðu að sé
lærdómsríkastur?
— Ég held sá sem Bjarni Bene-
diktsson skrifaði í Útsýn.
— Og hvenær ætlarðu að bjóða
bóndanum til Parísar?
— Það verður tæplega í náinni
framtíð. Við - erum að byggja.
Pípulagningamenn og rafvirkjar
taka allan gróðann. — b.ó.
Armband úr silfri, módelsmíöi eftir Halldór Sigurðsson.
„Vildi koma með eitt-
hvað nýtt og vandað“
SpjalIatS vií Halldór SigurtSsson, gullsmií
Ekki er langt unrt liðið síðm
menn komu auga á að íslenzk-
ir steinar væru nothæfir í
skartgripi hvað þá að beir
kæmust að raun um að beir
væru fegurri og verðmætari
útlendum glertölum innflutt-
um og greyptum hringa og
men handa fósturlandsins
Frey|um tii að skarta með.
Nú er svo komið að skartgripir
með íslenzkum steinum eru öðr-
um eftirsót'ari; útlendingar hafa
kunnað vel að meta þá, og nokkuð
af hörðum islenzkum s'teintegund-
um hefur verið flutt til Þýzka-
l.inds og þar unnir úr þeim hinir
eigulegustu munir.
Halldór Sigurðssor. gullsmiður
að Skólavörðustíg 2 er forgöngu-
maður um þessa skartgripagerð
er, hann hóf fyrstur manna módel
smíðar með islenzkum steinum og
a nú þriggja ára starí að baki að
þessari nýjung
Fréttamaður blaðsins hitti Hall-
dór að máli í gær og spurðisf
litillega fyrir um starf hans
— Hvernig atvikaðist það að þú
fórst að braska við þetta Hall-
dór?
— Ef satt skal segja þá var
reér farið að leiðasrt að vinna
fvrir aðra. Þeir þorðu ekkert að
taka nema betta gamla drasl og
óg vildi koma með eitthvað nýtt
cg vandað. Ég hugsaði mer að
breyta alveg til um gerð skart-
gnpa og gerði það eftir að mér
tókst að koma undir mig fótun
um í eigin húsnæði við Skóla-
' örðustíg.
— Hvernig leizt fólki á bessa ný-
smíði eftir big?
— Það var fljótt að átta sig,
\arð strax hrifið og síðan hefur
salan aukizt jafnt og þétt eða um
50% hvert ár. Stundum hef ég
alls ekki haft við eftirspurn; þetta
ei í fyrsta sinn sem ég tel mig
eiga nægilegan fjölda af skart-
gripum, en nú hef ég hundruð
n ódelhluta með íslenzkum stein-
tm.
— Hvar íærðu steinana?
— Ég hef fengið steina frá
fjöldamörgum stöðum á landinu,
er. þeir fallegustu eru úr Gler-
hallarvík og Hoffelii.
— Þessir hlutir haía komizt út
fyrir landsteinana?
— Já, fjöldinn allur hefur verið
sendur til útlanda ug vakið mikla
ánægju. Erlendir ferðamenn
Laupa mikið.
— Hvaða steíntegundir notarðu
uest?
— Það eru glerhallur (calse-
tíon), jaspis og hrafntinna.
— Eru menn ekki farnir að
herma þetta eftir bér?
— Jú, ekki laust við það Manm
þykir leiðinlegast að sjá allar þess
ar sfælingar á hlutum eftir sig.
Það er heldur skítt að strákar sem
hafa kynnzt þessari s,míði hjá mér
virðast ekki geta neitt annað en
apa hana eftir — en það gera
raunar fleiri. Allt í lagi að nota
íslenzka steina, það er ekkert
rrívat fyrir mig en stæla teikn-
ii gar, það er annað. Nýir menn
verða sjálfir að troða sínar
t rautir.
— En þetta er að vissu leyti
Leiður fyrir þig?
— Mér finnst það frekar móðg-
andi. f þessu tilliti verða menn að
kunna sér hóf.
— Slíparðu steina sjálfur?
— Nei, bað gerir Hafnfirdingur,
Egill Jónasson Hann slípar ein-
göngu fyrir mig og hefur aldrei
undán. Auk þess er hann eini
maðurinn sem sMpar steina svo
vel sé, að mínu áliti.