Tíminn - 21.01.1961, Page 13

T4*M INN, laugardaginn 21. janúa.r 1961.
13
(Framhald af 11. síðu).
starfshóps, á fjórða hundrað
manns, hafi átt jafn almenn
um vinsældum að fagna hjá
starfsmönnum sínum og Egill
Thorarensen, hjá því starfs-
fólki Kaupfélags Árnesmga.
Starfsfólk Kaupiálags Ár-
nesinga kveður því í dag, ekki
aöötns hinn framsýna og stór
huga forystumánn samvinnu
samtaka Sunnlendinga síð-
ustu þrjá áratugina, heldur
öllu fremur dáðan húsbónda
og starfsfélaga.
. Það geymir, meðal svo ótal
margs' annars, minningu um
rnann, sem átti slíkan persónu
leika, að daglegt fas hans,
jafnt á vinnustað sem annars
Gr. Thorarensen
þar á sinn steininn hvor og rædd-
um saman.
Veður vai hið fegursta: heið-
ríkur himinn og skammdegissól-
in breiddi geisla sína yfir allt
Suðurlandsundirlendið. Hin tign-
ailegu' austurfjöll: Hekla, Tinda-
fjöll, Þríhyrningur og Eyjafjalla-
jökull risu hvít og hrein í sólar-
þómanum. Vestmannaeyjar voru
tilsýndar eins og voldug kastala-
borg með turna og hvolfþök, þar
sem þær te.vgðu sig í fjarska upp
yfir sjávarflötinn. Ofurlítið brim-
kögur lá við ströndina líkt og hvít
brýdding á bláum feldi hins víða
■staðar laðaði að og bauð ör- hafs. Sjónmál okkar endaði þar
yggi, húmoristann, sem á sem hafnarborg Suðurlands er
augabragði svifti burt drunga byrjuð að rísa fyrir framsýni og
hversdagsleikans, en þó sér-
staklega minningu um ráð-
hollan og úrræðagóðan vin,
sem ávallt hafði tíma til að
'sinna vandamálum hvers og
eins.
Egill Thorarensen, sam-
starfsmenn þínir hjá Kaup-
félagi Árnesinga kveðja þig
með virðingu og þakklæti
fyrir samfylgd og leiðsögn á
liðnum árum, svo og fyrir
trausta forystu Egils.
Um sveitir Suðurlands blöstu
við augum reisuleg bændabýli og
víð tún. Fyrir fótum okkar lá
Selfoss með stórhýsum bændasam-
takanna á Suðurlandi, Kaupfélags
Árnesinga og Mjólkurbús Flóa-
manna.
Egill horfði yfir héraðið og dáð-
ist aí
Hann
Engum einum manni eigum við
íbúar Selfosshrepps meii'a að
þakka það atvinnuöryggi, sem við
höfum átt við að búa til þessa
dags, en honum.
Oft og tíðum virtist Egill Thor-
arensen vera hrjúfur á yfirborð-
inu, en undir niðn sló hlýtt hjarta
og ég ætla, að í það minnsta nán-
ustu s'amstarfsmenn hans, og starfs
fyrir augu furðu ólíkt því, sem! svo heilsteypt, að hann þoldi ekki
við sjáum í dag. ; brigðmælgi né lágkúrusjónamið,
Býlin voru smá og lágreist. hvorki gagnvart málefnum né
Ræktun var skammt á veg komin. jmönnum.
Ekkert þorp var við Ölfusárbrú.' Persónuleg erindi manna taldi
í Þorlákshöfn var eitý býli1. Mark- hann sér ekki óviðkomandi og
aður fyrir afurðir sveitanna var þeir eru margir á Suðurlandi, sem
ótryggur og verðið misjafnt. j eiga hans fyrirgreiðslu það að
Fyrir neyzlumjólk var enginn : þakka, að þeim hefur orðið kleift
markaður. Bændur fluttu fé sitt, j að bæta bú sín, auka vélakost,
fólk hans yfirleitt, hafi fundið hver smjör og aðrar afurðir á markað eða koma sér upp eigin húsnæði.
mannkostamaður hann ' var, og i kaupstöðunum. Þar gengu þeir
verður skarð hans því áreiðanlega milli kaupmanna og hlutu mis-
jafnar móttökur og kjör. Útvegun
nauðsynja var ýmsum erfiðleikum !
hinm dýrðlegu fegurð. jnnilega' samúð mína og minna,
sa verk sm og samtíðar- v;g ,þann mikla missi, sem þeir
sinna í ræktun og reisu- hafa 0I?iið fyrir við fráfall hans
■ legum byggingum. Hann sá sigur En ,mínningin lifir um
. i i hinni breiðu nlanrli sem Seint mun gleymast.
starf þitt allt og umhyggju: byggð. En hann sa emnig í anda
fyrir velferð starfsfólks þíus j r,ýja sigra. Nýtt starf með -nýrri Sigurður I. Sigurðsson.
jafnt og annara sem þú varst kynslóð. Honum var það fullljóst,
að mannanna verk eru aldrei full- *
vandfyllt.
Egill Thorar’ensen sat í fyrstu
hreppsnefnd hins unga Selfoss- háð og voru meiri og minni veg-
hrepps, og átti með starfi sínu leysur um allar sveitir. Orkugjafi
þar, þátt í að marka þá stefnu, sem
síðan hpfur verið fylgt í stórum
dráttum í málefnum hreppsins.
Ég leyfi mér jþví, fyrir hönd
.íbúa Selfosshrepps, að þakka hon-
um langt og heilla'drjúgt starf hér
á Selfossi.
Persónulega þakka' ég honum
fyrir samveruna og gott samstarf
um Iangt árabil.
Aðstandendum hans votta ég
1 Hann háfði ríka fegurðarskynj-
un, og fegurð eða óprýði í lífinu,
í umhverfinu, í skáldskap, og í
ræðu og riti, orkaði sterkt á
hann.
Sjálfur var hann glæsimenni á
til vinnu var enginn utan afl j velli og í allri framgöngu, mótað-
manna og skepna og fræðsla um ur af kynnum sínum og um-
búskápinn af skomum skammti. gengni við íólk af öllum stéttum
Búin voru smá, kjörin kröpp og og af ýmsum þjóðum.
rr.ikil fátækt flestra hlutskipti. j Hann var að miklu leyti sjálf-
Myndin er ólíkt bjartari í dag. j menntaður maður en menntun
Kjör og aðbúnaður fólksins er hans var svo traust, að sjaldan
margfalt betri. Meðalbú skilar nú m.un hann hafa þurft að láta hluf
jafn miklu eða meiru en hin sínn af þeim sökum fyrir öðrum,
stærstu áður. Afurðasölulfélög , mns og margir langskólagengnir
bænda annast sölu búsafurðanna. andstæðingar hans fengu að kynn-
ast.
Það var í rauninni furðulegt, að
kjörinn til að starfa fyrir.
Jón Ólafsson.
komnuð. Eg fann á orðum Egils,
að nú myndi skammt að bíða
Nauðsynjar eru flutfar að hverju
fcúi og afurðirnar frá því daglega
á bifreiðum, sem fyrirtæki bænda , nmður, sem staðið hafðl í slíkum
mætan ciga sjálf. Öll heytekja fer fram styrr og hann um ævina, skyldi
á bættu eða ræktuðu landi. Raf-. vjera svo vinmargur sem hann.
magn og vélvæðing hefur aukið Slikt er ljós vottur um mikla
afköstin og létt störfin og gert | rnannkosti. Ég held að það sé
ýmiss konar íðnað mögulegan. Vís- et'fci ofmælt, að meginþorri' Sunn-
indaleg tilraunabú enr rekin í, lendinga hafi verið vinir hans og
fræðslus'kyni og vel menntaðir vitaskuld margir fleiri. Engan

!
Samvinnuhöfðingi og for-1 nckinni ^cssari stuttu ferð ræddi j samstarfi, sem hefur verið mér
í félagsmálum bænda í
Þegar Egill Thorarensen hinn
mikli
ingi í félagsmálum bænda í Ár'-
nessýslu og raunar Sunnlendinga
allra er til moldar borinn eftir
gifturíkt ævistarf, þá langar mig
að festa á blað fáein þakkarorð
tll hans.
Egill Thorarensen var engum
m.anni líkur þeim er ég hef
kynnzt. Honum fylgdu meiri
persónutöfrar ctn ég hef þekikt
hjá öðrum. Þar fór saman glæsi-
og vel menntaðir vitaskuid margir
í dag kveðjum við Egil Thorar-1 ráðunautar eru bændum til full- mann var betra og skemmtilegra
■þess, að störf hans fyrir þetta er.sen hinztu kveðju. Ég fagna því 'tingis. Baðstofurnar og moldarkof heim að sækja en Egil, enda
dasamlega fagra Og góða hérað tórr: t,„yi,?S cowJ ni'nir prn ‘hnrfriir ncr í Hpir'ra ctníi kunni hann há miilrliT lict
væru á enda.
svo margs góðs að minnast frá því i
lánj að hafa veiið náinn sam-jamir eru horfnir og í þeirra stað kunni hann þá miklu list að láta
starfsmaður hans í 18 ár, og hef I komin hús með mörgum nútíma gesti sína njóta komunnar og fara
Þegar heun til Egils korn að Svo margs góðs að minnast frá því j þægindum. Borg garðyrkju, heilsu e'idurnærðari en þeir komu, ekki
hann mest um æskuárin og æsku- hinn bez'i skóli, að fá orð og fá-
heimilið. Æskuminningarnar voru tæklag tjá lítið af því, sem é
honum hugljúfar. Kraftur Egils, ber í brjósti
hugsjóinir hans og dirfska hafa
vissulega átt upptök í ætt hans
og uppeldi.
Það var, kraftur andans, hollt
uppeldi og bamingja góðrar ættar
samfara þeirri lífsstefnu er hann
gekk á hönd — samvinnustefn-
unní — sem efldu hann til þess
að verða margra manna maki, (
gengi hann heill
leiki og háttvísi, ásamt eðalbor- þoft aldrei
inni gestrisni og höfðingsskap í i skógar.
stærstu *sniðum, göfugmennska j Þegar nú er á bak að sjá hin-,. u ^
svo að hann mátt vart aumt sjá'^n dáðríka og drengilega manni, s®t1.1 stj°rn ,þar' E"gum mun
og fágætir vitsmunir og foringja- þá ættu bændur á Suðurlandi og "" “
Fyi'ir rúmum þrjátíu árum stofn
uðu Sunnlendingar Mjólkurbú
FM»mwfina. Skömmu seinna gerð-
igt Egijl, sein þá var orðinn fram-
kvæmdastjóri Kaupfélags Árnes-
inga, formaður .stjórnar búsins.
Rúmlega fimm árum seinna var
Mjólkursamsalan í Reykjavik stofn
.. uð og tók Egill þá sæti í stjórn
1 hennar, og þegar Osta- og smjörsal-
an var sett á stofn, tók hann einn
hæfileikar.
; aðrir, er þar búa, að s'trengja þess
blandast hugur um, að mjólkur-
framleiðslan og mjólkuriðnaðui'-
Hefur líklega enginn Sunnlend-' heit, að láta ekki merkið niður inn hafa, Y€rið iandbún-
irgur síðan Páll Jónsson biskup í falla, þótt íoringinn hafi hnigið
Skálholti var uppi, verið þvílíkur! í valinn, heldur halda á loft hug-
sjónum samvinnu og samstarfs og
efla þannig og treysta þau félögi
og fyrirtæki er Egill var foringii
fyrir.
Þannig yrðu bezt þökkuð störf
Egils Thorarensens, og þannig
yrði lífsstar'f hans í raun og veru
iengt.
Að síðustu þakka ég Agli öll
hans hollu ráð og hlýju vinsemd
og votta börnum hans samúð
ϒna.
\ Ágúst Þorváldsson
höfðingi og átt slík-t .fylgi og
traust bænda og alls almennings
á Suðurlandi, enda hafa þeir Páll
biskup óg Egill verið um flesta
miuti mjög líkir eftir því, sem
Páli er.lýst í sögu hans.
Egill var foringi í félagsmálum
bænda í 30 ár við sívaxandi vin-
sældir og traust. Stóð hann oft
í miklum stórræðum og þóttl
mörgum hann tefla djarft, er
hann var að hrinda í framkvæmd
ýmsum stórvirkjum. Aldrei brást
honum þó fylgi bændanna og með
þá að bakhjarli kom hann hug-
sjónum sínum í .höfn.
Auðvitað átti hann eins og
flestir brautryðjendur nokkra ó- E® með aðeins orfáum orð-
vildar- og öfundarmenn, sem um minnast Egils Thorarensen,
vildu tefja ferðina og sundra lið- sem ^ag er kvaddur hinztú
inu, en ekki lét Egill slíkt á sig kveðju.
fá, og vann störf sín eins og hann honum er í valinn fallinn
hugði þau koma að beztum not- emn- stórbrotnasti athafnamaður
um fyrir þá, er þeirra áttu aðjbér austan fjaUs, sem með lífi
njóta. | sínu og starfi hefur sett hvað mest
Ég átti því láni að fagna að | ay/viP á allt atha'fnalíf í Árnes-
kynnast Agli allnáið og komast j sýsiu og alveg sérstaklega á Sel-
þannig í snertingu við hina innstu! fossi. v
strengi í sál hans. Mér mun verða ES setla að ég skyggi á engan,
minisstæð síðasta stundin, sem ég þótt ég segi, að hann hafi átt
atti með Agli, en það var á laug-j manna mestan þátt í vexti og við-
ardagsmorgni í desember s.l., er'gangi Selfosshrepps, með stórhug
ég var á ferð á Selfossi. Egill sínum í stjórn og framkvæmdum
virtist aUhress og vildi að ég þeiira tveggja félaga, sem hafa
aðarins' á þessu tímabili. Egill var
í stjórn þriggja stærstu fyrirtækj-
anna á sviði mjólkuriðnaðarins í
landinu, og enginn á því meiii
þátt í þróun þessara mála en
hann. Hann stóð í fylkingarbrjósti
í afurðasölumálum mjólkurfram-
leiðenda allt frá byrjun. AUir, sem
til þekkja, vita, hve frábær liðs-
maður' hann var, að hverju sem
hatín gekk. Hann var miklum og
fjölþættum gáfum gædd’ur, ötull
brunna og iðnaðar er rísin i
Hveragerði. Borg er risin við
ölfusárbrú utan um tvö stór fyrir-
tæki bændá. Þorp er risið í Þor-
lákshöfn og útgerð stunduð þaðan
af kaþpi. Tvö myndarleg þorp eru
orðin til í Rangárvallasýslu. Ým-
is konar inenntasetur eru risin í
sveitunum og hin unga kynslóð
þekkir ekki kjör féðra sinna og
mæðra af öðru en sögnum.
Þetta stutta tímabil er skeið
hrífandi framsóknar og byltingar-
kenndra umoóta á öllum lífskjör-
um á Suðurlandi.
Þegar saga þessa tímabils og
ævintýralegu framfara verður
skráð, mun margra mætra drengja
og kvenna verða minnzt. Ein er
þó sú sögupersóna, sem óhjá-
kvæmilega verður umsvifamikil
og stórbrotin, frá fyrstú spjöldum
þeirrar sögu til þessara síðustu
öaga, Egill G. Thorarensen, sem
til foldar er hniginn og færður
verður í dag í skaut heimahéraðs
síns.
Egill G. Thorarensen var af
traustum rótum runninn og þekkti
baráttu og kjör almennings af
eigin reynslu. Hugur hans var
alla tíð með því fólki, sem höið-
ýg fylginn sér áræðinn og stór- um höndum sótti verðmæti í mold
huga. Mjolkurframleiðendur eiga
því nú á baJk að sjá miklum og
'góðum liðsmanni, mjólkuriðnaður
inn ágætum foringja. Fyrir störfin
í þágu mjólkuriðnaðarins vil ég
,béra fram innilegustu þakkir, og
láta í Ijós þá ósk, að þ'au verði okk
,ur, sem eftir stöndum, verðug
hvatning.
Sem vini og samstarfsmanni
þakka ég Agli Thoi'arensen margt
og mikið. Samstarfið var Ijúft og
ánægjulegt og vinátta hans góð-
Ég þakka honum með þessum
fáu orðum, en fel á bak við þáu
mitt hlýjasta hugarþel.
og mar. Þessu fólki helgaði hann
krafta sína alla tíð.
Margir munu mæla eftir Egil,
rekja ætt hans og afrek. Ég mun
leiða það hjá mér af þeirri á-
stæðu og snúa mér að kynnum
mínum af manninum sjálfum sem
einn af þeim mörgu, er undir
hans forystu störfuðu.
Hver, sem kynntist Agli Thorar-
ensen, komst ekki hjá því að
finna, að þar var um merkilegan
og sterkan persónuleika að ræða.
En við, sem unnum með honum
og kynntumst honum náið, fund-
um einnig, að samfara kraftinum
Ástvinum hans votta ég dýpstú|bj° hann yfir Ijúfleika og glettni,
samúð. sem yljaði hjarta og gladdi huga
Stefár ” ' - n. hvers, sem nærri honum var og
naut allt starfsfólk hans þess í
★ ríkum mæli.
Hann hafði langlund til að
Ef litið er til baka um rúma hlýða á erindi hvers manns og
kæmi með sér í stutta ökuferð. i orðið undirsfaðan að því, að byggð þrjá tugi ára og skyggnzt um i hann reyndi ávallt að leysa hvern
Tók hann bifreið sína og ók að hefur orðið til og þróazt svo öri, fcyggðum Suðurlandsundirlendis vanda svo skjótt sem verða mátti.
Ingólfsfjalli. Við gengum upp í(sem raun hefur á orðið hér á Sel-^og þá einkum Árnessýslu eins og,órðum hans og umsögnum mátti
fjallshlíðina allhátt og settumstl fossi.
umhorfs var í bá tíð ber margt trevsta. því að hugsun hans var
siður í andlegum skilningi en
líkamlegum. Og vináttan fór
hvor'ki eftir stéttum né flokks-
linum.
Ýmsir höfðu orð á því, að þeim
þætti Egill einráður og stjórn-
harður. Það er rétt, að hann átti
slíkt til í fari sínu, en þeir eigin-
leikar voru ekki að eðli hans, því
ao hann var allra manna lagnast-
ur í samvinnu og samningum eins
og margir geta um borið, bæði
siéttarfélög og margir fleiri.
En baráttan fyrir hagsmuna-
raálum Sunnlendinga og margvís-
legt forystuhlutvér'k Egils í þeim
málum gerði það að verkum, að
hann varð löngum fyrir óvæginni
andspyrnu og margt ólagið varo
á honum að skella í þeim átökum.
Af þessari ástæðu neyddist Egill
tii að temja sér harðfylgi við
hugðarmál sín og að læra að
treysta á sjálfan sig fyrst og síð-
ast, eins og reynsla flestra þeirra
er, sem berjast fyrir almennings-
hag, oft þakkarlítilli baráttu, og
vilja ekki láta hrekja sig af leið.
En _sú barátta, sem herti Egil
og mótaði kannske öðru fremur,
var hans áratuga langa stríð við
vanheilsu. í þeirri þrekraun sýndi ‘
hann dæmafáan viljastyrk og full-
komið vægðarleysi við sjálfan sig.
Mörg, voru átökin í þeiiri baráttu
tvísýn, þegar við sjálfar skapa-
nornirnar var að etja. En svo oft
hafði hann farið með sigur af
hólmi, að í hinum síðasta hildar-
leik vorum við farin að vona, að
enn einu sinni myndi hann ganga
frá leik. En eitt sinn verður hver
að hníga án þess að rísa aftur og
nú barst okkur harmafregnin
mikla.
Við syrgjum Egil Thorarensen
sem einn okkar mikilhæfustu for-
ystumanna í félags- og atvinnu-
niálum. Við syrgjum hann sem
mannkostamann og góðan dreng.
Við syrgjum hann sem góðan hús-
bónda og traustan vin.
Börnum hans, barnabörnum og
ástvinum öllum votta ég mína
uýpstu samúð..
Matthías Ingibergsson
(Mirmmgargreinar eftir Þor
stein Sigurðsson o.» Baldvin
Þ. Kristjánss. birtast siðarl