Alþýðublaðið - 24.11.1927, Side 2

B
AIJÞÝÐUBLIAÐI Ð
[ALPÝeeBiiABie |
< kemur út á hverjum virkum de'gi. í
] Afgieiðsla í Alþýðuhúsinu við {
< Hverfisgötu 8 opin frA kl. 9 árd. •
í til kí. 7 siöd. :
J Skrifstofa á sama stað opin ki. ;
< ÐVj —10 Vs árd. og kl. 8—9 síöd. :
; Simar: 988 (afgreiöslan) og 1294 ;
í ískriístoían). :
< Ver&Iag: Áskriitarverð kr. 1,50 á ;
í snánuði. Auglýsingarverðkr.0,15 :
< hver mm. eindálka.
í Prentsmiðja: Alþýðuprentsmi&jan :
; (í sama húsi, sömu simar).
Sónn á wSlrsliifé.
Lánveiting ihaldsráðherra
gegn ónýtu veði.
Lítill gufubátur hefir legiö hér
árum saman og stendur nú uppi
i Slippnuni. Línuskip petta heitir
„Sfefnir" og er kunnugt úr sögu
fjármálastjórnar Magnúsar Guö-
mundssonar. Árið 1924, árið, sem
íhaldsflokkurinn tók við völdun-
um og nokkru áður en „Stefnir“
lagðist til hinztu hvíldar, veitti
Magnús 45 þúsund kr. lán úr
Fiskiveiðasjóðnum út á hann. Auk
þess hviiir sjóveð á skipinu, svo
að alls stendur pað sjóðnum í
25 þúsund krónum. Sífelt kemur
befur og befur í Ijós, að Fiski-
veiðasjóðnum er þetta tapað fé og
hefir það verið næstum alt „af-
skriíað“ á efnahagsreikningi hans.
Þetta er eina lánið, sem veitt hefix
verið úr honum þvert ofan í til-
lögur skrifstofustjórains í atVinnu-
málaráðuneytinu. Magnús veitti
það á sitt eindæmi.
Svo er mælt, að ekki hafi það
þó verið eigandi „Stefnis", sem
Magnús hafi borið fyrir brjóstinu
sérstaklega, þegar hann veitti lán-
ið, heldur hafi þriðji maður, er
Magnús er handgenginn, komið
þar við sögu. Hvað sem því líður,
er lýðum orðið ljóst, hvem bú-
hnykk Magnús gerði þá fyrir
Fiskiveiðasjóðinn. Þetta var þó að
eins ednn liðurinn í búhnykkja-
keðju íhaldsstjómarinnar. Einn er
Kaidárboltssiminn. Og þá ætti
efcki að íirnast yfir undanþágur
•Magnúsar frá siglingalögunum,
sem hann gaf í fullu lagaleysi og
iét eins og þær væru búhnykkur
lika. Síðasta alþingi treysíist þó
efcki til að legga blesstm sina
yfir þá rasgjöf hans, svo íhalds-
sinnað sem það þó var.
Þessir þrir búhnykkir íhaids-
stjómarinnar eru þó að eins lítið
sýnishorn af fjármálastjórn og
grandvarieika hennar. Það er svo
sem ekki að undra, þótt íhalds-
biððin hafi básúnað búsnild henn-
ar og ráðvendni(!).
Skipafréttir.
„Gullfoss“ kom að vestan í
morgun. Hann fér kL 8 á srunnu-
dagskvöidið áleiðis til Kaup-
mannahafnar og kemur við í
Vestmannaeyjum.
Hvað varð af 70 iJÚsundunum?
Það hefir vedð furðu hljótt upp
á síðkastið um sjóðþurðarmálið.
Eftir að gjaldkeri brunabótafé-
lagsins var handtekinn, hefir lít-
ið verið minst á það í blöðunum,
og er þó ýmislegt þessu máii
viðvíkjandi, sem almenningur
hlýtur að krefjast að fá að vita.
Og þá er fyrst: Hvernig getur
það átt sér sta'ð, að einn starfs-
iíiaður brunabótafélags;ns geti
náð svona miklu fé undir sig án
þess, að yfirmaður hans, forstjór-
inn, verði x'ar við það? Er nokk-
ur annar, möguleiki til þess en
sá, að forstjórinn hafi efcki verið
starfi sínu vaxmn?
Ef bægt er a'ð finna málsbætur
fytir eftirlitsleysi forstjórans, sem
ihaldsstjórnin setti í þessa stöðu,
af því að hún þurfti að launa
pólitískum fyigismanni, þá er rétt,
að þær málsbætur komi fram;
það er ekki vert, að íhaldsblöðin
liggi lengur á þeim.
Flestum mun enn í minni, hvað
„Morgunblaðið" lagði til málanna.
Það vjldi þagga málið niður. Pað'
kiaf'ðist þess, aö stjórnin fengi
frid til þess að athuga, hvað gera
skyldi. Það vonaði, að ef Alþýðu-
blaðið hætti að tala um málið,
myndi það lognast út af.
Maxgir hafa furðað sig á því,
hve mikinn áhuga „Mgbl.“ hafði
á því að svæía þetta mál. Sumir
álitu, að það væri til þess að
reyna aö breiöa sem mest yfir
aítiriitsleysi landsstjómarinnar og
eftirlitsleysi forstjórans, er bún
ltafði sett á þenna stað. Aðrir
hafa aftur á móti tæplega trúað
því, að þetta gæti verið ástæðan
eða að rninsta kosti eina ástæð-
Hn.
Eii nú er rétt að líta á málið
frá dálítið' annari hlið og spyrja:
1 hva'ð fóru þessar 70 þúsundir,
sem teknar voru? Þetta er spurn-
Sng, sem almenningur á heimt-
ingu á að fá svarað.
Það er kunnugt, að gjaldkerinn
bjó víð góð laun, og að hann lifði
engu óhófslífi að því undanskildu,
að hann drakk eitthvað við og
við. En jrað munu margir dxekka
jafnmikið og þó hafa minni laun
en gjaidkerinn. Það er sagt, að
hann hafi spilað fjárhættuspil, en
sumir segja, að bann hafi ekki
gert það síðustu árin. En þó svo
hafl nú verið, þá er það lítil
skýring. Það er kunnugt um, að
ýmsir hafa spiiað fjárhættuspil og
eyít í það nokkrum þúsundum.
En óskiljanlegt er, að gjaldkerinn
hafi eytt á þann hátt nema svona
fímm eða allra mest tíu þúsund-
um, — með öðrum orðum, að etns
litlum hiuta af þessum 70 þús-
todum.
Þvi er ekki að neita, aó mjög
hávær orðasveimur, er gengur hér
um bæinn, aegir, að töluvert af
þessum 70 þúsundum hafi farið ■
sem styrkur til útgáfu íhaldsbiaða.
Hér skal enginn dómur íagður á,
hve sénnilegur þessi orðrómur er,
en svo mikiö er víst, að eittbvað
hefir or&ið af peningunum, og þá
er j>essi orðrómur eins sennileg-
ur og margt annað, því að kunn-
ugt er, að gjaldkerinn var mjög
stækur íhaldsmaður.
Almenningur á heimtingu á að
fá að vita, hvað varð af 70 þús-
undunum, og ef eittbvað af þessu
fé, sem stolið var frá brunabóta-
félaginu, hefir farið til jiess að
styrkja íbaldsblöð, þá á almenn-
ingur heihitingu á að vita, hver
þau ihaldsblöð eru.
„Morgunb!aðið“ vildi láta tala
sem minst um þetta mál, en það
þýðir ekki fyrir það að þegja
lengur. Hér duga engar vífilengj-
ur. Það þýðir ekkert fyrir blað-
ið að svara meö persónulegum
svívirðingum um ritstjóra Alþýðu-
blaðsins eða aðra starfsmenn þess
eða um leiðandi menn Aljrýðu-
flokksins. Það verður að svara
skýrt og skilmerkilega og færa
full rök fyrir því, að ekkert af
fénu, sem hvarf, hafi farið til út-
gáfu íbaldsblaða.
Khöfn, FB„ 23. nóv.
Búist við endurnýjun stjórn-
málasambands rnilli Breta
og Rússa.
Frá Lundúnum er símaö: Gizk-
að er á, að Chamberlaitn, utanrik-
ismálaráðheira Bretlands, sem
tekur þátt í ráðsfundi Þjóðar
bandalagsins í dezemberbyrjun,
muni hitta Litvinov, fulltrúa rúSs-
nesku ráðstjórnarinnar, á afvopn-
unarfundinum. Sum brezk blöð
búast við þvi, að bráðlega muni
nást samkomulag um að endur-
nýja stjörnmálasambandið miili
Rússlands og Bretlands.
Fregnir um óeirðir í Suður-
Rússlandi.
I
Frá BerUn er símað: Samkvæmt
fregnum, sem borist hafa frá Bu-
karest, eru alvarlegar óeirðir í
Suðúr-Rússlandi Fylgismenn Trot-
skis hafi haldið æsingafundi viðs
vegar gegn Stalin. Sums staðar
hafi slegið í bardaga milli Trot-
ski-manna og stjómarhersins.
Khöfn, FB.» 24. nóv.
Ungverskir konungssinnar
grunaðlr um skuldabréfa-
folsunina.
Frá París er simað: Frakknesku
lögregíunni leikur nú srterkur
gmnur á því, að ungverskir kon-
ungssinnar séu valdir að fölsun-
inni á ungversku skuldabréfun-
um.
Frá Rússurn.
Prá Berlín er símað: Fregnir
hafa borist uxn það, að inargir
sjóliðsmenn haii strokið úr
Svartahafsflotanum'. Eru stroku-
mennirnir taldír vera fylgjendur
Trotskis.
Innlend fíðindt
Keflavík, FB„ 24. nóv.
Heilsufar
er gott hér syðra.
Aflabrögð.
Lítið sótt á sjó sem stendur, þó
hefir einn bátur verið með þorska-
net og aflað dável, einn dagirm,
fyrir nokkru, 450 fiska, í gær
260. Á línu veiðist ekkext.
ICraftur áheitanna.
Ég sé það á blöðunum, að
margir heita á Strandarkirkju, og
hygg ég þó, að allmargir inenn,
sem beita á hana, fái hjá henni
enga áheyrn. Vildu þeir nú ekki.
líka segja tii sin eins og hmir,
svo að sjá megi, hverjir fleiri
eru: jieir, sem veröa fyrir von-
brigðum með áheit sin eða hinir,
sem verður að áheitunum.
Ef ekki eru nema örfáir menn.
af öllum fjöldanum, sem heita á
kirkjuna, er verður að trú sinni,
þá er það ekki nema tilviljunin
ein, sem ræður, en ekki kraftur
áheitanna.
Vantríiabur.
„ÁIfagulI“
heitir bók ein. Hún er með beztu
barnabókum. Er hún nýiega út
komin. Hún er eftir Bjarna M.
Jónsson kennara. Hefir hann áður
samið „Kóngsdótturina fögru“,
sem hlaut alment. lof. Bókin „Álfa-
gull“ er skemtileg og vel við
barna hæfi. Málið er prýðilegt
og frágungur hinn bezti. Það er
bók, sem öll böm ættu að lesa.
Þau liafa áreiðanlega gagn og1
gaman af því.
Ragncu' Benediktsson,
13 ána,
í 8. deild bamaskóla
Reykjavíkur.
Síldarréttlr.
III. Sildar-vöfnr
(s|ldar-„rúllettur“.)
Kryddlagársíld er tekin og hvor
helmingur hennar skorinn að endi-
löngu. Síðan eru lengjumat
bmUrð|ar að innanverðu með
hxærðu sinnepx eða sinnepskom-
um. Þá eru þær vafðar upp og
byrjað frá sporði. Líka má skéra
hverja vöfu (,,rúllettu“) í tvent, eft-
ir að hún hefir verið vafin vel
upp. Réttur þessi berist á borð
í glerskál („asiettu") með krydd-
legi og laukskifum.
0» dagtaæi wegfrais.
Næturlæknir
er i nótt Jón Hj. Sigurðsson,
Laugavegi 40, aími 179.
„Dagsbrúnar“-fundur
er x kvöld kl. 8 í G.-T.-húsiijnu.