Alþýðublaðið - 09.12.1948, Side 9
FimiiitiMá'gur ? 9. ’ des-! ;1948.
ALÞYÐUBDAÐ'IÐ
9
Hallgrfmor Jónssons
SU VAR TÍÐIN, að ís-
lenzkir rithöfundar og fræði-
menn fóru eftir settum regl-
um og gættu allrar vand-
virkni og nákvæmni, er Jaeir
stungu niður penna. Þeir
notuðu greinarmerki eins á
titilblöðum bóka og í meg-
inmáli-
Skólameistari Latínuskól-
ans ritaði þannig:
, Skýrsla
um hinn lærða skóla í Reykja-
vílc
skólaárið 1852—1853.
Reykjavík,
prentuð í prentsmiðju íslands,
hjá E. Þórðarsyni
1853“.
Fjörutíu áxum síðar riíar
Þórhallur Bjarnarson tilil-
blað Kirkjublaðsins svo:
,,Kirkjublað,
mánaðarrit handa íslenzkri
alþýðu.
Þriðji árgangur.
Ritstjóri: Þórhallur Bjarnarson.
Reykjavík.
Prentað í prentsmiðju ísatoldar,
1893“.
Hvers vegna hafa rithöf-
undar horfið frá réttum regl-
um og sjálfsagðri nákvæmni?
Búast má'tti við, að Joeir
stæðu gegn kæruísysinu og
iringulreiðinni.
Nýlega er komin úc bók,
sem heitir Játningar. Eru þar
öll greinarmerki burtu felld
á titilblaði og eftir fyrirsögn-
lum; það er varla teljandi
spurning.armerklð á blaðsíðu.
173. — Sumuin ritgjörðun-
um er skipt í smákafla, en
ekki eru þeir aðgreindir með
raðtölum. Verður svo næsta
sporið að útrýma öl'lum
greinarmerkjum úr megin-
máli? —
Einar H. Kvaran notar
greinarmerki í bókinni: Á
landamærum annars heims:
„Áttundi kapítuii. Mieiri
vitnisburður:^?rjú „A 2“ at
vik“.
vita“.
Hvers vegna vikja m
frá réttum reglurn og sjálf-
sagðri vandvirkni? B
þessu rithöfundarnir eða ó-
viðkomandi menn?
Hér hef ég fyrlr mér titil-
blað íslenzkrar máifræð:
iitilblaðinu, en hann er ekk-
síðuna. En hinn ágæti höf-
undur afmarkar allar fyrir-
lofsverð; þeirri reglu er einn-
ig íylgt í síðasta hefti Eimi
reiðarinnar.
lægri skólum áherzlu
kenna memendum sín-
vandvirkni og nákvæmni.
við, ef pu.nkí vantar á eftir
nafninu mínu.“
Þannig ættu fleiri kenn-1
arar að vera- Greinarmerkja-1
notkun þeirra, sem dagblöð- j
ini rita er mjög ruglingsleg. i
Fyrirsagnir greina eru ekki j
afmarkaðar með punkti, en
á stangli og af mest.a handa-
hófi eru ýmis greinarmerki
sett, svo sem komma, tví-
punktur, upphrópunarmerki,
semikomma, tilvitnunar-
merki, band og spurningar-
rnerki, en punktux má ekki
sjást. Þetta ósamræmi þarf
að laga. Þeir, sem að dag
þlaðinu Vísi sta.nda eru und-
antekning. Þeir setja oft
rétt og reglulega greinar-
merki bæði í og eftir yfir-
kriftum greir.a, fylgja sömu
reglu og í megi.nmáli. Blaða-
menn ættu að leggja meiri
rækt við móðurmálið, en nú
gera þeir, og það þyrftu einn-
ig sumir að gera sem til vor
tala úr sölum útvarpsins-
Betra mál þyrfti að vera
á innlendum og útlendum
fréttum. Enn er oss sagt, að
menn gefi svör, í stað þess,
að þeir svari, gefi leiðbein-
ingar, í stað þess, að þeir
leiðbeim. Nýlega gáfu Rússar
ar fyrirskipun um, — í stað
Rússar skipuðu svo fyrir.
Formaður gaf skýrslu um
framkvæmdir, í stað, for-
maður skýrði frá fram-
kvæmdum. Verkefnin eru
leikin af Pétri og Páli, en
aldrei Pélur og Páll leika
þessi verkefni.
Frökenar ávarpinu eiga
þeir bágt með að gleyma.
Orðin bráðum, innan skamrns
og innan tíðar eru að ganga
úr gildi, á næstunni þykir
svo fagurt og munntamt- Og
nú eru snjóélin skollin á-
í skólanum?"
Að gefnu ti'Mni skal athygli vafein á til-
•kynningu verðlagsstjóra frá 14. nóv. 1947.
í tiikynningu þessari er sú skyida, að við-
'la'gðri refsiábyrgð, iö.go á herðar öl&um þeim a'ð-
iium, seim framieiða einhvers fconar várning til
sölu í verzluinum, að merfcja vöruna með nafni
framleiðenclh eða vörumerki ogfá samþykki verðj
lagsstjóra fyrir verðinu áður en varan er seld,
og enn fremur er bannað, að hafa slífcar vörur á
boðstóium ómerktar.
Reykjvík, 8. des. 1948. %
Veðlagsstjórinn.
með TÆKIFÆRISVERÐI
Tvö ný, vönduð sett.
VerksíæSið Greítisgötu 69,
kl. 3—7 daglega.
Baldursgötu 30.
„Lesið nú, hesleisku íslendingar, menn og konur!
ætíir um góðhesta í Eyjafjarðar- og Þingeyjarsýsíum
eftir stílsnillinginn Ásgeir Jónsson frá Gottorp. Bókina prýða yfir hálft
hundrað mynda af mönnurn og hestum, er við sögu koma.
UPPBO0 Opinbert uppboð verður
haldið hj á Áhaldahúsi ‘bæj-
arins við Skúlatún hér í
bænum fimmtudaginn 16. þ.
m. og he fst kl. 1 e. h.
SeMar veroa eftir kröfu
• tolistjórans í Reýkjavík og í
bæjargjaldkerans í Reykja- '
viik eítirtaldar bifreiðir:
R 210 R 554 R 863
R 897 R 923 R 1029
R 1069 R 1077 R 1271
R 1323 R 1364 R 1373
R 1387 R 1537 R 1641
R 1784 R 1793 R 1878
R 1992 R 2111 R 2141
R 2241 R 2271 R 2312
R 2326 R 2568 R 2619
R 2813 R 2909 R 2924
R 3082 R 3100 R 3353
' R 3464 R 3531 R 3535
R 3539 R 3552 R 3566
R 3686 R 3711 R 3794
R 3856 R 3929 R 4262
R 4536 R 4829 R 4931
R 5355 og R 5930
Greiðsla fari ifram við
hamarshögg.
BORGARFÓGETINN
í Reykjavík.
Um fyrra bindi bókar þessarar (1946), sem
fjallaði um húnvetnska og skagfirzka gæð"
inga, hefur margt verið ritað austan hafs
og ivestan, og það á einn veg, að bér sé á
ferðinni isjaldgæft afreksverk, fagurt og
stórbrotið.
,,... Níundi ágúist rann upp bjasrtur og fagur
með sólarbros, bjarkailm og blandaða sum-
arsöngva náttúrunnar. Dalurinn Ijómaði í
kyrrlátri fegurð. ..(. Gæðingurinnj stóð
tygjaður á heimahlaði sínu .. . húsbóndinn
gaf honum Mýja lófastroku á vangann um
leið og 'hann sté í ístaðið og lyfti sér í hnakk-
inn, Reistur í fangið, glaðvær og spilandi
dansaði gæðingurinn ieinn sinn velþekkta
vikiva'ka ... mót skapanornum ills og góðs,
sem deildu um völdin þennan dag. ... En
þá skeði það. ... Hugdjarfa gæðingshjartað
var hætt að slá, og létti fóturinn að hreyf-
ast. ...“
,,... Gamlar alfaraleiðir, sem áður ómuðu
dynjandi hófataki gæðinganna, brosa í Ijósi
minninganna.“
„Hann lék á kostum landsfjórðunga milli,
þær leiðir styttust vegna orku hans.
Hann skeiðið rann rneð íjöri og fótasmlli *
og fjölgaði stærstu dfaumum eigandans.
Hann heíur troSið heiðarveginn langa
og hlaupið létt tan Kjöl og Sprengisand.
Með afli klofið elfuflauminn stranga
og alltaf funáið hinum megin land!“
Þessar hráðsnjöllu
bæ'kur Ásgeirs frá
Gottorp, um góðvin
íslendinga gegnum
aldirnar, ættu- að
vekja stsrka þrá i
brjósti allra hsil-
brigðra manna, sem
eiga þe-ss nokkurn,
kost, að eignast
góðhest að einka-
vini og yndisgjafa.
Lestu með athygli um hina horfnu góðhesía. Og þá munt
þxí skynja af djúpum skilningi, hvílík guðs gjöf glæsifákur-
inn hefur verið þjóð vorri frá landnámsöld til vorra daga.
:in þjóðiegasta og mikilfengiegasta
jólabók ársins
fJÉS&’